Marsipulami
12-08-05, 08:44
LEVEN IN 2025. Droom of nachtmerrie? Iran is de sleutel
Van onze redactrice
©ap
BRUSSEL - ,,Ik heb een droom. Ik hoop dat in 2025 het islamitische regime in Iran niet meer bestaat. Iran is een democratisch land geworden, waar vrouwen zich weer kleden zoals ze willen, waar de gelijkheid tussen man en vrouw gerespecteerd wordt, waar de oppositie niet hardhandig onderdrukt wordt, waar vrije verkiezingen plaatsvinden.''
'EN dat zal zich, denk ik, dan als een olievlek verspreiden in de bakermat van de islam, het Midden-Oosten, in landen als Syrië, Irak, Egypte, en zelfs bij de Palestijnen.''
,,De Iraanse revolutie heeft voor het eerst de politieke islam aan de macht gebracht in de moderne tijd, en dat heeft een enorme weerslag in het hele Midden-Oosten. Daarom hoop ik ook dat democratisering en vermenselijking zich vanuit Iran zullen verspreiden.''
Die droom is van Afshin Ellian, Nederlands rechtsgeleerde en dichter, columnist in NRC Handelsblad , geboren en opgegroeid in Iran.
Dat hij een democratisch elan uit Iran ziet vertrekken, ligt niet alleen aan die afkomst. De rapporten van het VN-ontwikkelingsfonds over de Arabische wereld schetsen een schrikbarend beeld van ,,onhervormbaarheid'' in de meeste Arabische landen. Een heel systeem conditioneert er de mensen van de wieg tot het graf tot onvrijheid, volgzaamheid, onderwerping.
In Iran daarentegen leeft onder de loden kap van het totalitaire regime een actief middenveld.
Ellian: ,,Terwijl we nu met elkaar praten, zit een journalist en politiek filosoof in de gevangenis van Teheran, Akbar Ganji. Hij is al bijna zestig dagen in hongerstaking. Hij verdedigt de waarden die in Europa en Noord-Amerika vanzelfsprekend zijn, zoals academische vrijheid, zoals vrijheid van meningsuiting, persvrijheid. Acht Nobelprijswinnaars hebben vorige week nog de Iraanse regering een brief gestuurd en geëist hem onmiddellijk vrij te laten. Dan zie je dat er moedige mensen zijn die de strijd voortzetten voor democratisering en mensenrechten, zonder geweld te gebruiken.''
Maar Ellian heeft ook een nachtmerrie. ,,Iran heeft in 2025 een atoombom die dan niet meer weg te krijgen is. Het fundamentalisme wordt versterkt. Pakistan, ook een islamitisch land met een kernbom, verkeert in een staat van burgeroorlog. Het conflict tussen Israël en de Arabieren loopt uit de hand en leidt tot een regionale oorlog, met alle gevolgen van dien. Egypte staat aan de rand van een burgeroorlog tussen fundamentalisten en niet-fundamentalisten. De wereldeconomie raakt ontwricht omdat de olie uit het Midden-Oosten niet meer vervoerd kan worden. Terreur en tirannie nemen toe.''
,,Als die nachtmerrie waar wordt, dan krijg je een wereld die werkelijk aan de rand staat van de 'botsende beschavingen'. Ik denk dat het onze plicht is, als democraten, om dat te voorkomen.''
Wat moeten die democraten doen? Als het Westen druk uitoefent of een bloeddorstige dictator gaat afzetten, is het imperialistisch. Als het zich onthoudt van druk, houdt het onfrisse dictaturen ,,de hand boven het hoofd''.
Omgaan met de islamitische wereld is zeer gecompliceerd, zegt Ellian. Eén zaak is voor hem duidelijk. Het Westen moet hard zijn voor het Iraanse regime en met alle mogelijke middelen de vreedzame Iraanse opposanten steunen.
,,Het is een complete illusie te denken dat een totalitair regime zich geleidelijk kan hervormen. Iran is geen gewone dictatuur, het is geen Pinochet-land. Totalitaire systemen zijn niet hervormbaar.''
,,Dit soort regime heeft ook zoveel huurlingen. In een normale wereld zouden paramilitaire groepen als de Revolutionaire Gardes geen cent kunnen krijgen van de overheid. Het kan toch niet dat een land twee, drie soorten legers heeft, waaronder een apart leger om het regime te verdedigen. En ook internationale terroristische organisaties, Hamas, Hezbollah, Jihad, zijn afhankelijk van Iraans geld.''
Dat alles maakt de nachtmerrie in 2025 toch een stuk waarschijnlijker dan de droom?
,,Kijk, dat weet ik niet. Het is onontkoombaar dat er een grote confrontatie zal plaatsvinden tussen het volk en zijn regime, zoals met de sjah heeft plaatsgevonden. Daar ben ik van overtuigd. Er komt een uitbarsting. De houdbaarheidsdatum van regimes in Iran is beperkt.''
,,De grote vraag is: wat zullen de gevolgen van die confrontatie zijn? Krijgen we een seculiere tirannie, of een seculiere democratie? Als die laatste wortel schiet in Iran, zal de invloed in het hele Midden-Oosten weldadig zijn.''
12/08/2005 Mia Doornaert
©Copyright De Standaard
Van onze redactrice
©ap
BRUSSEL - ,,Ik heb een droom. Ik hoop dat in 2025 het islamitische regime in Iran niet meer bestaat. Iran is een democratisch land geworden, waar vrouwen zich weer kleden zoals ze willen, waar de gelijkheid tussen man en vrouw gerespecteerd wordt, waar de oppositie niet hardhandig onderdrukt wordt, waar vrije verkiezingen plaatsvinden.''
'EN dat zal zich, denk ik, dan als een olievlek verspreiden in de bakermat van de islam, het Midden-Oosten, in landen als Syrië, Irak, Egypte, en zelfs bij de Palestijnen.''
,,De Iraanse revolutie heeft voor het eerst de politieke islam aan de macht gebracht in de moderne tijd, en dat heeft een enorme weerslag in het hele Midden-Oosten. Daarom hoop ik ook dat democratisering en vermenselijking zich vanuit Iran zullen verspreiden.''
Die droom is van Afshin Ellian, Nederlands rechtsgeleerde en dichter, columnist in NRC Handelsblad , geboren en opgegroeid in Iran.
Dat hij een democratisch elan uit Iran ziet vertrekken, ligt niet alleen aan die afkomst. De rapporten van het VN-ontwikkelingsfonds over de Arabische wereld schetsen een schrikbarend beeld van ,,onhervormbaarheid'' in de meeste Arabische landen. Een heel systeem conditioneert er de mensen van de wieg tot het graf tot onvrijheid, volgzaamheid, onderwerping.
In Iran daarentegen leeft onder de loden kap van het totalitaire regime een actief middenveld.
Ellian: ,,Terwijl we nu met elkaar praten, zit een journalist en politiek filosoof in de gevangenis van Teheran, Akbar Ganji. Hij is al bijna zestig dagen in hongerstaking. Hij verdedigt de waarden die in Europa en Noord-Amerika vanzelfsprekend zijn, zoals academische vrijheid, zoals vrijheid van meningsuiting, persvrijheid. Acht Nobelprijswinnaars hebben vorige week nog de Iraanse regering een brief gestuurd en geëist hem onmiddellijk vrij te laten. Dan zie je dat er moedige mensen zijn die de strijd voortzetten voor democratisering en mensenrechten, zonder geweld te gebruiken.''
Maar Ellian heeft ook een nachtmerrie. ,,Iran heeft in 2025 een atoombom die dan niet meer weg te krijgen is. Het fundamentalisme wordt versterkt. Pakistan, ook een islamitisch land met een kernbom, verkeert in een staat van burgeroorlog. Het conflict tussen Israël en de Arabieren loopt uit de hand en leidt tot een regionale oorlog, met alle gevolgen van dien. Egypte staat aan de rand van een burgeroorlog tussen fundamentalisten en niet-fundamentalisten. De wereldeconomie raakt ontwricht omdat de olie uit het Midden-Oosten niet meer vervoerd kan worden. Terreur en tirannie nemen toe.''
,,Als die nachtmerrie waar wordt, dan krijg je een wereld die werkelijk aan de rand staat van de 'botsende beschavingen'. Ik denk dat het onze plicht is, als democraten, om dat te voorkomen.''
Wat moeten die democraten doen? Als het Westen druk uitoefent of een bloeddorstige dictator gaat afzetten, is het imperialistisch. Als het zich onthoudt van druk, houdt het onfrisse dictaturen ,,de hand boven het hoofd''.
Omgaan met de islamitische wereld is zeer gecompliceerd, zegt Ellian. Eén zaak is voor hem duidelijk. Het Westen moet hard zijn voor het Iraanse regime en met alle mogelijke middelen de vreedzame Iraanse opposanten steunen.
,,Het is een complete illusie te denken dat een totalitair regime zich geleidelijk kan hervormen. Iran is geen gewone dictatuur, het is geen Pinochet-land. Totalitaire systemen zijn niet hervormbaar.''
,,Dit soort regime heeft ook zoveel huurlingen. In een normale wereld zouden paramilitaire groepen als de Revolutionaire Gardes geen cent kunnen krijgen van de overheid. Het kan toch niet dat een land twee, drie soorten legers heeft, waaronder een apart leger om het regime te verdedigen. En ook internationale terroristische organisaties, Hamas, Hezbollah, Jihad, zijn afhankelijk van Iraans geld.''
Dat alles maakt de nachtmerrie in 2025 toch een stuk waarschijnlijker dan de droom?
,,Kijk, dat weet ik niet. Het is onontkoombaar dat er een grote confrontatie zal plaatsvinden tussen het volk en zijn regime, zoals met de sjah heeft plaatsgevonden. Daar ben ik van overtuigd. Er komt een uitbarsting. De houdbaarheidsdatum van regimes in Iran is beperkt.''
,,De grote vraag is: wat zullen de gevolgen van die confrontatie zijn? Krijgen we een seculiere tirannie, of een seculiere democratie? Als die laatste wortel schiet in Iran, zal de invloed in het hele Midden-Oosten weldadig zijn.''
12/08/2005 Mia Doornaert
©Copyright De Standaard