PDA

Bekijk Volledige Versie : Het meest keurige Oranje in jaren



Seif
23-06-06, 11:33
Het meest keurige Oranje in jaren

Gepubliceerd op donderdag 22 juni 2006

Twee jaar geleden legden de media het hoofd van bondscoach Dick Advocaat massaal op het hakblok. Hoe verslaan ze nu het wereldkampioenschap voetbal? Twee wetenschappers draaien de lenzen om. Een wekelijkse analyse van de brij aan beelden en letters.

Winnen is niet genoeg. In dagblad Trouw schrijft de televisierecensent dat hij zich geërgerd heeft aan de polonaise van de Nederlandse spelers na afloop van de gewonnen wedstrijd tegen Ivoorkust. Het is een voorzichtige poging om de gelaten stemming in de media te doorbreken. ,,Met gebogen hoofd en onder striemende fluitconcerten hadden we de kleedkamer op moeten zoeken na de tegenstander voor zijn genadige optreden te hebben bedankt.’’

Is het nooit goed? Vroeger was er geregeld kritiek op aantrekkelijk en bij vlagen zelfs dicterend voetbal zonder resultaat. Nu wordt er met minder spel wél gewonnen, maar: ,,We willen domineren, declasseren. Voetbal is niks voor werkers, voetbal is voor kunstenaars.’’

Voetbal stilt onze superioriteitsbehoefte, tenminste dat zou het moeten doen. In velerlei opzichten. Jacco van Sterkenburg, verbonden aan het Mulier Instituut, heeft in het verleden onderzoek gedaan naar de manier waarop zwarte sporters in beeld worden gebracht. Een mooie testcase was natuurlijk de wedstrijd tussen de donkere spelers van de Ivoorkust en het Nederlands elftal ‘dat meer dan andere jaren een wit team is’.

Leiderschap

,,Zwarte voetballers worden vaak omschreven als fysiek sterk. Ze worden neergezet als oermensen en daarmee krijgen de witte tegenstanders impliciet het etiket opgeplakt van de tactisch en mentaal sterkeren. Dat gebeurde ook zo bij deze wedstrijd. De commentator zei over een invaller van Ivoorkust dat het ‘een grote, sterke man was waar je van zou schrikken’. En Johan Cruijff concludeerde dat het logisch is dat Drogba de aanvoerdersband draagt, omdat hij de grootste is. Heel raar natuurlijk om leiderschap in fysieke termen uit te leggen.’’

,,Met deze manier van verslaggeving wordt het beeld in stand gehouden dat etnische minderheidsgroepen in ondergeschikte positie horen. Immers: fysieke kwaliteiten zijn weliswaar bepalend op het sportveld, maar verder tellen ze minder in de Westerse samenleving. In de politiek en het bedrijfsleven zijn hele andere kwaliteiten vereist om de top de bereiken. Dat is een wetenschappelijke theorie die hier achter schuilt.’’

De impact van de voetbalanalytici moet dus niet onderschat worden. Op soms zeer subtiele wijze beïnvloeden zij –al dan niet bewust- de mening van het publiek. Woordkeuze bijvoorbeeld luistert nauw. Op de televisie introduceert de presentator de samenvatting van de wedstrijd van Australië als volgt: ,,We gaan kijken naar de kansen die Guus had tegen Brazilië.’’ Van Sterkenburg: ,,Als Zuid-Korea ten tonele verschijnt, hebben ze het nooit over Dick Advocaat tegen …’’

De voorganger van Marco van Basten zal wel altijd minder geliefd blijven dan Guus Hiddink. Johan Derksen noemde hem op RTL weer laf in zijn strategische keuze. Zelf heeft Advocaat zijn lach wel hervonden, na het Europees Kampioenschap van twee jaar geleden. ,,Wisselen is mijn sterke kant’’, zei hij laatst grinnikend voor de camera. Hij zit lekker in zijn vel. Er zijn ook nog geen oproepen geweest om hem te laten stenigen. De Nederlandse pers kan zich niet echt meer druk maken over de man die een volk in Azië dient.

Keurig

Maar waarover wel? Dat vraagt mediakenner Joke Hermes zich af. Het gelijkspel tegen Argentinië wordt door de media uitgelegd als een gewonnen punt en niet als twee verloren punten. De televisierecensent van Trouw blijft alleen staan in de verontwaardiging.

Hermes, docent aan de Universiteit van Amsterdam: ,,Ik proef dat de stemming onder de mensen aan het omslaan is, van afwachtend naar kritisch. Maar in de media blijft het respect naar Van Basten overheersen. In het weekeinde zag ik foto’s in de kranten van het vrouwenbezoek. De echtgenotes van de spelers mochten even langskomen. Ze zouden bejaard kunnen zijn. Daar liepen ze; wandelend, gestrekte benen, ferme pas vooruit. De boodschap is duidelijk: dit is het meest keurige Nederlands elftal in jaren.’’

Esther Scholten


Bron: Oranje.nl (http://www.oranje.nl/planet/show/id=2041830/contentid=725041)