Marsipulami
29-12-05, 11:32
Fatwa-oorlog in moslimwereld
http://www.standaard.be/Assets/Images_Upload/FBU11_ALAZAR.MM.jpg
Studenten van de Al-Azhar universiteit zwaaien met de koran tijdens een anti-Israëlische betoging. De universiteit verzet zich tegen hervormingen die haar theologische invloed zouden kunnen reduceren ten gunste van de politieke autoriteiten.
© AFP
Wie mag fatwa's uitvaardigen? Daarover is een strijd bezig in de moslimwereld. Enkele Arabische leiders willen een centraal gezag om de extremisten te isoleren.
PROCLAMATIES vliegen over en weer over wat het betekent een moslim te zijn. De duels vinden op alle mogelijke manieren plaats, met papieren pamfletten tot in cyberspace.
Om de moslimextremisten tegen te gaan willen een aantal leiders het uitvaardigen van fatwa's (aanbevelingen van islamitische schriftgeleerden) onder controle brengen. Er is een debat bezig over de fundamentele vraag: wie heeft de autoriteit om de islam te interpreteren en religieuze regels voor te schrijven?
Invloedrijke leiders zoals de Jordaanse koning Abdullah zeggen dat stoutmoedige hervormingen noodzakelijk zijn om radicale geestelijken te isoleren en de terroristen te discrediteren. Het gebrek aan een duidelijk kader voor de interpretatie van de islam maakt het de radicalen mogelijk om hun aanhang te versterken, zei de koning begin deze maand in Mekka, op een bijeenkomst van de Organisatie van de Islamitische Conferentie, die 56 landen groepeert.
Er bestaat evenwel groot verzet tegen de instelling van een centrale hiërarchie. Dat botst frontaal met de soennitische traditie van decentralisatie en egalitarisme. En machtige centra van islamitische lering, zoals de universiteit Al-Azhar in Kairo, zijn tegen hervormingen die hun theologische invloed kunnen reduceren ten gunste van de politieke autoriteiten.
,,Religieuze autoriteit ligt in het oog van de waarnemer en nergens elders'', zei Abdullahi An-Na'im, een expert in islamitisch recht aan de Emory-universiteit in Atlanta. ,,Dat is al vijftien eeuwen zo en dat zal nu niet veranderen.''
De communicatiemiddelen zijn echter onherkenbaar veranderd. Ze maken het mogelijk om via het internet en andere middelen grote massa's te bereiken. Dat leidt tot wat sommige commentatoren al ,,de oorlog van de fatwa's'' hebben genoemd.
Een van de meest infame salvo's was de fatwa van Osama bin Laden van 1998 die de gelovigen opriep ,,Amerikanen en hun bondgenoten te doden''. Andere oproepen tot moord volgden, onder meer van Al-Zarqawi, de leider van Al-Qaeda in Irak.
Aanvankelijk reageerden gematigde moslimgeestelijken nauwelijks op die opruiende fatwa's. Maar nu is er een krachtig tegenoffensief bezig.
In maart gaven de moslimleiders in Spanje een fatwa uit die Al-Qaeda veroordeelt. Dat gebeurde op de eerste verjaardag van de bomaanslagen in treinen in Madrid die het leven kostten aan 191 mensen.
De grootste soennitische groep in Groot-Brittannië vaardigde een gelijkaardige fatwa tegen terreur uit na de aanslagen in juli die 52 pendelaars in de metro en in bussen doodden.
,,De fatwa is ongelukkiglijk een werktuig van de terroristen geworden'', zei de Jordaanse gewezen minister voor Godsdienstzaken Abdulssalam Al-Abbadi. ,,We kunnen niet blijven doorgaan met twee versies van de islam, de correcte en gematigde opvattingen enerzijds, de gewelddadige en extremistische anderzijds. Dat verscheurt ons geloof.''
De meeste westerlingen ontdekten de fatwa toen de stichter van de Iraanse islamitische republiek, de ayatollah Khomeini, de moslims in 1989 bij decreet opdroeg om de schrijver Salman Rushdie te vermoorden, wegens diens ,,blasfemisch'' boek Duivelsverzen.
Traditioneel zijn fatwa's echter niet bindend, en ze hebben ook niets met geweld te maken. Ze zijn interpretaties door schriftgeleerden van de koran en de traditie en slaan op alle aspecten van het leven, van het gepast gedrag in bedevaarten tot familierelaties. Een populaire Britse website, Ask Imam Online, kreeg zelfs de vraag of vrouwen hun wenkbrauwen mogen epileren. Het antwoord was ja.
Experts verwachten dat de extremistische moslims zullen doorgaan met hun fatwa's omdat zij zich daarmee als de ware leiders van de moslims kunnen aandienen.
www.islam.tc/ask-imam
http://www.standaard.be/Assets/Images_Upload/FBU11_ALAZAR.MM.jpg
Studenten van de Al-Azhar universiteit zwaaien met de koran tijdens een anti-Israëlische betoging. De universiteit verzet zich tegen hervormingen die haar theologische invloed zouden kunnen reduceren ten gunste van de politieke autoriteiten.
© AFP
Wie mag fatwa's uitvaardigen? Daarover is een strijd bezig in de moslimwereld. Enkele Arabische leiders willen een centraal gezag om de extremisten te isoleren.
PROCLAMATIES vliegen over en weer over wat het betekent een moslim te zijn. De duels vinden op alle mogelijke manieren plaats, met papieren pamfletten tot in cyberspace.
Om de moslimextremisten tegen te gaan willen een aantal leiders het uitvaardigen van fatwa's (aanbevelingen van islamitische schriftgeleerden) onder controle brengen. Er is een debat bezig over de fundamentele vraag: wie heeft de autoriteit om de islam te interpreteren en religieuze regels voor te schrijven?
Invloedrijke leiders zoals de Jordaanse koning Abdullah zeggen dat stoutmoedige hervormingen noodzakelijk zijn om radicale geestelijken te isoleren en de terroristen te discrediteren. Het gebrek aan een duidelijk kader voor de interpretatie van de islam maakt het de radicalen mogelijk om hun aanhang te versterken, zei de koning begin deze maand in Mekka, op een bijeenkomst van de Organisatie van de Islamitische Conferentie, die 56 landen groepeert.
Er bestaat evenwel groot verzet tegen de instelling van een centrale hiërarchie. Dat botst frontaal met de soennitische traditie van decentralisatie en egalitarisme. En machtige centra van islamitische lering, zoals de universiteit Al-Azhar in Kairo, zijn tegen hervormingen die hun theologische invloed kunnen reduceren ten gunste van de politieke autoriteiten.
,,Religieuze autoriteit ligt in het oog van de waarnemer en nergens elders'', zei Abdullahi An-Na'im, een expert in islamitisch recht aan de Emory-universiteit in Atlanta. ,,Dat is al vijftien eeuwen zo en dat zal nu niet veranderen.''
De communicatiemiddelen zijn echter onherkenbaar veranderd. Ze maken het mogelijk om via het internet en andere middelen grote massa's te bereiken. Dat leidt tot wat sommige commentatoren al ,,de oorlog van de fatwa's'' hebben genoemd.
Een van de meest infame salvo's was de fatwa van Osama bin Laden van 1998 die de gelovigen opriep ,,Amerikanen en hun bondgenoten te doden''. Andere oproepen tot moord volgden, onder meer van Al-Zarqawi, de leider van Al-Qaeda in Irak.
Aanvankelijk reageerden gematigde moslimgeestelijken nauwelijks op die opruiende fatwa's. Maar nu is er een krachtig tegenoffensief bezig.
In maart gaven de moslimleiders in Spanje een fatwa uit die Al-Qaeda veroordeelt. Dat gebeurde op de eerste verjaardag van de bomaanslagen in treinen in Madrid die het leven kostten aan 191 mensen.
De grootste soennitische groep in Groot-Brittannië vaardigde een gelijkaardige fatwa tegen terreur uit na de aanslagen in juli die 52 pendelaars in de metro en in bussen doodden.
,,De fatwa is ongelukkiglijk een werktuig van de terroristen geworden'', zei de Jordaanse gewezen minister voor Godsdienstzaken Abdulssalam Al-Abbadi. ,,We kunnen niet blijven doorgaan met twee versies van de islam, de correcte en gematigde opvattingen enerzijds, de gewelddadige en extremistische anderzijds. Dat verscheurt ons geloof.''
De meeste westerlingen ontdekten de fatwa toen de stichter van de Iraanse islamitische republiek, de ayatollah Khomeini, de moslims in 1989 bij decreet opdroeg om de schrijver Salman Rushdie te vermoorden, wegens diens ,,blasfemisch'' boek Duivelsverzen.
Traditioneel zijn fatwa's echter niet bindend, en ze hebben ook niets met geweld te maken. Ze zijn interpretaties door schriftgeleerden van de koran en de traditie en slaan op alle aspecten van het leven, van het gepast gedrag in bedevaarten tot familierelaties. Een populaire Britse website, Ask Imam Online, kreeg zelfs de vraag of vrouwen hun wenkbrauwen mogen epileren. Het antwoord was ja.
Experts verwachten dat de extremistische moslims zullen doorgaan met hun fatwa's omdat zij zich daarmee als de ware leiders van de moslims kunnen aandienen.
www.islam.tc/ask-imam