Marsipulami
27-11-04, 09:15
Een beetje moslim zijn gaat niet
Mag je knoflook eten voor je naar de moskee gaat? Is de film 'The girl next door' halal of haram? Waarom is Osama bin Laden een held en Dyab Abou Jahjah een onruststoker? Uw verslaggever zat een middag op de schoolbanken van een concentratieschool in Borgerhout voor een gesprek over religie, vrije tijd, werk, politiek en oudere broers. ,,Gelijke rechten voor meisjes. Nu!''
HET Instituut Maris Stella & Sint-Agnes is een concentratieschool in Borgerhout. 95 procent van de leerlingen is er van allochtone, vooral Marokkaanse origine. De school is katholiek, maar bijna alle leerlingen zijn moslim. En ze vinden hun geloof ,,heel belangrijk'', ,,het hoogste wat er is in ons leven'' en ,,een houvast''. Dat zeggen Zohra, Najla, Mohammed, Farida, Imane, Abdel, Sarah en Chadia.
Ze zijn allemaal lid van de leerlingenraad en behoren dus tot de mondigste en meest geëngageerde leerlingen van de school. Bij hen zit ook Marine. Zij is een Armeense christen. Maar daar hebben de anderen geen enkel probleem mee. ,,Dat is normaal. Iedereen heeft zijn eigen geloof. We komen voortdurend in contact met mensen met een ander geloof. In de winkel, op straat. Je kunt dat niet vermijden, dus kunnen we beter met elkaar leven. We zijn vrienden en daarmee is het afgelopen.''
De jongens en meisjes zeggen de islamitische regels strikt na te leven. ,,Als je de vijf pijlers van de islam volgt, ben je op goede weg'', zegt Sarah. ,,Daarnaast mag je ook niet roddelen, niet stelen, niet liegen. Je moet je ouders respecteren.'' Moslim zijn is een dagtaak. ,,Het is het een of het ander'', zegt Abdel. ,,Ofwel ben je moslim ofwel ben je het niet. Een beetje moslim zijn gaat niet. Je kunt niet zeggen: vandaag ga ik vasten, maar morgen heb ik geen zin.'' De jongeren houden niet van hypocrisie. ,,Je moet op zaterdag niet naar de moskee gaan als je in de week niet bidt'', zegt Farida.
Ze zeggen allemaal dat ze naar de moskee te gaan. ,,Zeker in de ramadan'', zegt Sarah, ,,dan staat de moskee open voor vrouwen. De rest van het jaar gaan de vrouwen als ze tijd hebben, want er is ook nog het huishouden, de kinderen.'' In de praktijk zitten deze jongens en meisjes bijna altijd op school tijdens het vrijdaggebed. ,,Maar als we kunnen, gaan we. Dat is geen moeite, dat is vrije wil'', vertelt Imane.
,,Je moet nooit zeggen: ik ga straks wel'', zegt Abdel. ,,Want straks ben je misschien dood.'' Abdel is de ijverigste moslim. De anderen bewonderen hem daarvoor. ,,Hij is echt goed bezig'', zeggen de meisjes. ,,Het kan nog veel beter'', reageert Abdel.
Hun respect voor de regels leidt tot allerlei discussies, bijvoorbeeld over de vraag of je tijdens de ramadan na zonsopgang tandpasta mag inslikken. En of je look mag eten voor je naar de moskee gaat. Er is halal en haram , toegestaan en verboden. Daarnaast zijn er dingen die mogen, maar wel ongezond zijn. ,,Look eten mag, maar niet voor je naar de moskee gaat, want dan stink je en ben je onrein'', zegt Imane. ,,Maar je kunt daarna toch gewoon je tanden poetsen?'' reageert Farida. ,,Je moet de koran aanpassen aan vandaag. We leven niet meer in het verleden. Vroeger was er geen school, geen televisie, niks. Dan was er alleen maar tijd om te bidden.''
De gemoederen lopen op. Hoeveel tijd maak je voor God en hoeveel voor wereldse zaken? Hoe strikt volg je het woord van God? ,,Vroeger waren de mensen arm. De levensomstandigheden waren anders. Daardoor hadden ze meer tijd voor God. Nu leven de mensen goed, denken ze niet veel meer aan God'', zegt Sarah.
,,Het gaat erom dat je tijd maakt'', reageert Imane. ,,Je moet niet de hele dag internetten of naar de radio luisteren. Dat mag even, maar je moet ook tijd maken voor je studie en je familie, en om te bidden.''
Zohra: ,,In Marokko is het makkelijk. Daar maakt iedereen tijd voor het vrijdaggebed. Hier is dat niet vanzelfsprekend.''
God oordeelt
Dat de islam niet de hoofdcultuur is in België, maakt het voor hen moeilijker om hun geloof te beleven. ,,We krijgen bijvoorbeeld geen islam op school'', zegt Sarah, ,,en we mogen geen hoofddoek dragen.'' Maar voor niemand van hen is dat echt een probleem. ,,Je moet je gewoon integreren in de samenleving. Dit is nu eenmaal een christelijk land. Je moet je aanpassen aan de omstandigheden waarin je leeft.'' Vijf keer bidden per dag gaat perfect, zeggen ze, ook al zijn de lestijden er niet aan aangepast. ,,Moeilijk is dat niet'', zegt Zohra. ,,Je wast je handen, je bidt in stilte. Vijf minuten en je hebt je plicht gedaan.''
Maar toch niet iedereen op school bidt, vraag ik. ,,Dat weten wij niet'', zegt Farida. ,,Iedereen doet wat hij wil. Misschien zeggen ze dat ze wel bidden en doen ze het niet. Dat zijn onze zaken niet. Iedereen beslist zelf of hij het rechte pad neemt of niet. Het is God die oordeelt.''
Op een na dragen alle meisjes een hoofddoek. Buiten de school, want op school mag dat niet. Alleen Farida windt zich daarin op. De andere meisjes vinden het de moeite niet om van de hoofddoek een probleem te maken. ,,Dit is nu eenmaal een katholieke school.'' Najla draagt geen hoofddoek. ,,Het geloof zit vanbinnen. Ik ken veel meisjes die buiten een hoofddoek dragen, maar zodra ze kunnen in minirok en topje rondlopen.''
En wat na school, in hun vrije tijd? Zohra houdt van lezen, ze brengt veel tijd door in de bibliotheek. Najla doet taekwondo, Mohammed voetbalt in een - hoofdzakelijk Marokkaanse - zaalvoetbalploeg en in een - vooral Belgische - veldploeg. Farida bezoekt graag wat ze zelf ,,plekken van vroeger'' noemt: ,,Het Vleeshuis, de kathedraal, het fascineert mij dat die gebouwen er al eeuwen staan terwijl je zelf maar veertien jaar bent.'' Imane zingt in een Marokkaans koor, Abdel bestudeert zijn geloof, Marine werkt in de horeca. Sarah zit graag thuis voor televisie of achter de computer, en Chadia leest veel en helpt in het huishouden. Ze zijn verontwaardigd als ik vraag of ze veel buiten komen ,,Welk beeld heb jij wel van ons?'' reageert Zohra. ,,Dat wij in een isoleercel leven?''
Als ik aan de meisjes vraag of ze door hun broers onder de knoet worden gehouden, ontspint zich een vinnige discussie. Uiteindelijk raken ze het eens: het gebeurt, maar niet met ons. ,,Wij zijn even vrij als de jongens'', zegt Imane. ,,Gelijke rechten voor meisjes, nu'' scandeert Farida. ,,Mijn broer heeft niks tegen mij te zeggen'', vult Najla aan.
Maar de meisjes geven toe dat er ook jongens zijn die hun zusters thuishouden ,,omdat ze geen hoeren mogen worden of hun een slechte naam zouden bezorgen. Maar die jongens gaan wel zelf naar café of disco's. Of ze vallen meisjes lastig, die toch ook iemands zus zijn'', zegt Najla. ,,Die gasten liggen de hele dag in bed. En als ze werken, willen ze dat hun eten klaarstaat als ze van hun werk thuiskomen. Dan gooien ze hun kleren bij de was en zijn ze meteen weer naar buiten. Terwijl die maskes de hele dag mogen kuisen en koken. En dan moeten ze er nog het gezaag van de ouders bij nemen. Ik zou persoonlijk ook weglopen.''
,,Dat is traditie'', zegt Abdel, ,,een meisje blijft in de keuken en een jongen gaat op straat. Maar dat is niet wat de islam zegt.''
,,Tradities zijn er om verbroken te worden'', vindt Farida.
Ik vraag of ze veel contact hebben met jongeren van Belgische origine. De leerlingen beweren van wel, ,,in de straat, in het voetbal, via de chat.'' Ze trekken graag met hun vriendinnen op en gaan graag shoppen. Maar een jeugdbeweging zegt hun niets. En uitgaan doen ze niet, want fuiven en discotheken zijn strijdig met de regels van de islam.
,,Alles is er haram '', zegt Sarah. ,,Er wordt gerookt, er is alcohol, de jongens vallen je lastig. Bovendien is het geldverspilling.'' Uitgaan is zelfs gevaarlijk. ,,Drugs, ongewenste zwangerschap: uitgaan heeft altijd gevolgen.'' En dan die muziek, ,,met die teksten en half naakte vrouwen.''
Maar ze blijken thuis wel bijna allemaal naar MTV te kijken en van r&b te houden.
Idem voor films: ze gaan graag naar de cinema, hoewel erotische scènes haram zijn. De film The girl next door is een twijfelgeval: mag het of mag het niet? Mohammed heeft hem gezien ,,Hij was wel goed, ja.'' Algemene hilariteit. Hoe kiezen ze dan een film uit? ,,Op basis van de prentjes of wat in de krant staat'', zegt Zohra. ,,Je weet toch niet van tevoren wat je te zien krijgt, en in iedere film komt wel zo'n scène voor. Je kunt zelfs geen televisie aanzetten zonder dat je zulke scènes te zien krijgt.''
Korte rokjes
Ze volgen allemaal het nieuws, op TV1, VTM - ,,ik haat VTM'' - Canvas, ATV en Al Jazeera. Alleen Abdel, die imam wil worden, vindt het niet nodig om de actualiteit te volgen. ,,Alle antwoorden staan toch in de koran. Een imam leert de koran en hij lost problemen op als ze zich voordoen.''
Hun politieke sympathieën zijn verrassend, uiteenlopend en soms tegenstrijdig. Mimount Bousakla (SP.A) is alvast geen rolmodel. ,,Een zakkendraaister, alleen uit op carrière en geld'', is het oordeel. ,,Het is niet omdat men haar wilde uithuwelijken dat dat ook met ons het geval is'', zegt Najla. ,,Als ze een islamitische vrouw was die vocht om haar rechten, zou ze een hoofddoek dragen en niet met korte rokjes en lippenstift op televisie komen'', zegt Farida. Maar ze haalt toch de problemen aan die jullie zelf net vermeld hebben, probeer ik. ,,Ja, maar ze overdrijft'', zegt Farida. ,,Ze veralgemeent, alsof wij allemaal uitgehuwelijkt wordt.''
Wie mag dan wel kritiek geven? ,,Iemand die de koran kent'', antwoordt Sarah. ,,Uithuwelijken is cultuur, geen islam.'' Voor Farida is Osama bin Laden een Che Guevara-achtige figuur. ,,Mijn held'', noemt ze hem, ,,want hij komt tenminste op voor zijn geloof. Hij durft de harde waarheid te zeggen.'' Welke waarheid dan wel? ,,Hij durft het op te nemen tegen Bush. Bush is begonnen met het vermengen van godsdienst en politiek.''
Ik wijs haar erop dat Bin Laden al langer aanslagen pleegt dan Bush president is. Farida is even stil. ,,Zijn vader is begonnen. En Clinton was niet beter.'' ,,Trouwens, wat is terrorisme?'' vraagt Sarah. ,,Amerika doodt honderdduizend mensen in Irak, maar wie in Irak of Palestina zijn land verdedigt, is een extremist.''
Toch wil niemand van deze jongens en meisjes de grote wereldconflicten naar Antwerpen halen. Najla kreeg twee dagen tevoren een foldertje van de AEL, waarin opgeroepen werd tot een herdenkingsbijeenkomst voor Yasser Arafat. ,,Arafat? Die is toch dood? Ga naar de moskee en bid ervoor.'' Dyab Abou Jahjah spuwen ze uit. ,,Hij organiseert maar betogingen en weet dat ze uitdraaien op rellen'', zegt Farida. ,,Toen Mohammed Achrak vermoord werd, zijn de jongeren gaan bidden. Tot Abou Jahjah hen opstookte. Waar Abou Jahjah komt, zijn er rellen.''
De moord op Theo van Gogh veroordelen ze. Slechts eentje heeft 'begrip'. ,,Hij was gewaarschuwd'', zegt Najla, ,,Van Gogh haatte de islam.'' ,,Dat is zijn mening'', reageert Zohra. ,, God zegt toch dat je geduld moet hebben?''
,,Wat Van Gogh zei, was slecht'', zegt ook Abdel. ,,Maar hem doden was nog slechter. Het is aan God om te oordelen.'' Farida eindigt met het verhaal van de twee islamitische broers. ,,De ene was een perfecte moslim, de andere een zondaar. God zal je nooit vergeven, zei de goede broer tegen de slechte. Maar God heeft de zondaar vergeven en de andere gestraft.''
27/11/2004 Lieven Sioen
©Copyright De Standaard
Mag je knoflook eten voor je naar de moskee gaat? Is de film 'The girl next door' halal of haram? Waarom is Osama bin Laden een held en Dyab Abou Jahjah een onruststoker? Uw verslaggever zat een middag op de schoolbanken van een concentratieschool in Borgerhout voor een gesprek over religie, vrije tijd, werk, politiek en oudere broers. ,,Gelijke rechten voor meisjes. Nu!''
HET Instituut Maris Stella & Sint-Agnes is een concentratieschool in Borgerhout. 95 procent van de leerlingen is er van allochtone, vooral Marokkaanse origine. De school is katholiek, maar bijna alle leerlingen zijn moslim. En ze vinden hun geloof ,,heel belangrijk'', ,,het hoogste wat er is in ons leven'' en ,,een houvast''. Dat zeggen Zohra, Najla, Mohammed, Farida, Imane, Abdel, Sarah en Chadia.
Ze zijn allemaal lid van de leerlingenraad en behoren dus tot de mondigste en meest geëngageerde leerlingen van de school. Bij hen zit ook Marine. Zij is een Armeense christen. Maar daar hebben de anderen geen enkel probleem mee. ,,Dat is normaal. Iedereen heeft zijn eigen geloof. We komen voortdurend in contact met mensen met een ander geloof. In de winkel, op straat. Je kunt dat niet vermijden, dus kunnen we beter met elkaar leven. We zijn vrienden en daarmee is het afgelopen.''
De jongens en meisjes zeggen de islamitische regels strikt na te leven. ,,Als je de vijf pijlers van de islam volgt, ben je op goede weg'', zegt Sarah. ,,Daarnaast mag je ook niet roddelen, niet stelen, niet liegen. Je moet je ouders respecteren.'' Moslim zijn is een dagtaak. ,,Het is het een of het ander'', zegt Abdel. ,,Ofwel ben je moslim ofwel ben je het niet. Een beetje moslim zijn gaat niet. Je kunt niet zeggen: vandaag ga ik vasten, maar morgen heb ik geen zin.'' De jongeren houden niet van hypocrisie. ,,Je moet op zaterdag niet naar de moskee gaan als je in de week niet bidt'', zegt Farida.
Ze zeggen allemaal dat ze naar de moskee te gaan. ,,Zeker in de ramadan'', zegt Sarah, ,,dan staat de moskee open voor vrouwen. De rest van het jaar gaan de vrouwen als ze tijd hebben, want er is ook nog het huishouden, de kinderen.'' In de praktijk zitten deze jongens en meisjes bijna altijd op school tijdens het vrijdaggebed. ,,Maar als we kunnen, gaan we. Dat is geen moeite, dat is vrije wil'', vertelt Imane.
,,Je moet nooit zeggen: ik ga straks wel'', zegt Abdel. ,,Want straks ben je misschien dood.'' Abdel is de ijverigste moslim. De anderen bewonderen hem daarvoor. ,,Hij is echt goed bezig'', zeggen de meisjes. ,,Het kan nog veel beter'', reageert Abdel.
Hun respect voor de regels leidt tot allerlei discussies, bijvoorbeeld over de vraag of je tijdens de ramadan na zonsopgang tandpasta mag inslikken. En of je look mag eten voor je naar de moskee gaat. Er is halal en haram , toegestaan en verboden. Daarnaast zijn er dingen die mogen, maar wel ongezond zijn. ,,Look eten mag, maar niet voor je naar de moskee gaat, want dan stink je en ben je onrein'', zegt Imane. ,,Maar je kunt daarna toch gewoon je tanden poetsen?'' reageert Farida. ,,Je moet de koran aanpassen aan vandaag. We leven niet meer in het verleden. Vroeger was er geen school, geen televisie, niks. Dan was er alleen maar tijd om te bidden.''
De gemoederen lopen op. Hoeveel tijd maak je voor God en hoeveel voor wereldse zaken? Hoe strikt volg je het woord van God? ,,Vroeger waren de mensen arm. De levensomstandigheden waren anders. Daardoor hadden ze meer tijd voor God. Nu leven de mensen goed, denken ze niet veel meer aan God'', zegt Sarah.
,,Het gaat erom dat je tijd maakt'', reageert Imane. ,,Je moet niet de hele dag internetten of naar de radio luisteren. Dat mag even, maar je moet ook tijd maken voor je studie en je familie, en om te bidden.''
Zohra: ,,In Marokko is het makkelijk. Daar maakt iedereen tijd voor het vrijdaggebed. Hier is dat niet vanzelfsprekend.''
God oordeelt
Dat de islam niet de hoofdcultuur is in België, maakt het voor hen moeilijker om hun geloof te beleven. ,,We krijgen bijvoorbeeld geen islam op school'', zegt Sarah, ,,en we mogen geen hoofddoek dragen.'' Maar voor niemand van hen is dat echt een probleem. ,,Je moet je gewoon integreren in de samenleving. Dit is nu eenmaal een christelijk land. Je moet je aanpassen aan de omstandigheden waarin je leeft.'' Vijf keer bidden per dag gaat perfect, zeggen ze, ook al zijn de lestijden er niet aan aangepast. ,,Moeilijk is dat niet'', zegt Zohra. ,,Je wast je handen, je bidt in stilte. Vijf minuten en je hebt je plicht gedaan.''
Maar toch niet iedereen op school bidt, vraag ik. ,,Dat weten wij niet'', zegt Farida. ,,Iedereen doet wat hij wil. Misschien zeggen ze dat ze wel bidden en doen ze het niet. Dat zijn onze zaken niet. Iedereen beslist zelf of hij het rechte pad neemt of niet. Het is God die oordeelt.''
Op een na dragen alle meisjes een hoofddoek. Buiten de school, want op school mag dat niet. Alleen Farida windt zich daarin op. De andere meisjes vinden het de moeite niet om van de hoofddoek een probleem te maken. ,,Dit is nu eenmaal een katholieke school.'' Najla draagt geen hoofddoek. ,,Het geloof zit vanbinnen. Ik ken veel meisjes die buiten een hoofddoek dragen, maar zodra ze kunnen in minirok en topje rondlopen.''
En wat na school, in hun vrije tijd? Zohra houdt van lezen, ze brengt veel tijd door in de bibliotheek. Najla doet taekwondo, Mohammed voetbalt in een - hoofdzakelijk Marokkaanse - zaalvoetbalploeg en in een - vooral Belgische - veldploeg. Farida bezoekt graag wat ze zelf ,,plekken van vroeger'' noemt: ,,Het Vleeshuis, de kathedraal, het fascineert mij dat die gebouwen er al eeuwen staan terwijl je zelf maar veertien jaar bent.'' Imane zingt in een Marokkaans koor, Abdel bestudeert zijn geloof, Marine werkt in de horeca. Sarah zit graag thuis voor televisie of achter de computer, en Chadia leest veel en helpt in het huishouden. Ze zijn verontwaardigd als ik vraag of ze veel buiten komen ,,Welk beeld heb jij wel van ons?'' reageert Zohra. ,,Dat wij in een isoleercel leven?''
Als ik aan de meisjes vraag of ze door hun broers onder de knoet worden gehouden, ontspint zich een vinnige discussie. Uiteindelijk raken ze het eens: het gebeurt, maar niet met ons. ,,Wij zijn even vrij als de jongens'', zegt Imane. ,,Gelijke rechten voor meisjes, nu'' scandeert Farida. ,,Mijn broer heeft niks tegen mij te zeggen'', vult Najla aan.
Maar de meisjes geven toe dat er ook jongens zijn die hun zusters thuishouden ,,omdat ze geen hoeren mogen worden of hun een slechte naam zouden bezorgen. Maar die jongens gaan wel zelf naar café of disco's. Of ze vallen meisjes lastig, die toch ook iemands zus zijn'', zegt Najla. ,,Die gasten liggen de hele dag in bed. En als ze werken, willen ze dat hun eten klaarstaat als ze van hun werk thuiskomen. Dan gooien ze hun kleren bij de was en zijn ze meteen weer naar buiten. Terwijl die maskes de hele dag mogen kuisen en koken. En dan moeten ze er nog het gezaag van de ouders bij nemen. Ik zou persoonlijk ook weglopen.''
,,Dat is traditie'', zegt Abdel, ,,een meisje blijft in de keuken en een jongen gaat op straat. Maar dat is niet wat de islam zegt.''
,,Tradities zijn er om verbroken te worden'', vindt Farida.
Ik vraag of ze veel contact hebben met jongeren van Belgische origine. De leerlingen beweren van wel, ,,in de straat, in het voetbal, via de chat.'' Ze trekken graag met hun vriendinnen op en gaan graag shoppen. Maar een jeugdbeweging zegt hun niets. En uitgaan doen ze niet, want fuiven en discotheken zijn strijdig met de regels van de islam.
,,Alles is er haram '', zegt Sarah. ,,Er wordt gerookt, er is alcohol, de jongens vallen je lastig. Bovendien is het geldverspilling.'' Uitgaan is zelfs gevaarlijk. ,,Drugs, ongewenste zwangerschap: uitgaan heeft altijd gevolgen.'' En dan die muziek, ,,met die teksten en half naakte vrouwen.''
Maar ze blijken thuis wel bijna allemaal naar MTV te kijken en van r&b te houden.
Idem voor films: ze gaan graag naar de cinema, hoewel erotische scènes haram zijn. De film The girl next door is een twijfelgeval: mag het of mag het niet? Mohammed heeft hem gezien ,,Hij was wel goed, ja.'' Algemene hilariteit. Hoe kiezen ze dan een film uit? ,,Op basis van de prentjes of wat in de krant staat'', zegt Zohra. ,,Je weet toch niet van tevoren wat je te zien krijgt, en in iedere film komt wel zo'n scène voor. Je kunt zelfs geen televisie aanzetten zonder dat je zulke scènes te zien krijgt.''
Korte rokjes
Ze volgen allemaal het nieuws, op TV1, VTM - ,,ik haat VTM'' - Canvas, ATV en Al Jazeera. Alleen Abdel, die imam wil worden, vindt het niet nodig om de actualiteit te volgen. ,,Alle antwoorden staan toch in de koran. Een imam leert de koran en hij lost problemen op als ze zich voordoen.''
Hun politieke sympathieën zijn verrassend, uiteenlopend en soms tegenstrijdig. Mimount Bousakla (SP.A) is alvast geen rolmodel. ,,Een zakkendraaister, alleen uit op carrière en geld'', is het oordeel. ,,Het is niet omdat men haar wilde uithuwelijken dat dat ook met ons het geval is'', zegt Najla. ,,Als ze een islamitische vrouw was die vocht om haar rechten, zou ze een hoofddoek dragen en niet met korte rokjes en lippenstift op televisie komen'', zegt Farida. Maar ze haalt toch de problemen aan die jullie zelf net vermeld hebben, probeer ik. ,,Ja, maar ze overdrijft'', zegt Farida. ,,Ze veralgemeent, alsof wij allemaal uitgehuwelijkt wordt.''
Wie mag dan wel kritiek geven? ,,Iemand die de koran kent'', antwoordt Sarah. ,,Uithuwelijken is cultuur, geen islam.'' Voor Farida is Osama bin Laden een Che Guevara-achtige figuur. ,,Mijn held'', noemt ze hem, ,,want hij komt tenminste op voor zijn geloof. Hij durft de harde waarheid te zeggen.'' Welke waarheid dan wel? ,,Hij durft het op te nemen tegen Bush. Bush is begonnen met het vermengen van godsdienst en politiek.''
Ik wijs haar erop dat Bin Laden al langer aanslagen pleegt dan Bush president is. Farida is even stil. ,,Zijn vader is begonnen. En Clinton was niet beter.'' ,,Trouwens, wat is terrorisme?'' vraagt Sarah. ,,Amerika doodt honderdduizend mensen in Irak, maar wie in Irak of Palestina zijn land verdedigt, is een extremist.''
Toch wil niemand van deze jongens en meisjes de grote wereldconflicten naar Antwerpen halen. Najla kreeg twee dagen tevoren een foldertje van de AEL, waarin opgeroepen werd tot een herdenkingsbijeenkomst voor Yasser Arafat. ,,Arafat? Die is toch dood? Ga naar de moskee en bid ervoor.'' Dyab Abou Jahjah spuwen ze uit. ,,Hij organiseert maar betogingen en weet dat ze uitdraaien op rellen'', zegt Farida. ,,Toen Mohammed Achrak vermoord werd, zijn de jongeren gaan bidden. Tot Abou Jahjah hen opstookte. Waar Abou Jahjah komt, zijn er rellen.''
De moord op Theo van Gogh veroordelen ze. Slechts eentje heeft 'begrip'. ,,Hij was gewaarschuwd'', zegt Najla, ,,Van Gogh haatte de islam.'' ,,Dat is zijn mening'', reageert Zohra. ,, God zegt toch dat je geduld moet hebben?''
,,Wat Van Gogh zei, was slecht'', zegt ook Abdel. ,,Maar hem doden was nog slechter. Het is aan God om te oordelen.'' Farida eindigt met het verhaal van de twee islamitische broers. ,,De ene was een perfecte moslim, de andere een zondaar. God zal je nooit vergeven, zei de goede broer tegen de slechte. Maar God heeft de zondaar vergeven en de andere gestraft.''
27/11/2004 Lieven Sioen
©Copyright De Standaard