PDA

Bekijk Volledige Versie : Pastors leeghoofd, maar wel op weg....



chliha
02-12-04, 13:04
’Dit is een tijd om fel te zijn’, interview met Marco Pastors
Trouw, Wilma Kieskamp - 29 november 2004


Hij is de ’doener’ van nieuw rechts. Marco Pastors, nu nog wethouder van Leefbaar Rotterdam, droomt van een landelijke partij, misschien met Geert Wilders. Maar voorlopig is hij in proeftuin Rotterdam bezig met zijn meer dan actuele project: een stadsdebat over de islam.

Aan de ene kant komt de lof van alle kanten. Marco Pastors (39), nu nog gewoon wethouder te Rotterdam, is de ’coming man’, met daadkracht en de juiste ’aaibaarheidsfactor’, de ’machtigste man in het college’. In de lokale pers is hij geprezen als degene die ervoor heeft gezorgd dat Rotterdam voorop ging lopen in het landelijke debat over immigratie en de verloedering van oude wijken. Pastors voerde er inkomenseisen in voor nieuwkomers en pakte de huisjesmelkers aan. Niet voor niets zocht kamerlid Geert Wilders de afgelopen tijd contact met de Rotterdamse wethouder ’fysieke infrastructuur’. Want Pastors, dat is iemand om rekening mee te houden als je een nieuwe rechtse volkspartij wilt beginnen. De bedrijfseconoom is een van de weinige echte bestuurlijke talenten binnen wat er over is van de beweging van Pim Fortuyn. Hij droomt al langer van een nieuwe landelijke partij en -niet onbelangrijk- hij is nog door Fortuyn zélf opgeleid, vanaf zijn studententijd.
Aan de andere kant is er de kritiek. Marco Pastors is ook omstreden. Vanwege zijn voorstellen dat moskeeën voortaan alleen nieuw mogen bouwen als het ontwerp ’de integratie bevordert’ (geen partij steunde hem daarin), vanwege zijn scherpe kritiek op de moslimgemeenschap, en op de islam. Hij kreeg in zijn eigen stad al het verwijt dat hij ’onnodig en onzinnig’ polariseert. In het college, waarin Leefbaar Rotterdam onder andere samenwerkt met het CDA, moest hij deze zomer beloven zijn toon te matigen.

Ondertussen begon in Rotterdam wél vast een stadsdebat over de islam. Bedacht door Marco Pastors, die vindt dat de grootste problemen in de stad zijn terug te voeren op de grote instroom van kansarm en worden versterkt door het geloof van de 80000 moslims die er wonen. Na de moord op Theo van Gogh is dat debat hyperactueel. Maar Pastors bleef stil.
,,De afgelopen weken heb ik bewust weinig gezegd. Niet uit angst voor bedreigingen. Maar omdat ik benieuwd ben: wat komt er los? En dan is het heel interessant om bijvoorbeeld de politiek-correcte Joost Zwagerman opeens te horen zeggen dat het zo niet langer kan, en hem dezelfde gevoelens te zien beschrijven die ik al jaren heb. Of publicisten te horen oproepen tot een landelijk debat over de islam. Het is even wennen. Ik hoef sinds 2 november mijn best niet meer te doen om mijn boodschap over te brengen. Want die boodschap wordt nu ook door anderen omarmd. Ik ben niet degene meer die gek is, of verwerpelijke ideeën heeft.’’

Hij spreekt met effen toon. In zijn uitstraling lijkt Marco Pastors weinig op zijn leermeester Pim Fortuyn. ,,Ik heb niet dat flamboyante.’’ Thuis, dat is het herenhuis waar Pim Fortuyn tot eind jaren ’90 woonde, midden in de allochtone volkswijk Feijenoord. Marco Pastors zou nog steeds ict-consultant en mede-eigenaar van een eigen adviesbureau zijn geweest als Pim Fortuyn hem niet in 2002 gevraagd had wethouder te worden, na de verkiezingsoverwinnning van Leefbaar Rotterdam. Hij durfde geen ’nee’ te zeggen. ,,Ik kende Pim Fortuyn al sinds 1989, toen ik stage liep als student bedrijfseconomie en hij directeur was van de OV-studentenkaart. Ik had drie jaar voor hem gewerkt en alles van hem geleerd, vooral dat maar één ding telt: uitvoering, resultaten. We hadden gezien dat de overheid vaak wanpresteert, omdat de gevestigde orde vernieuwingen tegenhoudt. We waren vrienden geworden, in de periode dat Pim treurde om zijn onbereikbare liefde Arie en tegelijkertijd ook zijn maatschappelijke ambities gefrustreerd zag. Vaak ging het over politiek, maar politieke ambities had ik niet.’’ Hij was wel korte tijd lid van de VVD.

In de twee jaar dat hij wethouder is groeide hij uit tot het bekendste gezicht van Leefbaar Rotterdam. Hij is de ’doener’ van rechts, met de stad als proeftuin. Dat zakelijk heeft hij van huis meegekregen. Pastors groeide op in het dorp Beneden-Leeuwen, als zoon van de directeur van de plaatselijke Rabobank. ,,Ik geloof in een ideologie die werkbaar is. Er zijn mensen die me nu in de rol willen duwen van ’ideoloog’ van het nieuwe gat op rechts. Maar ik blijf liever de doener. Ik ben ook van het hele groepje kandidaten de enige die resultaten kan laten zien. Dat moet ook mijn rol maar blijven, voorlopig: in Rotterdam aan onze oplossingen werken.’’
Kiezers hebben hun twijfels; in de peilingen is Leefbaar Rotterdam niet meer de grootste partij. ,,We moeten bewijzen dat onze ideeën werken. Ik denk dat we inmiddels zijn aanbeland bij de kern. De eerdere problemen in de stad hebben we aangepakt, de oplossingen worden nu zichtbaar. Nog één probleem, het grootste, blijft er over. En dat is de kwestie die in de hele wereld speelt: de islam, en de rol ervan in de westerse samenleving.’’

Het is helemaal niet vreemd dat een gemeentebestuur een wereldgodsdienst de maat neemt, vindt hij. ,,Omdat een aantal belangrijke problemen in de stad is terug te voeren op de islam. En daar moet je iets mee. Namelijk dit: ingrijpen. Die conclusie hadden we in Rotterdam al getrokken vóór Theo van Gogh werd vermoord. Als deze beschaving later wordt opgegraven, dan zal de vraag zijn: wie hebben daar hun nek voor uitgestoken? Daar ben ik heel fel over. Maar dit is ook een tijd om fel te zijn. En laat niemand zeggen dat ik een racist zou zijn. Dat is goedkoop. Het is veel makkelijker om dit debat uit de weg te gaan, om niet je nek uit te steken. Of om anti-apartheidsstrijder te zijn in Blaricum of Hilversum, waar je zelf geen last hebt van de problemen die de islam veroorzaakt.’’

Pastors vindt dat hij recht van spreken heeft; zelf is hij bewust in Feijenoord blijven wonen, ook toen de afgelopen jaren steeds meer autochtonen daar wegtrokken. ,,Dat is een politieke keuze. Ik moet daar blijven, het zou een vlucht zijn om weg te gaan, zoals veel anderen doen. Al voel ik me er inmiddels niet meer thuis. Ik woon in een mooi herenhuis, dat ik met mijn toenmalige vriendin in 1998 kocht van Pim Fortuyn. Hij verhuisde naar zijn ’paleis’. Het marmer op de vloer, de bibliotheek, de muurschildering zijn er nog. In die zes jaar heb ik de buurt in hard tempo achteruit zien gaan. Hierachter zijn de panden van de huisjesmelkers. Ik woon tussen de belwinkels en de shoarmazaken die dekmantels zijn voor drugshandel, in een parallelle samenleving van mensen die niet meedoen aan onze samenleving, of die er zelfs maling aan hebben. En veel van hen zijn moslims. Hun geloof zegt hun dat de westerse samenleving toch de vijand is, dus waarom zouden ze meedoen?’’

Begrip heeft hij voor de meesten van zijn buurtgenoten niet gekregen; zijn onbegrip nam juist toe. ,,Net als veel andere autochtonen erger ik me aan wat ik zie. Ik wil geen last hebben van andermans godsdienst, maar dat heb ik nu wel. Ik zie vrouwen over straat sloffen achter hun man, omdat ze onderdanig moeten zijn. Je kunt me van alles wijsmaken, maar die vrouw kán het niet naar haar zin hebben. Ik zie mensen die in de drugshandel gaan want de drugs zijn toch maar handelswaar voor christenhonden. Ik zie hoe de nieuwe Essalam-moskee net zo’n gezichtsbepalend gebouw wordt als De Kuip. ’Kijk ons eens succesvol zijn’, dat is de boodschap die het uitstraalt. Dan zit je elkaar toch iets wijs te maken? De problemen stapelen zich juist op.’’

Kan hij niet beter alleen naar het gedrag van mensen kijken, in plaats van naar het geloof dat zij toevallig aanhangen? Van de 80000 moslims in Rotterdam gaat driekwart niet naar de moskee, volgens cijfers van de gemeente zelf. ,,Het moet juist over het geloof gaan. Want de islam groeit in Nederland, en het is een systeem dat met repressie en geweld mensen binnen de eigen groep houdt. Je kunt dat probleemgedrag zelfs niet los zien van het terrorisme van de moordenaars van Van Gogh.’’
,,Ik zeg niet dat het een zegen is als mensen niet meer zouden geloven. Ik ben niet anti-religieus. Ik ben zelf katholiek opgegroeid. Maar we wonen wel in een land waar de godsdienst al 200 jaar op zijn retour is en dat wil ik eigenlijk graag zo houden. Natuurlijk mag je in Nederland moslim zijn, maar wel voor je eigen plezier. En als eigen keuze. Niet omdat je ouders of je man je dwingen. Niet omdat er een enorme dwang is om binnen de groep te blijven, om voor je kinderen weer een partner te halen uit je geboortedorp, en nieuwe achterstanden te importeren. En dat is wel hoe het nu werkt, en dat onderscheidt de moslimgemeenschap van andere probleemgroepen als bijvoorbeeld Antillianen, ook al zijn de achterstanden voor een deel hetzelfde. De islam houdt mensen gevangen. En dat mogen we hen niet aandoen.’’

Marco Pastors ontkent dat het voor Leefbaar Rotterdam en andere rechtse partijen in de huidige omstandigheden makkelijk scoren is door moslims als zondebok aan te wijzen. ,,Het is iets fundamenteels en dat voelen juist gewone mensen heel goed aan. Ik vind dat Nederland van alle moslims mag verlangen dat zij een keuze maken. Of je zegt ’ja’ tegen dit land en doet mee, of je doet niet mee en pakt je koffers.’’
,,Ik vind niet dat ik bezig ben om bevolkingsgroepen tegen elkaar op te zetten, of om alleen maar vijandschap te kweken. Contraproductief? Als je dit niet doet, gooi je de klamme deken er weer overheen die de traditionele politiek er al die jaren overheen heeft gelegd. Ik zag het de afgelopen weken al weer gebeuren. Premier Balkenende gaat wel naar de zielige moslimmoeders van de afgebrande school, en zegt hen dat het debat ’zorgvuldiger’ moet worden. Ik zat op het puntje van mijn stoel, me verbijtend. Waarom zegt hij niet waar het om gaat? Er is iemand vermoord in naam van een geloof van een heel grote bevolkingsgroep, en dat is wel even belangrijker dan een brandstichting waarbij geen gewonden zijn gevallen. Alleen Rita Verdonk trof de juiste toon.’’

In Rotterdam begint binnenkort de tweede, publieke ronde van het islamdebat, waarin alle Rotterdammers mogen meepraten. De eerste rond is ’niet meegevallen’, vindt Marco Pastors. Daarin spraken moslimorganisaties onderling over islam en integratie. ,,Slechts in de discussiegroep waar alleenvrouwen aan deelnamen zijn echte debatten losgekomen.’’
’Doener’ Pastors heeft al nagedacht over de volgende stap: niet debatteren, maar veranderen. ,,Het is heel simpel. Er komt altijd iets uit zo’n debat. Bijvoorbeeld dat we met z’n allen in de stad formuleren dat we bepaalde dingen idioot vinden. Wat is er zo moeilijk aan om je vrouw niet te slaan? Om je kinderen niet uit te huwelijken tegen hun zin? Om een vrouw de hand te schudden? Om een baan te zoeken? Om jezelf eens een keertje niet als slachtoffer te zien?’’
,,Ik vind niet dat ik alles op één hoop gooi. Ik denk wel dat ik aan de gevestigde orde kom door te zeggen hoe het is -en dat het moet veranderen.’’