Dwaalspoor
14-03-06, 12:37
Gepubliceerd | dinsdag 14 maart 2006. Gewijzigd | dinsdag 14 maart 08:39 uur.
‘Gaskamer’ van Sierra na protesten stilgelegd
Van onze correspondent Sander van Walsum
BERLIJN - De transformatie van een voormalige synagoge in een ‘gaskamer’ van de Spaanse kunstenaar Santiago Sierra heeft in Duitsland tot zoveel verontwaardiging geleid, dat het project tot nader order is stilgelegd. Sierra zal proberen de talrijke critici van zijn goede bedoelingen te overtuigen.
Het project ‘245 vierkante meter’ was gepresenteerd als een uiting van kritiek op wat Sierra ‘de banalisering van de holocaust’ noemt. Ofwel: de rituele omgang met het belaste verleden. Het nageslacht neemt op gezette tijden een minuut stilte in acht. Of het laat in het hart van Berlijn een enorm monument aanleggen dat vooral dienst doet als toeristische attractie.
Maar in de synagoge van de Keulse voorstad Pulheim wilde Sierra de mensen weer iets laten vóelen van de holocaust. Beklemming bijvoorbeeld. Hiertoe liet hij het voormalige gebedshuis afgelopen zondag vollopen met de uitlaatgassen van zes auto’s. Bezoekers moesten een gasmasker opzetten, en werden bij hun gang door het gebouw begeleid door een brandweerman. Tientallen mensen hebben van deze mogelijkheid gebruik gemaakt.
Aan het project was tevoren geen ruchtbaarheid gegeven uit beduchtheid voor protesten ‘uit de kring van de daders’. Anders dan de initiatiefnemers hadden verwacht, kwam de kritiek echter uit een andere hoek. De Centrale Raad der Joden in Duitsland verweet Sierra de waardigheid van de holocaustslachtoffers met een ‘smakeloos kunstspektakel’ te hebben geschonden.
Volgens de commentator van de Kölnische Rundschau heeft Sierra met zijn ‘kunsthorror’ de banalisering van de holocaust eerder aangewakkerd dan bestreden. Zij erkent dat elke generatie nieuwe vormen moet vinden voor de herdenking van de nazi-misdrijven, maar meent dat Sierra zich ‘ver verwijderd heeft’ van de subtiliteit die dit proces vereist.
Een woordvoeder van de deelstaatregering van Noordrijn-Westfalen meent dat Sierra vooral misverstanden heeft gewekt, en zich onvoldoende heeft gerealiseerd dat kunst geen vrijbrief voor provocaties verschaft. Sierra zelf stelt zich op het standpunt dat kunst die geen reacties oproept, het niet waard is om te worden gemaakt.
De meest gezaghebbende stem in het koor van verontwaardigden is die van de schrijver en holocaust-overlevende Ralph Giordano (82). Hij trekt de goede bedoelingen en de artistieke pretenties van Sierra in twijfel. ‘Als hij ook maar de geringste binding met de holocaustslachtoffers had gevoeld, had hij ons zijn knoeiwerk onthouden’, zei hij op de radio.
Het gemeentebestuur van Pulheim heeft gehoor gegeven aan Giordano’s oproep het project te staken. ‘Op deze manier willen we tijd winnen om in gesprek te komen met de critici’, verklaarde een woordvoerder van de gemeente.
http://www.volkskrant.nl/kunst/article247007.ece
‘Gaskamer’ van Sierra na protesten stilgelegd
Van onze correspondent Sander van Walsum
BERLIJN - De transformatie van een voormalige synagoge in een ‘gaskamer’ van de Spaanse kunstenaar Santiago Sierra heeft in Duitsland tot zoveel verontwaardiging geleid, dat het project tot nader order is stilgelegd. Sierra zal proberen de talrijke critici van zijn goede bedoelingen te overtuigen.
Het project ‘245 vierkante meter’ was gepresenteerd als een uiting van kritiek op wat Sierra ‘de banalisering van de holocaust’ noemt. Ofwel: de rituele omgang met het belaste verleden. Het nageslacht neemt op gezette tijden een minuut stilte in acht. Of het laat in het hart van Berlijn een enorm monument aanleggen dat vooral dienst doet als toeristische attractie.
Maar in de synagoge van de Keulse voorstad Pulheim wilde Sierra de mensen weer iets laten vóelen van de holocaust. Beklemming bijvoorbeeld. Hiertoe liet hij het voormalige gebedshuis afgelopen zondag vollopen met de uitlaatgassen van zes auto’s. Bezoekers moesten een gasmasker opzetten, en werden bij hun gang door het gebouw begeleid door een brandweerman. Tientallen mensen hebben van deze mogelijkheid gebruik gemaakt.
Aan het project was tevoren geen ruchtbaarheid gegeven uit beduchtheid voor protesten ‘uit de kring van de daders’. Anders dan de initiatiefnemers hadden verwacht, kwam de kritiek echter uit een andere hoek. De Centrale Raad der Joden in Duitsland verweet Sierra de waardigheid van de holocaustslachtoffers met een ‘smakeloos kunstspektakel’ te hebben geschonden.
Volgens de commentator van de Kölnische Rundschau heeft Sierra met zijn ‘kunsthorror’ de banalisering van de holocaust eerder aangewakkerd dan bestreden. Zij erkent dat elke generatie nieuwe vormen moet vinden voor de herdenking van de nazi-misdrijven, maar meent dat Sierra zich ‘ver verwijderd heeft’ van de subtiliteit die dit proces vereist.
Een woordvoeder van de deelstaatregering van Noordrijn-Westfalen meent dat Sierra vooral misverstanden heeft gewekt, en zich onvoldoende heeft gerealiseerd dat kunst geen vrijbrief voor provocaties verschaft. Sierra zelf stelt zich op het standpunt dat kunst die geen reacties oproept, het niet waard is om te worden gemaakt.
De meest gezaghebbende stem in het koor van verontwaardigden is die van de schrijver en holocaust-overlevende Ralph Giordano (82). Hij trekt de goede bedoelingen en de artistieke pretenties van Sierra in twijfel. ‘Als hij ook maar de geringste binding met de holocaustslachtoffers had gevoeld, had hij ons zijn knoeiwerk onthouden’, zei hij op de radio.
Het gemeentebestuur van Pulheim heeft gehoor gegeven aan Giordano’s oproep het project te staken. ‘Op deze manier willen we tijd winnen om in gesprek te komen met de critici’, verklaarde een woordvoerder van de gemeente.
http://www.volkskrant.nl/kunst/article247007.ece