Is het Nederlands een bedreigde taal? [Archief]

Bekijk Volledige Versie : Is het Nederlands een bedreigde taal?

Orakel

17-10-05, 23:07

Er zijn taalkwesties waarover heel verschillend kan worden gedacht. Taalkundige Frank Jansen behandelt iedere maand zo'n kwestie, en nodigt iedereen uit te reageren.

Is het Nederlands een bedreigde taal?
Frank Jansen

In discussies over taal is vaak te horen dat het Nederlands zo wordt uitgehold dat het geen lang leven meer beschoren zal zijn. Is dat zo? Is het Nederlands in gevaar?

Voor
Ja, red het Nederlands!
Het Nederlands wordt elke dag opnieuw mishandeld. De kranten staan bol van de ordinaire d/t-fouten en journalisten geven het armzalige jargon van politici kritiekloos door, inclusief verhaspelde uitdrukkingen. Maar dat alles valt in het niet bij de toevloed van overbodige Engelse namen en woorden. Neem de televisie: is er nog één programma met een Nederlandse naam? Het is een teken van de veronachtzaming en geringschatting van onze taal door de Nederlanders zelf. Maar het allerergste is wel dat de hele Nederlandse taal in belangrijke taaldomeinen moet wijken voor het Engels, zoals op Schiphol, waar alle bordjes in het Engels gesteld zijn. Een beschamende vertoning die om actie schreeuwt.

Maar wie neemt bij de reddingsactie het voortouw? In ieder geval niet de zogeheten taalkundigen, die al het nieuwe hartelijk verwelkomen. Uit eigenbelang natuurlijk, dan hebben ze nog meer om te beschrijven. Van het onderwijs valt ook weinig te verwachten. De Nederlandse universiteiten hebben de volkstaal voor de zilverlingen van Engelstalige studenten uit het buitenland verkwanseld. Er zijn steeds meer middelbare scholen en zelfs basisscholen, met inbegrip van de kleutergroepen, die hun lesprogramma in het Engels aanbieden! De Stichting Taalverdediging is daar terecht een proces tegen begonnen. Want ook de overheid verdedigt het Nederlands onvoldoende.

Actie dus, en geen gemekker over het 'feit' dat talen hun eigen gang gaan, onafhankelijk van kritiek of lof. Dat klopt gewoonweg niet. Als de gebruikers dat oprecht willen, wordt hun taal gered. Veel talen hebben een revival meegemaakt, bijvoorbeeld het Hebreeuws in Israël, en het Nederlands in Vlaanderen. Dus als we het met zijn allen maar echt willen, kunnen we het Nederlands weer op het goede spoor zetten.

Tegen
Nee, het Nederlands redt zichzelf wel

Het is nog nooit zo goed gegaan met het Nederlands als nu. Is er een ander tijdperk geweest waarin meer dan twintig miljoen mensen Nederlands als voertaal gebruikten? En dan niet alleen voor de dagelijkse kletspraat (hoewel dat de kurk is waarop een taal drijft), maar ook voor literaire productie. De oplagen van romans en dichtbundels zijn nog nooit zo hoog geweest als nu. In het theater loopt het storm. Hebt u weleens geprobeerd een kaartje te bemachtigen voor een cabaretvoorstelling, toch een bij uitstek talig gebeuren?

En dan de fouten en het andere minder gelukkige gebruik van onze taal. Natuurlijk valt daar kritiek op te leveren, maar wie dat doet, moet zich wel realiseren dat het de keerzijde is van het feit dat zo veel mensen zich in zo veel omstandigheden van het Nederlands wensen te bedienen. Naarmate meer mensen een standaardtaal gebruiken, neemt de bandbreedte van de norm nu eenmaal toe. Kijk maar naar het Engels in Amerika of Singapore. Wie én een breed gebruik én een strikte norm verwacht, verkeert in een taalkundig dromenland.

En het Engels op Schiphol dan? Daar hebben de vele anderstaligen die alleen van Schiphol gebruikmaken om over te stappen, meer aan dan aan het Nederlands. Verder denk ik dat alle frequent vliegende Nederlanders wel weten wat arrival en gate betekenen. Dus is het is de vraag of we aan dergelijke symboolpolitiek zo veel energie moeten besteden.

Ten slotte het Engels als onderwijstaal. Natuurlijk is onderwijs in je eigen taal veel makkelijker dan in een vreemde taal, zeker als het een beetje moeilijk wordt. De modale zevendegroeper zal vast wel aanhikken tegen de Engelse uitleg van long divisions. Maar daar is het onderwijs toch voor: moeilijke dingen leren? In hun carrière hebben deze leerlingen alleen maar profijt van dat Engels: ze kunnen in vrijwel alle landen ter wereld aan de slag. Hun Nederlands zal daardoor niet achteruit gaan. Uit onderzoek blijkt dat een tweede of derde taal de eerste taal allerminst in de weg zit.
--------------------------------------------------------------------------------

Wat vindt u ervan?
Is het Nederlands een bedreigde taal?
http://www.onzetaal.nl/homofkuit/h0510.html

Bofko

17-10-05, 23:12

Geplaatst door Orakel
Tegen
Nee, het Nederlands redt zichzelf wel

[/B]

:boogjes:

Orakel

17-10-05, 23:15

Geplaatst door Orakel

Is het Nederlands een bedreigde taal?
Frank Jansen

Veel talen hebben een revival meegemaakt

:nerveus:

Marsipulami

17-10-05, 23:35

Vlamingen die al 100 jaar strijd voeren voor hun eigen taal en cultuur ergeren zich aan de manier waarop Nederland omspringt met taal. Vlamingen en Imazighen hebben gemeen met elkaar dat ze eeuwenlang onderdrukt werden door andere culturen en talen.

Bofko

17-10-05, 23:41

Geplaatst door Marsipulami
Vlamingen die al 100 jaar strijd voeren voor hun eigen taal en cultuur ergeren zich aan de manier waarop Nederland omspringt met taal. Vlamingen en Imazighen hebben gemeen met elkaar dat ze eeuwenlang onderdrukt werden door andere culturen en talen.

Oh wat is het fijn
om onderdrukt te zijn.

Marsipulami

17-10-05, 23:47

Geplaatst door Bofko
Oh wat is het fijn
om onderdrukt te zijn.

Wat Nederlanders niet kunnen begrijpen als het over Vlaanderen gaat, dan is het wel dat de taalstrijd in België historisch gezien vooral een sociale strijd geweest is.

Rabi'ah.

18-10-05, 07:51

Bedreigd of niet, het Nederlands is een taal die op mondiaal niveau niet of nauwelijks een rol speelt en gesproken wordt door hoogstens 35 miljoen mensen.

mark61

18-10-05, 07:55

Rabi'ah.

18-10-05, 07:58

Geplaatst door mark61
Nee, dan Sranan. :corcky:

Raakte ik een gevoelige snaar? :duivels:

Wide-O

18-10-05, 08:39

Oeroeboeroe

18-10-05, 08:41

Geplaatst door Wide-O
Maar als je op vakantie gaat lijkt het soms wel alsof het door 350 miljoen mensen (luidkeels) gesproken wordt :strik:

:zozo:

mark61

18-10-05, 08:42

Geplaatst door Rabi'ah.
Raakte ik een gevoelige snaar? :duivels:

Nee, ik dacht aan 'bestaansrecht' van een taal. Daar scheen je heen te willen.

Rabi'ah.

18-10-05, 08:44

Geplaatst door mark61
Nee, ik dacht aan 'bestaansrecht' van een taal. Daar scheen je heen te willen.

Nee, helemaal niet.

Zelf ben ik erg aan het Nederlands gehecht en zou ik het heel jammer vinden als het verloren zou gaan.

Maar feit is dat je met Nederlands niet zo ver komt in de wereld.

Marsipulami

18-10-05, 09:50

Geplaatst door Wide-O
Maar als je op vakantie gaat lijkt het soms wel alsof het door 350 miljoen mensen (luidkeels) gesproken wordt :strik:

:giechel:

Prlwytzkofski

18-10-05, 10:08

De ain zegt "Grunnegers", de aander "boers"of "plat"
Mor 't dialekt zat toch wat op zien gat
Toch wordt der leste joaren nogal 'n bult aan doan
En as 't aan mie ligt zel 't nooit noar de bliksem goan

Zo moutve 't holden
Zo moutve 't holden
As 't aits kin
As 't aits kin

Zolang het duurt, natuurlijk.

Mor as Poaske en Pinkster op ain dag valen
Din jeuken hom de koezen nait meer
As Poaske en Pinkster op ain dag valen
Din jeuken hom de koezen nait meer

Wide-O

18-10-05, 10:10

Geplaatst door Prlwytzkofski
Zolang het duurt, natuurlijk.

't Gaat Oerend 'ard man.

Prlwytzkofski

18-10-05, 10:22

Geplaatst door Wide-O
't Gaat Oerend 'ard man.

A ie de vooroetgang tegenhôldt goat's nog hard zat genog, da's woar.

reason

18-10-05, 11:31

Geplaatst door Rabi'ah.
Bedreigd of niet, het Nederlands is een taal die op mondiaal niveau niet of nauwelijks een rol speelt en gesproken wordt door hoogstens 35 miljoen mensen.

35 miljoen is veel te veel.
Hou het op circa 23 miljoen:
16,5 miljoen Nederlanders, 6 miljoen Vlamingen, een paar honderdduizend Antillianen en Surinamers.
Nederlandse emigranten in Australië en Canada spreken Engels met hun kinderen (en vaak met elkaar).

Maar een bedreigde taal is het Nederlands natuurlijk helemaal niet; die 23 miljoen mensen wonen in een aaneengesloten gebied, en hebben een bloeiende cultuur.
Iets anders is dat er sprake is van een zekere verloedering; jongeren die de taal minder goed spreken en niets van de literaire traditie weten, het gebruik van Engelse termen waar dat niet nodig is.

Prlwytzkofski

18-10-05, 11:42

Geplaatst door reason
35 miljoen is veel te veel.
Hou het op circa 23 miljoen:
16,5 miljoen Nederlanders, 6 miljoen Vlamingen, een paar honderdduizend Antillianen en Surinamers.

Vele tale in die wêreld het uitgesterf. Vele gaan nog uitsterf. Hoe kan dit gekeer word? ´n Taal se toekoms is verseker by die toepassing van die gebiedsbeginsel ten opsigte van meertaligheid.
Twee taalbewegings het klinkende suksesse behaal, naamlik die Vlaamse- en Quebekse bewegings. Ons kan ook hul wenresep beproef as ons erns het met die behoud van ons taal.

Gnosis

18-10-05, 16:55

Ben wel gehecht aan mijn taaltje, het heeft een zekere nostalgie als je langer dan een dag ofzo alleen Engels praat en dan weer ouderwets Hollands. Maar het is hetzelfde verhaal als multiculturele integratie: Some bits you keep, some bits you lose.

geplaatst door Reason
Maar een bedreigde taal is het Nederlands natuurlijk helemaal niet; die 23 miljoen mensen wonen in een aaneengesloten gebied, en hebben een bloeiende cultuur.
Iets anders is dat er sprake is van een zekere verloedering; jongeren die de taal minder goed spreken en niets van de literaire traditie weten, het gebruik van Engelse termen waar dat niet nodig is.

Dit vond ik een mooie opmerking.
Het is naar mijn idee eerder dat er een tendens is waarin de Nederlandse identiteit in twijfel wordt getrokken, waaronder onze taal.

Dus de eigenlijke vraag is: Is de Hollandse cultuur een bedreigde cultuur?
Ik eet nog steeds boerenkool, net als mn buurman. Maar mn andere buurman eet vaker shaorma en kebab, want die komt uit Marokko (net als mn tante). Wederom, culturen beïnvloeden elkaar en Nederland is van oorsprong een multicultureel land. Eerst waren daar de Romeinen en Germanen, met nog een handjevol pottenbakkervolkjes zoals de Friezen en Batavieren. Toen de Middeleeuwen, waarin de geschreven voertaal nota bene bijna Latijn was! En de Gouden Eeuw met handelaren uit alle windstreken.
Maar waar het om gaat is vooral de spreektaal. Laatst was er een programma, waarvan de naam me even ontschoten is. Het kwam erop neer dat wanneer je de veranderingen in de spreektaal wilde bijhouden, je het beste een maandblad kon maken en daarvan voor elke regio een andere editie.

Trouwens, de echte taalpuristen en de spellingmakers zijn de schuldigen dat de taal verloedert, een beetje paddestoel in paddenstoel veranderen, tsss.... :D

Bofko

18-10-05, 21:38

Nederlands een bedreigde taal ?

Welnee.

Dit zijn bedreigde talen(met aantal nog levende sprekers):
Antakarinya language 50
Diyirbal language 5
Kala Lagaw Ya Language 3000-4000
Walpiri Language 3000
Yankunytjara 200-300