PDA

Bekijk Volledige Versie : Duivelse spiraal stuiten



Marsipulami
27-11-04, 12:23
Duivelse spiraal stuiten


Door Bart Sturtewagen
Hoe kunnen we verhinderen dat de culturele en religieuze tegenstellingen in onze samenleving verder op de spits worden gedreven? Dat is de grote vraag die overeind blijft, ook aan het eind van een week waarin we in de krant hebben geprobeerd licht te laten schijnen op de diversiteit in de Belgische islam. De stelling vooraf dat het te eenvoudig is om het multiculturele samenleven af te doen als een kwestie van meer goede wil, wordt alleen maar bevestigd.

Hoe stuit je de infernale spiraal van onwetendheid, achterdocht, angst en agressie? Het paradoxale is dat elkaar beter leren kennen het onbegrip vaak nog doet toenemen. Onze autochtone samenleving hangt nog maar met rafels vast aan haar christelijke wortels. Maar de wereldse levensbeschouwing die ervoor in de plaats kwam, is niet toleranter voor andersdenkenden. Integendeel: je zielenzaligheid aan een geopenbaard geloof verbinden, is in de ogen van velen op zich al een vorm van achterlijkheid.

Het christendom heeft zich de voorbije decennia noodgedwongen aan dat statusverlies aangepast en lijdt in stilte onder een haast permanente bespotting. Maar niemand wordt in het maatschappelijke leven achtergesteld omdat hij of zij zich christen noemt. Voor moslims is dat wel even anders. Zij zien een rechtstreeks verband tussen hun maatschappelijke en economische achterstelling en hun identiteit, waarin de islam centraal staat. Is het dan een wonder dat ze die moslimidentiteit meer gaan benadrukken? De veronderstelling dat met het wisselen van de generaties de culturele kloof vanzelf zou dichtslibben is bijzonder naïef gebleken. Uit de beschrijving van het dagelijkse leven van een moslimgezin in de afgelopen dagen en uit gesprekken met studenten van een concentratieschool in de krant van vandaag, komt naar voren hoe oneindig complexer de realiteit is.

Jongeren kunnen met twee benen in de internetwereld van vandaag staan en toch vijf keer per dag bidden en het vrijdaggebed bijwonen. Meisjes kunnen fier een hoofddoek dragen en er toch boos over worden dat zij in het huishouden moeten helpen terwijl hun broers uitgaan. Ze kunnen het inhoudelijk volledig eens zijn met Mimount Bousakla, de SP.A-senator die strijd voert tegen gedwongen huwelijken, en toch haar wijze van actie voeren verwerpen. Ze kunnen bewondering hebben voor Osama bin Laden, maar Dyab Abou Jahjah een te mijden raddraaier vinden.

Dé grote uitdaging is te vermijden dat deze jonge mensen, die moeten leven tussen twee werelden, op het spoor van het extremisme en het conflict worden gezet. Er is terzake reden tot pessimisme. Mohammed B., de moordenaar van Theo van Gogh, was geen fundamentalist, maar een goed geïntegreerde modelleerling. Een sociologe en een imam zeggen vandaag in deze krant te vrezen dat de tegenstellingen tussen een rechtser wordend Vlaanderen en radicaliserende moslimjongeren eerst scherper zullen worden alvorens ze kunnen verbeteren.

Het is moeilijk om die verwachting tegen te spreken met iets anders dan de stelling dat dit tot elke prijs moet worden vermeden. Dat is wat mager als strategie. De tijd van het toedekken van de problemen is voorbij. De fase van het aanscherpen van de tegenstellingen is volop bezig. Terugkeren naar de oude blindheid is geen optie. Elkaar in liefde omarmen is te hoog gegrepen. De pijnpunten onder ogen zien en samen aanpakken, er zit niets anders op.

Bron De Standaard