PDA

Bekijk Volledige Versie : Kandidaat van Bush voor Minister van Justitie verantwoordelijk voor martelrichtlijnen



Zwarte Schaap
06-01-05, 00:45
Kandidaat van Bush onder vuur

Van onze redactie buitenland

AMSTERDAM - Alberto Gonzales, door president George Bush voorgedragen als minister van Justitie, ligt onder vuur van de Democratische oppositie in de Senaat. De Democraten verwijten hem verantwoordelijk te zijn voor omstreden richtlijnen die marteling van al-Qaida-verdachten mogelijk maakten.

Senator Patrick Leahy, de aanvoerder van de Democraten in de Senaatscommissie voor Juridische Zaken, heeft aangekondigd Gonzales zeer scherp te zullen ondervragen. Morgen begint de Senaat, die alle kabinetsbenoemingen moet goedkeuren, met hoorzittingen over Gonzales.

Gonzales is een vertrouweling van George Bush, de mannen werkten al samen toen Bush gouverneur van Texas was. De afgelopen jaren was Gonzales (49) raadsman van het Witte Huis. In die functie formuleerde hij richtlijnen waarin, met een beroep op de nationale veiligheid, de internationale verdragen tegen marteling werden omzeild.

Aan de vooravond van de hoorzitting in de Senaat zijn documenten openbaar gemaakt die aantonen dat Gonzales persoonlijk aanwijzingen gaf om de Conventie van Genève, waarin de rechten van krijgsgevangenen zijn vastgelegd, terzijde te schuiven. In januari 2002 schreef hij een advies aan de president waarin hij stelde dat 'opgepakte strijders in Afghanistan' geen aanspraak kunnen maken op de regels van de conventie.

Dat leidde ertoe dat zij op Guantanamo Bay werden vastgezet, zonder dat ze de status van krijgsgevangene kregen. Maar ze werden ook niet als criminele verdachten behandeld; omdat Guantanamo op Cuba ligt, zou daar het Amerikaanse recht niet gelden. Het Hooggerechtshof heeft die redenering in juni afgewezen: buitenlandse gedetineerden hebben op grond daarvan de mogelijkheid gekregen hun gevangenschap aan te vechten bij de Amerikaanse rechter.

Gonzales was vervolgens nauw betrokken bij het oprekken van de regels waaraan de CIA zich moest houden bij het ondervragen van terreur-verdachten op Guantanamo en elders.

Nadat de CIA had laten weten ongelukkig te zijn met de beperkingen die internationale verdragen tegen marteling opleggen, stelde Gonzales in een intern document dat de strijd tegen het terrorisme 'de strikte beperkingen van Genève teniet doet'. In samenspraak met juristen van het ministerie van Justitie, formuleerde hij een nieuwe definitie van marteling: daarvan zou alleen bij 'de uitval van vitale organen' sprake zijn. Voor het overige was 'ondervraging met dwingende middelen' toegestaan.

Vorige week trok het ministerie van Justitie deze richtlijnen in en verving ze door de mededeling dat de president marteling 'ondubbelzinnig' afwijst.

Twaalf gepensioneerde militairen hebben gisteren in een brief aan de Senaat hun 'diepe bezorgdheid' uitgesproken over de voordracht van Gonzales.


Bron: Het Parool 05/01/04