PDA

Bekijk Volledige Versie : Internet in de Arabische wereld



Orakel
03-10-04, 11:50
Internet in de Arabische wereld

Geheim agent in cyberspace
Taboes, verboden websites en dissidenten. Internetjournalistiek verlegt de grenzen in de Arabische wereld, cybercafés schieten als paddestoelen uit de grond. Informatietechnologie speelt een belangrijke rol bij ontwikkeling, erkennen ook regeringsleiders in het Midden-Oosten.


De Syrische regering toert deze maanden met een internetbus over het platteland om het world wide web ook in de kleinste dorpjes te introduceren. In Marokko streeft de regering ernaar om alle scholen voor 2009 te voorzien van computers en aan te sluiten op het internet. Informatie- en communicatietechnologie is in onze internationale kennissamenleving van toenemend belang en schept op het gebied van ontwikkeling grote verwachtingen, stelt het Arab Human Development Report Building a Knowledge Society uit 2003. Het internet is booming. Hoewel de Arabische landen per duizend personen slechts achttien computers tellen - tegen het wereldwijde gemiddelde van 78,3 - neemt het internetgebruik in de regio razendsnel toe.

In 2000 was slechts één procent van de totale Arabische bevolking online. Een jaar later waren er al 4,2 miljoen internetgebruikers, ofwel 1,6 procent. Een grote toename ondanks het feit dat internet nog maar beperkt is doorgedrongen in de Arabische regio. De Verenigde Arabische Emiraten waren in 2001 met dertig procent van de totale bevolking de actiefste internetgebruikers, terwijl Jemen en Syrië onderaan de ladder stonden.


Taboe
Internet verlegt grenzen, taboes worden doorbroken. Zo ook op de Syrische website www.tharwaproject.com, die het taboe op etnische en religieuze minderheden in de Arabische wereld in het Engels en Arabisch aan de kaak stelt. Oprichter en coördinator is de Syrische schrijver en activist Ammar Abdulhamid. Recent bracht de 38-jarige Abdulhamid een bezoek aan Nederland en lichtte de achtergronden toe van zijn internetproject, gefinancierd door Pax Christi Nederland.

De Amerikaanse interventie in Irak vormde de directe aanleiding voor de oprichting van de Tharwa-site. “Historisch gezien gebruiken buitenlandse mogendheden in het Midden-Oosten altijd minderheden als rechtvaardiging van hun interventie,” zegt hij. Daarnaast speelt Abdulhamids eigen etnische achtergrond een rol. “Mijn moeder is Koerdisch en Syrisch-orthodox, mijn vader een gearabiseerde Koerd. Tharwa betekent rijkdom in het Arabisch. Veel mensen zien minderheden als iets negatiefs, maar diversiteit is juist verrijking.”

Koerdische sites als www.qamislo.com en www.amude.com zijn in Syrië geblokkeerd en opereren vanuit Duitsland. Twee internetactivisten zitten momenteel gevangen wegens hun activiteiten. Op Tharwa is veel informatie over de Koerdische zaak te lezen, maar de site ondervindt geen censuur.

Abdulhamid: “We ontvangen persberichten van ministeries, dat betekent dat we zijn geaccepteerd. In onze adviesraad zit een aantal bekende mensen, waardoor we een zekere bescherming genieten.” In maart waren er opstanden in het Koerdische gebied in Syrië. Veel Koerden zijn er stateloos. “We hebben voorgesteld om 250 duizend Koerden in fasen het Syrische staatsburgerschap te geven. Dat advies heeft de regering overgenomen.”

Het Tharwaproject gaat ook in op ontwikkelingen elders in de Arabische wereld. Zo beschuldigde Abdulhamid in een hoofdredactioneel commentaar de Arabische wereld van racisme vanwege haar onverschilligheid tegenover het etnische conflict in het Sudanese Darfur.


Spelletjes
Het Arab Human Development Report stelt: “Hoe meer vrijheid media genieten, hoe meer de betrokkenheid groeit bij menselijke ontwikkelingsvraagstukken als goed bestuur, kennis en empowerment van vrouwen, en hoe sterker maatschappelijke initiatieven worden om een kennismaatschappij te creëren”. De oprichting van Arabische internetkranten is een belangrijke stap richting meer pluralistische media, die openstaan voor jong talent. Doordat de nieuwe media de Arabische taal gebruiken, bereiken ze een groot publiek. Niettemin blijft het bereik betrekkelijk gering, aangezien vooral de middenklasse het medium gebruikt en tachtig procent van de gebruikers chat en spelletjes speelt. Armen, stedelijk gemarginaliseerden en plattelandsbewoners zijn buitengesloten.
De belangrijkste obstakels voor de toegang tot internet zijn analfabetisme en ‘digibetisme’, dure apparatuur en hoge toegangs- en abonnementsprijzen. Lichtpunt is dat door toegenomen concurrentie tussen providers de abonnementsprijzen en entreekosten de afgelopen jaren beduidend lager zijn geworden. In 1999 waren er 500 internetcafés in Marokko, in 2001 al 2500. Internetaansluitingen thuis, op het werk of de universiteit komen weinig voor in de Arabische wereld. De meeste gebruikers surfen via cafés. In Egypte kost een uur surfen twintig eurocent, in Syrië 55 en in Tunesië 35.

Vooral Marokko timmert aan de virtuele snelweg. Bij zijn aantreden riep de Marokkaanse koning Mohamed VI het decennium 1999-2009 uit tot Onderwijsdecennium. De Universiteit van Leipzig signaleert in een onderzoek dat internet in Marokko empowerment (leren voor zichzelf op te komen) van vrouwen stimuleert. Eenderde van de internetgebruikers in Marokko blijkt vrouw te zijn. Een bezoek aan een internetcafé is voor velen de enige mogelijkheid voor een activiteit buitenshuis. Internet kan een grote rol spelen in het in de persoonlijke ontwikkeling, stelt het Duitse onderzoek. Maar door de onzekere situatie - hoge werkloosheidcijfers onder goedopgeleide jongeren, desastreuze gevolgen van arbeidsemigratie, gebrek aan onderwijs op het platteland en benadeling van vrouwen - is het internet voor veel Marokkaanse jongeren vooral een economisch en psychisch overlevingsmiddel.


Cyberdissidenten
Met de opkomst van internet zijn ook de eerste cyberdissidenten geboren. Een van de bekendste enfants terribles van Noord-Afrika is Zouhair Yahyaoui, oprichter van de nieuwssite www.tunezine.com, die regelmatig oppositiemateriaal publiceert. Zo plaatste Yahyaoui een open brief van zijn oom, rechter Yahyaoui, waarin het gebrek aan onafhankelijkheid in het justitiële apparaat werd bekritiseerd.

Vanaf het begin werd Tunezine gecensureerd, maar Yahyaoui wist dat te omzeilen door zijn lezers wekelijks een lijst van proxy-servers te sturen, waarmee ze alsnog de site konden bezoeken. In juni 2002 werd Yahyaoui gearresteerd en net zo lang gemarteld tot hij de toegangscodes van zijn site vrijgaf. In juni 2003 werd hij onderscheiden door Reporters sans Frontières met de Globenet Cyber-Freedom prijs. November 2003 kwam hij na internationale druk vrij.

Tunesië promoot zichzelf als een oase van stabiliteit en democratie, maar op het gebied van mensenrechten en censuur heeft het land een bar slechte staat van dienst. Op het internet blijven websites geblokkeerd en internetcaféhouders moeten bijhouden welke sites worden bezocht. Zo is onlangs een groep studenten veroordeeld tot zware straffen wegens het ‘downloaden van terroristisch materiaal’ en heeft de regering een voormalig geheim agent aangesteld als organisator van de Wereldtop voor de Informatiesamenleving, die in 2005 in Tunesië wordt gehouden.

Ook Palestijn Daoud Kuttab zoekt via cyberspace de grenzen van de persvrijheid. In Jordanië bestaat geen onafhankelijk radiostation. Kuttab vroeg de overheid of hij radio via internet kon opzetten. Het antwoord was nee. Maar omdat internet geen wettelijk kader heeft kon Kuttab in 2000 toch de lucht in. Dagelijks bereikt www.ammanet.net zo'n dertigduizend luisteraars, mobiele bellers kunnen het nieuws ontvangen door een speciaal nummer in te toetsen. “Elektronische media bieden veel mogelijkheden”, vertelde Kuttab eerder dit jaar op een conferentie van de International Dialogue Foundation in Nederland over de rol van de media in de Arabische wereld. “Een tijd geleden was er een protestactie op de universiteit in Amman. Journalisten met apparatuur werden eruit gegooid, maar onze verslaggever mocht blijven. Hij heeft toen via zijn mobiele telefoon live verslag uitgebracht.”



--------------------------------------------------------------------------------

Door Nicolien Zuijdgeest | IS # 09 2004

barneveld
03-10-04, 19:51
bij maktoob punt com is het altijd druk op de chat vooral palastijnen.