Juliette
15-07-05, 14:59
Liever tango dan klompendans
Thomas Rosenboom geselt de Nederlandse cultuur van de schreeuwerige opwinding en toont hoeveel groter het genot van de uitgestelde bevrediging wel kan zijn.
Nee, Thomas Rosenboom wil er niet bij horen. In Denkend aan Holland, een polemisch pamfletje tegen het vulgaire hedonisme van zijn landgenoten, gaat hij lelijk tekeer tegen de manier waarop de Nederlander zichzelf ongeremd uitleeft, rond het voetbal, in de media of op vakantie. Met een ouwelijk enthousiasme, waar Rosenboom ook in zijn romans het patent op heeft, houdt hij een tegendraads pleidooi voor een cultuur die de eerste impulsen niet botviert, maar integendeel onderdrukt. Rosenboom is het best op dreef wanneer hij als ervaringsdeskundige naar de eigen literaire praktijk verwijst: 'De ware opwinding (...) ontstaat eerst bij de gratie van het jezelf inhouden, de uitgestelde bevrediging; een werkelijk opwindende roman wordt langzaam opgebouwd, tergend traag, (...) zoals de tango ook heel iets anders is dan de polka of onze klompendans op house-muziek.'
Rosenboom voegt de artistieke daad bij het polemische woord. Hij publiceerde samen met dit bijtende pamflet een subtiele novelle die vorig jaar bij onze noorderburen als boekenweekgeschenk dienst deed en die nu pas als een gewone uitgave te koop wordt aangeboden. In Spitzen toont Rosenboom, kunstenaar van de uitgestelde bevrediging, hoe een tangodanser op jaren zich laat inspinnen in het opwindende web van een overspelige vrouw en hoe hij zelf na een tijdje opgewonden raakt en het spel meespeelt. Het is knap hoe Rosenboom van een heel gewoon voorval - oudere bok zonder professionele dansschoenen wordt verliefd op groen blaadje met balletspitzen - een meeslepende, wervelende tango maakt. De novelle begint met de eerste danspasjes van Han Bijman, de vijfenveertigjarige vrijgezel. Met een aandoenlijke toewijding oefent hij thuis de tango met een ontstopper in de hand: 'Nog zag hij zich diep voorovergebogen door zijn kamer draaien, in elke hand een ontstopper om ook de passen van de dame te zetten.'
Goedlachse uitvreetster
Zo hilarisch harkerig hij zich aanvankelijk gedraagt, zo vol zelfvertrouwen wordt hij wanneer hij tijdens een dansavond eindelijk een echte partner van vlees en bloed vindt. Esther blijkt een goedlachse uitvreetster die haar verschillende minnaars inruilt naar eigen goeddunken en na uitputtend gebruik. Han laat zich gebruiken en ontdekt met haast masochistisch genoegen de verrukkingen van het erotische plezier. Maar dan toont Esther geleidelijk haar ware aard en wil ze Han dumpen. Hij besluit om haar een koekje van eigen deeg te serveren en zich met een ultiem gebaar op haar niets en niemand ontziende wellust te wreken.
Rosenboom situeert dit liefdesverhaal in de wereld van de tango zonder de lezer met al te veel technische danstermen om de oren te slaan. Hij weet het verhaal het slepende ritme van de tango mee te geven. Nu eens gaat het er swingend toe en dan weer stokt alles en houdt de lezer de adem in: gaat het onherroepelijke gebeuren? De auteur prikkelt de lezer met andere woorden tot het uiterste vooraleer hij de finale uitsmijter serveert. Die is op zich weinig spectaculair, maar wel dodelijk efficiënt.
Rosenboom viel tot nu toe steevast in de prijzen met kloeke romans, zoals Gewassen vlees en Publieke werken, waarin hij sommige pirouettes met te veel virtuoos gemak bleef herhalen. Deze novelle is zoveel korter en voor mijn part ook zoveel geslaagder. Wie nog nooit iets van Rosenboom heeft gelezen, kan met deze klassieke novelle misschien de smaak te pakken krijgen voor het grotere werk. En voor wie Rosenboom al kent, is deze novelle allicht een verrassend tussendoortje. Wie daarenboven graag de praktijk aan de theorie toetst, doet met het lezen van zijn pamflet ook zijn voordeel. Al valt te vrezen dat de Nederlanders op de zomerse camping niet tot inkeer zullen komen, als je hen confronteert met zoveel wijsheid van een landgenoot nota bene: 'Wat ook opwindend is? Je misdragen, crimineel of gewoon sadistisch, autochtoon of allochtoon.' Nee, het komt nooit meer goed tussen de deftige Rosenboom die van tango houdt en de brallerige Nederlandse toeristenhordes die het met een polka en een pilsje doen.
Frank Hellemans
Thomas Rosenboom geselt de Nederlandse cultuur van de schreeuwerige opwinding en toont hoeveel groter het genot van de uitgestelde bevrediging wel kan zijn.
Nee, Thomas Rosenboom wil er niet bij horen. In Denkend aan Holland, een polemisch pamfletje tegen het vulgaire hedonisme van zijn landgenoten, gaat hij lelijk tekeer tegen de manier waarop de Nederlander zichzelf ongeremd uitleeft, rond het voetbal, in de media of op vakantie. Met een ouwelijk enthousiasme, waar Rosenboom ook in zijn romans het patent op heeft, houdt hij een tegendraads pleidooi voor een cultuur die de eerste impulsen niet botviert, maar integendeel onderdrukt. Rosenboom is het best op dreef wanneer hij als ervaringsdeskundige naar de eigen literaire praktijk verwijst: 'De ware opwinding (...) ontstaat eerst bij de gratie van het jezelf inhouden, de uitgestelde bevrediging; een werkelijk opwindende roman wordt langzaam opgebouwd, tergend traag, (...) zoals de tango ook heel iets anders is dan de polka of onze klompendans op house-muziek.'
Rosenboom voegt de artistieke daad bij het polemische woord. Hij publiceerde samen met dit bijtende pamflet een subtiele novelle die vorig jaar bij onze noorderburen als boekenweekgeschenk dienst deed en die nu pas als een gewone uitgave te koop wordt aangeboden. In Spitzen toont Rosenboom, kunstenaar van de uitgestelde bevrediging, hoe een tangodanser op jaren zich laat inspinnen in het opwindende web van een overspelige vrouw en hoe hij zelf na een tijdje opgewonden raakt en het spel meespeelt. Het is knap hoe Rosenboom van een heel gewoon voorval - oudere bok zonder professionele dansschoenen wordt verliefd op groen blaadje met balletspitzen - een meeslepende, wervelende tango maakt. De novelle begint met de eerste danspasjes van Han Bijman, de vijfenveertigjarige vrijgezel. Met een aandoenlijke toewijding oefent hij thuis de tango met een ontstopper in de hand: 'Nog zag hij zich diep voorovergebogen door zijn kamer draaien, in elke hand een ontstopper om ook de passen van de dame te zetten.'
Goedlachse uitvreetster
Zo hilarisch harkerig hij zich aanvankelijk gedraagt, zo vol zelfvertrouwen wordt hij wanneer hij tijdens een dansavond eindelijk een echte partner van vlees en bloed vindt. Esther blijkt een goedlachse uitvreetster die haar verschillende minnaars inruilt naar eigen goeddunken en na uitputtend gebruik. Han laat zich gebruiken en ontdekt met haast masochistisch genoegen de verrukkingen van het erotische plezier. Maar dan toont Esther geleidelijk haar ware aard en wil ze Han dumpen. Hij besluit om haar een koekje van eigen deeg te serveren en zich met een ultiem gebaar op haar niets en niemand ontziende wellust te wreken.
Rosenboom situeert dit liefdesverhaal in de wereld van de tango zonder de lezer met al te veel technische danstermen om de oren te slaan. Hij weet het verhaal het slepende ritme van de tango mee te geven. Nu eens gaat het er swingend toe en dan weer stokt alles en houdt de lezer de adem in: gaat het onherroepelijke gebeuren? De auteur prikkelt de lezer met andere woorden tot het uiterste vooraleer hij de finale uitsmijter serveert. Die is op zich weinig spectaculair, maar wel dodelijk efficiënt.
Rosenboom viel tot nu toe steevast in de prijzen met kloeke romans, zoals Gewassen vlees en Publieke werken, waarin hij sommige pirouettes met te veel virtuoos gemak bleef herhalen. Deze novelle is zoveel korter en voor mijn part ook zoveel geslaagder. Wie nog nooit iets van Rosenboom heeft gelezen, kan met deze klassieke novelle misschien de smaak te pakken krijgen voor het grotere werk. En voor wie Rosenboom al kent, is deze novelle allicht een verrassend tussendoortje. Wie daarenboven graag de praktijk aan de theorie toetst, doet met het lezen van zijn pamflet ook zijn voordeel. Al valt te vrezen dat de Nederlanders op de zomerse camping niet tot inkeer zullen komen, als je hen confronteert met zoveel wijsheid van een landgenoot nota bene: 'Wat ook opwindend is? Je misdragen, crimineel of gewoon sadistisch, autochtoon of allochtoon.' Nee, het komt nooit meer goed tussen de deftige Rosenboom die van tango houdt en de brallerige Nederlandse toeristenhordes die het met een polka en een pilsje doen.
Frank Hellemans