Marsipulami
26-03-05, 10:42
De vrijzinnige communie
Lentefeest of plechtige communie, er is weinig verschil.
© Ivan Put
STRAKS breekt in veel gezinnen de tijd van de communies weer aan. Als ik me niet vergis, betekende de plechtige communie zoiets als de hernieuwing van je doopbelofte. Daar heb ik me nooit iets bij kunnen voorstellen. Ik herinner me nauwelijks iets van mijn plechtige communie, laat staan dat ik nog zou weten wat ik wie boven de doopvont zou hebben beloofd. Ik heb daar volgens mij helemaal niets beloofd. Anderen - ouders, grootouders, meters, peters - zullen daar wel hebben beloofd dat ze mij volgens de christelijke waarden zouden opvoeden. De plechtige communie was dan zoiets als de bewuste bevestiging van dat jaren eerder in jouw plaats aangegane engagement tegenover schepping en Heer. Dat engagement heb ik niet lang nadien opgeblazen, zoals zovelen.
Vele jaren later heb ik een dochter die schoolloopt op een atheneum, het vak zedenleer volgt en twaalf wordt. Een paar maanden geleden kwam ze thuis met de vraag of ze mocht meedoen aan het lentefeest. Het lentefeest is het vrijzinnige alternatief voor de plechtige communie. Uit de communicatie met de school bleek dat de organisatie van voornoemd feest in de Brabantse scholengemeenschap Druivenstreek in handen is van het Humanistisch Verbond. Uit de boekentas kwam vervolgens een overschrijvingsformulier tevoorschijn. Of de ouders, als hun kind aan het Lentefeest mocht deelnemen, even 15 euro wilden overmaken aan het Humanistisch Verbond - voor algemene onkosten én voor een zilveren hangertje, een soort vrijzinnig amulet dat de kinderen na afloop van het lentefeest als aandenken mee naar huis zouden krijgen. Op het hangertje staat een fakkel afgebeeld, het symbool van het Humanistisch Verbond.
Ik voelde wrevel. Sinds wanneer is de organisatie van een pluralistisch feest op een atheneum het werkterrein van het Humanistisch Verbond? Werd hier onder het mom van een scholenfeest aan klantenbinding gedaan? Sinds wanneer is de pluralistische vrijzinnigheid die het vak zedenleer behoort aan te leren het monopolie van één ideologische vereniging? Ik ben niet uit de ene kerk weggegaan om mijn kinderen vervolgens in een andere kerk af te leveren.
De sociale druk om mijn dochter aan het lentefeest te laten deelnemen was groot. De lessen zedenleer zouden de volgende weken immers grotendeels aan de voorbereidingen van dat feest worden besteed, en wie niet aan het feest mocht of wilde meedoen zou zich tijdens die lessen dan ook algauw een beetje uitgerangeerd voelen.
Zucht. Vooruit dan. 15 euro voor het Humanistisch Verbond. Al mijn lieve vrome voorzaten tollen om in hun graf.
In alle tijden en culturen hebben mensen de overgang van kindertijd naar volwassenheid gevierd, aldus de voorzitter van het Humanistisch Verbond afdeling Druivenstreek, bij het begin van het lentefeest. Wij - de vrijzinnigen - zijn niet de enigen die onze kinderen opvoeden in het teken van openheid en verdraagzaamheid - woorden van die strekking. Maar, voegt hij eraan toe, wat ons van anderen onderscheidt is de vrije keuze. Na deze kleine, ernstige ode aan het pluralisme volgt een reeks sketches. Ik zie vooral houterige kinderen die zouteloze teksten en barre rijmen afraffelen, die dansen zoals de koortjes op MTV en obligaat wijsheden en goede voornemens debiteren. Hier en daar een glimp originaliteit of humor, maar alles bij elkaar een vrij kleurloze bedoening.
Aan het eind van de voorstelling zitten alle kinderen van de verschillende scholen op het podium. Eén rij kinderen gaat staan. Vervolgens komt een kloeke juf in het zwart het podium op; zij gaat achter de staande jongeren door en houdt hun één voor één een draadloze microfoon voor, waarin de jongens en meisjes dan netjes een paar loodzware morele credo's en maximes uitspreken. Na deze stuitende slotscène worden de zilveren hangertjes uitgedeeld en krijgen de ouders hun op onzichtbare wijze tot jong volwassenen gemuteerde kinderen terug.
Met een licht gedeprimeerd gevoel verliet ik de zaal. Zoveel ernst. Zoveel zwaarmoedigheid. Zo weinig humor, zo weinig creativiteit. Was dit een vrijzinnig féést? Een ritueel? Buiten scheen de lentezon. Plotseling kreeg ik heimwee naar wierook en orgelmuziek en witte tabbaards en een voze handdruk van meneer pastoor.
Frank Albers
(De auteur is redacteur van deze krant.)
26/03/2005 Frank Albers
©Copyright De Standaard
Lentefeest of plechtige communie, er is weinig verschil.
© Ivan Put
STRAKS breekt in veel gezinnen de tijd van de communies weer aan. Als ik me niet vergis, betekende de plechtige communie zoiets als de hernieuwing van je doopbelofte. Daar heb ik me nooit iets bij kunnen voorstellen. Ik herinner me nauwelijks iets van mijn plechtige communie, laat staan dat ik nog zou weten wat ik wie boven de doopvont zou hebben beloofd. Ik heb daar volgens mij helemaal niets beloofd. Anderen - ouders, grootouders, meters, peters - zullen daar wel hebben beloofd dat ze mij volgens de christelijke waarden zouden opvoeden. De plechtige communie was dan zoiets als de bewuste bevestiging van dat jaren eerder in jouw plaats aangegane engagement tegenover schepping en Heer. Dat engagement heb ik niet lang nadien opgeblazen, zoals zovelen.
Vele jaren later heb ik een dochter die schoolloopt op een atheneum, het vak zedenleer volgt en twaalf wordt. Een paar maanden geleden kwam ze thuis met de vraag of ze mocht meedoen aan het lentefeest. Het lentefeest is het vrijzinnige alternatief voor de plechtige communie. Uit de communicatie met de school bleek dat de organisatie van voornoemd feest in de Brabantse scholengemeenschap Druivenstreek in handen is van het Humanistisch Verbond. Uit de boekentas kwam vervolgens een overschrijvingsformulier tevoorschijn. Of de ouders, als hun kind aan het Lentefeest mocht deelnemen, even 15 euro wilden overmaken aan het Humanistisch Verbond - voor algemene onkosten én voor een zilveren hangertje, een soort vrijzinnig amulet dat de kinderen na afloop van het lentefeest als aandenken mee naar huis zouden krijgen. Op het hangertje staat een fakkel afgebeeld, het symbool van het Humanistisch Verbond.
Ik voelde wrevel. Sinds wanneer is de organisatie van een pluralistisch feest op een atheneum het werkterrein van het Humanistisch Verbond? Werd hier onder het mom van een scholenfeest aan klantenbinding gedaan? Sinds wanneer is de pluralistische vrijzinnigheid die het vak zedenleer behoort aan te leren het monopolie van één ideologische vereniging? Ik ben niet uit de ene kerk weggegaan om mijn kinderen vervolgens in een andere kerk af te leveren.
De sociale druk om mijn dochter aan het lentefeest te laten deelnemen was groot. De lessen zedenleer zouden de volgende weken immers grotendeels aan de voorbereidingen van dat feest worden besteed, en wie niet aan het feest mocht of wilde meedoen zou zich tijdens die lessen dan ook algauw een beetje uitgerangeerd voelen.
Zucht. Vooruit dan. 15 euro voor het Humanistisch Verbond. Al mijn lieve vrome voorzaten tollen om in hun graf.
In alle tijden en culturen hebben mensen de overgang van kindertijd naar volwassenheid gevierd, aldus de voorzitter van het Humanistisch Verbond afdeling Druivenstreek, bij het begin van het lentefeest. Wij - de vrijzinnigen - zijn niet de enigen die onze kinderen opvoeden in het teken van openheid en verdraagzaamheid - woorden van die strekking. Maar, voegt hij eraan toe, wat ons van anderen onderscheidt is de vrije keuze. Na deze kleine, ernstige ode aan het pluralisme volgt een reeks sketches. Ik zie vooral houterige kinderen die zouteloze teksten en barre rijmen afraffelen, die dansen zoals de koortjes op MTV en obligaat wijsheden en goede voornemens debiteren. Hier en daar een glimp originaliteit of humor, maar alles bij elkaar een vrij kleurloze bedoening.
Aan het eind van de voorstelling zitten alle kinderen van de verschillende scholen op het podium. Eén rij kinderen gaat staan. Vervolgens komt een kloeke juf in het zwart het podium op; zij gaat achter de staande jongeren door en houdt hun één voor één een draadloze microfoon voor, waarin de jongens en meisjes dan netjes een paar loodzware morele credo's en maximes uitspreken. Na deze stuitende slotscène worden de zilveren hangertjes uitgedeeld en krijgen de ouders hun op onzichtbare wijze tot jong volwassenen gemuteerde kinderen terug.
Met een licht gedeprimeerd gevoel verliet ik de zaal. Zoveel ernst. Zoveel zwaarmoedigheid. Zo weinig humor, zo weinig creativiteit. Was dit een vrijzinnig féést? Een ritueel? Buiten scheen de lentezon. Plotseling kreeg ik heimwee naar wierook en orgelmuziek en witte tabbaards en een voze handdruk van meneer pastoor.
Frank Albers
(De auteur is redacteur van deze krant.)
26/03/2005 Frank Albers
©Copyright De Standaard