Dwaalspoor
15-03-06, 20:15
Analfabeet uit de Rif kent geen VOC-schip
Vanaf vandaag moeten migranten in het eigen land de inburgeringstoets afleggen. Vragen over geschiedenis en cultuur. „Waar ligt Schiphol?” Dat weten ze dan weer wel.
Door onze redacteuren Sheila Kamerman Ahmet Olgun
Rotterdam, 15 maart. Een foto van burgemeester Opstelten van Rotterdam, ambtsketen om de hals. Daarnaast de vraag: Wat is de functie van deze man? Een schilderij van de koning van Spanje. Daarnaast de vraag: Was de koning van Spanje protestant of katholiek? Het zijn twee van de honderd vragen uit het verplichte inburgeringsexamen dat huwelijksmigranten en jongeren vanaf zeventien jaar vanaf vandaag moeten beantwoorden voordat ze naar Nederland mogen komen.
Sean Clancy, directeur van het Zuiderparkcollege in Rotterdam, schiet in de lach: „Mensen denken na het beantwoorden van die vragen dat Opstelten altijd zo door de stad wandelt met die ketting om.” En: „Vraag hier om de hoek op het Zuidplein aan een Rotterdammer, zo een met een ringetje door z'n oor, of de koning van Spanje katholiek was of protestant. Hij zal zeggen: ‘Hè, wat?’ Echt geloof me, het gros van de Nederlanders weet niets van de koning van Spanje.”
Nederland is het eerste land in de wereld waar migranten vóór binnenkomst een inburgeringsexamen moeten afleggen. Dat examen bestaat uit een taaltoets en de toets ‘Kennis van de Nederlandse samenleving’. Andere landen die kennis van taal en/of inburgering verplicht stellen, doen dat ná binnenkomst. Het oorspronkelijke idee kwam zes jaar geleden van (toenmalig) CDA-fractieleider Jaap de Hoop Scheffer. „Ik denk dat dit de inburgering [van huwelijksmigranten] in Nederland – ze beginnen dan niet helemaal op nul – een stukje kan vergemakkelijken”, zei hij voorjaar 2000 in de Tweede Kamer.
Een motie, twee commissies, een kabinetsvoornemen, een wetsvoorstel en een aantal onderzoeken later is het vandaag zover: de wet wordt van kracht. In de Tweede Kamer hebben diverse partijen al gezegd het „niet zo erg te vinden” als het nieuwe examen een dam opwerpt tegen de immigratie van (analfabete) huwelijksmigranten, al was dat niet de opzet.
De Rotterdamse schooldirecteur Sean Clancy schat in dat bijna alle leerlingen van zijn overwegend zwarte vmbo-school niet voor de test zouden slagen. Clancy: „De toets vergt historische kennis waar veel Nederlanders een puntje aan kunnen zuigen.” Hij scrollt verder: „Kijk hier: ‘Wat zijn VOC-schepen’. Je bent analfabeet, je komt uit de Rif en dan moet je dat weten?” Een andere vraag: ‘Waar ligt Schiphol?’ „Kijk, dat is een goeie, dat weten ze dan weer wel, want daar willen ze in eerste instantie naar toe.”
De migranten-in-spe bereiden zich op de toets ‘Kennis van de Nederlandse Samenleving’ voor met een film van een anderhalf uur.
De antwoorden van de 100 vragen zijn in de film te vinden. Een toets, zegt pedagoog Bas Levering, is altijd een versmalling. „Met een toets sluit je een cursus of eem lestraject af.” Met name de historische vragen die gesteld worden, veronderstellen veel voorkennis, vindt Levering. „Inburgeraars die de film hebben gezien, kunnen misschien de antwoorden geven, maar missen de onderliggende kennis.”
Levering vergelijkt de inburgeringstoets met het theoretische gedeelte van het rijexamen. De kennis van de verkeersborden is noodzakelijke kennis. „Als bij een voorrangsweg geen voorrang verleent, lig je eronder. Zulke kennis is dus nuttig in een verplicht inburgeringsexamen. Maar alleen antwoorden uit je hoofd leren zonder dat je de achterliggende kennis hebt, heeft weinig meerwaarde.”
Om in de beeldspraak van het rijexamen te blijven: het praktijkgedeelte is nog belangrijker. Eigenlijk zou de migrant door Nederland geleid moeten worden, om praktijkervaring op te doen. „Dus niet uit een film leren dat handenschudden de manier van begroeten is, maar zelf doen. Dat is kennis die beklijft.”
Wat een flauwekul, die toets, zegt Haci Karacaer, directeur van moskee-organisatie Milli Görüs: „Wat doe ik als ik een topless dame op het strand zie? Ik zou haar meteen willen bespringen. In de Turkse media worden er nu al grappen over gemaakt. ‘IJzeren Rita wil zelfs onze seksuele fantasieën weten.’ De toets is bedoeld om de instroom in te dammen, heeft niets met de integratie te maken.”
„Er zijn wel belangrijker kwesties dan het weer of het groeten van je buurman”, zegt Afshin Elian, rechtsfilosoof aan de Universiteit Leiden. „Sommige buurmannen moet je nooit begroeten.” Elian vindt zaken als de vrijheid van meningsuiting, dat je niet tot geweld mag oproepen, niet mag discrimineren, dat je niet bang hoeft te zijn voor de Nederlandse politie en dat het leger hier nooit een staatsgreep pleegt, essentiëler om te weten. Juist daaraan besteedt de toets onvoldoende aandacht, vindt hij. „Net als aan de gelijkheid tussen man en vrouw. Dat de man of de vader niet een soort profeet is die alles met je kan doen, maar dat je als vrouw ook je rechten hebt.”
Gerard Spong, strafrechtadvocaat: „Het is begrijpelijk van nieuwkomers te eisen dat ze beschikken over enige informatie over het land waar ze gaan wonen.” Hij heeft de toets nog niet goed kunnen bestuderen. „Enige vorm van taalbeheersing zal de integratie wel ten goede komen, maar je mag er geen gevolgen aan verbinden als mensen niet aan die eis voldoen.” Migranten de toegang tot het land ontzeggen omdat ze de taal niet beheersen, is volgens de advocaat in strijd met mensenrechtenverdragen van de Europese Unie en de VN.
Spong: „De inburgeringstoets is ook in strijd met de realiteit van Nederland. Op universiteiten wordt in het Engels gedoceerd. We slaan ons zelf op de borst dat we zo internationaal georiënteerd zijn. Dan is het van de zotte om van de buitenlanders te eisen dat ze Nederlands spreken. Niemand eist dat de buitenlandse managers bij multinationals dat ze Nederlands spreken. De have nots uit Turkije en Marokko worden de dupe van deze tegenstrijdige maatregel.”
http://www.nrc.nl/binnenland/article248969.ece
Vanaf vandaag moeten migranten in het eigen land de inburgeringstoets afleggen. Vragen over geschiedenis en cultuur. „Waar ligt Schiphol?” Dat weten ze dan weer wel.
Door onze redacteuren Sheila Kamerman Ahmet Olgun
Rotterdam, 15 maart. Een foto van burgemeester Opstelten van Rotterdam, ambtsketen om de hals. Daarnaast de vraag: Wat is de functie van deze man? Een schilderij van de koning van Spanje. Daarnaast de vraag: Was de koning van Spanje protestant of katholiek? Het zijn twee van de honderd vragen uit het verplichte inburgeringsexamen dat huwelijksmigranten en jongeren vanaf zeventien jaar vanaf vandaag moeten beantwoorden voordat ze naar Nederland mogen komen.
Sean Clancy, directeur van het Zuiderparkcollege in Rotterdam, schiet in de lach: „Mensen denken na het beantwoorden van die vragen dat Opstelten altijd zo door de stad wandelt met die ketting om.” En: „Vraag hier om de hoek op het Zuidplein aan een Rotterdammer, zo een met een ringetje door z'n oor, of de koning van Spanje katholiek was of protestant. Hij zal zeggen: ‘Hè, wat?’ Echt geloof me, het gros van de Nederlanders weet niets van de koning van Spanje.”
Nederland is het eerste land in de wereld waar migranten vóór binnenkomst een inburgeringsexamen moeten afleggen. Dat examen bestaat uit een taaltoets en de toets ‘Kennis van de Nederlandse samenleving’. Andere landen die kennis van taal en/of inburgering verplicht stellen, doen dat ná binnenkomst. Het oorspronkelijke idee kwam zes jaar geleden van (toenmalig) CDA-fractieleider Jaap de Hoop Scheffer. „Ik denk dat dit de inburgering [van huwelijksmigranten] in Nederland – ze beginnen dan niet helemaal op nul – een stukje kan vergemakkelijken”, zei hij voorjaar 2000 in de Tweede Kamer.
Een motie, twee commissies, een kabinetsvoornemen, een wetsvoorstel en een aantal onderzoeken later is het vandaag zover: de wet wordt van kracht. In de Tweede Kamer hebben diverse partijen al gezegd het „niet zo erg te vinden” als het nieuwe examen een dam opwerpt tegen de immigratie van (analfabete) huwelijksmigranten, al was dat niet de opzet.
De Rotterdamse schooldirecteur Sean Clancy schat in dat bijna alle leerlingen van zijn overwegend zwarte vmbo-school niet voor de test zouden slagen. Clancy: „De toets vergt historische kennis waar veel Nederlanders een puntje aan kunnen zuigen.” Hij scrollt verder: „Kijk hier: ‘Wat zijn VOC-schepen’. Je bent analfabeet, je komt uit de Rif en dan moet je dat weten?” Een andere vraag: ‘Waar ligt Schiphol?’ „Kijk, dat is een goeie, dat weten ze dan weer wel, want daar willen ze in eerste instantie naar toe.”
De migranten-in-spe bereiden zich op de toets ‘Kennis van de Nederlandse Samenleving’ voor met een film van een anderhalf uur.
De antwoorden van de 100 vragen zijn in de film te vinden. Een toets, zegt pedagoog Bas Levering, is altijd een versmalling. „Met een toets sluit je een cursus of eem lestraject af.” Met name de historische vragen die gesteld worden, veronderstellen veel voorkennis, vindt Levering. „Inburgeraars die de film hebben gezien, kunnen misschien de antwoorden geven, maar missen de onderliggende kennis.”
Levering vergelijkt de inburgeringstoets met het theoretische gedeelte van het rijexamen. De kennis van de verkeersborden is noodzakelijke kennis. „Als bij een voorrangsweg geen voorrang verleent, lig je eronder. Zulke kennis is dus nuttig in een verplicht inburgeringsexamen. Maar alleen antwoorden uit je hoofd leren zonder dat je de achterliggende kennis hebt, heeft weinig meerwaarde.”
Om in de beeldspraak van het rijexamen te blijven: het praktijkgedeelte is nog belangrijker. Eigenlijk zou de migrant door Nederland geleid moeten worden, om praktijkervaring op te doen. „Dus niet uit een film leren dat handenschudden de manier van begroeten is, maar zelf doen. Dat is kennis die beklijft.”
Wat een flauwekul, die toets, zegt Haci Karacaer, directeur van moskee-organisatie Milli Görüs: „Wat doe ik als ik een topless dame op het strand zie? Ik zou haar meteen willen bespringen. In de Turkse media worden er nu al grappen over gemaakt. ‘IJzeren Rita wil zelfs onze seksuele fantasieën weten.’ De toets is bedoeld om de instroom in te dammen, heeft niets met de integratie te maken.”
„Er zijn wel belangrijker kwesties dan het weer of het groeten van je buurman”, zegt Afshin Elian, rechtsfilosoof aan de Universiteit Leiden. „Sommige buurmannen moet je nooit begroeten.” Elian vindt zaken als de vrijheid van meningsuiting, dat je niet tot geweld mag oproepen, niet mag discrimineren, dat je niet bang hoeft te zijn voor de Nederlandse politie en dat het leger hier nooit een staatsgreep pleegt, essentiëler om te weten. Juist daaraan besteedt de toets onvoldoende aandacht, vindt hij. „Net als aan de gelijkheid tussen man en vrouw. Dat de man of de vader niet een soort profeet is die alles met je kan doen, maar dat je als vrouw ook je rechten hebt.”
Gerard Spong, strafrechtadvocaat: „Het is begrijpelijk van nieuwkomers te eisen dat ze beschikken over enige informatie over het land waar ze gaan wonen.” Hij heeft de toets nog niet goed kunnen bestuderen. „Enige vorm van taalbeheersing zal de integratie wel ten goede komen, maar je mag er geen gevolgen aan verbinden als mensen niet aan die eis voldoen.” Migranten de toegang tot het land ontzeggen omdat ze de taal niet beheersen, is volgens de advocaat in strijd met mensenrechtenverdragen van de Europese Unie en de VN.
Spong: „De inburgeringstoets is ook in strijd met de realiteit van Nederland. Op universiteiten wordt in het Engels gedoceerd. We slaan ons zelf op de borst dat we zo internationaal georiënteerd zijn. Dan is het van de zotte om van de buitenlanders te eisen dat ze Nederlands spreken. Niemand eist dat de buitenlandse managers bij multinationals dat ze Nederlands spreken. De have nots uit Turkije en Marokko worden de dupe van deze tegenstrijdige maatregel.”
http://www.nrc.nl/binnenland/article248969.ece