TonH
22-06-05, 16:06
Totaal toezicht
LUX ET LIBERTAS
Privacy, de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, is maar lastig. Dat is een populair thema van de nieuwjaarstoespraken waarmee de moderne politiechef graag de media zoekt. De nieuwe Amsterdamse hoofdcommissaris Welten probeert het nu eens buiten de stille dagen rond Oud en Nieuw. Als voorzitter van een werkgroep van politiechefs die een ‘visiedocument’ opstelden, bepleit hij een moderne, computergestuurde variant van de stadswallen en -poorten van weleer. Binnen een jaar of vijf, zes kan het al zover zijn dat iedereen technologisch gecontroleerd wordt — zonder dat hij of zij daarvan iets hoeft te merken.
Het klinkt ,,Orwelliaans” geeft de Amsterdamse politiechef toe met een verwijzing naar de roman 1984. Het aan zijn auteur ontleende bijvoeglijk naamwoord werd een synoniem voor het spookbeeld van totaal toezicht. Met de daarbij behorende maatschappij van de angst. De hedendaagse burger denkt volgens Welten echter helemaal niet aan Big Brother, maar aan veiligheid. Het is een schijnveiligheid die hij biedt.
De meeste moord en doodslag gebeurt nog altijd in de beslotenheid van het buis of de opwelling binnen de kroeg en niet op de elektronische snelweg.
De visie van Welten getuigt van onbegrip voor de burgers die hij zegt te dienen. Privacy is ooit fraai getypeerd als ,,een conflict tussen ik en mezelf”. Wij willen graag alles over een ander weten maar trappen direct op de rem bij een vraag die onszelf betreft. Welten vindt: ,,Wie niets te vrezen heeft, heeft niets te verbergen”. ,,Geef dan je pincode maar”, was de repliek van de nieuwe privacy-ombudsman van de Europese Unie, Peter Hustinx, bij zijn afscheid als voorzitter van het College bescherming persoonsgegevens vorig jaar.
Staan de pietepeuterij en bureaucratische omslag van de privacywetgeving in de praktijk echter niet vaak in de weg aan allerlei nuttige en legitieme handhavingsactiviteiten?
Dat is een klacht, niet alleen van politiechefs, waarover de nieuwe voorzitter van het College bescherming persoonsgegevens, oud-staatssecretaris Jacob Kohnstamm zich met reden opwindt in zijn eerste jaarverslag dat zojuist is verschenen.
Bij nader inzien blijkt namelijk vaak ,,dat eerder sprake was van onprofessioneel gedrag van degene die zich over het obstakel beklaagde, of van — soms zeer — gebrekkige kennis van de mogelijkheden die de wet wel degelijk biedt”.
Het rapport-Welten getuigt van een gevaarlijke ambitie: verzelfstandiging van de politie, ook al vormt ,,ondergeschiktheid aan het bevoegd gezag” de wettelijke grond voor de ‘sterke arm’. In de opvatting van Welten beperken gezagsdragers als de burgemeester en de officier van justitie zich voortaan tot het aangeven van doelstellingen. ,,Maar wij bepalen hoe het gebeurt.” Waar dat toe kan leiden, blijkt uit de visie van het rapport: weinig minder dan een opstap voor een politiële machtsgreep naar het gewone leven. ,,Alles wat afwijkend is”, zei Welten in het televisieprogramma Nova.
De manier waarop de politie haar werk doet, is evenzeer onderworpen aan het wettelijk gezag als de doelstelling. ,,Elementair, mijn beste Watson”, zoals Sherlock Holmes het al placht uit te drukken.
NRC, 22/6/2005
LUX ET LIBERTAS
Privacy, de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, is maar lastig. Dat is een populair thema van de nieuwjaarstoespraken waarmee de moderne politiechef graag de media zoekt. De nieuwe Amsterdamse hoofdcommissaris Welten probeert het nu eens buiten de stille dagen rond Oud en Nieuw. Als voorzitter van een werkgroep van politiechefs die een ‘visiedocument’ opstelden, bepleit hij een moderne, computergestuurde variant van de stadswallen en -poorten van weleer. Binnen een jaar of vijf, zes kan het al zover zijn dat iedereen technologisch gecontroleerd wordt — zonder dat hij of zij daarvan iets hoeft te merken.
Het klinkt ,,Orwelliaans” geeft de Amsterdamse politiechef toe met een verwijzing naar de roman 1984. Het aan zijn auteur ontleende bijvoeglijk naamwoord werd een synoniem voor het spookbeeld van totaal toezicht. Met de daarbij behorende maatschappij van de angst. De hedendaagse burger denkt volgens Welten echter helemaal niet aan Big Brother, maar aan veiligheid. Het is een schijnveiligheid die hij biedt.
De meeste moord en doodslag gebeurt nog altijd in de beslotenheid van het buis of de opwelling binnen de kroeg en niet op de elektronische snelweg.
De visie van Welten getuigt van onbegrip voor de burgers die hij zegt te dienen. Privacy is ooit fraai getypeerd als ,,een conflict tussen ik en mezelf”. Wij willen graag alles over een ander weten maar trappen direct op de rem bij een vraag die onszelf betreft. Welten vindt: ,,Wie niets te vrezen heeft, heeft niets te verbergen”. ,,Geef dan je pincode maar”, was de repliek van de nieuwe privacy-ombudsman van de Europese Unie, Peter Hustinx, bij zijn afscheid als voorzitter van het College bescherming persoonsgegevens vorig jaar.
Staan de pietepeuterij en bureaucratische omslag van de privacywetgeving in de praktijk echter niet vaak in de weg aan allerlei nuttige en legitieme handhavingsactiviteiten?
Dat is een klacht, niet alleen van politiechefs, waarover de nieuwe voorzitter van het College bescherming persoonsgegevens, oud-staatssecretaris Jacob Kohnstamm zich met reden opwindt in zijn eerste jaarverslag dat zojuist is verschenen.
Bij nader inzien blijkt namelijk vaak ,,dat eerder sprake was van onprofessioneel gedrag van degene die zich over het obstakel beklaagde, of van — soms zeer — gebrekkige kennis van de mogelijkheden die de wet wel degelijk biedt”.
Het rapport-Welten getuigt van een gevaarlijke ambitie: verzelfstandiging van de politie, ook al vormt ,,ondergeschiktheid aan het bevoegd gezag” de wettelijke grond voor de ‘sterke arm’. In de opvatting van Welten beperken gezagsdragers als de burgemeester en de officier van justitie zich voortaan tot het aangeven van doelstellingen. ,,Maar wij bepalen hoe het gebeurt.” Waar dat toe kan leiden, blijkt uit de visie van het rapport: weinig minder dan een opstap voor een politiële machtsgreep naar het gewone leven. ,,Alles wat afwijkend is”, zei Welten in het televisieprogramma Nova.
De manier waarop de politie haar werk doet, is evenzeer onderworpen aan het wettelijk gezag als de doelstelling. ,,Elementair, mijn beste Watson”, zoals Sherlock Holmes het al placht uit te drukken.
NRC, 22/6/2005