PDA

Bekijk Volledige Versie : Nieuwe arbeidsmigratie ? Iedereen kan winnen !



Marsipulami
23-06-05, 01:01
ANALYSE. Waarom arbeidsmigratie minder een vloek dan een zegen is
Iedereen kan winnen

© MH Michiel Hendryckx
Het idee dat arbeidsmigranten het Westen meer kosten dan ze opbrengen, wordt tegengesproken door de cijfers, zegt de Internationale Organisatie voor Migratie in een nieuw rapport. ,,Als ze in goede banen wordt geleid, is migratie een goeie zaak voor alle partijen.''


TE veel mythes doen de ronde, zegt de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM). Het debat over kosten en baten van buitenlandse werknemers wordt zo ,,gekaapt door negatieve, populistische slogans die een evenwichtig beleid in de weg staan''. De IOM publiceert vandaag een grootschalig rapport over wat migratie de landen van herkomst en bestemming kost en opbrengt. Het echte plaatje is veel genuanceerder dan sommigen in dit debat doen geloven. ,,Migratie is onvermijdelijk in een geglobaliseerde wereld en kan meer opleveren voor beide partijen dan ze kost, als ze in goede banen wordt geleid.'', meent de IOM.

De cijfers

In 2005 waren er wereldwijd 185 tot 192 miljoen migranten waarvan 56 miljoen in Europa; bijna de helft van hen zijn vrouwen. Sinds 1970 is het aantal migranten in de wereld meer dan verdubbeld. Drieënzestig procent van hen leeft en werkt in de industrielanden, 37 procent in ontwikkelingslanden.

De Verenigde Staten vangen de meeste immigranten op: 35 miljoen, een vijfde van het totaal. China stuurt de meeste zonen en dochters uit, met 35 miljoen.

Migratie is geen eenrichtingsverkeer. Landen ontvangen mensen maar er vertrekken er ook. In Duitsland bijvoorbeeld gaan er twee weg voor elke drie die binnenkomen.

,, Migranten stelen jobs van autochtonen'' De meeste jobs in de industrielanden die worden gedaan door immigranten, zijn er die de autochtonen niet willen of kunnen, zegt de IOM. Het gaat om moeilijk, vuil en gevaarlijk werk; om jobs bij tweeverdieners thuis, zoals de schoonmaak of de opvang van kinderen; en om ongeschoolde jobs in de zwarte economie bij bedrijven die graag de arbeidslasten ontduiken. Die werknemers zijn vaak illegaal in het land. In de Europese Unie zouden 10 tot 20 miljoen arbeiders in het zwart werken.

Voor het werk in landbouw, horeca of hotelwezen doen werkgevers ook een beroep op immigranten om de piek in seizoenen op te vangen. Tot slot trekt ook de snel groeiende hoogtechnologische sector buitenlandse werknemers aan omdat er zich hier niet voldoende gegadigden aandienen.

Volgens de IOM tonen recente studies aan dat er geen automatisch verband is tussen migratie en werkloosheid in het land van bestemming. Dat betekent niet dat er nooit een effect is. De arbeidsmarkt is complex. ,,Waar veel buitenlandse werknemers zijn in bepaalde industrieën of gebieden, kan dit druk zetten op jobs en werkomstandigheden van autochtone werknemers'', schrijft de IOM. In de bouw, bijvoorbeeld, klagen vakbonden dat buitenlandse werknemers met en zonder papieren autochtonen verdringen. Dat in sommige westerse landen de arbeidsmarkt weinig flexibel is, en werknemers weinig mobiel zijn, verergert die situatie.

,, Immigranten profiteren van de sociale voorzieningen'' Bij een deel van de publieke opinie leeft het idee dat immigranten veel meer dan autochtonen terugvallen op sociale voorzieningen en de sociale zekerheid, maar dat ze weinig bijdragen. Een onderzoek op verzoek van het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken dit jaar toonde aan dat migranten vier miljard dollar meer opleveren aan belastingen dan ze kosten aan steungeld. Een andere Britse studie toonde aan dat openbare voorzieningen zouden moeten worden afgebouwd of de belastingen verhoogd zonder de bijdragen van immigranten.

Illegale migranten zouden sowieso minder een beroep doen op sociale voorzieningen om hun status niet te verraden. Maar dat hangt ook af van de mate waarin de ontvangstlanden hun voorzieningen openstellen voor mensen zonder papieren. In België bijvoorbeeld hebben sans papiers recht op dringende medische hulp, in Zweden niet.

,,Immigranten brengen schade toe aan hun herkomstland door te vertrekken'' De braindrain is een feit. In Groot-Brittannië zijn duizenden verpleegkundigen en vroedvrouwen aan het werk van buiten de Europese Unie. Er zijn meer artsen uit Benin in Frankrijk dan er in Benin zijn. Rijke landen doen een koopje: als ze de drie miljoen hoogopgeleide Afrikanen die werken bij hen, zelf hadden opgeleid, had hen dat 423 miljard euro gekost. Dat is opgehoest door de herkomstlanden die al weinig middelen hebben én de expertise zien verdwijnen. Het zijn vaak ook de meest ondernemende arbeidskrachten die hun land verlaten.

Ze brengen echter ook op. In 2003 was het nettobedrag aan remittances - het geld dat migranten naar huis sturen - 50 miljard dollar. Officieus gaat het om meer, veel geld komt via informele kanalen tot bij de familie. In Marokko, bijvoorbeeld, zou een miljoen mensen meer onder de armoedegrens leven zonder het geld uit Europa. In vele armere landen komt er nu al meer geld binnen aan remittances dan aan ontwikkelingssamenwerking; het stimuleert kleine ondernemingen ter plaatse. Maar die remittances kunnen wegvallen. En ze bieden weinig uitzicht op structurele veranderingen in de politiek en economie van het herkomstland die donoren wel kunnen afdwingen.

De braindrain , meent de IOM, kan een braingain worden als geschoolde migranten in industrielanden makkelijker dan nu tijdelijk kunnen terugkeren naar hun land van herkomst om hun expertise te delen, zonder het risico te lopen dat ze niet meer terug binnen mogen.

www.iom.int