Seif
13-06-06, 00:43
Westelijke Sahara / ’Marokko zorgt ervoor dat het hier geen Darfur wordt’
door Julie van Traa in Lajoen
Voor de één is Lajoen, de hoofdstad van de Westelijke Sahara, een gekoloniseerde stad. Voor de ander is het een oase van rust of een plek om geld te verdienen.
Op avenue Mekka, de hoofdstraat, slenteren vrouwen in malhafa’s – traditionele omslagdoeken – langs kledingwinkeltjes en flirten scholieren met elkaar, hun schoolboeken onder de arm. Het is zeven uur ’s avonds, de felle zon gaat onder, de mensen komen naar buiten. Op de achtergrond steken zandduinen boven de huizen uit. Niets wijst op een stad in oorlogsgebied, behalve enkele witte VN-jeeps en Marokkaanse militairen die de wacht houden.
Maar voor Elralia Djimi is Lajoen een kazerne. „Overal zijn militairen en politiemensen.” Ze woont met haar man en vijf kinderen in deze hoofdstad van ’bezet gebied ’, de Westelijke Sahara. Haar leven staat in het teken van de strijd die de Saharaanse onafhankelijkheidsbeweging Front Polisario voert tegen de ’bezetter’: de Marokkaanse staat.
De stadsbevolking is sinds de bezetting verviervoudigd en het overgrote deel komt nu uit het noorden: Marokko. Zij krijgen de beste baantjes, terwijl de Saharanen werkloos toekijken, aldus Djimi. Een Saharaan kan niet bij de politie of het leger werken, in ziekenhuizen zijn alle artsen Marokkaans en ook de gouverneur van Lajoen komt uit het noorden. „De Marokkaanse autoriteiten behandelen ons als tweederangsburgers.”
Het meest stuitend vindt ze dat haar stichting, die opkomt voor Saharaanse slachtoffers van mensenrechtenschendingen, niet door de Marokkaanse autoriteiten wordt erkend. En dat terwijl Lajoen zo’n driehonderd stichtingen telt, die bijna allemaal pro-Marokkaans zijn. Zelf werd ze eind jaren tachtig vier jaar opgesloten in een kazerne, ze deelde een cel van twaalf vierkante meter met tien andere vrouwen.
De Marokkaanse Amina Ariri woont in dezelfde stad, maar voor haar is het er aangenaam vertoeven. „We hebben hier een rustig leven, een leven zoals in andere Marokkaanse steden”, vertelt ze in haar kantoor in het centrum van de stad. Ariri is beëdigd juridisch adviseur. Al zestien jaar staat ze bedrijven bij die zich in Lajoen willen vestigen. Ze voelt zich er meer thuis dan in haar geboortestad Casablanca.
„Lajoen is een stad vol kansen voor jonge ondernemers; er is nog veel onontgonnen”, zegt ze enthousiast. Ze wijst uit het raam naar de winkels en bedrijven die als paddenstoelen uit de grond schieten. „Dertig jaar geleden had de stad geen geasfalteerde straten; was er geen elektriciteit of stromend water.”
Bedrijven die zich hier vestigen hoeven aan de Marokkaanse overheid geen belasting te betalen. Op primaire goederen als olie en meel wordt geen btw geheven en de benzine wordt gesubsidieerd. Ambtenaren krijgen vijftig procent extra bovenop hun brutoloon.
In restaurants, hotels en in de haven werken Marokkanen voor een minimumloon. Saharanen zie je er niet. „Dat komt omdat wij Saharanen niet van handarbeid houden”, zegt directeur Mohammed Abdoe Essallami van het regionale opleidingscentrum. Tot veertig jaar geleden leefden de Saharanen als nomaden in stamverband, met daarbinnen meesters (de witten), slaven (de zwarten) en handwerklieden. De meeste Saharanen behoren tot de eerste klasse, legt Essallami uit.
Hij voelt zich geen tweederangsburger. Integendeel: Marokko heeft hem kansen gegeven. Hetzelfde geldt voor Sjaaraf Ddine, presentator bij de regionale televisiezender. „Wij, van de jonge generatie die zijn geboren onder Marokkaanse vlag, wij hebben het gehad met het conflict”, zegt hij. In zijn ogen is er geen scheiding aan te geven tussen Saharanen en Marokkanen. „Marokko heeft deze realiteit gecreëerd en daar moeten we mee leven. Ik ben er eerlijk gezegd blij mee. Marokko zorgt voor stabiliteit in de regio, anders verandert het hier in Darfur”, zegt hij.
In zijn ogen is armoede het grootste probleem van de regio. De werkloosheid loopt tegen de dertig procent, volgens hem de reden waarom velen separatist worden.
Een stoet groene jeeps rijdt door de stad. Duitse toeristen maken een uitstapje. Hun cruiseschip vertrekt over een paar uur uit Lajoen om terug te varen naar de Canarische eilanden. De gemeente wil van Lajoen een toeristische trekpleister maken. Maar slechts een paar straten verderop houden soldaten de wacht. Want deze buurt was vorig jaar nog het toneel van heftige rellen tussen Polisario-aanhangers en de Marokkaanse politie.
Bron: Trouw (http://www.trouw.nl/hetnieuws/wereld/article347232.ece/Westelijke_Sahara_Marokko_zorgt_ervoor_dat_het_hie r_geen_Darfur_wordt)
door Julie van Traa in Lajoen
Voor de één is Lajoen, de hoofdstad van de Westelijke Sahara, een gekoloniseerde stad. Voor de ander is het een oase van rust of een plek om geld te verdienen.
Op avenue Mekka, de hoofdstraat, slenteren vrouwen in malhafa’s – traditionele omslagdoeken – langs kledingwinkeltjes en flirten scholieren met elkaar, hun schoolboeken onder de arm. Het is zeven uur ’s avonds, de felle zon gaat onder, de mensen komen naar buiten. Op de achtergrond steken zandduinen boven de huizen uit. Niets wijst op een stad in oorlogsgebied, behalve enkele witte VN-jeeps en Marokkaanse militairen die de wacht houden.
Maar voor Elralia Djimi is Lajoen een kazerne. „Overal zijn militairen en politiemensen.” Ze woont met haar man en vijf kinderen in deze hoofdstad van ’bezet gebied ’, de Westelijke Sahara. Haar leven staat in het teken van de strijd die de Saharaanse onafhankelijkheidsbeweging Front Polisario voert tegen de ’bezetter’: de Marokkaanse staat.
De stadsbevolking is sinds de bezetting verviervoudigd en het overgrote deel komt nu uit het noorden: Marokko. Zij krijgen de beste baantjes, terwijl de Saharanen werkloos toekijken, aldus Djimi. Een Saharaan kan niet bij de politie of het leger werken, in ziekenhuizen zijn alle artsen Marokkaans en ook de gouverneur van Lajoen komt uit het noorden. „De Marokkaanse autoriteiten behandelen ons als tweederangsburgers.”
Het meest stuitend vindt ze dat haar stichting, die opkomt voor Saharaanse slachtoffers van mensenrechtenschendingen, niet door de Marokkaanse autoriteiten wordt erkend. En dat terwijl Lajoen zo’n driehonderd stichtingen telt, die bijna allemaal pro-Marokkaans zijn. Zelf werd ze eind jaren tachtig vier jaar opgesloten in een kazerne, ze deelde een cel van twaalf vierkante meter met tien andere vrouwen.
De Marokkaanse Amina Ariri woont in dezelfde stad, maar voor haar is het er aangenaam vertoeven. „We hebben hier een rustig leven, een leven zoals in andere Marokkaanse steden”, vertelt ze in haar kantoor in het centrum van de stad. Ariri is beëdigd juridisch adviseur. Al zestien jaar staat ze bedrijven bij die zich in Lajoen willen vestigen. Ze voelt zich er meer thuis dan in haar geboortestad Casablanca.
„Lajoen is een stad vol kansen voor jonge ondernemers; er is nog veel onontgonnen”, zegt ze enthousiast. Ze wijst uit het raam naar de winkels en bedrijven die als paddenstoelen uit de grond schieten. „Dertig jaar geleden had de stad geen geasfalteerde straten; was er geen elektriciteit of stromend water.”
Bedrijven die zich hier vestigen hoeven aan de Marokkaanse overheid geen belasting te betalen. Op primaire goederen als olie en meel wordt geen btw geheven en de benzine wordt gesubsidieerd. Ambtenaren krijgen vijftig procent extra bovenop hun brutoloon.
In restaurants, hotels en in de haven werken Marokkanen voor een minimumloon. Saharanen zie je er niet. „Dat komt omdat wij Saharanen niet van handarbeid houden”, zegt directeur Mohammed Abdoe Essallami van het regionale opleidingscentrum. Tot veertig jaar geleden leefden de Saharanen als nomaden in stamverband, met daarbinnen meesters (de witten), slaven (de zwarten) en handwerklieden. De meeste Saharanen behoren tot de eerste klasse, legt Essallami uit.
Hij voelt zich geen tweederangsburger. Integendeel: Marokko heeft hem kansen gegeven. Hetzelfde geldt voor Sjaaraf Ddine, presentator bij de regionale televisiezender. „Wij, van de jonge generatie die zijn geboren onder Marokkaanse vlag, wij hebben het gehad met het conflict”, zegt hij. In zijn ogen is er geen scheiding aan te geven tussen Saharanen en Marokkanen. „Marokko heeft deze realiteit gecreëerd en daar moeten we mee leven. Ik ben er eerlijk gezegd blij mee. Marokko zorgt voor stabiliteit in de regio, anders verandert het hier in Darfur”, zegt hij.
In zijn ogen is armoede het grootste probleem van de regio. De werkloosheid loopt tegen de dertig procent, volgens hem de reden waarom velen separatist worden.
Een stoet groene jeeps rijdt door de stad. Duitse toeristen maken een uitstapje. Hun cruiseschip vertrekt over een paar uur uit Lajoen om terug te varen naar de Canarische eilanden. De gemeente wil van Lajoen een toeristische trekpleister maken. Maar slechts een paar straten verderop houden soldaten de wacht. Want deze buurt was vorig jaar nog het toneel van heftige rellen tussen Polisario-aanhangers en de Marokkaanse politie.
Bron: Trouw (http://www.trouw.nl/hetnieuws/wereld/article347232.ece/Westelijke_Sahara_Marokko_zorgt_ervoor_dat_het_hie r_geen_Darfur_wordt)