PDA

Bekijk Volledige Versie : Imam Van Bommel: Vrijheid van meningsuiting.



Orakel
21-11-04, 22:58
VRIJHEID VAN MENINGSUITING

Mogen moslims beledigen en uitschelden wie ze maar willen?

Imam Abdulwahid van Bommel

In bijna elke discussie met en over moslims liggen de vallen wijd open op ons te wachten.

Ten eerste de val van het grote verschil tussen wat de islam ergens over zegt in de zin van geopenbaarde tekst; overlevering, canonieke uitwerking of wijsheidstekst en wat mensen van allerlei denominaties binnen de islam ervan maken.

Ten tweede. Een misschien nog grotere val is die van het gebrek aan zelfbespiegeling en zelfkritiek. Niet alleen bij moslims ten aanzien van eigen doen en laten, maar ook het handelen van andere moslims van allerlei pluimage.

Nog groter zou het bezwaar moeten zijn tegen het gebrek aan kritische analyse bij de behandeling van de bronnen van waaruit wij als moslims handelen.

De moslimjurisprudentie houdt zich bezig met positieve onderbouwing van de argumenten v vrijheid van meningsuiting in de islam en de morele of juridische beperkingen die de islam stelt aan het uitoefenen van die vrijheid, waarbij echter het corpus van het laatste groter is dan het eerste.

Voor alle partijen: van traditionele tot fundamentalistische en van liberale tot mystiek georiënteerde moslims, bestaan aanvaardbare argumenten die al met al meer terrein voor een grotere vrijheid van meningsuiting veroveren dan buitenstaanders - na de affaire Rushdie - zouden verwachtten.

Waar nodig komen geleerden met nieuwe juridische inzichten en wordt bronnenmateriaal opnieuw geëvalueerd. Aan de ene kant is men daarin erg voorzichtig. Men zegt bijvoorbeeld niet te kunnen voortbouwen op bestaande jurisprudentie.

Aan de andere kant verklaart men dat de regels van de sjaria flexibiliteit en verdraagzaamheid aanmoedigen teneinde de ontwikkeling van iemands persoonlijkheid en karakter te bevorderen. Voortbouwend op deze gedachten dienen we het recht op vrijheid van meningsuiting als een integraal onderdeel van zelfontwikkeling te beschouwen. Wanneer je aan dit recht beperkingen gaat opleggen compromitteer je daarmee zowel de menselijke waardigheid als het verlangen om een persoonlijke groei door te maken. Terwijl dit twee door de islam erkende en gewaardeerde doelen zijn.

Traditionele geleerden hanteren meestal een juridische betekenis en definitie van vrijheid van meningsuiting. Het einddoel van het uiten van je mening is volgens hen rehabilitatie of herstel van de waarheid en bescherming van de menselijke waardigheid.

Het gebruik van discriminerende krachttermen, op basis van geaardheid, sekse, etniciteit, of welk menselijk kenmerk ook, draagt op geen enkele wijze bij aan herstel van waarheid of bescherming van menselijke waardigheid: integendeel!

De basisnotie van vrijheid is op gelijke wijze in alle rechtssystemen en tradities en culturen aanwezig. Deze heeft in essentie de betekenis van, de mogelijkheid van het individu om al dan niet te zeggen of doen wat hij wil, zonder de rechten van anderen of de grenzen die door de wet zijn gesteld, te overtreden .

Jonge mensen die de islam een plaats willen geven in Nederland zullen het in de islam aanwezige principe van wederkerigheid dienen te hanteren. Dit wordt ook wel de gulden regel genoemd.

De vroegste openbaring van de koran stelt het loochenen van de God gelijk aan het verstoten van de wees en verhindering van de armenzorg (107:1-3), zoals het in alle monothe ische religies aanwezige Grote Gebod, dat de liefde tot God gelijk stelt aan de liefde tot de naaste.

Een andere opvallende parallel vormen de hierboven genoemde gulden regel: Wat gij wilt dat mensen u doen, doet gij hen desgelijks en de uitspraak van de profeet Mohammed: Niemand van u gelooft werkelijk totdat hij voor zijn broeder wenst wat hij voor zichzelf wenst .

Net als bij de andere geopenbaarde religies is er steeds de vraag wie is mijn broeder? Is dat alleen mijn geloofsbroeder? Al in de 9e eeuw werd door moslimgeleerden geantwoord dat onder het begrip broeder ook de buren en alle mensen in nood vallen. Dit paste in het kader van het koranvers waarin wordt gezegd dat het credo voor elke moslim is: Ik geloof in elk boek dat God heeft geopenbaard en het is mij geboden ten opzichte van eenieder rechtvaardig te handelen (42:14).

Belangrijker dan het lidmaatschap van de juiste club is er de opdracht tot juist handelen. Dit is een volk dat is heen gegaan: voor hen is wat zij verdienen en voor u is hetgeen u verdient, en u zult niet verantwoordelijk worden gesteld voor hetgeen zij plachten te doen (2:134).

De Afghaanse jurist Kamali definieert in dit verband vrijheid van meningsuiting in navolging van westerse juridische teksten als: de afwezigheid van beperkingen voor de mogelijkheden van individuen of groepen hun idee aan anderen kenbaar te maken. Met dien verstande dat zij daarbij anderen niet dwingen te luisteren of andere rechten die essentieel zijn voor de waardigheid van het individu overtreden .

Bij het vaststellen van de functie van de vrijheid van meningsuiting als rehabilitatie of herstel van de waarheid en bescherming van de menselijke waardigheid ontstaat een filosofisch probleem.

Hebben we het dan over waarheid in existenti zin, dan is dat iets anders dan waarheid in de zin van de overeenstemming van een voorwerp met zichzelf , of de overeenkomst van een uitspraak met een stand van zaken , wanneer bijvoorbeeld wordt gezegd dat een bepaalde uitspraak waar is.

De waarheid van een uitspraak kan voor en tussen mensen belangrijk zijn. De waarheid waarbij het Zijn zichzelf aan ons onthult, is van een andere orde.

Vroegere moslimfilosofen hebben dit begrip vrijheid van meningsuiting in de metafysische betekenis gehanteerd waarbij het erom gaat dat de scheppende voorwaarde voor de mogelijkheid tot waarheid te komen die van vrijheid is.

Wanneer kunstproducten teksten of voorstellingen bevatten met lasterlijke beschuldigingen (qadhf); smaad (iftir belediging (sabb, sjatm); vervloeking (la n); een moslim tot ongelovige verklaren (takfier al-muslim); tweedracht of verstoring van de openbare orde (fitna); en blasfemie (sabb Allah of sabb rasoel), etc., kunnen ze onder juridische restricties vallen.

Een probleem hierbij is vooral dat ook stijlmiddelen als ironie, humor, en allerlei vormen van dichterlijke of creatieve vrijheid soms heel letterlijk worden genomen en daarmee een andere betekenis krijgen.

Afgezien van de vindingrijkheid van de juristen om zaken onder een bepaalde noemer te laten vallen of juist niet, hebben we te maken met een redelijk grote terughoudendheid op het gebied van uitbeelden.

Het maken van beelden;figuratieve kunst in het algemeen, maar ook personificatie van de profeet of zijn tijdgenoten, hebben altijd onder zware ethische en juridische restricties gestaan.

Toch is de film ar-Risalah, waarbij in de Engelstalige versie Antony Quin de rol van Hamza, oom van de profeet speelt, een succes geworden in de moslimwereld. De ondertussen overleden acteur Antony Quin heeft daarna onder dezelfde regisseur ook nog de rol van Umar al-Muchtar, moslimsjeich en verzetsheld in de recente Libische geschiedenis, gespeeld. Dus voor de jurisprudentie ligt de precedenten klaar

http://www.indischebuurt.nl/index.php/weblog/comments/292/

Zwarte Schaap
21-11-04, 23:09
Geplaatst door Orakel
Wanneer kunstproducten teksten of voorstellingen bevatten met lasterlijke beschuldigingen (qadhf); smaad (iftir belediging (sabb, sjatm); vervloeking (la n); een moslim tot ongelovige verklaren (takfier al-muslim); tweedracht of verstoring van de openbare orde (fitna); en blasfemie (sabb Allah of sabb rasoel), etc., kunnen ze onder juridische restricties vallen.

Afgezien van de vindingrijkheid van de juristen om zaken onder een bepaalde noemer te laten vallen of juist niet, hebben we te maken met een redelijk grote terughoudendheid op het gebied van uitbeelden.

Het maken van beelden;figuratieve kunst in het algemeen, maar ook personificatie van de profeet of zijn tijdgenoten, hebben altijd onder zware ethische en juridische restricties gestaan.

Toch is de film ar-Risalah, waarbij in de Engelstalige versie Antony Quin de rol van Hamza, oom van de profeet speelt, een succes geworden in de moslimwereld. De ondertussen overleden acteur Antony Quin heeft daarna onder dezelfde regisseur ook nog de rol van Umar al-Muchtar, moslimsjeich en verzetsheld in de recente Libische geschiedenis, gespeeld. Dus voor de jurisprudentie ligt de precedenten klaar


Waar doelt ie eigenlijk op ? Dat de film van Hirsi Ali geen Godslastering (of iets ander harams) zou kunnen zijn? Dat is wat ik eruit haal.

Seif
21-11-04, 23:14
Geplaatst door Zwarte Schaap
Waar doelt ie eigenlijk op ? Dat de film van Hirsi Ali geen Godslastering (of iets ander harams) zou kunnen zijn? Dat is wat ik eruit haal.

Is 't dat wel dan? :confused:

Davud
21-11-04, 23:20
Ik begrijp ook de essentie van het artikel niet dadelijk.

maar wat de "film" submission betreft: een middelmatige product van een middelmatige producent.

zal geen oscar winnen of zo.

niets om je druk over te maken.

De films van Ed Wood ( Hollywoods slechtste producent) zijn nog best grappig, tegenover deze "artistieke" poging om nog wat goedkoop succes te oogsten, ten koste van andermans geloof.

Davud

Orakel
21-11-04, 23:21
Geplaatst door Zwarte Schaap
Waar doelt ie eigenlijk op ? Dat de film van Hirsi Ali geen Godslastering (of iets ander harams) zou kunnen zijn? Dat is wat ik eruit haal.

Is lastig, maar volgens mij valt Submission er dan wel onder. Althans in landen met Islamitische wetgeving en volgens:


Wanneer kunstproducten teksten of voorstellingen bevatten met lasterlijke beschuldigingen (qadhf); smaad (iftir) belediging (sabb, sjatm); tweedracht of verstoring van de openbare orde (fitna); en blasfemie (sabb Allah of sabb rasoel), etc., kunnen ze onder juridische restricties vallen.

Wat hij volgens mij duidelijk probeert te maken is dat er in Islamitische landen meer sprake is van vrijheid van meningsuiting dan in het westen gedacht wordt, maar dat er wel een actief artikel 147 is. Artikel dat ze hier willen afschaffen.