PDA

Bekijk Volledige Versie : Nederland (alweer) in shock



Marsipulami
03-11-04, 10:10
Nederland (alweer) in shock


© AP
AMSTERDAM - Met zeven minuten lawaai heeft Amsterdam gisteravond gerouwd om de vermoorde cineast Theo Van Gogh (47). Tweeëneenhalf jaar na de moord op Pim Fortuyn staat Nederland alweer perplex. ,,Van Gogh maakte met veel mensen ruzie, ook met mij'', zei burgemeester Job Cohen voor duizenden op de Dam. ,,En dat mag in dit land.''



VAN Gogh werd gisterochtend in de Amsterdamse Linnaeusstraat doodgeschoten én -gestoken. De dader werd gevat na een vuurgevecht met de politie. Het gaat om een 26-jarige ,,Amsterdammer met een dubbele Nederlandse en Marokkaanse nationaliteit'', aldus de politie.

Officieel staat het motief nog niet vast, maar ook premier Jan Peter Balkenende (CDA) verwees meteen naar Van Goghs recente films en uitspraken, die vooral de onderdrukking van moslimvrouwen hekelden. Deze zomer nog maakte Van Gogh daarover, samen met het al even uitgesproken parlementslid Ayaan Hirsi Ali, de kortfilm Submission . Beiden kregen ze doodsbedreigingen.

In de wijk rond de Linnaeusstraat stonden autochtonen en allochtonen zich gisteren luidop af te vragen hoe dit nu verder moet. Nederland moet zijn tweede opzienbarende politieke moord in tweeëeenhalf jaar incasseren. Gisteravond liep de Amsterdamse Dam vol met naar schatting twintigduizend Nederlanders die met lawaai kwamen rouwen om Van Gogh. Een ,,laffe en gruwelijke moord'', zei burgemeester Cohen (PvdA) in zijn toespraak. ,,Het recht in eigen handen nemen, dat accepteren wij niet.''

Soms riep de bijeenkomst herinneringen op aan Pim Fortuyn, in 2002, maar de Nederlanders noteerden ook verschillen. Anders dan Fortuyn werd Van Gogh vermoord door een, waarschijnlijk extremistische, allochtoon. Dat zet de integratiediscussie op scherp. Maar de staalharde minister van Vreemdelingenzaken, Rita Verdonk (VVD), werd gisteravond voor haar toespraak uitgejouwd door een groot deel van het publiek.

Voor de moord op Fortuyn kreeg de hele politieke klasse de schuld, vanuit een ontevreden sociale onderlaag en dan vooral vanuit de rauwe havenstad Rotterdam. Gisteren was het de brede en linksere hoofdstadsbevolking die kwam rouwen in het hart van de Amsterdamse Grachtengordel - waarnaar Fortuyn sneerde als navel van de politieke correctheid. Theo Van Gogh sprak een ander publiek aan. Ook met zijn ophefmakende standpunten bleef hij de typische, gekoesterde Hollander uit de wilde jaren: grote bek, provocatie verplicht.

Ook de allochtonen waren gisteravond goed vertegenwoordigd op de Dam. ,,Geen moord in naam van mijn islam'', stond op een spandoek. En toch staat Nederland met een schok alweer voor het probleem hoe het, zonder zijn tolerantie te verliezen, tegen extremisme opkan. De politie trok de wijken in om wraakacties te voorkomen.

Van Gogh lijkt niet dezelfde heiligenverering te beurt te vallen als Fortuyn, die gisteren nog vanop de bovenste verdieping van het Madame Tussaudmuseum als wassen beeld toekeek. Maar enkele Amsterdammers vroegen gisteren toch al of de korte, luide bijeenkomst van een half uur ,,zou zijn wat Theo zou hebben gewild'' - net als sommigen zich al jaren afvragen wat ,,Pim'' zou hebben gewild. In Nederland kan je maar beter geen voornaam worden.


03/11/2004

©Copyright De Standaard