waterfiets
27-09-05, 15:58
Gepast golf voor Iraanse vrouwen
Bij de Islamitische Vrouwenspelen in Iran zijn de mannelijke toezichthouders tijdelijk alle controle kwijt.
Door onze redacteur Carolien Roelants
TEHERAN, 27 SEPT. Honderden internationale vrouwelijke sporters zwermen uit over de lobby van het luxe Azadihotel in Teheran. Mannelijk personeel hangt over de balustrade op de eerste verdieping en kijkt zijn ogen uit. Roze strakke broeken, shirts die niets te raden laten, een vrolijk flintertje stof bij wijze van hoofdbedekking.
Pas over vier jaar komt er (misschien) een nieuwe kans zoveel nauwelijks verhulde vrouwelijkheid te bewonderen. De zedenmeesters van de islamitische republiek Iran willen de vrouwelijke vormen immers zoveel mogelijk verborgen houden. Maar middenin deze kleurrijke invasie zijn ze tijdelijk alle controle kwijt.
In Teheran worden de Vierde Islamitische Vrouwenspelen gehouden: vijf dagen lang wedijveren zo'n 1.600 vrouwen uit veertig landen inclusief Iran sinds zaterdag met elkaar in 18 takken van sport.
Dat gebeurt onder islamitisch goedgekeurde omstandigheden. Dat wil zeggen: waar dat kan gehuld in islamitische kledij (hoofddoek, vormen-verhullende kleding), en waar dat onmogelijk is, in louter vrouwelijk gezelschap.
Alleen golf, schieten en boogschieten vallen in de eerste categorie. In een jas kan je wel golfen maar is het lastig zwemmen, dus de zwemsters moeten het in Iran stellen zonder mannelijke coaches, mannelijke supporters én camera's. Zelfs mobiele telefoons worden bij de ingang van de sporthallen ingenomen.
Na de revolutie van 1979 werd in Iran islamitische kledij verplicht gesteld voor vrouwen. Vrouwensport was uit den boze in de ogen van de geestelijkheid die toen aan de macht kwam. Het was Faezeh Hashemi, de energieke dochter van de toenmalige president Akbar Hashemi Rafsanjani, die vrouwensport uit de taboesfeer haalde.
Zij organiseerde in 1993 de eerste internationale vrouwenspelen, die Iraanse vrouwen de kans gaven zich ook in internationale wedstrijden en toernooien te meten. Voorzover zij toen al mochten sporten, moest dat onder islamitische voorwaarden gebeuren. En aan zulke eisen kon of wilde de buitenwereld niet of nauwelijks voldoen.
Faezeh Hashemi's missie gaat veel verder. Zij wil alle moslimvrouwen die conform de islamitische regels willen leven, in staat stellen topsport te beoefenen en zo islamitische vriendschap en solidariteit en uiteindelijk de wereldvrede bevorderen. Het is alleen de vraag hoeveel van de deelneemsters dáárvoor zijn gekomen.
,,Moslims? Wij? Nee, wij zijn toch Russen!'' lacht Irina Podubnaja. Podubnaja is vice-president van de Hypersquash Sporting Club in Sint-Petersburg, en de drijvende kracht achter vrouwensquash in Rusland.
In Teheran leidt ze een groep lange blonde jonge squashsters die in hun strakke witte trainingspakken en zuurstokroze hoofddoeken veel opzien baren bij Iraanse mannen. ,,Squash is in Rusland nog heel jong, en we grijpen elke gelegenheid aan om aan internationale toernooien mee te doen'', zegt Podubnaja.
De Russinnen zijn lang niet de enige niet-islamitische deelneemsters aan de islamitische Spelen. Er zijn 95 Armeens-orthodoxe vrouwen en 20 Georgisch-orthodoxen. Zelfs de 70 leden tellende delegatie van het overwegend islamitische Maleisië is overwegend niet-islamitisch. ,,De Maleisische bonden hebben een delegatie samengesteld die goede kansen zou maken om een hoop medailles te winnen'', legt Ng De Ing uit, die als tafeltennisumpire van de Maleisische afvaardiging deel uitmaakt. Zelf is ze niet islamitisch. ,,En ik wil zelf het recht hebben om te bepalen of ik een hoofddoek opzet of niet.'' Maar dat heeft ze hier niet.
De Britse delegatie bestaat uit 17 islamitische meisjes die futsal spelen, maar de vier Duitse vrouwen, golfsters, zijn geen moslims. ,,We vonden het leuk om aan een vrouwentoernooi mee te doen en kennis te maken met deze islamitische atmosfeer en met Iran'', zegt Marian Deppe tussen twee holes op de golfbaan.
De meeste buitenlandse vrouwen die hier zijn hebben er geen enkel probleem mee om in gewone sportkleding en in aanwezigheid van mannen hun sport te beoefenen, of ze islamitisch zijn of niet. Veel landen gebruiken deze Spelen gewoon zakelijk om jeugd wedstrijdervaring te laten opdoen - prettig laag niveau, niks islamitische eenheid. De Russinnen zijn lang niet de enigen die daarvoor zijn gestuurd; ook de Maleisische meisjes zijn hier met dat oogmerk. ,,We hebben de hoop van de toekomst afgevaardigd'', zegt de Senegalese Fatouh, die als atletiek-official met haar afvaardiging is meegekomen.
Maar de Vrouwenspelen dreigen in zwaar weer terecht te komen. Onder de liberale president Mohammad Khatami (1997-augustus 2005) is de sociale en culturele vrijheid in Iran fors uitgebreid. Maar zijn hervormingsbeweging heeft de laatste jaren onder een vastberaden offensief van conservatieve krachten geleidelijk terrein verloren. Nadat vorig jaar gemanipuleerde verkiezingen een conservatief parlement hadden opgeleverd, werd deze zomer de ultraconservatief Mahmoud Ashmadinejad als president gekozen. Nu hebben de conservatieven alle machtsbolwerken in handen. En Iraanse conservatieven houden niet van Faezeh Hashemi en zeker niet van massa's nauwelijks islamitisch geklede jonge vrouwen in openbare gelegenheden.
Conservatieve functionarissen klagen nu dat Faezeh Hashemi overheidsgeld verspilt: zou dat niet beter aan vrouwensportcentra kunnen worden besteed? Of misschien helemaal niet aan vrouwensport? De directeur van de volleybalbond heeft zijn ploeg uit protest tegen die verspilling uit de Spelen teruggetrokken.
Faezeh Hashemi wees er vorige week tijdens een persconferentie op dat haar Spelen maar een schijntje kosten van de jaarlijkse festiviteiten ter viering van de islamitische revolutie, een gewaagde vergelijking in de huidige politieke omstandigheden. Volgens één bericht had ze zelfs een felle aanval gelanceerd op president Ahmadinejad (die in de verkiezingen van afgelopen zomer haar vader vernietigend versloeg). ,,Bepaalde krachten die op dit moment aan de macht zijn, geven er de voorkeur aan dat vrouwen niet meer sporten'', zou ze hebben gezegd. Maar, had ze verzekerd, ,,de Vrouwenspelen zullen worden gehouden ondanks de radicale politieke verandering in het land''.
Misschien. De hervormingsgezinde journalist Isa Saharkhiz verwacht dat Faezeh Hashemi na het einde van de Spelen naar Londen zal terugkeren waar ze tegenwoordig woont. Vervolgens wordt ze in de verkiezingen voor het bestuur van het organisatiecomité vervangen ,,door een vrouw in zwarte chador'', de lange omslagdoek van de conservatieve vrouwen. ,,En dan gaan de Vrouwenspelen naar een ander land'', denkt Saharkhiz. Tot dusverre heeft overigens geen enkel islamitisch land de Spelen willen organiseren; daarom worden ze altijd in Iran gehouden.
Op het spetterende openingsfeest was er zaterdag geen plaats voor dergelijke sombere gedachten. In het tennisstadion van het Enghelab-sportcomplex had Faezeh Hashemi een uitdagend ballet georganiseerd voor de duizenden deelneemsters en Iraanse gasten. Met tientallen dansers en danseressen, op jazzy muziek, het moet de autoriteiten een gruwel zijn geweest. Het spektakel eindigde met een tot in de botten doordreunende beat waarop de verzamelde sportsters uit hun dak gingen, de Iraansen die niets gewend zijn voorop in hun lichtblauwe tunieken. De swingende Senegalese vrouwen staken er in hun felgroene gewaden en op hun gouden muiltjes prachtig bij af. In de bus terug ging de muziek aan en gooiden Syrische meisjes hun hoofddoeken af voor een uitdagende dans. In aanwezigheid van mannelijke passagiers. Op islamitische Spelen. Onverbeterlijk.
NRC, 27 september 2005
Bij de Islamitische Vrouwenspelen in Iran zijn de mannelijke toezichthouders tijdelijk alle controle kwijt.
Door onze redacteur Carolien Roelants
TEHERAN, 27 SEPT. Honderden internationale vrouwelijke sporters zwermen uit over de lobby van het luxe Azadihotel in Teheran. Mannelijk personeel hangt over de balustrade op de eerste verdieping en kijkt zijn ogen uit. Roze strakke broeken, shirts die niets te raden laten, een vrolijk flintertje stof bij wijze van hoofdbedekking.
Pas over vier jaar komt er (misschien) een nieuwe kans zoveel nauwelijks verhulde vrouwelijkheid te bewonderen. De zedenmeesters van de islamitische republiek Iran willen de vrouwelijke vormen immers zoveel mogelijk verborgen houden. Maar middenin deze kleurrijke invasie zijn ze tijdelijk alle controle kwijt.
In Teheran worden de Vierde Islamitische Vrouwenspelen gehouden: vijf dagen lang wedijveren zo'n 1.600 vrouwen uit veertig landen inclusief Iran sinds zaterdag met elkaar in 18 takken van sport.
Dat gebeurt onder islamitisch goedgekeurde omstandigheden. Dat wil zeggen: waar dat kan gehuld in islamitische kledij (hoofddoek, vormen-verhullende kleding), en waar dat onmogelijk is, in louter vrouwelijk gezelschap.
Alleen golf, schieten en boogschieten vallen in de eerste categorie. In een jas kan je wel golfen maar is het lastig zwemmen, dus de zwemsters moeten het in Iran stellen zonder mannelijke coaches, mannelijke supporters én camera's. Zelfs mobiele telefoons worden bij de ingang van de sporthallen ingenomen.
Na de revolutie van 1979 werd in Iran islamitische kledij verplicht gesteld voor vrouwen. Vrouwensport was uit den boze in de ogen van de geestelijkheid die toen aan de macht kwam. Het was Faezeh Hashemi, de energieke dochter van de toenmalige president Akbar Hashemi Rafsanjani, die vrouwensport uit de taboesfeer haalde.
Zij organiseerde in 1993 de eerste internationale vrouwenspelen, die Iraanse vrouwen de kans gaven zich ook in internationale wedstrijden en toernooien te meten. Voorzover zij toen al mochten sporten, moest dat onder islamitische voorwaarden gebeuren. En aan zulke eisen kon of wilde de buitenwereld niet of nauwelijks voldoen.
Faezeh Hashemi's missie gaat veel verder. Zij wil alle moslimvrouwen die conform de islamitische regels willen leven, in staat stellen topsport te beoefenen en zo islamitische vriendschap en solidariteit en uiteindelijk de wereldvrede bevorderen. Het is alleen de vraag hoeveel van de deelneemsters dáárvoor zijn gekomen.
,,Moslims? Wij? Nee, wij zijn toch Russen!'' lacht Irina Podubnaja. Podubnaja is vice-president van de Hypersquash Sporting Club in Sint-Petersburg, en de drijvende kracht achter vrouwensquash in Rusland.
In Teheran leidt ze een groep lange blonde jonge squashsters die in hun strakke witte trainingspakken en zuurstokroze hoofddoeken veel opzien baren bij Iraanse mannen. ,,Squash is in Rusland nog heel jong, en we grijpen elke gelegenheid aan om aan internationale toernooien mee te doen'', zegt Podubnaja.
De Russinnen zijn lang niet de enige niet-islamitische deelneemsters aan de islamitische Spelen. Er zijn 95 Armeens-orthodoxe vrouwen en 20 Georgisch-orthodoxen. Zelfs de 70 leden tellende delegatie van het overwegend islamitische Maleisië is overwegend niet-islamitisch. ,,De Maleisische bonden hebben een delegatie samengesteld die goede kansen zou maken om een hoop medailles te winnen'', legt Ng De Ing uit, die als tafeltennisumpire van de Maleisische afvaardiging deel uitmaakt. Zelf is ze niet islamitisch. ,,En ik wil zelf het recht hebben om te bepalen of ik een hoofddoek opzet of niet.'' Maar dat heeft ze hier niet.
De Britse delegatie bestaat uit 17 islamitische meisjes die futsal spelen, maar de vier Duitse vrouwen, golfsters, zijn geen moslims. ,,We vonden het leuk om aan een vrouwentoernooi mee te doen en kennis te maken met deze islamitische atmosfeer en met Iran'', zegt Marian Deppe tussen twee holes op de golfbaan.
De meeste buitenlandse vrouwen die hier zijn hebben er geen enkel probleem mee om in gewone sportkleding en in aanwezigheid van mannen hun sport te beoefenen, of ze islamitisch zijn of niet. Veel landen gebruiken deze Spelen gewoon zakelijk om jeugd wedstrijdervaring te laten opdoen - prettig laag niveau, niks islamitische eenheid. De Russinnen zijn lang niet de enigen die daarvoor zijn gestuurd; ook de Maleisische meisjes zijn hier met dat oogmerk. ,,We hebben de hoop van de toekomst afgevaardigd'', zegt de Senegalese Fatouh, die als atletiek-official met haar afvaardiging is meegekomen.
Maar de Vrouwenspelen dreigen in zwaar weer terecht te komen. Onder de liberale president Mohammad Khatami (1997-augustus 2005) is de sociale en culturele vrijheid in Iran fors uitgebreid. Maar zijn hervormingsbeweging heeft de laatste jaren onder een vastberaden offensief van conservatieve krachten geleidelijk terrein verloren. Nadat vorig jaar gemanipuleerde verkiezingen een conservatief parlement hadden opgeleverd, werd deze zomer de ultraconservatief Mahmoud Ashmadinejad als president gekozen. Nu hebben de conservatieven alle machtsbolwerken in handen. En Iraanse conservatieven houden niet van Faezeh Hashemi en zeker niet van massa's nauwelijks islamitisch geklede jonge vrouwen in openbare gelegenheden.
Conservatieve functionarissen klagen nu dat Faezeh Hashemi overheidsgeld verspilt: zou dat niet beter aan vrouwensportcentra kunnen worden besteed? Of misschien helemaal niet aan vrouwensport? De directeur van de volleybalbond heeft zijn ploeg uit protest tegen die verspilling uit de Spelen teruggetrokken.
Faezeh Hashemi wees er vorige week tijdens een persconferentie op dat haar Spelen maar een schijntje kosten van de jaarlijkse festiviteiten ter viering van de islamitische revolutie, een gewaagde vergelijking in de huidige politieke omstandigheden. Volgens één bericht had ze zelfs een felle aanval gelanceerd op president Ahmadinejad (die in de verkiezingen van afgelopen zomer haar vader vernietigend versloeg). ,,Bepaalde krachten die op dit moment aan de macht zijn, geven er de voorkeur aan dat vrouwen niet meer sporten'', zou ze hebben gezegd. Maar, had ze verzekerd, ,,de Vrouwenspelen zullen worden gehouden ondanks de radicale politieke verandering in het land''.
Misschien. De hervormingsgezinde journalist Isa Saharkhiz verwacht dat Faezeh Hashemi na het einde van de Spelen naar Londen zal terugkeren waar ze tegenwoordig woont. Vervolgens wordt ze in de verkiezingen voor het bestuur van het organisatiecomité vervangen ,,door een vrouw in zwarte chador'', de lange omslagdoek van de conservatieve vrouwen. ,,En dan gaan de Vrouwenspelen naar een ander land'', denkt Saharkhiz. Tot dusverre heeft overigens geen enkel islamitisch land de Spelen willen organiseren; daarom worden ze altijd in Iran gehouden.
Op het spetterende openingsfeest was er zaterdag geen plaats voor dergelijke sombere gedachten. In het tennisstadion van het Enghelab-sportcomplex had Faezeh Hashemi een uitdagend ballet georganiseerd voor de duizenden deelneemsters en Iraanse gasten. Met tientallen dansers en danseressen, op jazzy muziek, het moet de autoriteiten een gruwel zijn geweest. Het spektakel eindigde met een tot in de botten doordreunende beat waarop de verzamelde sportsters uit hun dak gingen, de Iraansen die niets gewend zijn voorop in hun lichtblauwe tunieken. De swingende Senegalese vrouwen staken er in hun felgroene gewaden en op hun gouden muiltjes prachtig bij af. In de bus terug ging de muziek aan en gooiden Syrische meisjes hun hoofddoeken af voor een uitdagende dans. In aanwezigheid van mannelijke passagiers. Op islamitische Spelen. Onverbeterlijk.
NRC, 27 september 2005