Seif
02-10-04, 11:28
door Frans Dijkstra
2004-10-02
Europa zit te dubben. Hoort Turkije erbij of juist niet? Veertig jaar lang kregen de Turken geen ja en geen nee. Nu moet het ervan komen. Volgt de Europese Unie het spoor naar lidmaatschap? Of is het tijd voor de noodrem? Twee keer tien argumenten.
Voor
1. Ieder Europees land dat aan de voorwaarden voldoet, mag lid worden, dus ook Turkije
Er zijn duidelijke voorwaarden gesteld aan het lidmaatschap. Je kunt de regels niet veranderen voor één land. Nu moeten de Europese Commissie en daarna de regeringsleiders uitmaken of Turkije er klaar voor is. Vervolgens is Turkije nog minstens tien jaar bezig om alle Europese wetten en regels tot in detail uit te voeren. Pas daarna kunnen ze echt lid worden.
2. Europa maakt zelf wel uit wat Europa is
De oude leraar aardrijkskunde die verkondigde dat Europa ophoudt bij de Oeral en de Bosporus, had niet alle wijsheid in pacht. Grenzen van werelddelen liggen nergens vast. Of bijvoorbeeld Australië een eigen continent is of een eiland in Azië is niet alleen een kwestie voor geografen, maar ook van de politiek. Nu Australiërs hun toekomst bij de Aziatische buren ontdekken, zou de idee dat ze een continent vormen weleens kunnen slijten. Over 25 jaar praat misschien niemand meer over de Bosporus als grens van Europa.
3. Met Turkije kan de EU bewijzen dat de vrijheid van godsdienst echt is
Afwijzing van Turkije is niet alleen een klap voor de Turken. De hele islamitische wereld zal er een bevestiging in zien dat westerse waarden onver enigbaar zijn met die van de islam. Afwijzing zal islamieten sterken in de gedachte dat het Westen hun vijand is. DE EU is geen geloofsgemeenschap, maar een gemeenschap van waarden en normen, waarin de vrijheid van godsdienst vanzelfsprekend moet zijn.
4. Turkije is al tientallen jaren goed genoeg om als lid van de Navo het democratische westen te verdedigen
Vooral een Amerikaans argument. Het belangrijkste Navo-lid begrijpt niet waarom Europa een dubbele standaard gebruikt: Turkije is wel democratisch genoeg voor de Navo, maar niet voor Europa. Turkije is ook al tientallen jaren lid van de Raad van Europa, een organisatie van 45 landen die vooral toegewijd is aan mensenrechten.
5. Europa grenst met Turkije aan de Arabische wereld en krijgt daar meer invloed
Turkije heeft geheel eigen contacten met zijn Arabische buren en met de landen in Centraal-Azië. Daar hebben de Europese landen lang niet zulke goede ingangen. Nu geeft de EU bakkenvol hulpgeld in die roerige streken in de hoop stabiliteit te kopen, maar dat blijkt weinig invloed te hebben. De ervaring en contacten van Turkije kunnen de EU helpen. Stabiliteit langs de grenzen is belangrijk voor de EU, anders kan de ellende binnen stromen.
6. Turkije kan met zijn jonge bevolking het oude, vergrijzende rijke Europa een oppepper geven
Oud-eurocommissaris en oud-minister van buitenlandse zaken Hans van den Broek sprak over een 'levensverzekering voor Europa'. De jonge Turken zouden als ze welvarend worden kunnen bijspringen voor het dure oude Europa. Bovendien kan Europa de 70 miljoen Turkse consumenten goed gebruiken. De ondernemingszin van de Turken is befaamd. Menig voormalig gastarbeider heeft nu een bloeiende winkel in Nederland of Duitsland. Dat soort initiatief is goed voor Europa.
7. Europa maakt van Turkije een ander land
Uitvoering van de Europese regels dringt diep in de samenleving door. Alles moet anders. Europese ambtenaren en politici zullen Turkije vele jaren op de vingers kijken bij alles wat er gebeurt. Stapje voor stapje zal Europa Turkije binnendringen, en niet andersom.
8. Turkije heeft meer banden met Europa dan met islamitische landen
Het moderne Turkije heeft altijd zijn blik op Europa gericht. De staatsideologie is strikt seculier. Lang voordat Frankrijk het hoofddoekje als religieus symbool in de ban deed op scholen, had Turkije dat al gedaan. De grootste stad, Istanbul, was onder de naam Constantinopel een brandpunt van westerse beschaving.
9. Belofte maakt schuld: Turkije wordt al ruim veertig jaar aan het lijntje gehouden
Sinds Turkije in 1963 een associatieverdrag met een voorloper van de EU sloot, zit het land in de wachtkamer. In 1987 vond Turkije zichzelf rijp om officieel het lidmaatschap aan te vragen. Economische crises en de macht die Turkse militairen zich toeëigenden waren steeds reden voor Europa om de boot af te houden. Nu de militairen zich lijken te schikken in een minder politieke rol en de Turkse economie jaarlijks met sprongen van meer dan 8 procent groeit, moet het er maar eens van komen. Geen enkele Turkse regering heeft zoveel werk gemaakt van hervormingen als die van Erdogan. Ook op het oude twistpunt van Cyprus is Turkije inschikkelijk geweest.
10. De Europese kiezers is nooit iets gevraagd
Dus waarom nu ineens wel? Ook bij vorige uitbreidingen zijn er geen volksraadplegingen geweest. Alleen Frankrijk heeft dat gedaan voordat de Britten lid werden. De kiezers zijn altijd een beetje bang voor nieuwkomers en tot nog toe hebben ze steeds ongelijk gehad. Grote invasies gelukszoekers uit nieuwe lidstaten zijn er nooit geweest. Ook de arme Portugezen bleven liever thuis, vooral omdat ze er terecht op rekenden dat de EU de welvaart thuis zou bezorgen. Ierland, dat een traditie van emigratie had om de armoede te ontvluchten, haalt zelfs uit Rusland gastarbeiders, omdat er niet genoeg Ieren zijn om al het werk te doen dat de nieuwe welvaart heeft gebracht.
Tegen
1 Ook als Turkije zijn wetten Europees maakt, dan is de bevolking nog niet Europees.
Maak Japan, met zijn keurige wetten, dan ook maar lid. Premier Erdogan erkent zelf dat de wet alleen maar papier is: ,,De uitvoering ervan vereist een verandering van mentaliteit, en dat kost meer tijd dan de verandering van een wet.'' Toelating van Turkije vereist wel een heel groot voorschot op een toekomst die er misschien nooit komt.
2. Een kind kan op de wereldkaart zien dat Turkije buiten Europa ligt
Oekraïne, Georgië en zelfs Rusland zullen zeggen dat zij echt in Europa liggen en dus ook lid moeten kunnen worden. Eurocommissaris Verheugen, die zo enthousiast is over de Turkse vorderingen, beseft dat met Turkije het hek van de dam is. Dus heeft hij iets bedacht om zich Oekraïne en Georgië van het lijf te houden: Europees Nabuurschapsbeleid. Wie daaraan meedoet krijgt, in ruil voor keurig burengedrag, allerlei handelsvoordelen en hulp. Dat kunnen we de Turken toch ook aanbieden? Dan hoeven ze ook niet hun hele land overhoop te halen.
3. Je weet niet wat je in huis haalt
Het gerommel in de islamitische wereld is veel te gevaarlijk om de EU binnen te halen. Nu lijkt de islamitische partij van premier Erdogan heel Europees gezind. Maar ze zijn nog maar twee jaar aan de macht. Wie weet hoe die partij zich gaat ontwikkelen? Erdogan wilde zelf overspel strafbaar stellen, totdat Europa daar boos over werd. Toen draaide hij om als een blad aan de boom. Zijn eigen vrouw gaat zelfs niet naar staatsontvangsten in Turkije omdat ze daar geen hoofddoek mag dragen. Dat zegt veel over huize-Erdogan. Als de Europese buit eenmaal binnen is, kan Erdogans ware aard blijken.
4. De militairen kunnen altijd weer de macht grijpen en de folteraars zijn nog altijd bezig
De Navo sloot de ogen voor militair machtsmisbruik, niet alleen in Turkije, ook in Spanje, Portugal en Griekenland. Nu sluit de Unie de ogen voor de honderden gevallen van marteling in Turkije met het argument dat je nu nog geen 100 procent kunt eisen van de Turken bij de naleving van de mensenrechten. Hoeveel procent is dan wel genoeg? De militairen wachten af: zodra de burgers te ver gaan naar hun smaak, kunnen ze weer ingrijpen of ermee dreigen.
5. Met Turkije als lid, verwatert Europa
De Europese Unie zal met zoveel nieuwe belangen rekening moeten houden, dat besluitvorming nog moeilijker zal worden. Laten we eerst maar eens afwachten hoe de vroegere communistische landen en de Balkan hun plaats binnen de EU vinden. Britse Conservatieven die niet zoveel op hebben met een steeds sterkere EU, verwelkomen Turkije juist omdat het de Unie zwakker maakt.
6. Binnen de Europese Commissie leeft ook verzet tegen Turkije, dus zo gek is dat niet.
Eurocommissaris Bolkestein geldt als tegenstander, ook al erkent hij dat het ja-woord al gegeven is. Eurocommissaris van landbouw, de Oostenrijker Franz Fischler, waarschuwde zijn collega's in een lange brief. Natuurlijk is hij beducht voor het landbouwbudget als al die berooide Turkse boeren aankloppen voor steun. Maar hij schreef ook: ,,Er kan een fundamentalistische terugslag komen.'' En: ,,We kunnen de publieke opinie niet blijven negeren en de opbouw van Europa overlaten aan de diplomaten.''
7. Turkije wordt misschien wel het machtigste lid van de EU
Met zijn bevolking van nu ruim 70 miljoen zou Turkije na Duitsland de zwaarste stem hebben binnen de EU. De Turken baren meer kinderen dan Europeanen, dus ze worden vanzelf nummer één. Binnen het Europees Parlement zouden ze zelfs een Turkse fractie kunnen vormen, want de eis dat de fractieleden uit minstens vijf landen moeten komen kunnen ze makkelijk vervullen door Turken uit andere lidstaten op te nemen.
8. De moeizame integratie van Turken in West-Europa bewijst dat ze helemaal geen Europeanen zijn
Als de Turken zich hier al zo isoleren, hoe zou hun thuisland dan wel Europees kunnen zijn? De Turkse gastarbeiders kwamen alleen voor het geld naar Europa, Turkije nu ook.
9. De wereld is veranderd sinds de Unie van alles beloofde aan Turkije
De Unie gaat altijd sluipend te werk. Stapje voor stapje zodat het niet opvalt. Principiële beslissingen worden vermomd als bureaucratische probleempjes en belanden op pagina zoveel van de krant. En dan ineens zegt de EU: wie A heeft gezegd, moet ook B zeggen, nu kunnen we niet meer terug. Zo ging het met de euro, zo gaat het met Turkije. De islamitische wereld is veranderd. Europa is ook veranderd. Daar hoeft de EU zich niet voor te verontschuldigen.
10. De Europese kiezers is nooit iets gevraagd
In Nederland (VVD) en Frankrijk (premier Raffarin en andere ministers) zijn voorstellen gedaan om referenda te houden. Als de kiezers niets te zeggen krijgen over de Turkse toetreding, dan gebruiken ze de referenda over de Grondwet om nee te zeggen. En dan zitten we zonder Grondwet. Maar de aparte referenda over Turkije, die nu worden voorgesteld, komen te laat, pas tegen 2010. Dan kun je echt geen nee meer zeggen. Het zijn fopspenen voor de kiezer, om de Grondwet te redden.
2004-10-02
Europa zit te dubben. Hoort Turkije erbij of juist niet? Veertig jaar lang kregen de Turken geen ja en geen nee. Nu moet het ervan komen. Volgt de Europese Unie het spoor naar lidmaatschap? Of is het tijd voor de noodrem? Twee keer tien argumenten.
Voor
1. Ieder Europees land dat aan de voorwaarden voldoet, mag lid worden, dus ook Turkije
Er zijn duidelijke voorwaarden gesteld aan het lidmaatschap. Je kunt de regels niet veranderen voor één land. Nu moeten de Europese Commissie en daarna de regeringsleiders uitmaken of Turkije er klaar voor is. Vervolgens is Turkije nog minstens tien jaar bezig om alle Europese wetten en regels tot in detail uit te voeren. Pas daarna kunnen ze echt lid worden.
2. Europa maakt zelf wel uit wat Europa is
De oude leraar aardrijkskunde die verkondigde dat Europa ophoudt bij de Oeral en de Bosporus, had niet alle wijsheid in pacht. Grenzen van werelddelen liggen nergens vast. Of bijvoorbeeld Australië een eigen continent is of een eiland in Azië is niet alleen een kwestie voor geografen, maar ook van de politiek. Nu Australiërs hun toekomst bij de Aziatische buren ontdekken, zou de idee dat ze een continent vormen weleens kunnen slijten. Over 25 jaar praat misschien niemand meer over de Bosporus als grens van Europa.
3. Met Turkije kan de EU bewijzen dat de vrijheid van godsdienst echt is
Afwijzing van Turkije is niet alleen een klap voor de Turken. De hele islamitische wereld zal er een bevestiging in zien dat westerse waarden onver enigbaar zijn met die van de islam. Afwijzing zal islamieten sterken in de gedachte dat het Westen hun vijand is. DE EU is geen geloofsgemeenschap, maar een gemeenschap van waarden en normen, waarin de vrijheid van godsdienst vanzelfsprekend moet zijn.
4. Turkije is al tientallen jaren goed genoeg om als lid van de Navo het democratische westen te verdedigen
Vooral een Amerikaans argument. Het belangrijkste Navo-lid begrijpt niet waarom Europa een dubbele standaard gebruikt: Turkije is wel democratisch genoeg voor de Navo, maar niet voor Europa. Turkije is ook al tientallen jaren lid van de Raad van Europa, een organisatie van 45 landen die vooral toegewijd is aan mensenrechten.
5. Europa grenst met Turkije aan de Arabische wereld en krijgt daar meer invloed
Turkije heeft geheel eigen contacten met zijn Arabische buren en met de landen in Centraal-Azië. Daar hebben de Europese landen lang niet zulke goede ingangen. Nu geeft de EU bakkenvol hulpgeld in die roerige streken in de hoop stabiliteit te kopen, maar dat blijkt weinig invloed te hebben. De ervaring en contacten van Turkije kunnen de EU helpen. Stabiliteit langs de grenzen is belangrijk voor de EU, anders kan de ellende binnen stromen.
6. Turkije kan met zijn jonge bevolking het oude, vergrijzende rijke Europa een oppepper geven
Oud-eurocommissaris en oud-minister van buitenlandse zaken Hans van den Broek sprak over een 'levensverzekering voor Europa'. De jonge Turken zouden als ze welvarend worden kunnen bijspringen voor het dure oude Europa. Bovendien kan Europa de 70 miljoen Turkse consumenten goed gebruiken. De ondernemingszin van de Turken is befaamd. Menig voormalig gastarbeider heeft nu een bloeiende winkel in Nederland of Duitsland. Dat soort initiatief is goed voor Europa.
7. Europa maakt van Turkije een ander land
Uitvoering van de Europese regels dringt diep in de samenleving door. Alles moet anders. Europese ambtenaren en politici zullen Turkije vele jaren op de vingers kijken bij alles wat er gebeurt. Stapje voor stapje zal Europa Turkije binnendringen, en niet andersom.
8. Turkije heeft meer banden met Europa dan met islamitische landen
Het moderne Turkije heeft altijd zijn blik op Europa gericht. De staatsideologie is strikt seculier. Lang voordat Frankrijk het hoofddoekje als religieus symbool in de ban deed op scholen, had Turkije dat al gedaan. De grootste stad, Istanbul, was onder de naam Constantinopel een brandpunt van westerse beschaving.
9. Belofte maakt schuld: Turkije wordt al ruim veertig jaar aan het lijntje gehouden
Sinds Turkije in 1963 een associatieverdrag met een voorloper van de EU sloot, zit het land in de wachtkamer. In 1987 vond Turkije zichzelf rijp om officieel het lidmaatschap aan te vragen. Economische crises en de macht die Turkse militairen zich toeëigenden waren steeds reden voor Europa om de boot af te houden. Nu de militairen zich lijken te schikken in een minder politieke rol en de Turkse economie jaarlijks met sprongen van meer dan 8 procent groeit, moet het er maar eens van komen. Geen enkele Turkse regering heeft zoveel werk gemaakt van hervormingen als die van Erdogan. Ook op het oude twistpunt van Cyprus is Turkije inschikkelijk geweest.
10. De Europese kiezers is nooit iets gevraagd
Dus waarom nu ineens wel? Ook bij vorige uitbreidingen zijn er geen volksraadplegingen geweest. Alleen Frankrijk heeft dat gedaan voordat de Britten lid werden. De kiezers zijn altijd een beetje bang voor nieuwkomers en tot nog toe hebben ze steeds ongelijk gehad. Grote invasies gelukszoekers uit nieuwe lidstaten zijn er nooit geweest. Ook de arme Portugezen bleven liever thuis, vooral omdat ze er terecht op rekenden dat de EU de welvaart thuis zou bezorgen. Ierland, dat een traditie van emigratie had om de armoede te ontvluchten, haalt zelfs uit Rusland gastarbeiders, omdat er niet genoeg Ieren zijn om al het werk te doen dat de nieuwe welvaart heeft gebracht.
Tegen
1 Ook als Turkije zijn wetten Europees maakt, dan is de bevolking nog niet Europees.
Maak Japan, met zijn keurige wetten, dan ook maar lid. Premier Erdogan erkent zelf dat de wet alleen maar papier is: ,,De uitvoering ervan vereist een verandering van mentaliteit, en dat kost meer tijd dan de verandering van een wet.'' Toelating van Turkije vereist wel een heel groot voorschot op een toekomst die er misschien nooit komt.
2. Een kind kan op de wereldkaart zien dat Turkije buiten Europa ligt
Oekraïne, Georgië en zelfs Rusland zullen zeggen dat zij echt in Europa liggen en dus ook lid moeten kunnen worden. Eurocommissaris Verheugen, die zo enthousiast is over de Turkse vorderingen, beseft dat met Turkije het hek van de dam is. Dus heeft hij iets bedacht om zich Oekraïne en Georgië van het lijf te houden: Europees Nabuurschapsbeleid. Wie daaraan meedoet krijgt, in ruil voor keurig burengedrag, allerlei handelsvoordelen en hulp. Dat kunnen we de Turken toch ook aanbieden? Dan hoeven ze ook niet hun hele land overhoop te halen.
3. Je weet niet wat je in huis haalt
Het gerommel in de islamitische wereld is veel te gevaarlijk om de EU binnen te halen. Nu lijkt de islamitische partij van premier Erdogan heel Europees gezind. Maar ze zijn nog maar twee jaar aan de macht. Wie weet hoe die partij zich gaat ontwikkelen? Erdogan wilde zelf overspel strafbaar stellen, totdat Europa daar boos over werd. Toen draaide hij om als een blad aan de boom. Zijn eigen vrouw gaat zelfs niet naar staatsontvangsten in Turkije omdat ze daar geen hoofddoek mag dragen. Dat zegt veel over huize-Erdogan. Als de Europese buit eenmaal binnen is, kan Erdogans ware aard blijken.
4. De militairen kunnen altijd weer de macht grijpen en de folteraars zijn nog altijd bezig
De Navo sloot de ogen voor militair machtsmisbruik, niet alleen in Turkije, ook in Spanje, Portugal en Griekenland. Nu sluit de Unie de ogen voor de honderden gevallen van marteling in Turkije met het argument dat je nu nog geen 100 procent kunt eisen van de Turken bij de naleving van de mensenrechten. Hoeveel procent is dan wel genoeg? De militairen wachten af: zodra de burgers te ver gaan naar hun smaak, kunnen ze weer ingrijpen of ermee dreigen.
5. Met Turkije als lid, verwatert Europa
De Europese Unie zal met zoveel nieuwe belangen rekening moeten houden, dat besluitvorming nog moeilijker zal worden. Laten we eerst maar eens afwachten hoe de vroegere communistische landen en de Balkan hun plaats binnen de EU vinden. Britse Conservatieven die niet zoveel op hebben met een steeds sterkere EU, verwelkomen Turkije juist omdat het de Unie zwakker maakt.
6. Binnen de Europese Commissie leeft ook verzet tegen Turkije, dus zo gek is dat niet.
Eurocommissaris Bolkestein geldt als tegenstander, ook al erkent hij dat het ja-woord al gegeven is. Eurocommissaris van landbouw, de Oostenrijker Franz Fischler, waarschuwde zijn collega's in een lange brief. Natuurlijk is hij beducht voor het landbouwbudget als al die berooide Turkse boeren aankloppen voor steun. Maar hij schreef ook: ,,Er kan een fundamentalistische terugslag komen.'' En: ,,We kunnen de publieke opinie niet blijven negeren en de opbouw van Europa overlaten aan de diplomaten.''
7. Turkije wordt misschien wel het machtigste lid van de EU
Met zijn bevolking van nu ruim 70 miljoen zou Turkije na Duitsland de zwaarste stem hebben binnen de EU. De Turken baren meer kinderen dan Europeanen, dus ze worden vanzelf nummer één. Binnen het Europees Parlement zouden ze zelfs een Turkse fractie kunnen vormen, want de eis dat de fractieleden uit minstens vijf landen moeten komen kunnen ze makkelijk vervullen door Turken uit andere lidstaten op te nemen.
8. De moeizame integratie van Turken in West-Europa bewijst dat ze helemaal geen Europeanen zijn
Als de Turken zich hier al zo isoleren, hoe zou hun thuisland dan wel Europees kunnen zijn? De Turkse gastarbeiders kwamen alleen voor het geld naar Europa, Turkije nu ook.
9. De wereld is veranderd sinds de Unie van alles beloofde aan Turkije
De Unie gaat altijd sluipend te werk. Stapje voor stapje zodat het niet opvalt. Principiële beslissingen worden vermomd als bureaucratische probleempjes en belanden op pagina zoveel van de krant. En dan ineens zegt de EU: wie A heeft gezegd, moet ook B zeggen, nu kunnen we niet meer terug. Zo ging het met de euro, zo gaat het met Turkije. De islamitische wereld is veranderd. Europa is ook veranderd. Daar hoeft de EU zich niet voor te verontschuldigen.
10. De Europese kiezers is nooit iets gevraagd
In Nederland (VVD) en Frankrijk (premier Raffarin en andere ministers) zijn voorstellen gedaan om referenda te houden. Als de kiezers niets te zeggen krijgen over de Turkse toetreding, dan gebruiken ze de referenda over de Grondwet om nee te zeggen. En dan zitten we zonder Grondwet. Maar de aparte referenda over Turkije, die nu worden voorgesteld, komen te laat, pas tegen 2010. Dan kun je echt geen nee meer zeggen. Het zijn fopspenen voor de kiezer, om de Grondwet te redden.