MO_NL
18-11-05, 11:39
Integratie stagneert door partnerkeuze
ROTTERDAM, 18 NOV. De integratie stagneert in Nederland doordat de witte bovenklasse steeds meer binnen de eigen groep trouwt en de lagere, veelal allochtone, onderklasse, datzelfde doet. De groepen mengen niet, waardoor segregatie in stand blijft en zelfs wordt versterkt.
Dat zegt Jan Latten, hoogleraar demografie aan de Universiteit van Amsterdam (UvA) en sociaal-demografisch onderzoeker bij het Centraal Bureau voor de Statistiek vandaag in zijn oratie die hij uitspreekt bij de aanvaarding van de positie van bijzonder hoogleraar demografie aan UvA.
De kloof tussen arm en rijk wordt groter, in ons land. Het is niet zo dat met de aankomende generatie de integratie als vanzelfsprekend vordert en tegenstellingen verdwijnen, zo signaleert Latten. De verschillende sociale klassen trekken zich steeds meer terug in hun eigen scholen, opereren op een eigen deel van de arbeidsmarkt, wonen in hun eigen straten en bewegen zich vrijwel louter binnen hun eigen sociale netwerken.
Latten baseerde zich voor zijn oratie op een breed scala van onderzoek uit verschillende disciplines, waaronder demografie, sociologie, economie. Onderzoek dat volgens hem momenteel vooral per vakgroep bekeken wordt. Latten heeft gepoogd alle onderzoek te combineren om zo ,,een oogkleppenvisie'' te proberen te vermijden, zo zegt hij.
In zijn oratie Zwanger van segregatie schetst Latten een zorgwekkend beeld van de toenemende tegenstellingen in Nederland. Zo blijkt uit nieuw onderzoek van het CBS uit 2005 dat tachtig procent van de jonge Nederlanders van Turkse en Marokkaanse achtergrond binnen de eigen religieuze groep wil trouwen. Als zij dat ook doen, worden de achterstanden die binnen deze groepen bestaan in opleidingsniveau en inkomenspositie, weer doorgegeven aan een volgende generatie.
,,Als de grote aantallen drop-outs van nu, over tien jaar met elkaar trouwen'', zo zegt Latten, ,,vormen zij weer ouders met weinig kansen die hun achterstandspositie doorgeven aan hun kinderen. Daardoor ontstaat over twintig jaar weer een nieuwe generatie achterblijvers.''
Deze 'erfelijkheid' van opleiding, inkomenspositie en sociale klasse wordt het liefst ontkend in Nederland, zo heeft Latten gemerkt. ,,Toch is nu al duidelijk te zien dat kinderen van een vader die weinig verdiende twee keer zo vaak een laag inkomen hebben dan per toeval, en tweemaal zoveel kans om zelf ook weer laag opgeleid te zijn.''
De jeugdwerkloosheid onder Marokkanen is volgens de laatste cijfers van het CBS 28 procent, 16 procent meer dan onder autochtone jongeren, zegt Latten. Als de jongeren uit deze groep met elkaar trouwen, zullen relatief veel ouderparen dubbel zo weinig verdienen als dat getrouwd was buiten de sociale klasse.
Latten verduidelijkt die stelling met een rekenvoorbeeld. Een werknemer met basisonderwijs alleen kan 13 euro per uur verdienen. Iemand met een wetenschappelijke opleiding bijna 28 euro. Dat betekent dat als deze personen voor elkaar kiezen, het 'arme paar' 26 euro verdient (en dat ook weer doorgeeft aan kinderen,) en het 'rijke paar' 56 verdient. Op jaarbasis gaat dat al snel om vele tienduizenden euro's inkomen per huishouden meer of minder. ,,Een mooie aanbetaling aan een huis'', zegt Latten. ,,En daarmee veelal de mogelijkheid te kunnen kiezen voor de buurt waarin je wilt wonen.''
Maar niet alleen de partnerkeuze draagt bij tot het versterken van segregatie, Latten noemt het 'uitsortering' in Nederland. Ook wonen verschillende klassen meer en meer gescheiden van elkaar in wijken, zitten ze niet meer bij elkaar op school, spelen kinderen van verschillende groepen niet meer met elkaar op straat. In Amsterdam bijvoorbeeld, is de kans dat een Marokkaan een autochtoon in zijn eigen straat ontmoet sinds 1995 afgenomen van 61 naar 45 procent in 2004, zo blijkt uit berekeningen van het CBS.
Ook de arbeidsmarkt is sterk gesegregeerd, zegt Latten. Nederlanders van allochtone afkomst en lager opgeleiden van autochtone afkomst werken in sectoren die sterk conjunctuurgevoelig zijn als de horeca, de schoonmaakbranche en de detailhandel. Er ontstaat volgens Latten een complete bevolkingsgroep die louter gebruikt wordt als noodreservoir aan arbeidskrachten.
Latten maakt zich zorgen over zowel de frustraties aan de onderkant van de samenleving, zoals bijvoorbeeld in de Franse banlieues, als de sociale en etnische segregatie. ,,Als je niet meer met elkaar praat, wordt de kans op een conflict groter'', zegt Latten. ,,Wat dat betreft is de samenleving net een relatie.''
bron: NRC / Door J. Bouma
ROTTERDAM, 18 NOV. De integratie stagneert in Nederland doordat de witte bovenklasse steeds meer binnen de eigen groep trouwt en de lagere, veelal allochtone, onderklasse, datzelfde doet. De groepen mengen niet, waardoor segregatie in stand blijft en zelfs wordt versterkt.
Dat zegt Jan Latten, hoogleraar demografie aan de Universiteit van Amsterdam (UvA) en sociaal-demografisch onderzoeker bij het Centraal Bureau voor de Statistiek vandaag in zijn oratie die hij uitspreekt bij de aanvaarding van de positie van bijzonder hoogleraar demografie aan UvA.
De kloof tussen arm en rijk wordt groter, in ons land. Het is niet zo dat met de aankomende generatie de integratie als vanzelfsprekend vordert en tegenstellingen verdwijnen, zo signaleert Latten. De verschillende sociale klassen trekken zich steeds meer terug in hun eigen scholen, opereren op een eigen deel van de arbeidsmarkt, wonen in hun eigen straten en bewegen zich vrijwel louter binnen hun eigen sociale netwerken.
Latten baseerde zich voor zijn oratie op een breed scala van onderzoek uit verschillende disciplines, waaronder demografie, sociologie, economie. Onderzoek dat volgens hem momenteel vooral per vakgroep bekeken wordt. Latten heeft gepoogd alle onderzoek te combineren om zo ,,een oogkleppenvisie'' te proberen te vermijden, zo zegt hij.
In zijn oratie Zwanger van segregatie schetst Latten een zorgwekkend beeld van de toenemende tegenstellingen in Nederland. Zo blijkt uit nieuw onderzoek van het CBS uit 2005 dat tachtig procent van de jonge Nederlanders van Turkse en Marokkaanse achtergrond binnen de eigen religieuze groep wil trouwen. Als zij dat ook doen, worden de achterstanden die binnen deze groepen bestaan in opleidingsniveau en inkomenspositie, weer doorgegeven aan een volgende generatie.
,,Als de grote aantallen drop-outs van nu, over tien jaar met elkaar trouwen'', zo zegt Latten, ,,vormen zij weer ouders met weinig kansen die hun achterstandspositie doorgeven aan hun kinderen. Daardoor ontstaat over twintig jaar weer een nieuwe generatie achterblijvers.''
Deze 'erfelijkheid' van opleiding, inkomenspositie en sociale klasse wordt het liefst ontkend in Nederland, zo heeft Latten gemerkt. ,,Toch is nu al duidelijk te zien dat kinderen van een vader die weinig verdiende twee keer zo vaak een laag inkomen hebben dan per toeval, en tweemaal zoveel kans om zelf ook weer laag opgeleid te zijn.''
De jeugdwerkloosheid onder Marokkanen is volgens de laatste cijfers van het CBS 28 procent, 16 procent meer dan onder autochtone jongeren, zegt Latten. Als de jongeren uit deze groep met elkaar trouwen, zullen relatief veel ouderparen dubbel zo weinig verdienen als dat getrouwd was buiten de sociale klasse.
Latten verduidelijkt die stelling met een rekenvoorbeeld. Een werknemer met basisonderwijs alleen kan 13 euro per uur verdienen. Iemand met een wetenschappelijke opleiding bijna 28 euro. Dat betekent dat als deze personen voor elkaar kiezen, het 'arme paar' 26 euro verdient (en dat ook weer doorgeeft aan kinderen,) en het 'rijke paar' 56 verdient. Op jaarbasis gaat dat al snel om vele tienduizenden euro's inkomen per huishouden meer of minder. ,,Een mooie aanbetaling aan een huis'', zegt Latten. ,,En daarmee veelal de mogelijkheid te kunnen kiezen voor de buurt waarin je wilt wonen.''
Maar niet alleen de partnerkeuze draagt bij tot het versterken van segregatie, Latten noemt het 'uitsortering' in Nederland. Ook wonen verschillende klassen meer en meer gescheiden van elkaar in wijken, zitten ze niet meer bij elkaar op school, spelen kinderen van verschillende groepen niet meer met elkaar op straat. In Amsterdam bijvoorbeeld, is de kans dat een Marokkaan een autochtoon in zijn eigen straat ontmoet sinds 1995 afgenomen van 61 naar 45 procent in 2004, zo blijkt uit berekeningen van het CBS.
Ook de arbeidsmarkt is sterk gesegregeerd, zegt Latten. Nederlanders van allochtone afkomst en lager opgeleiden van autochtone afkomst werken in sectoren die sterk conjunctuurgevoelig zijn als de horeca, de schoonmaakbranche en de detailhandel. Er ontstaat volgens Latten een complete bevolkingsgroep die louter gebruikt wordt als noodreservoir aan arbeidskrachten.
Latten maakt zich zorgen over zowel de frustraties aan de onderkant van de samenleving, zoals bijvoorbeeld in de Franse banlieues, als de sociale en etnische segregatie. ,,Als je niet meer met elkaar praat, wordt de kans op een conflict groter'', zegt Latten. ,,Wat dat betreft is de samenleving net een relatie.''
bron: NRC / Door J. Bouma