delirious
10-10-05, 10:29
iscussies op internetfora lopen vaak uit de hand, omdat gebruikers denken dat ze anoniem zijn. ,,Het is het Pim-Fortuynsyndroom: mensen vinden dat alles mag worden gezegd.''
Door Derk Walters
ROTTERDAM, 8 OKT. Hoe langer een discussie op internet voortduurt, hoe waarschijnlijker het wordt dat er een vergelijking met nazi's of Hitler in opduikt. Zo luidt, vrij vertaald, Godwin's Law. Mike Godwin, een Amerikaanse jurist, formuleerde deze wetmatigheid al in 1990. Hij voegde eraan toe dat de discussie onmiddellijk doodslaat als zo'n vergelijking wordt gemaakt en dat degene die de nazi's erbij sleept, de discussie verliest.
Godwin's Law lijkt nog altijd op te gaan, zij het dat discussies tegenwoordig zelden worden beëindigd als er beledigende of discriminerende opmerkingen in voorkomen. Dat ondervond Hasna El Maroudi na de publicatie van haar column 'De Berbers' op jongerensite Spunk.nl, op 2 juni van dit jaar. Ze ontving tot nu toe meer dan duizend geschreven reacties op haar column, die een week later ook in NRC Handelsblad verscheen - en de discussie loopt nog. El Maroudi maakt in haar ironisch bedoelde stuk het onderscheid tussen Berbers en Arabische Marokkanen, waarbij ze Berbers aanduidt als ,,onontwikkeld'' en ,,primitief''.
De eerste reacties waren nog beschaafd, maar gaandeweg de discussie bleek dat Berbers de column zwaar opvatten. Na enkele honderden reacties ontspoorde de discussie volledig. 'Vuile kankerhoer, wat denk je wel. jullie kanker stinkarabieren', schreef 'fouad'. Ondanks enkele sussende reacties bleef de discussie uiterst haatdragend van toon. 'Khalid' schreef op 5 oktober: 'En voor de witte mensen, daarme bedoel ik de hollanders. Jullie wisten dat er berbers bestonden pas toen die stinkhoer van een hasna een a4jte vol onzin schreef over hun.'
Een dag later, donderdag 6 oktober, waren er ineens 47 reacties minder op El Maroudi's column. Alle beledigende bijdragen waren weggehaald. ,,Dat doen we regelmatig'', zegt Spunk-uitgever Frank Bierens. ,,We hebben alleen niet de capaciteit om elke dag te kijken.''
Volgens Bierens ging het na een dag of tien mis, omdat sites als marokko.nl en maghrebmagazine.nl op dat moment een link naar de column plaatsten. ,,We weten dat een paar procent van onze bezoekers rechtstreeks van die sites komt'', aldus de uitgever. Hij zal columns die mogelijk controversieel zijn ook in de toekomst niet tegenhouden. ,,Maar het gaat om jeugdige auteurs. We kunnen ze wel van tevoren op de consequenties wijzen.''
Een site die doorgaans geen probleem heeft met politiek incorrecte reacties is GeenStijl.nl. Met een geheel eigen jargon ('kudt', 'heaumeaux') schrijven redactieleden en bezoekers over de actualiteit en andere zaken. Geplaatste berichten leveren geregeld enkele tientallen, maar soms ook honderden reacties op. Ook GeenStijl.nl schreef een bericht over de kwestie-El Maroudi, dat 537 reacties teweegbracht. Een bezoeker merkte op dat er een 'nazi-sfeer' was ontstaan in de de discussie. Een ander noemde El Maroudi 'die nrc-trut'.
Toch houdt de GeenStijl-redactie er een streng verwijderingsbeleid op na. ,,Als iemand in een discussie over Joden naar gaskamers verwijst, dan wordt hij geweerd door middel van een ip-ban'', zegt een redactielid dat schrijft onder het pseudoniem 'Fleischbaum'. Iedere bezoeker van GeenStijl heeft een traceerbaar ip-nummer, het adres van een computer die verbinding heeft met internet. Volgens Fleischbaum, medeoprichter van GeenStijl, weert zijn site op dit moment 1.200 mensen. Van hen zijn er 500 zo over de schreef gegaan, dat ze nooit meer op GeenStijl mogen komen.
Fleischbaum heeft het over het 'Pim-Fortuynsyndroom': bezoekers die ,,volledig los'' gaan, omdat ze vinden dat alles mag worden gezegd. ,,Mensen denken: internet, leuk, lekker stelling nemen. Ze gebruiken grote woorden over bijvoorbeeld Marokkanen. Maar het moet wel leuk blijven.'' Misschien, zegt hij, denken mensen dat ze anoniem kunnen reageren. ,,Maar doordat ze hun ip-nummers achterlaten, blijven ze helemaal niet anoniem.''
GeenStijl heeft deze week nog dertig mensen geweerd, nadat een discussie over Turkstalige straatnaambordjes uit de hand liep. Soms ontaardt GeenStijl in een schreeuwforum, erkent Fleischbaum. ,,Toch hebben we duidelijke huisregels. Daar hebben bezoekers zich aan te houden.'' In de huisregels staat dat onder meer racistische, seksistische en ronduit domme reacties tot een ip-ban kunnen leiden.
Er is geen sociale controle op discussiefora, zegt internetsocioloog Albert Benschop. ,,Zonder regels voor goed gedrag kan één idioot een forum verzieken, en dat geeft een gevoel van macht.'' Hij vergelijkt een discussieforum met een café: ,,Zatte of vervelende mensen moet je eruit gooien''. Daar ligt een taak voor de beheerders van een site, zegt Benschop.
De kwestie-El Maroudi heeft wel wat weg van de sfeer op internet die voorafging aan de moord op Theo van Gogh, vindt Benschop. Hij ziet dezelfde uitlatingen over moslims en dezelfde heftige reacties daarop voorbijkomen. Hij vreest voor de massaliteit van de reacties. ,,Als honderd mensen roepen dat er een moskee in brand moet, dat gaat de moskee in brand.'' Hij is ,,niet verwonderd'' over de kritiek op de column van El Maroudi. ,,In zo'n groot publiek zitten ook geradicaliseerde jongeren. Die kunnen hun ei kwijt.'' El Maroudi moet niet zwijgen, zegt Benschop, ,,maar je moet wel oppassen als je het object wordt van zo'n stemming.'' Fleischbaum vindt ook dat El Maroudi haar mening moet blijven geven. ,,Wij zouden haar graag als columniste op GeenStijl willen hebben.''
NRC
Door Derk Walters
ROTTERDAM, 8 OKT. Hoe langer een discussie op internet voortduurt, hoe waarschijnlijker het wordt dat er een vergelijking met nazi's of Hitler in opduikt. Zo luidt, vrij vertaald, Godwin's Law. Mike Godwin, een Amerikaanse jurist, formuleerde deze wetmatigheid al in 1990. Hij voegde eraan toe dat de discussie onmiddellijk doodslaat als zo'n vergelijking wordt gemaakt en dat degene die de nazi's erbij sleept, de discussie verliest.
Godwin's Law lijkt nog altijd op te gaan, zij het dat discussies tegenwoordig zelden worden beëindigd als er beledigende of discriminerende opmerkingen in voorkomen. Dat ondervond Hasna El Maroudi na de publicatie van haar column 'De Berbers' op jongerensite Spunk.nl, op 2 juni van dit jaar. Ze ontving tot nu toe meer dan duizend geschreven reacties op haar column, die een week later ook in NRC Handelsblad verscheen - en de discussie loopt nog. El Maroudi maakt in haar ironisch bedoelde stuk het onderscheid tussen Berbers en Arabische Marokkanen, waarbij ze Berbers aanduidt als ,,onontwikkeld'' en ,,primitief''.
De eerste reacties waren nog beschaafd, maar gaandeweg de discussie bleek dat Berbers de column zwaar opvatten. Na enkele honderden reacties ontspoorde de discussie volledig. 'Vuile kankerhoer, wat denk je wel. jullie kanker stinkarabieren', schreef 'fouad'. Ondanks enkele sussende reacties bleef de discussie uiterst haatdragend van toon. 'Khalid' schreef op 5 oktober: 'En voor de witte mensen, daarme bedoel ik de hollanders. Jullie wisten dat er berbers bestonden pas toen die stinkhoer van een hasna een a4jte vol onzin schreef over hun.'
Een dag later, donderdag 6 oktober, waren er ineens 47 reacties minder op El Maroudi's column. Alle beledigende bijdragen waren weggehaald. ,,Dat doen we regelmatig'', zegt Spunk-uitgever Frank Bierens. ,,We hebben alleen niet de capaciteit om elke dag te kijken.''
Volgens Bierens ging het na een dag of tien mis, omdat sites als marokko.nl en maghrebmagazine.nl op dat moment een link naar de column plaatsten. ,,We weten dat een paar procent van onze bezoekers rechtstreeks van die sites komt'', aldus de uitgever. Hij zal columns die mogelijk controversieel zijn ook in de toekomst niet tegenhouden. ,,Maar het gaat om jeugdige auteurs. We kunnen ze wel van tevoren op de consequenties wijzen.''
Een site die doorgaans geen probleem heeft met politiek incorrecte reacties is GeenStijl.nl. Met een geheel eigen jargon ('kudt', 'heaumeaux') schrijven redactieleden en bezoekers over de actualiteit en andere zaken. Geplaatste berichten leveren geregeld enkele tientallen, maar soms ook honderden reacties op. Ook GeenStijl.nl schreef een bericht over de kwestie-El Maroudi, dat 537 reacties teweegbracht. Een bezoeker merkte op dat er een 'nazi-sfeer' was ontstaan in de de discussie. Een ander noemde El Maroudi 'die nrc-trut'.
Toch houdt de GeenStijl-redactie er een streng verwijderingsbeleid op na. ,,Als iemand in een discussie over Joden naar gaskamers verwijst, dan wordt hij geweerd door middel van een ip-ban'', zegt een redactielid dat schrijft onder het pseudoniem 'Fleischbaum'. Iedere bezoeker van GeenStijl heeft een traceerbaar ip-nummer, het adres van een computer die verbinding heeft met internet. Volgens Fleischbaum, medeoprichter van GeenStijl, weert zijn site op dit moment 1.200 mensen. Van hen zijn er 500 zo over de schreef gegaan, dat ze nooit meer op GeenStijl mogen komen.
Fleischbaum heeft het over het 'Pim-Fortuynsyndroom': bezoekers die ,,volledig los'' gaan, omdat ze vinden dat alles mag worden gezegd. ,,Mensen denken: internet, leuk, lekker stelling nemen. Ze gebruiken grote woorden over bijvoorbeeld Marokkanen. Maar het moet wel leuk blijven.'' Misschien, zegt hij, denken mensen dat ze anoniem kunnen reageren. ,,Maar doordat ze hun ip-nummers achterlaten, blijven ze helemaal niet anoniem.''
GeenStijl heeft deze week nog dertig mensen geweerd, nadat een discussie over Turkstalige straatnaambordjes uit de hand liep. Soms ontaardt GeenStijl in een schreeuwforum, erkent Fleischbaum. ,,Toch hebben we duidelijke huisregels. Daar hebben bezoekers zich aan te houden.'' In de huisregels staat dat onder meer racistische, seksistische en ronduit domme reacties tot een ip-ban kunnen leiden.
Er is geen sociale controle op discussiefora, zegt internetsocioloog Albert Benschop. ,,Zonder regels voor goed gedrag kan één idioot een forum verzieken, en dat geeft een gevoel van macht.'' Hij vergelijkt een discussieforum met een café: ,,Zatte of vervelende mensen moet je eruit gooien''. Daar ligt een taak voor de beheerders van een site, zegt Benschop.
De kwestie-El Maroudi heeft wel wat weg van de sfeer op internet die voorafging aan de moord op Theo van Gogh, vindt Benschop. Hij ziet dezelfde uitlatingen over moslims en dezelfde heftige reacties daarop voorbijkomen. Hij vreest voor de massaliteit van de reacties. ,,Als honderd mensen roepen dat er een moskee in brand moet, dat gaat de moskee in brand.'' Hij is ,,niet verwonderd'' over de kritiek op de column van El Maroudi. ,,In zo'n groot publiek zitten ook geradicaliseerde jongeren. Die kunnen hun ei kwijt.'' El Maroudi moet niet zwijgen, zegt Benschop, ,,maar je moet wel oppassen als je het object wordt van zo'n stemming.'' Fleischbaum vindt ook dat El Maroudi haar mening moet blijven geven. ,,Wij zouden haar graag als columniste op GeenStijl willen hebben.''
NRC