Zwarte Schaap
20-10-04, 14:14
'VS op rand van financiële afgrond'
Door Jeroen Hoorn
Binnenkort is het afgelopen met de dominante rol van de Verenigde Staten in de wereld, voorspellen een linkse econoom en een rechtse historicus. De Amerikanen hebben er simpelweg het geld niet meer voor.
http://w3s.rotterdamsdagblad.nl/upload/rdagblad.artikel.foto/1098260634_21277.jpg
De schuld van de Amerikaanse overheid groeit maar door. Nog even en het is afgelopen met de dominante rol van de VS in de wereld, voorspellen economen.(Archieffoto Rotterdams Dagblad)
Een acht met twaalf nullen, oftewel acht biljoen. Dat is de schuld in dollars van de Amerikaanse federale overheid. Ieder jaar wordt dit bedrag groter. Dit jaar komt de regering een slordige 600 miljard dollar tekort, het geld meegerekend dat de overheid van zichzelf leent, uit de potten voor medische zorg en sociale zekerheid.
,,Zulke tekorten kan Amerika zich nu nog net veroorloven, maar dat is binnenkort afgelopen,'' zegt Mark Weisbrot, co-directeur van het Center for Economic en Policy Research, een in Washington gevestigde denktank. Onlangs was Weisbrot voor een lezing in Nederland. Volgens Weisbrot kunnen de VS hun schulden vroeg of laat niet meer betalen. Nu staat de lage rente dat nog toe, maar dat blijft niet eeuwig zo. Dan is er de kans op het instorten van de huizenmarkt, wat volgens Weisbrot binnen afzienbare tijd moet gebeuren. Dat zal leiden tot een nieuwe recessie en dus tot minder belastinginkomsten voor de overheid.
,,De VS lenen op grote schaal geld van het buitenland. De centrale banken van landen als China en Japan kopen dollars om de koers van hun eigen munt laag te houden, wat goed is voor de export naar de VS. Wij krijgen hun spullen, zij krijgen er stukken papier voor terug die steeds minder waard worden. In feite geven ze hun producten aan ons cadeau. Vroeg of laat houden ze daarmee op. Als de Chinezen de afgelopen jaren euro's had gekocht in plaats van dollars, had ze dat miljarden gescheeld.''
De operaties in Irak en Afghanistan kosten de Verenigde Staten dit jaar 115 miljard dollar. Afgezet tegen het totale tekort valt dat mee. ,,Toch zal er op bezuinigd moeten worden,'' zegt Weisbrot. ,,Op de andere posten van de federale overheid valt nu eenmaal niet veel te snijden. De kosten voor sociale zekerheid worden alleen maar hoger, niet lager. De rente op de staatsschuld moet betaald worden. De enige post die overblijft, is het leger.''
Faillissement
Weisbrot en zijn denktank afficheren zich nadrukkelijk als progressief. Toch is hun boodschap geen wensdroom van een stel linkse economen. De rechtse historicus Niall Ferguson gaat in zijn nieuwe boek Colossus, over het Amerikaanse 'wereldrijk', nog verder. Ferguson, fan van de Britse oud-premier Margaret Thatcher en bekend geworden met een controversieel boek waarin hij uiteenzette dat het Britse koloniale rijk zo slecht nog niet was, betoogt in Colossus - zojuist in Nederlandse vertaling verschenen - onder meer dat de VS op de rand van het faillissement staan.
Ferguson legt uit dat economen de neiging hebben om het geld dat de overheid in de toekomst zal moeten uitgeven aan pensioenen en medische verzorging van het groeiende aantal ouderen, te beschouwen als ,,impliciete verplichtingen.'' Die term wekt de indruk dat de overheid er onder uit kan. Niets is minder waar. ,,Politiek gezien is het zelfs gemakkelijker om in gebreke te blijven bij de afbetaling van schulden dan te weigeren sociale uitkeringen en medische zorg te betalen.''
De Britse historicus haalt een rapport aan van twee Amerikaanse economen, een van de centrale bank en een van het ministerie van Financiën. Stel dat de regering nu de hand kon leggen op alle inkomsten die in de toekomst te verwachten zijn, redeneren de twee. Tegelijkertijd moet de regering ook alle toekomstige schulden voldoen. Zouden de totale inkomsten voldoende zijn om de totale schuld te voldoen? Bij lange na niet, is het antwoord. Zelfs als de economie blijft groeien, zou de overheid minstens 45 biljoen - 45 gevolgd door twaalf nullen - tekort komen. Dat is vier keer de waarde van alles wat er jaarlijks in de Verenigde Staten wordt geproduceerd.
Pers en politiek hebben het rapport van de twee economen doodgezwegen. ,,Het nieuws is zo slecht dat bijna niemand het wil geloven,'' constateert Ferguson. Vroeg of laat zal het echter doordringen tot beleggers, die Amerikaanse staatsobligaties massaal zullen gaan verkopen. ,,Net als bij een aardbeving zijn het tijdstip en de omvang van deze crisis niet te voorspellen.'' Wel is zeker dat ook Azië en Europa erdoor getroffen zullen worden. ,,Maar zij hebben geen plannen om een wereldrijk te stichten, dus hun economische neergang zal nauwelijks strategische gevolgen hebben. Voor de VS ligt dat geheel anders.''
Bron: Rotterdams Dagblad 20/10/04
Door Jeroen Hoorn
Binnenkort is het afgelopen met de dominante rol van de Verenigde Staten in de wereld, voorspellen een linkse econoom en een rechtse historicus. De Amerikanen hebben er simpelweg het geld niet meer voor.
http://w3s.rotterdamsdagblad.nl/upload/rdagblad.artikel.foto/1098260634_21277.jpg
De schuld van de Amerikaanse overheid groeit maar door. Nog even en het is afgelopen met de dominante rol van de VS in de wereld, voorspellen economen.(Archieffoto Rotterdams Dagblad)
Een acht met twaalf nullen, oftewel acht biljoen. Dat is de schuld in dollars van de Amerikaanse federale overheid. Ieder jaar wordt dit bedrag groter. Dit jaar komt de regering een slordige 600 miljard dollar tekort, het geld meegerekend dat de overheid van zichzelf leent, uit de potten voor medische zorg en sociale zekerheid.
,,Zulke tekorten kan Amerika zich nu nog net veroorloven, maar dat is binnenkort afgelopen,'' zegt Mark Weisbrot, co-directeur van het Center for Economic en Policy Research, een in Washington gevestigde denktank. Onlangs was Weisbrot voor een lezing in Nederland. Volgens Weisbrot kunnen de VS hun schulden vroeg of laat niet meer betalen. Nu staat de lage rente dat nog toe, maar dat blijft niet eeuwig zo. Dan is er de kans op het instorten van de huizenmarkt, wat volgens Weisbrot binnen afzienbare tijd moet gebeuren. Dat zal leiden tot een nieuwe recessie en dus tot minder belastinginkomsten voor de overheid.
,,De VS lenen op grote schaal geld van het buitenland. De centrale banken van landen als China en Japan kopen dollars om de koers van hun eigen munt laag te houden, wat goed is voor de export naar de VS. Wij krijgen hun spullen, zij krijgen er stukken papier voor terug die steeds minder waard worden. In feite geven ze hun producten aan ons cadeau. Vroeg of laat houden ze daarmee op. Als de Chinezen de afgelopen jaren euro's had gekocht in plaats van dollars, had ze dat miljarden gescheeld.''
De operaties in Irak en Afghanistan kosten de Verenigde Staten dit jaar 115 miljard dollar. Afgezet tegen het totale tekort valt dat mee. ,,Toch zal er op bezuinigd moeten worden,'' zegt Weisbrot. ,,Op de andere posten van de federale overheid valt nu eenmaal niet veel te snijden. De kosten voor sociale zekerheid worden alleen maar hoger, niet lager. De rente op de staatsschuld moet betaald worden. De enige post die overblijft, is het leger.''
Faillissement
Weisbrot en zijn denktank afficheren zich nadrukkelijk als progressief. Toch is hun boodschap geen wensdroom van een stel linkse economen. De rechtse historicus Niall Ferguson gaat in zijn nieuwe boek Colossus, over het Amerikaanse 'wereldrijk', nog verder. Ferguson, fan van de Britse oud-premier Margaret Thatcher en bekend geworden met een controversieel boek waarin hij uiteenzette dat het Britse koloniale rijk zo slecht nog niet was, betoogt in Colossus - zojuist in Nederlandse vertaling verschenen - onder meer dat de VS op de rand van het faillissement staan.
Ferguson legt uit dat economen de neiging hebben om het geld dat de overheid in de toekomst zal moeten uitgeven aan pensioenen en medische verzorging van het groeiende aantal ouderen, te beschouwen als ,,impliciete verplichtingen.'' Die term wekt de indruk dat de overheid er onder uit kan. Niets is minder waar. ,,Politiek gezien is het zelfs gemakkelijker om in gebreke te blijven bij de afbetaling van schulden dan te weigeren sociale uitkeringen en medische zorg te betalen.''
De Britse historicus haalt een rapport aan van twee Amerikaanse economen, een van de centrale bank en een van het ministerie van Financiën. Stel dat de regering nu de hand kon leggen op alle inkomsten die in de toekomst te verwachten zijn, redeneren de twee. Tegelijkertijd moet de regering ook alle toekomstige schulden voldoen. Zouden de totale inkomsten voldoende zijn om de totale schuld te voldoen? Bij lange na niet, is het antwoord. Zelfs als de economie blijft groeien, zou de overheid minstens 45 biljoen - 45 gevolgd door twaalf nullen - tekort komen. Dat is vier keer de waarde van alles wat er jaarlijks in de Verenigde Staten wordt geproduceerd.
Pers en politiek hebben het rapport van de twee economen doodgezwegen. ,,Het nieuws is zo slecht dat bijna niemand het wil geloven,'' constateert Ferguson. Vroeg of laat zal het echter doordringen tot beleggers, die Amerikaanse staatsobligaties massaal zullen gaan verkopen. ,,Net als bij een aardbeving zijn het tijdstip en de omvang van deze crisis niet te voorspellen.'' Wel is zeker dat ook Azië en Europa erdoor getroffen zullen worden. ,,Maar zij hebben geen plannen om een wereldrijk te stichten, dus hun economische neergang zal nauwelijks strategische gevolgen hebben. Voor de VS ligt dat geheel anders.''
Bron: Rotterdams Dagblad 20/10/04