Alim
15-10-05, 10:51
Israëls grote bouwoffensief tegen de Palestijnen
Het vredesproces tussen Israël en de Palestijnen ligt stil. Intussen is Israël hard aan het bouwen in zijn nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever en aan de veiligheidsmuur eromheen die het karakter van een grens krijgt.
Door onze correspondent Oscar Garschagen
OOST-JERUZALEM, 15 OKT. Dag na dag zagen leraren en leerlingen van de middelbare jongensschool van Anata de Israëlische afscheidingsmuur dichterbij komen. Maar dat het schoolplein in tweeën gekliefd zou worden, was toch een pijnlijke verrassing. Precies op de gele middenlijn van het volleybalveld, rechts van het vier verdiepingen tellende schoolgebouw, zijn de acht meter hoge betonnen kolossen geplaatst.
Het doel is het honderden jaren oude Anata, dat voor de helft binnen de gemeentelijke grens van Jeruzalem ligt, af te snijden van de heilige stad en vooral van de pal tegenover de school liggende Israëlische nederzetting Pisgat Ze'ev. Het schoolplein is sinds begin deze week onbruikbaar en de omgeving opeens gevaarlijk. Soldaten bewaken de bouwvakkers en de machinisten van de hijskranen die blokken beton overeind takelen. Wie te dicht bij komt, loopt het risico te worden beschoten met traangas of rubberkogels.
Schooldirecteur Youssef Elayan klaagt over het constante gedreun van pneumatische boren, zware vrachtwagens en plotsklaps donkere klaslokalen. ,,De muur blokkeert de zon. We worden stap voor stap opgesloten in een gevangenis'', zegt Elayan emotieloos.
De muur op het schoolplein is maar een detail in het grote bouwoffensief van Israël op de bezette Westelijke Jordaanoever, een offensief dat gepaard gaat met onteigeningen, afsluitingen en procedures. Maar het is natuurlijk een drama in de belevenis van de 15.000 inwoners van Anata, die, net als 90.000 andere Arabische bewoners van Oost-Jeruzalemse buitenwijken, door de muur worden afgesloten van de grootsteedse voorzieningen, van hun werk, families en de Aqsamoskee in de Oude Stad.
,,We proberen dit nog tegen te houden door in beroep te gaan bij het Israëlische Hooggerechtshof. Dan komt de apartheidsmuur misschien een paar meter verderop te liggen. Maar ach, wat kan het de wereld nog schelen? Bush, Chirac, Blair, Schröder, Amerika, Europa, zij laten Sharon allemaal zijn gang gaan. Hij gaat gewoon door met de uitvoering van zijn masterplan'', zeggen Elayan en het lerarenkorps dat zich in zijn werkkamer heeft verzameld.
Dat is geen Palestijnse retoriek, maar de nieuwe realiteit in Anata, waar de muur, net als elders op de Westelijke Jordaanoever, het karakter krijgt van een nationale grens. Voor 97 procent bestaat de afscheiding uit een elektronisch hekwerk met militaire wegen, prikkeldraad en diepe greppels en voor 3 procent (van de 655 kilometer) uit een muur van beton. Kostprijs: 3,4 miljard dollar. Om succesvol terroristen tegen te houden, argumenteert Israël.
Maar volgens de meest recente rapporten van Israëlische en internationale organisaties heeft de afscheiding als voornaamste functie een reeks nederzettingenblokken (Alfe Menashe, Qedumim/Ariel, Modi'in Illit, Givat Ze'ev, Pisgat Ze'ev, Ma'aleh Adumim, Gilo/Har Homa en Gush Etzion) aan Israël toe te voegen. Of, zoals de Israëlische commentator Akiva Eldar van Ha'aretz het pleegt te noemen: ,,Bouwen, annexeren, usurperen. Feiten op de grond in beton gieten en voorzien van een dakje met rode pannen. Daar gaat het in wezen om. En Hamas is niet te beroerd een aardig handje mee te helpen.''
In toespraken en interviews ter gelegenheid van Rosh Hashana, het joodse nieuwjaar, en Yom Kippur, Grote Verzoendag, maakten premier Sharon en minister van Defensie Mofaz daar ook geen geheim van. ,,De greep op groot en verenigd Jeruzalem zal verder versterkt worden. Dat geldt ook voor de Jordaanvallei en de Hoogvlakte van Golan én de grote nederzettingenblokken die, ook na onderhandelingen over een permanente status, tot het land van Israël zullen behoren'', aldus Sharon op een receptie van Likud in Tel Aviv. Na de ontruiming van de nederzettingen in de Gazastrook zullen er geen concessies gedaan worden, zei Sharon, die in een machtsstrijd is verwikkeld met oud-premier Netanyahu. Oud-stafchef Mofaz voegde daar in gesprek met Yediot Ahronot aan toe niet te verwachten dat er de komende twee jaar een vredesverdrag met de Palestijnen gesloten zal worden. Alle tijd dus voor het bouwoffensief.
Het feit dat de Palestijnse leider Abbas, die door Sharon volgens de Israëlische commentator Aluf Benn behandeld wordt als ,,deurmat'', geen greep krijgt op de militante islamitische organisaties, komt Sharon goed uit. Met een verwijzing naar de Routekaart voor de Vrede eist hij éérst ontmanteling van de terreurgroepen voordat hij aanschuift aan een onderhandelingstafel.
Ter onderstreping van de woorden van Mofaz werd deze week opnieuw een ontmoeting tussen Abbas en Sharon uitgesteld, omdat Israël niets wenst te geven en de Palestijn zichzelf een afgang wilde besparen. Het optimisme na de ontruiming van de nederzettingen in de Gazastrook twee maanden geleden over 'een nieuwe kans' en 'een historische doorbraak' is verdampt. Alleen de cementmolens, ijzervlechters en timmerlieden gaan door.
De op hun websites gepubliceerde september/oktoberrapporten van organisaties als het Jeruzalem Instituut van Israël, de mensenrechtenorganisatie Bt'selem en de Washingtonse denktank Foundation for Middle East Peace bevestigen het beeld dat ontstaat tijdens bezoeken aan Ma'aleh Adumin, Ariel en Gush Etzion. ,,Onder het mom van veiligheid wordt de afscheidingsbarrière, die op een aantal plaatsen diep in de Westelijke Jordaanoever snijdt, gebruikt om de uitbreiding van de nederzettingen voort te zetten'', aldus Bt'selem.
In de tien grootste nederzettingen zijn alleen al dit jaar 3.500 bouwprojecten (appartementengebouwen en bungalows) gestart. Illustratief zijn de cijfers over de bevolkingsaanwas in de nederzettingen. De bevolking in de tien grootste nederzettingen is tussen 1994 en eind 2004 gestegen met 100 procent van 69.660 tot 139.603. In totaal wonen er op de bezette Westelijke Jordaanoever 234.487 kolonisten. Als de inwoners van Jeruzalemse wijken als French Hill, Pisgat Ze'ev en Ramot, worden meegerekend, stijgt dat aantal tot 406.900, op 2,3 miljoen Palestijnen. Israël heeft deze wijken na 1967 geannexeerd en geïntegreerd, maar volgens internationaal recht gaat het om illegale nederzettingen.
Intensief gebouwd wordt er in Ma'aleh Adumim, het kroonjuweel van de kolonistenbeweging ten oosten van Jeruzalem, het ultraorthodoxe Modi'in Illit en in en rondom Ariel dat in het hart van de Westelijke Jordaanoever ligt. De logica van het tracé van de afscheiding, dat hier sterk afwijkt van de grens, de Groene Lijn, tussen Israël en de Westelijke Jordaanoever, wordt bepaald door de ligging van nederzettingen, niet door Palestijnse boeren, schoolhoofden of de geïsoleerde bewoners van het afgeknepen Qalqilya. Het inwoneraantal van een nederzetting als Modi'in Illit is in tien jaar met 345 procent (van 6.150 tot 27.386) gegroeid. Al dergelijke 'gemeenschappen', zoals deze nederzettingen worden genoemd, komen aan de westelijke, dus Israëlische zijde van de afscheidingsbarrière te liggen.
Misschien, zo speculeerde de Israëlische pers, is premier Sharon bereid een aantal geïsoleerde nederzettingen aan de andere kant van de muur op te geven. Reken er niet op, antwoordde de premier tijdens de nieuwjaarsreceptie. En dan zijn er nog de 203 zelfs volgens Israëlische definities illegale nederzettingen. Dat zijn de outposts die Sharon tijdens een bijkomst met president Bush in Texas beloofd heeft te zullen opruimen. Is niet gebeurd en 'Israëls beste vriend' is niet in de positie om Sharon tot actie te dwingen.
Nederzettingen, groot en klein, legaal of illegaal, zijn met elkaar verbonden door een uitstekend wegennet. Verboden voor Palestijnen, enkele uitzonderingen voor een beperkt aantal taxi's, ambulances en vrachtwagens daargelaten. Nederzettingen en alleen voor Israëliërs toegankelijke wegen versnipperen de Westelijke Jordaanoever. Voor de Palestijnen, opgesloten in enclaves rondom de steden, is in het verkavelde land ongeveer 15 procent van het oude Britse Mandaatgebied Palestina overgebleven, Gaza meegerekend, maar zonder Oost-Jeruzalem. Geen Palestijnse leider, hoe gematigd ook, kan akkoord gaan met het Israëlische voorstel om in deze omringde enclaves een miniatuurstaatje te vestigen. De Palestijnen, die nederzetting na nederzetting en de muur met speciale, zogeheten 'internationale doorgangsposten' zien oprijzen, realiseren daarom dat ook na 'de bevrijding van Gaza' een eigen staat met Oost-Jeruzalem als hoofdstad een wensdroom blijft. Intussen groeit Hamas aan kracht en macht
Bron: NRC
Het vredesproces tussen Israël en de Palestijnen ligt stil. Intussen is Israël hard aan het bouwen in zijn nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever en aan de veiligheidsmuur eromheen die het karakter van een grens krijgt.
Door onze correspondent Oscar Garschagen
OOST-JERUZALEM, 15 OKT. Dag na dag zagen leraren en leerlingen van de middelbare jongensschool van Anata de Israëlische afscheidingsmuur dichterbij komen. Maar dat het schoolplein in tweeën gekliefd zou worden, was toch een pijnlijke verrassing. Precies op de gele middenlijn van het volleybalveld, rechts van het vier verdiepingen tellende schoolgebouw, zijn de acht meter hoge betonnen kolossen geplaatst.
Het doel is het honderden jaren oude Anata, dat voor de helft binnen de gemeentelijke grens van Jeruzalem ligt, af te snijden van de heilige stad en vooral van de pal tegenover de school liggende Israëlische nederzetting Pisgat Ze'ev. Het schoolplein is sinds begin deze week onbruikbaar en de omgeving opeens gevaarlijk. Soldaten bewaken de bouwvakkers en de machinisten van de hijskranen die blokken beton overeind takelen. Wie te dicht bij komt, loopt het risico te worden beschoten met traangas of rubberkogels.
Schooldirecteur Youssef Elayan klaagt over het constante gedreun van pneumatische boren, zware vrachtwagens en plotsklaps donkere klaslokalen. ,,De muur blokkeert de zon. We worden stap voor stap opgesloten in een gevangenis'', zegt Elayan emotieloos.
De muur op het schoolplein is maar een detail in het grote bouwoffensief van Israël op de bezette Westelijke Jordaanoever, een offensief dat gepaard gaat met onteigeningen, afsluitingen en procedures. Maar het is natuurlijk een drama in de belevenis van de 15.000 inwoners van Anata, die, net als 90.000 andere Arabische bewoners van Oost-Jeruzalemse buitenwijken, door de muur worden afgesloten van de grootsteedse voorzieningen, van hun werk, families en de Aqsamoskee in de Oude Stad.
,,We proberen dit nog tegen te houden door in beroep te gaan bij het Israëlische Hooggerechtshof. Dan komt de apartheidsmuur misschien een paar meter verderop te liggen. Maar ach, wat kan het de wereld nog schelen? Bush, Chirac, Blair, Schröder, Amerika, Europa, zij laten Sharon allemaal zijn gang gaan. Hij gaat gewoon door met de uitvoering van zijn masterplan'', zeggen Elayan en het lerarenkorps dat zich in zijn werkkamer heeft verzameld.
Dat is geen Palestijnse retoriek, maar de nieuwe realiteit in Anata, waar de muur, net als elders op de Westelijke Jordaanoever, het karakter krijgt van een nationale grens. Voor 97 procent bestaat de afscheiding uit een elektronisch hekwerk met militaire wegen, prikkeldraad en diepe greppels en voor 3 procent (van de 655 kilometer) uit een muur van beton. Kostprijs: 3,4 miljard dollar. Om succesvol terroristen tegen te houden, argumenteert Israël.
Maar volgens de meest recente rapporten van Israëlische en internationale organisaties heeft de afscheiding als voornaamste functie een reeks nederzettingenblokken (Alfe Menashe, Qedumim/Ariel, Modi'in Illit, Givat Ze'ev, Pisgat Ze'ev, Ma'aleh Adumim, Gilo/Har Homa en Gush Etzion) aan Israël toe te voegen. Of, zoals de Israëlische commentator Akiva Eldar van Ha'aretz het pleegt te noemen: ,,Bouwen, annexeren, usurperen. Feiten op de grond in beton gieten en voorzien van een dakje met rode pannen. Daar gaat het in wezen om. En Hamas is niet te beroerd een aardig handje mee te helpen.''
In toespraken en interviews ter gelegenheid van Rosh Hashana, het joodse nieuwjaar, en Yom Kippur, Grote Verzoendag, maakten premier Sharon en minister van Defensie Mofaz daar ook geen geheim van. ,,De greep op groot en verenigd Jeruzalem zal verder versterkt worden. Dat geldt ook voor de Jordaanvallei en de Hoogvlakte van Golan én de grote nederzettingenblokken die, ook na onderhandelingen over een permanente status, tot het land van Israël zullen behoren'', aldus Sharon op een receptie van Likud in Tel Aviv. Na de ontruiming van de nederzettingen in de Gazastrook zullen er geen concessies gedaan worden, zei Sharon, die in een machtsstrijd is verwikkeld met oud-premier Netanyahu. Oud-stafchef Mofaz voegde daar in gesprek met Yediot Ahronot aan toe niet te verwachten dat er de komende twee jaar een vredesverdrag met de Palestijnen gesloten zal worden. Alle tijd dus voor het bouwoffensief.
Het feit dat de Palestijnse leider Abbas, die door Sharon volgens de Israëlische commentator Aluf Benn behandeld wordt als ,,deurmat'', geen greep krijgt op de militante islamitische organisaties, komt Sharon goed uit. Met een verwijzing naar de Routekaart voor de Vrede eist hij éérst ontmanteling van de terreurgroepen voordat hij aanschuift aan een onderhandelingstafel.
Ter onderstreping van de woorden van Mofaz werd deze week opnieuw een ontmoeting tussen Abbas en Sharon uitgesteld, omdat Israël niets wenst te geven en de Palestijn zichzelf een afgang wilde besparen. Het optimisme na de ontruiming van de nederzettingen in de Gazastrook twee maanden geleden over 'een nieuwe kans' en 'een historische doorbraak' is verdampt. Alleen de cementmolens, ijzervlechters en timmerlieden gaan door.
De op hun websites gepubliceerde september/oktoberrapporten van organisaties als het Jeruzalem Instituut van Israël, de mensenrechtenorganisatie Bt'selem en de Washingtonse denktank Foundation for Middle East Peace bevestigen het beeld dat ontstaat tijdens bezoeken aan Ma'aleh Adumin, Ariel en Gush Etzion. ,,Onder het mom van veiligheid wordt de afscheidingsbarrière, die op een aantal plaatsen diep in de Westelijke Jordaanoever snijdt, gebruikt om de uitbreiding van de nederzettingen voort te zetten'', aldus Bt'selem.
In de tien grootste nederzettingen zijn alleen al dit jaar 3.500 bouwprojecten (appartementengebouwen en bungalows) gestart. Illustratief zijn de cijfers over de bevolkingsaanwas in de nederzettingen. De bevolking in de tien grootste nederzettingen is tussen 1994 en eind 2004 gestegen met 100 procent van 69.660 tot 139.603. In totaal wonen er op de bezette Westelijke Jordaanoever 234.487 kolonisten. Als de inwoners van Jeruzalemse wijken als French Hill, Pisgat Ze'ev en Ramot, worden meegerekend, stijgt dat aantal tot 406.900, op 2,3 miljoen Palestijnen. Israël heeft deze wijken na 1967 geannexeerd en geïntegreerd, maar volgens internationaal recht gaat het om illegale nederzettingen.
Intensief gebouwd wordt er in Ma'aleh Adumim, het kroonjuweel van de kolonistenbeweging ten oosten van Jeruzalem, het ultraorthodoxe Modi'in Illit en in en rondom Ariel dat in het hart van de Westelijke Jordaanoever ligt. De logica van het tracé van de afscheiding, dat hier sterk afwijkt van de grens, de Groene Lijn, tussen Israël en de Westelijke Jordaanoever, wordt bepaald door de ligging van nederzettingen, niet door Palestijnse boeren, schoolhoofden of de geïsoleerde bewoners van het afgeknepen Qalqilya. Het inwoneraantal van een nederzetting als Modi'in Illit is in tien jaar met 345 procent (van 6.150 tot 27.386) gegroeid. Al dergelijke 'gemeenschappen', zoals deze nederzettingen worden genoemd, komen aan de westelijke, dus Israëlische zijde van de afscheidingsbarrière te liggen.
Misschien, zo speculeerde de Israëlische pers, is premier Sharon bereid een aantal geïsoleerde nederzettingen aan de andere kant van de muur op te geven. Reken er niet op, antwoordde de premier tijdens de nieuwjaarsreceptie. En dan zijn er nog de 203 zelfs volgens Israëlische definities illegale nederzettingen. Dat zijn de outposts die Sharon tijdens een bijkomst met president Bush in Texas beloofd heeft te zullen opruimen. Is niet gebeurd en 'Israëls beste vriend' is niet in de positie om Sharon tot actie te dwingen.
Nederzettingen, groot en klein, legaal of illegaal, zijn met elkaar verbonden door een uitstekend wegennet. Verboden voor Palestijnen, enkele uitzonderingen voor een beperkt aantal taxi's, ambulances en vrachtwagens daargelaten. Nederzettingen en alleen voor Israëliërs toegankelijke wegen versnipperen de Westelijke Jordaanoever. Voor de Palestijnen, opgesloten in enclaves rondom de steden, is in het verkavelde land ongeveer 15 procent van het oude Britse Mandaatgebied Palestina overgebleven, Gaza meegerekend, maar zonder Oost-Jeruzalem. Geen Palestijnse leider, hoe gematigd ook, kan akkoord gaan met het Israëlische voorstel om in deze omringde enclaves een miniatuurstaatje te vestigen. De Palestijnen, die nederzetting na nederzetting en de muur met speciale, zogeheten 'internationale doorgangsposten' zien oprijzen, realiseren daarom dat ook na 'de bevrijding van Gaza' een eigen staat met Oost-Jeruzalem als hoofdstad een wensdroom blijft. Intussen groeit Hamas aan kracht en macht
Bron: NRC