Dwaalspoor
13-04-06, 00:49
Ed van der Sande: ’We zijn egoïstisch en negatief geworden’
door Esther Lammers
Een opvallend geluid van VVD-kamerlid Ed van der Sande. Waar zijn partij streeft naar individualisering en privatisering, hekelt de 39-jarige liberaal uit Brabant het doorgeschoten materialisme. „Ik ben erg voor het introduceren van schooluniformen."
Nederland is te materialistisch en te individualistisch geworden, vindt VVD-kamerlid Ed van der Sande. „We zitten gevangen in de ratrace en moeten almaar het nieuwste en meer hebben. Maar worden we daar gelukkiger van?”
De 39-jarige liberaal uit Brabant vindt dat er een maatschappelijke discussie moet komen over de cultuur die de Nederlanders in de greep heeft gekregen. „We hebben een grote innerlijke onrust om aan alles te kunnen meedoen. Of het nu gaat om het nieuwste mobieltje, de iPod, de merkkleding, een lcd-scherm of een duur schoolreisje voor je kinderen, we willen alles kunnen. Het is een enorme druk, die we onszelf maar blijven opleggen.”
Van der Sande heeft de afgelopen maanden vele debatten met de oppositie gevoerd over de opkomst van voedselbanken en de gezinnen in schulden. De oppositiepartijen stellen dat de armoede in Nederland is toegenomen door de bezuinigingen van het kabinet. Daar is de VVD’er het volstrekt mee oneens. Al was het maar, stelt hij, omdat volgens de statistieken het percentage laagste inkomens momenteel juist lager is dan tien of vijftien jaar geleden. Van der Sande: „Dat betekent dus dat de oplossing van deze problemen niet ligt in het verhogen van de uitkeringen. Ze ontstaan veelal na een echtscheiding, werkloosheid of overlijden van de partner. Of het zijn mensen die wel de weg naar drank en drugs weten te vinden, maar niet naar hulp. Dat vraagt per groep dus een andere aanpak.”
Volgens de liberaal is het bij uitstek de taak voor gemeenten om deze hulp te coördineren. „Het is nu volstrekt onduidelijk waar je voor welke hulp moet zijn. Ook ik kan daar niet achter komen. Terwijl het cruciaal is om aan het begin van de problemen hulp en voorlichting te krijgen.
Het gaat dan nog om basale vragen. Waar kun je kwijtschelding van lokale lasten krijgen, en waar zorg- en huurtoeslag. Je moet ervoor zorgen dat mensen binnen een maand een uitkering krijgen, zodat ze geen schulden hoeven te maken. Gemeenten moeten hen helpen zichzelf te ontplooien. Maar nu zeggen gemeenten: ’Goh, wat sneu dat u problemen heeft; kabinet, de uitkeringen moeten omhoog!’ Daar help je deze mensen niet mee.”
Van der Sande vindt het ook te gemakkelijk om de agressieve reclames voor leningen de schuld te geven. „Alles wat je koopt, is je eigen verantwoordelijkheid. We kunnen die reclames wel indammen, maar dan ben je er nog niet. Want we blijven elkaar opjutten. Het kernprobleem is dat individualisme en materialisme zijn doorgeschoten. Het is tegenwoordig heel normaal om een lening af te sluiten. Mensen stappen makkelijker naar een postorderbedrijf dan dat ze de weg naar de bakker vinden om hun kinderen brood te geven. Dat zie ik om mij heen. Die mentaliteit is de afgelopen tien jaar erger geworden. In alle sociale lagen. Ik ben geen calvinist, maar we zijn wel heel veraf geraakt van de oude grondslag dat je moet sparen voordat je iets koopt.”
„Het individu heeft een cirkel om zichzelf heen getrokken en kijkt verder nergens naar. We zijn egoïstisch geworden en negatief. We voelen ons arm als we niet hetzelfde kunnen kopen als anderen.”
„We klagen over onveiligheid, maar weten niet wanneer de buurman op vakantie is. Hoe kunnen mensen zich veilig voelen, als ze zich niet eens openstellen voor de omgeving?
En wat doen we met onze kinderen die uren achter de computer of tv zitten? Ik heb grote waardering voor de jeugdzender Nickelodeon. Die heeft onlangs op woensdagmiddag de zender op zwart gezet en de kinderen opgeroepen buiten te gaan spelen. Dat soort initiatieven moet er meer komen.”
Van der Sande hoopt dat mensen zichzelf eens in de spiegel bekijken en de vraag stellen: Waarom wil je altijd meer? „Is die nieuwe tv echt nodig? En moet het schoolreisje of het verjaardagsfeestje echt naar de Efteling zijn? Hebben de kinderen niet net zoveel plezier als ze naar de kaasboerderij in de buurt gaan of weer gaan koekhappen? En waarom moeten kinderen in de duurste merkkleding lopen? Ik persoonlijk ben erg voor het introduceren van schooluniformen. Iedereen dezelfde kleding. Dat haalt in ieder geval op dat vlak de ratrace bij kinderen weg. Mijn fractie is daar nog niet voor, maar het lijkt mij zeer goed.”
Is dit standpunt niet vreemd voor een politicus van een partij die materialisme en individualisme traditioneel hoog waardeert? Van de Sande vindt van niet. Volgens hem past zijn oproep juist heel goed in het liberale gedachtegoed. „We moeten minder materialistisch en meer naar het geluk van mensen kijken. Ik merk nu dat mensen gevangenzitten in druk van de omgeving om mee te doen. Dat is geen individuele vrijheid. Ik wil dat mensen zelf kiezen wat voor hun geluk is. Dat is bij uitstek een liberaal ideaal.”
http://www.trouw.nl/deverdieping/overigeartikelen/article281366.ece/Ed+van+der+Sande%3A+%26rsquo%3BWe+zijn+ego%26iuml% 3Bstisch+en+negatief+geworden%26rsquo%3B
door Esther Lammers
Een opvallend geluid van VVD-kamerlid Ed van der Sande. Waar zijn partij streeft naar individualisering en privatisering, hekelt de 39-jarige liberaal uit Brabant het doorgeschoten materialisme. „Ik ben erg voor het introduceren van schooluniformen."
Nederland is te materialistisch en te individualistisch geworden, vindt VVD-kamerlid Ed van der Sande. „We zitten gevangen in de ratrace en moeten almaar het nieuwste en meer hebben. Maar worden we daar gelukkiger van?”
De 39-jarige liberaal uit Brabant vindt dat er een maatschappelijke discussie moet komen over de cultuur die de Nederlanders in de greep heeft gekregen. „We hebben een grote innerlijke onrust om aan alles te kunnen meedoen. Of het nu gaat om het nieuwste mobieltje, de iPod, de merkkleding, een lcd-scherm of een duur schoolreisje voor je kinderen, we willen alles kunnen. Het is een enorme druk, die we onszelf maar blijven opleggen.”
Van der Sande heeft de afgelopen maanden vele debatten met de oppositie gevoerd over de opkomst van voedselbanken en de gezinnen in schulden. De oppositiepartijen stellen dat de armoede in Nederland is toegenomen door de bezuinigingen van het kabinet. Daar is de VVD’er het volstrekt mee oneens. Al was het maar, stelt hij, omdat volgens de statistieken het percentage laagste inkomens momenteel juist lager is dan tien of vijftien jaar geleden. Van der Sande: „Dat betekent dus dat de oplossing van deze problemen niet ligt in het verhogen van de uitkeringen. Ze ontstaan veelal na een echtscheiding, werkloosheid of overlijden van de partner. Of het zijn mensen die wel de weg naar drank en drugs weten te vinden, maar niet naar hulp. Dat vraagt per groep dus een andere aanpak.”
Volgens de liberaal is het bij uitstek de taak voor gemeenten om deze hulp te coördineren. „Het is nu volstrekt onduidelijk waar je voor welke hulp moet zijn. Ook ik kan daar niet achter komen. Terwijl het cruciaal is om aan het begin van de problemen hulp en voorlichting te krijgen.
Het gaat dan nog om basale vragen. Waar kun je kwijtschelding van lokale lasten krijgen, en waar zorg- en huurtoeslag. Je moet ervoor zorgen dat mensen binnen een maand een uitkering krijgen, zodat ze geen schulden hoeven te maken. Gemeenten moeten hen helpen zichzelf te ontplooien. Maar nu zeggen gemeenten: ’Goh, wat sneu dat u problemen heeft; kabinet, de uitkeringen moeten omhoog!’ Daar help je deze mensen niet mee.”
Van der Sande vindt het ook te gemakkelijk om de agressieve reclames voor leningen de schuld te geven. „Alles wat je koopt, is je eigen verantwoordelijkheid. We kunnen die reclames wel indammen, maar dan ben je er nog niet. Want we blijven elkaar opjutten. Het kernprobleem is dat individualisme en materialisme zijn doorgeschoten. Het is tegenwoordig heel normaal om een lening af te sluiten. Mensen stappen makkelijker naar een postorderbedrijf dan dat ze de weg naar de bakker vinden om hun kinderen brood te geven. Dat zie ik om mij heen. Die mentaliteit is de afgelopen tien jaar erger geworden. In alle sociale lagen. Ik ben geen calvinist, maar we zijn wel heel veraf geraakt van de oude grondslag dat je moet sparen voordat je iets koopt.”
„Het individu heeft een cirkel om zichzelf heen getrokken en kijkt verder nergens naar. We zijn egoïstisch geworden en negatief. We voelen ons arm als we niet hetzelfde kunnen kopen als anderen.”
„We klagen over onveiligheid, maar weten niet wanneer de buurman op vakantie is. Hoe kunnen mensen zich veilig voelen, als ze zich niet eens openstellen voor de omgeving?
En wat doen we met onze kinderen die uren achter de computer of tv zitten? Ik heb grote waardering voor de jeugdzender Nickelodeon. Die heeft onlangs op woensdagmiddag de zender op zwart gezet en de kinderen opgeroepen buiten te gaan spelen. Dat soort initiatieven moet er meer komen.”
Van der Sande hoopt dat mensen zichzelf eens in de spiegel bekijken en de vraag stellen: Waarom wil je altijd meer? „Is die nieuwe tv echt nodig? En moet het schoolreisje of het verjaardagsfeestje echt naar de Efteling zijn? Hebben de kinderen niet net zoveel plezier als ze naar de kaasboerderij in de buurt gaan of weer gaan koekhappen? En waarom moeten kinderen in de duurste merkkleding lopen? Ik persoonlijk ben erg voor het introduceren van schooluniformen. Iedereen dezelfde kleding. Dat haalt in ieder geval op dat vlak de ratrace bij kinderen weg. Mijn fractie is daar nog niet voor, maar het lijkt mij zeer goed.”
Is dit standpunt niet vreemd voor een politicus van een partij die materialisme en individualisme traditioneel hoog waardeert? Van de Sande vindt van niet. Volgens hem past zijn oproep juist heel goed in het liberale gedachtegoed. „We moeten minder materialistisch en meer naar het geluk van mensen kijken. Ik merk nu dat mensen gevangenzitten in druk van de omgeving om mee te doen. Dat is geen individuele vrijheid. Ik wil dat mensen zelf kiezen wat voor hun geluk is. Dat is bij uitstek een liberaal ideaal.”
http://www.trouw.nl/deverdieping/overigeartikelen/article281366.ece/Ed+van+der+Sande%3A+%26rsquo%3BWe+zijn+ego%26iuml% 3Bstisch+en+negatief+geworden%26rsquo%3B