Marsipulami
28-07-04, 10:43
Ook als Allah het niet wil door Nathalie Carpentier
Afschuw en afgrijzen. Dat wekken de steeds talrijkere berichten op over gijzelaars die door extremistische groeperingen worden onthoofd. Terreuracties van islamitische militanten, lijkt het. Maar met de islam hebben de praktijken weinig uitstaans, zeggen deskundigen. 'De hoofdafsnijdingen die we nu te zien krijgen, zijn totaal onislamitisch. Vanuit islamitisch standpunt is het zelfs illegaal.'
Nathalie Carpentier
Gruwelijk. Een andere beschrijving is moeilijk te vinden voor de ontdekking die de Saoedische politie deze week deed tijdens een inval in een huis in Riyad. In de koelkast vonden ze het hoofd van Paul Johnson, die op 12 juni was gekidnapt door een cel van Al-Qaeda. Zes dagen na de ontvoering waren beelden van zijn onthoofding te zien op een extremistische website. Beelden die veel mensen doen walgen.
"Mensen reageren zo omdat ze zich erg hard met de slachtoffers identificeren", legt Edward Volkman, professor psychiatrie aan de Temple University Hospital and School of Medicine uit in Amerikaanse media. "Ze zien de beulen als wrede buitenlanders en de weerzinwekkende manier waarop de slachtoffers sterven, vervult hen met afschuw."
Ook het idee dat het lichaam in stukken wordt gesneden, maakt mensen erg van streek. Zo sterven lijkt ook een stuk wreder en gruwelijker omdat het slachtoffer, en tegelijk het publiek dat de videobeelden te zien krijgt, gedwongen wordt de dood tegemoet te zien, aldus Volkman. "Opgeblazen worden bij een ontploffing van een auto of neergeschoten worden door een sluipschutter geeft niet hetzelfde gevoel van hulpeloosheid."
Paul Johnson was niet de enige die zo aan zijn einde kwam. De voorbije maanden lijkt het of moslimextremisten steeds gemakkelijker grijpen naar de methode. Maar niet alleen westerlingen reageren met afschuw op de praktijken. Ook moslims veroordelen het scherp. "De islam respecteert de mens, dood of levend, en het hoofd van een Amerikaan afsnijden was een daad van verminking die door de islam verboden is", reageerde Ibrahim al-Fayoumi, een lid van Al-Azhar's Research Academy in Caïro op de website IslamOnline.net toen Nick Berg werd onthoofd.
Mogelijk bedienen extremisten zich er juist van om de moorden een islamitisch vernislaagje te geven, zei Richard Murphy, voormalig Amerikaans ambassadeur in Saoedi-Arabië onlangs aan Associated Press. Een gevaarlijke strategie, want wat nu gebeurt, heeft weinig uitstaans met de islam, benadrukt Murphy. "Voor een onthoofding als straf is een wettelijke procedure volgens strikte regels vereist." Dat beaamt ook professor islamkunde Urbain Vermeulen (KU Leuven en Ugent). "Vanuit islamitisch standpunt is dit zelfs totaal illegaal. In de loop van de geschiedenis werd in de islam iemands hoofd afgehakt in het geval van corruptie of wanneer er sprake was van opstand tegen het gezag. Onthoofdingen in de islam gebeurden op een kapblok met een zwaard als gevolg van een vonnis door een islamitische rechtbank of de beslissing van een machthebber. Mohammed probeerde juist in te voeren dat niemand nog het recht in eigen handen kon nemen. Hij wou dat straffen zouden gebeuren volgens welbepaalde regels en namens een bepaalde gezagsdrager."
"Hoofdafsnijdingen die we nu te zien krijgen op extremistische video's, zijn echt on-islamitisch", vervolgt Vermeulen. "Ze stellen de islam zelfs in een bijzonder slecht daglicht. Moslims zijn geen wilden, maar geciviliseerde mensen. Dit is pure willekeur van enkelen die het recht naar zich toetrekken." "Het is een politieke, psychologische list om te tonen dat de vijand geen genade kent, uit is op wraak en nergens voor terugdeinst", aldus Murphy.
Het is waarschijnlijk niet zozeer de bedoeling om iemand te doden, maar wel om een signaal te geven", denkt ook professor rechtsgeschiedenis Fred Stevens van de KU Leuven, die meewerkte aan het boek Schokgolven, terrorisme en fundamentalisme. "Te zorgen dat iedereen bang wordt en vreest dat hij morgen de volgende is. De verspreiding op video is eveneens een element van terreur. De reële impact blijft vrij beperkt, maar het effect is dat je paniek gaat zaaien bij heel mensen."
Dergelijk afschrikaffect was overigens een van de redenen waarom onthoofdingen vroeger ook bij ons plaatsvonden, vervolgt hij. "In het begin gebeurde de onthoofding op het marktplein. De beul zette het hoofd op een paal. Dat gebeurde publiek, omdat het doel van de straf ook een soort afschrikeffect was."
Voor de Franse Revolutie gold een onthoofding zelfs als een 'zachte' dood, vervolgt Stevens. "Het was een eervolle dood. Vergeleken met straffen zoals radbraken, waarbij misdadigers soms uren of dagen leden en die zelfs 'spectacles of suffering' genoemd werden, was het veel minder pijnlijk. Een onthoofding gebeurde vrij snel. Het was ook eervol omdat je zelf knielde en niet werd vastgebonden op een rad. Op het einde van het Ancien Régime was de onthoofding met het zwaard een voorrecht voor de adel. Dat gaf de symboliek mee dat je stierf tijdens het gevecht."
Sindsdien zijn we geëvolueerd tot bestraffingen, ver weg van het publiek forum. Stevens: "Het liefst zouden we misdadigers ergens ver weg verstoppen. Wij zijn de beschaving van de eeuwige jeugd. Pijn en aftakeling willen we zoveel mogelijk verbannen. Die hoofdafsnijdingen drukken ons nu op een erg fysieke en primaire manier van doden. Daardoor is het schokeffect alleen maar groter. Zeker op de Amerikanen."
Afschuw en afgrijzen. Dat wekken de steeds talrijkere berichten op over gijzelaars die door extremistische groeperingen worden onthoofd. Terreuracties van islamitische militanten, lijkt het. Maar met de islam hebben de praktijken weinig uitstaans, zeggen deskundigen. 'De hoofdafsnijdingen die we nu te zien krijgen, zijn totaal onislamitisch. Vanuit islamitisch standpunt is het zelfs illegaal.'
Nathalie Carpentier
Gruwelijk. Een andere beschrijving is moeilijk te vinden voor de ontdekking die de Saoedische politie deze week deed tijdens een inval in een huis in Riyad. In de koelkast vonden ze het hoofd van Paul Johnson, die op 12 juni was gekidnapt door een cel van Al-Qaeda. Zes dagen na de ontvoering waren beelden van zijn onthoofding te zien op een extremistische website. Beelden die veel mensen doen walgen.
"Mensen reageren zo omdat ze zich erg hard met de slachtoffers identificeren", legt Edward Volkman, professor psychiatrie aan de Temple University Hospital and School of Medicine uit in Amerikaanse media. "Ze zien de beulen als wrede buitenlanders en de weerzinwekkende manier waarop de slachtoffers sterven, vervult hen met afschuw."
Ook het idee dat het lichaam in stukken wordt gesneden, maakt mensen erg van streek. Zo sterven lijkt ook een stuk wreder en gruwelijker omdat het slachtoffer, en tegelijk het publiek dat de videobeelden te zien krijgt, gedwongen wordt de dood tegemoet te zien, aldus Volkman. "Opgeblazen worden bij een ontploffing van een auto of neergeschoten worden door een sluipschutter geeft niet hetzelfde gevoel van hulpeloosheid."
Paul Johnson was niet de enige die zo aan zijn einde kwam. De voorbije maanden lijkt het of moslimextremisten steeds gemakkelijker grijpen naar de methode. Maar niet alleen westerlingen reageren met afschuw op de praktijken. Ook moslims veroordelen het scherp. "De islam respecteert de mens, dood of levend, en het hoofd van een Amerikaan afsnijden was een daad van verminking die door de islam verboden is", reageerde Ibrahim al-Fayoumi, een lid van Al-Azhar's Research Academy in Caïro op de website IslamOnline.net toen Nick Berg werd onthoofd.
Mogelijk bedienen extremisten zich er juist van om de moorden een islamitisch vernislaagje te geven, zei Richard Murphy, voormalig Amerikaans ambassadeur in Saoedi-Arabië onlangs aan Associated Press. Een gevaarlijke strategie, want wat nu gebeurt, heeft weinig uitstaans met de islam, benadrukt Murphy. "Voor een onthoofding als straf is een wettelijke procedure volgens strikte regels vereist." Dat beaamt ook professor islamkunde Urbain Vermeulen (KU Leuven en Ugent). "Vanuit islamitisch standpunt is dit zelfs totaal illegaal. In de loop van de geschiedenis werd in de islam iemands hoofd afgehakt in het geval van corruptie of wanneer er sprake was van opstand tegen het gezag. Onthoofdingen in de islam gebeurden op een kapblok met een zwaard als gevolg van een vonnis door een islamitische rechtbank of de beslissing van een machthebber. Mohammed probeerde juist in te voeren dat niemand nog het recht in eigen handen kon nemen. Hij wou dat straffen zouden gebeuren volgens welbepaalde regels en namens een bepaalde gezagsdrager."
"Hoofdafsnijdingen die we nu te zien krijgen op extremistische video's, zijn echt on-islamitisch", vervolgt Vermeulen. "Ze stellen de islam zelfs in een bijzonder slecht daglicht. Moslims zijn geen wilden, maar geciviliseerde mensen. Dit is pure willekeur van enkelen die het recht naar zich toetrekken." "Het is een politieke, psychologische list om te tonen dat de vijand geen genade kent, uit is op wraak en nergens voor terugdeinst", aldus Murphy.
Het is waarschijnlijk niet zozeer de bedoeling om iemand te doden, maar wel om een signaal te geven", denkt ook professor rechtsgeschiedenis Fred Stevens van de KU Leuven, die meewerkte aan het boek Schokgolven, terrorisme en fundamentalisme. "Te zorgen dat iedereen bang wordt en vreest dat hij morgen de volgende is. De verspreiding op video is eveneens een element van terreur. De reële impact blijft vrij beperkt, maar het effect is dat je paniek gaat zaaien bij heel mensen."
Dergelijk afschrikaffect was overigens een van de redenen waarom onthoofdingen vroeger ook bij ons plaatsvonden, vervolgt hij. "In het begin gebeurde de onthoofding op het marktplein. De beul zette het hoofd op een paal. Dat gebeurde publiek, omdat het doel van de straf ook een soort afschrikeffect was."
Voor de Franse Revolutie gold een onthoofding zelfs als een 'zachte' dood, vervolgt Stevens. "Het was een eervolle dood. Vergeleken met straffen zoals radbraken, waarbij misdadigers soms uren of dagen leden en die zelfs 'spectacles of suffering' genoemd werden, was het veel minder pijnlijk. Een onthoofding gebeurde vrij snel. Het was ook eervol omdat je zelf knielde en niet werd vastgebonden op een rad. Op het einde van het Ancien Régime was de onthoofding met het zwaard een voorrecht voor de adel. Dat gaf de symboliek mee dat je stierf tijdens het gevecht."
Sindsdien zijn we geëvolueerd tot bestraffingen, ver weg van het publiek forum. Stevens: "Het liefst zouden we misdadigers ergens ver weg verstoppen. Wij zijn de beschaving van de eeuwige jeugd. Pijn en aftakeling willen we zoveel mogelijk verbannen. Die hoofdafsnijdingen drukken ons nu op een erg fysieke en primaire manier van doden. Daardoor is het schokeffect alleen maar groter. Zeker op de Amerikanen."