PDA

Bekijk Volledige Versie : mooie column!!!!



moumienien
07-11-04, 21:02
07 november 2004
Zeggen en praten
"Spreken over geitenneukers of hoofddoekjes die we rauw lusten draagt niet bij aan een constructief debat. Die radicalisering, van beide kanten, is nieuw in Nederland. We hebben altijd met heel veel kerkgemeenschappen en gezindten op een klein stukje land kunnen leven omdat er een consensus bestond dat we voorzichtig met de meningsverschillen om moesten gaan. Die stilzwijgende overeenkomst dat we elkaar niet uitdagen of oproepen tot haat is in rap tempo verdwenen."

Van wie is dit commentaar, denkt u? Van Femke Halsema? Van Job Cohen? Nope, dit is een uitspraak van Bart-Jan Spruyt, directeur van de hyperconservatieve Edmund Burke Stichting en compaan van Geert Wilders bij een nieuwe politieke partij die "het gat rechts van de VVD" moet gaan opvullen.

Ik geef toe, ik viel ook even van mijn stoel, maar meneer Spruyt zegt hier iets waar ik het volledig mee eens ben. In het betreffende interview met De Volkskrant zegt Spruyt vervolgens: "Mensen als Wilders en Theo Van Gogh zijn daar de exponenten van. Zij zitten op de lijn: een kopje thee drinken met die jongens helpt niet, we moeten provoceren en keihard kwetsen om iets los te wrikken. Dat is nu wel gelukt, maar de vraag is wat ze hebben losgewrikt en of ze het nu nog in goede banen kunnen leiden."

Op de dag van de moord op Theo van Gogh ontstond er op dit log een discussie over de vrijheid van meningsuiting. Wat Spruyt hier zegt sluit aan op wat ik daarover al zei: met vrijheid van meningsuiting dien je zorgvuldig om te gaan. Vrijheid van meninguiting is niet te allen tijde eruit kunnen flappen wat je denkt, het vergt zorgvuldigheid om om te gaan met de grenzen ervan.

Nederland is een van de weinige westerse landen die met een fundamentalistische moord te maken heeft gehad. Dat is geen toeval. Uiteraard lopen allerlei mensen nu te roepen dat het de schuld was van de politieke correctheid en van Paars, maar dat is te makkelijk. Paars heeft er acht jaar gezeten en krijgt gemakshalve de schuld van alles wat de de afgelopen vijftig jaar fout gegaan is en de komende vijftig jaar nog fout gaat. (Des te opmerkelijker is het dat Paars alleen maar met links geassocieerd wordt, terwijl er toch echt twee van de huidige regeringspartijen in zaten en de twee écht linkse partijen van Nederland niet vertegenwoordigd waren in dat kabinet.)

Nee, het klimaat in Nederland is na de aanslagen op de Twin Towers en vooral na de moord op Fortuyn drastisch gewijzigd. Ineens mocht alles gezegd worden, nee móest alles gezegd worden. De term "vrijheid van meningsuiting" werd ineens uitgelegd als "ik zeg wat ik denk". In de praktijk kwam dat neer op "Ik zeg meteen wat ik denk". Nadenken over hoe iets gezegd zou worden was ineens politiek correct gedrag dat had geleid tot kogels van Linkse Kerken. Kortom: er werd vooral héél véél gezegd. Als het maar reactionair was, want alles aan de verkeerde kant van conservatief-rechts werd geacht zijn bek te houden, wat voor ongefundeerde beschuldigingen er ook werden geuit. De vrijheid van meningsuiting werd geclaimd door mensen die die vrijheid alleen wensten te gebruiken om te beledigen en te kwetsen. Eerlijk is eerlijk, Theo van Gogh was daar al jaren eerder mee bezig, zij het dat het toen nog zelden over allochtonen ging.

Wat er in al die tijd niet gebeurd is, is praten. Ieder vulde "wij" en "zij" voor zichzelf in en moest vooral de juiste "wij" kiezen. Nou ja, in de "wij" blijven zitten waar je door Jan en alleman in werd geduwd.
Ministers riepen op tot normen en waarden en gingen ondertussen prat op hun eigen minachting voor de regels. Normen en waarden zijn namelijk dingen die je aan anderen oplegt.

Dat gebeurde steeds harder in Nederland. Meer dan in veel andere westerse landen werd daarbij de "wie niet voor ons is, is tegen ons"-doctrine van Bush gehanteerd. In andere bewoordingen, dat wel. Maar de toon was duidelijk: eerst moet je op de knieëen, pas daarna kunnen we eens kijken of je volgens "ons" respect verdient. Maar intussen accepteren we wel dat een land waarmee we een oorlog intrekken jarenlang mensen vasthoudt zonder vorm van proces. En accepteren we dat een ander land vrolijk doorgaat met zijn politiek van landje-pik die tegen elk internationaal recht ingaat. In allebei de gevallen zijn het moslims die door de internationale gemeenschap de rechten worden onthouden waarvoor we anderzijds wel een oorlog zeggen te voeren. Je kunt moeilijk ontkennen dat daar een niet uit te leggen discrepantie in zit.

Is daarmee Nederland plotseling verantwoordelijk voor de dood van Van Gogh? Nee, natuurlijk niet. Maar een "oorlog tegen extremisten" win je nooit. Er hoeft maar één idioot te zijn die op zijn zolderkamertje een brief in elkaar flanst en in een café een pistool op de kop tikt om een moord te plegen.

Wat je wel kunt winnen, is een samenleving waarin dat soort extremisme geen voedingsbodem vindt. Daarvoor zul je wel minder moeten zeggen en meer moeten praten. Dat betekent dat je een discussie niet om zeep moet helpen door iemand voortdurend te beledigen, of je hem nu als "geitenneuker", als "zionist" of als een ander stereotype neerzet. Wel mag je iemand er op wijzen dat voor ieder dezelfde regels gelden en die regels ook afdwingen.

Het Nederlands heeft daarvoor een prachtig religieus getint gezegde: "gelijke monniken, gelijke kappen". Je mag van een inwoner van Nederland verwachten dat hij zich aan de rechtsregels houdt, maar tegelijkertijd houdt dat in dat je iemand niet als tweederangs inwoner behandelt. Dat houdt bijvoorbeeld ook in dat je niet gaat lopen dreigen met het intrekken van het Nederlanderschap als iemand een duur en knullig examen niet zou halen.

Onderdeel van die rechtsregels kan echter ook zijn dat je akkoord gaat met het feit dat als je in deze samenleving moet functioneren legitimatie soms verplicht is en een burqa dragen een aantal fundamentele problemen oproept. Dat onttrekking aan die legitmatie ook een aantal voorrechten kan uitsluiten. Dat betekent dat ook eerwraak hier geen verzachtende omstandigheid is en conflicten via de rechter worden uitgevochten. Maar het betekent ook dat iemand met een hoofddoek niet eerst op zijn religie wordt aangesproken, net zo min als iemand met een keppeltje of iemand met een kruisje om de nek.

Wil dat zeggen dat je moet wachten tot de omstandigheden verbeterd zijn? Uiteraard niet. Theo van Gogh is vermoord en diverse anderen - inclusief bovengenoemde Bart-Jan Spruyt - worden al kortere of langere tijd met de dood bedreigd. Er zijn hier moslim-extremisten - opvallend genoeg meestal in Nederland geboren en getogen - die het fundament van onze samenleving niet accepteren. Die moet je nú aanpakken en niet over tien jaar.

Maar een hele grote groep moslims die volstrekt van goede wil is keer op keer neerzetten als tweederangs burgers helpt ook niet. De islam is inmiddels een grote godsdienst in Nederland en zal echt niet meer verdwijnen. Dat hoeft ook niet, wanneer je niet over elkaar praat, maar met elkaar. In erg veel kringen, van alle gezindten en poltieke stromingen, wordt keer op keer respect geëist, alvorens er respect betoond wordt. Het is hijgerig haantjesgedrag waarbij eerst de ander een knieval moet maken (respect betonen) voor je dat zelf wenst te doen.

Respect kan per definitie nooit afgedwongen worden, het is iets wat van binnenuit moet komen. Daarvoor zal gepraat moeten worden, waarbij iedereen accepteert dat je het niet op alle punten eens hoeft te zijn en ook het gedrag van een ander niet altijd aan jouw regeltjes hoeft te voldoen. Als het maar aan een basis van tolerantie voldoet. En dat houdt ook in dat je een ander niet kwetst om het kwetsen. Ook Bart-Jan Spruyt begrijpt dat.

bron: is http://log.komma.net/