Seif
18-07-06, 18:19
Iran laat preventieve aanval uitvoeren
In plaats van sancties passief af te wachten, hebben de Iraanse leiders ervoor gekozen een crisis in het Midden-Oosten te ontketenen door aanvallen op Israël te organiseren, stelt Edward N. Luttwak vast.
De ruziënde en onderling rivaliserende leiders van Iran hebben, zo blijkt uit hun daden, het bod van Europa en de Verenigde Staten van onder meer een kernreactor, reserveonderdelen voor vliegtuigen en economische samenwerking, in ruil voor het staken van hun op uraniumverrijking gerichte activiteiten, verworpen. Veel mensen hoopten dat de Iraanse leiders het bod ondanks hun extremisme zouden aanvaarden, al was het maar om sancties te ontlopen – die er overigens zeker zullen komen, zelfs als China en Rusland weigeren die in de VNVeiligheidsraad te ondersteunen. De VS en Europa zitten ditmaal op één lijn en kunnen Iran in feite afsluiten van het mondiale banksysteem, Iraanse leiders ervan weerhouden naar het Westen te reizen en de export naar Iran van alles behalve voedsel en medicijnen stopzetten.
In plaats van de sancties passief af te wachten, hebben de Iraanse leiders ervoor gekozen een crisis in het Midden-Oosten te ontketenen door aanvallen op Israël te organiseren. Hun doel is het ontmoedigen van de VS en de Europeanen om nóg een crisis te laten uitbarsten – de financiële markten en de alledaagse politiek in Europa kunnen nu eenmaal maar één crisis tegelijk aan. Zij hopen wellicht ook de huidige eenheid van de EU en de VS uiteen te doen vallen.
Bovendien wordt Irans aanspraak op het leiderschap van de moslimwereld ondermijnd door het conflict in Irak, waar Iran de shi’itische milities steunt die soennitische Irakezen vermoorden. Iedere bloedige dag van bomaanslagen en executies herinnert de Arabieren eraan dat de Iraniërs noch Arabisch noch soennitisch zijn. Maar een aanval op Israël verenigt alle moslims en verwerft de dankbaarheid van alle Arabieren.
De stap van Iran werd voorbereid in een reeks ontmoetingen met zowel Hamas als Hezbollah in Libanon. Khaled Mashal, de hoogste leider van Hamas, die onder Syrische bescherming in Damascus woont, reisde naar Teheran, waar hij zo’n 50 miljoen dollar aan broodnodige contanten ontving. Hoewel Hamas een afsplitsing is van de soennitische Moslimbroederschap, wiens Arabische financiers een hekel hebben aan de ayatollahs, besloot de beweging medewerking te verlenen aan het Iraanse plan omdat zij diplomatiek geïsoleerd was en afgesloten van westerse steun wegens haar weigering om Israël te erkennen.
Hamas trad op door de raketaanvallen op nabijgelegen Israëlisch grondgebied te verhevigen, en door een commando-actie in Israël zelf te organiseren, waarbij twee soldaten werden gedood en één gevangen werd genomen. Dat lokte een Israëlische vergelding uit, waardoor de crisis in Gaza ontstond die Iran op het oog had. Wat de gevolgen voor het leven in Gaza aangaat, heeft Hamas – net als Yasser Arafat – laten zien zich meer gelegen te laten liggen aan het idee van Palestina dan aan de Palestijnen zelf.
Het kostte veel meer moeite om Hezbollah zich naar Irans strategie te laten schikken.
Hoewel de beweging een zwaarbewapende, goedbetaalde en geüniformeerde guerrilla/terreur-strijdmacht van zo’n 5000 man op de been houdt, streeft haar leider, Hassan Nasrallah, er al jaren naar om van Hezbollah een legitieme politieke partij te maken, en de belangrijkste vertegenwoordiger van de Libanese shi’ieten.
Deze poging was zó succesvol dat Hezbollah nu twee ministers in de Libanese regering heeft. Maar om door de andere Libanezen aanvaard te worden, en tot op zekere hoogte ook de steun van zijn medeshi’ieten te behouden, moest Hezbollah zich aansluiten bij de Libanese consensus over de prioriteit van de wederopbouw en het economisch herstel, na jaren van burgeroorlog.
Dat betekende het vermijden van een oorlog met Israël.
Hezbollah heeft van de VN-Veiligheidsraad opdracht gekregen zich te ontwapenen en zijn militie te ontbinden, maar de beweging beweerde zelfs na Israëls volledige terugtrekking uit Libanon in 2000 zijn wapens nodig te hebben om ‘Libanees grondgebied’ te kunnen bevrijden. Dat sloeg op een klein stukje land, de zogenoemde ‘boerderijen van Sheba’, die volgens VN-inspecteurs in Israël liggen, maar door Hezbollah als deel van Libanon worden beschouwd.
De andere Libanese politieke partijen stemden ermee in dat Hezbollah zijn wapens mocht houden om daar te kunnen vechten – onder de uitdrukkelijke voorwaarde dat het langs de rest van de grens rustig zou blijven. Die voorwaarde werd door Nasrallah geschonden toen hij opdracht gaf tot de aanval op een Israëlische patrouille, ver van de ‘boerderijen van Sheba’, en tot het afvuren van raketten op Israëlische doelen. Daarmee heeft Hezbollah zijn politieke positie in Libanon te grabbel gegooid.
Voor de Israëlische coalitieregering van premier Ehud Olmert liggen de zaken betrekkelijk eenvoudig. Israël trok zich terug uit Gaza, in een poging de geweldscyclus daar te beëindigen, en in de veronderstelling dat Israëls grondgebied niet zou worden aangevallen. Maar die mogelijkheid was natuurlijk wel ingecalculeerd, en de militaire planners besloten dat het enig mogelijke antwoord in dat geval een tegenaanval was die zó zwaar zou zijn en zó lang zou duren als nodig zou zijn om de Palestijnse aanvallen te laten stoppen, wegens uitputting of door het bereiken van een overeenkomst.
De controle van Hamas over de Palestijnse Autoriteit verkleint of vergroot de noodzaak van een Israëlische militaire aanval niet, maar verhoogt wel de politieke voordelen daarvan, omdat de gevechten en de verwoestingen de bevolking van Gaza duidelijk maken dat hun leiders hun fysieke voortbestaan in gevaar brengen.
Wat Hezbollah betreft blijft het Israëlische militaire antwoord geenszins beperkt tot vergelding. In de loop der jaren heeft Hezbollah enige duizenden raketten, waaronder zo’n honderd projectielen voor de langere afstand, uit Iran ontvangen en opgeslagen. Onlangs bedreigden twee Iraanse leiders Israël op onthullende wijze met raketbeschietingen door Hezbollah als het land de nucleaire installaties van Iran zou aanvallen. Daarom maakt Israël van de gelegenheid gebruik om de ondergrondse en andere plekken op te sporen en te vernietigen waar Hezbollah zijn raketten heeft opgeslagen.
Israëls politieke doel is het vernietigen van Hezbollahs positie als legitieme Libanese politieke partij, door de beweging af te schilderen als een betaalde agent van Iran die louter buitenlandse belangen dient, met gruwelijke gevolgen voor Libanon zelf. Daarom blokkeert Israël Libanons zeehavens, heeft het de landingsbanen van de drie grote vliegvelden, waaronder de internationale luchthaven van Beiroet, verwoest, en staat het klaar om zonodig energiecentrales en andere hoogwaardige objecten te vernietigen om voldoende politieke druk op Hezbollah te ontwikkelen.
Als de Libanese politieke krachten en de aanhangers van Nasrallah hem niet tot een bestand kunnen bewegen, zal Israël nog meer doelen onder vuur nemen, waaronder zijn kantoren in Zuid-Beiroet. Als Hezbollah nog meer raketten afvuurt, zal het Israëlische leger de grens oversteken tot diep in Libanon.
De afloop in Gaza en Zuid-Libanon is door het militaire overwicht van Israël uiteraard zeer voorspelbaar. De enige open kwestie is nu nog slechts hoeveel schade Israël zal moeten toebrengen om een nieuw staakt-het-vuren af te dwingen.
Edward N. Luttwak is als adviseur verbonden aan het Center for Strategic and International Studies in Washington.
© Project Syndicate
Bron: NRC Handelsblad
In plaats van sancties passief af te wachten, hebben de Iraanse leiders ervoor gekozen een crisis in het Midden-Oosten te ontketenen door aanvallen op Israël te organiseren, stelt Edward N. Luttwak vast.
De ruziënde en onderling rivaliserende leiders van Iran hebben, zo blijkt uit hun daden, het bod van Europa en de Verenigde Staten van onder meer een kernreactor, reserveonderdelen voor vliegtuigen en economische samenwerking, in ruil voor het staken van hun op uraniumverrijking gerichte activiteiten, verworpen. Veel mensen hoopten dat de Iraanse leiders het bod ondanks hun extremisme zouden aanvaarden, al was het maar om sancties te ontlopen – die er overigens zeker zullen komen, zelfs als China en Rusland weigeren die in de VNVeiligheidsraad te ondersteunen. De VS en Europa zitten ditmaal op één lijn en kunnen Iran in feite afsluiten van het mondiale banksysteem, Iraanse leiders ervan weerhouden naar het Westen te reizen en de export naar Iran van alles behalve voedsel en medicijnen stopzetten.
In plaats van de sancties passief af te wachten, hebben de Iraanse leiders ervoor gekozen een crisis in het Midden-Oosten te ontketenen door aanvallen op Israël te organiseren. Hun doel is het ontmoedigen van de VS en de Europeanen om nóg een crisis te laten uitbarsten – de financiële markten en de alledaagse politiek in Europa kunnen nu eenmaal maar één crisis tegelijk aan. Zij hopen wellicht ook de huidige eenheid van de EU en de VS uiteen te doen vallen.
Bovendien wordt Irans aanspraak op het leiderschap van de moslimwereld ondermijnd door het conflict in Irak, waar Iran de shi’itische milities steunt die soennitische Irakezen vermoorden. Iedere bloedige dag van bomaanslagen en executies herinnert de Arabieren eraan dat de Iraniërs noch Arabisch noch soennitisch zijn. Maar een aanval op Israël verenigt alle moslims en verwerft de dankbaarheid van alle Arabieren.
De stap van Iran werd voorbereid in een reeks ontmoetingen met zowel Hamas als Hezbollah in Libanon. Khaled Mashal, de hoogste leider van Hamas, die onder Syrische bescherming in Damascus woont, reisde naar Teheran, waar hij zo’n 50 miljoen dollar aan broodnodige contanten ontving. Hoewel Hamas een afsplitsing is van de soennitische Moslimbroederschap, wiens Arabische financiers een hekel hebben aan de ayatollahs, besloot de beweging medewerking te verlenen aan het Iraanse plan omdat zij diplomatiek geïsoleerd was en afgesloten van westerse steun wegens haar weigering om Israël te erkennen.
Hamas trad op door de raketaanvallen op nabijgelegen Israëlisch grondgebied te verhevigen, en door een commando-actie in Israël zelf te organiseren, waarbij twee soldaten werden gedood en één gevangen werd genomen. Dat lokte een Israëlische vergelding uit, waardoor de crisis in Gaza ontstond die Iran op het oog had. Wat de gevolgen voor het leven in Gaza aangaat, heeft Hamas – net als Yasser Arafat – laten zien zich meer gelegen te laten liggen aan het idee van Palestina dan aan de Palestijnen zelf.
Het kostte veel meer moeite om Hezbollah zich naar Irans strategie te laten schikken.
Hoewel de beweging een zwaarbewapende, goedbetaalde en geüniformeerde guerrilla/terreur-strijdmacht van zo’n 5000 man op de been houdt, streeft haar leider, Hassan Nasrallah, er al jaren naar om van Hezbollah een legitieme politieke partij te maken, en de belangrijkste vertegenwoordiger van de Libanese shi’ieten.
Deze poging was zó succesvol dat Hezbollah nu twee ministers in de Libanese regering heeft. Maar om door de andere Libanezen aanvaard te worden, en tot op zekere hoogte ook de steun van zijn medeshi’ieten te behouden, moest Hezbollah zich aansluiten bij de Libanese consensus over de prioriteit van de wederopbouw en het economisch herstel, na jaren van burgeroorlog.
Dat betekende het vermijden van een oorlog met Israël.
Hezbollah heeft van de VN-Veiligheidsraad opdracht gekregen zich te ontwapenen en zijn militie te ontbinden, maar de beweging beweerde zelfs na Israëls volledige terugtrekking uit Libanon in 2000 zijn wapens nodig te hebben om ‘Libanees grondgebied’ te kunnen bevrijden. Dat sloeg op een klein stukje land, de zogenoemde ‘boerderijen van Sheba’, die volgens VN-inspecteurs in Israël liggen, maar door Hezbollah als deel van Libanon worden beschouwd.
De andere Libanese politieke partijen stemden ermee in dat Hezbollah zijn wapens mocht houden om daar te kunnen vechten – onder de uitdrukkelijke voorwaarde dat het langs de rest van de grens rustig zou blijven. Die voorwaarde werd door Nasrallah geschonden toen hij opdracht gaf tot de aanval op een Israëlische patrouille, ver van de ‘boerderijen van Sheba’, en tot het afvuren van raketten op Israëlische doelen. Daarmee heeft Hezbollah zijn politieke positie in Libanon te grabbel gegooid.
Voor de Israëlische coalitieregering van premier Ehud Olmert liggen de zaken betrekkelijk eenvoudig. Israël trok zich terug uit Gaza, in een poging de geweldscyclus daar te beëindigen, en in de veronderstelling dat Israëls grondgebied niet zou worden aangevallen. Maar die mogelijkheid was natuurlijk wel ingecalculeerd, en de militaire planners besloten dat het enig mogelijke antwoord in dat geval een tegenaanval was die zó zwaar zou zijn en zó lang zou duren als nodig zou zijn om de Palestijnse aanvallen te laten stoppen, wegens uitputting of door het bereiken van een overeenkomst.
De controle van Hamas over de Palestijnse Autoriteit verkleint of vergroot de noodzaak van een Israëlische militaire aanval niet, maar verhoogt wel de politieke voordelen daarvan, omdat de gevechten en de verwoestingen de bevolking van Gaza duidelijk maken dat hun leiders hun fysieke voortbestaan in gevaar brengen.
Wat Hezbollah betreft blijft het Israëlische militaire antwoord geenszins beperkt tot vergelding. In de loop der jaren heeft Hezbollah enige duizenden raketten, waaronder zo’n honderd projectielen voor de langere afstand, uit Iran ontvangen en opgeslagen. Onlangs bedreigden twee Iraanse leiders Israël op onthullende wijze met raketbeschietingen door Hezbollah als het land de nucleaire installaties van Iran zou aanvallen. Daarom maakt Israël van de gelegenheid gebruik om de ondergrondse en andere plekken op te sporen en te vernietigen waar Hezbollah zijn raketten heeft opgeslagen.
Israëls politieke doel is het vernietigen van Hezbollahs positie als legitieme Libanese politieke partij, door de beweging af te schilderen als een betaalde agent van Iran die louter buitenlandse belangen dient, met gruwelijke gevolgen voor Libanon zelf. Daarom blokkeert Israël Libanons zeehavens, heeft het de landingsbanen van de drie grote vliegvelden, waaronder de internationale luchthaven van Beiroet, verwoest, en staat het klaar om zonodig energiecentrales en andere hoogwaardige objecten te vernietigen om voldoende politieke druk op Hezbollah te ontwikkelen.
Als de Libanese politieke krachten en de aanhangers van Nasrallah hem niet tot een bestand kunnen bewegen, zal Israël nog meer doelen onder vuur nemen, waaronder zijn kantoren in Zuid-Beiroet. Als Hezbollah nog meer raketten afvuurt, zal het Israëlische leger de grens oversteken tot diep in Libanon.
De afloop in Gaza en Zuid-Libanon is door het militaire overwicht van Israël uiteraard zeer voorspelbaar. De enige open kwestie is nu nog slechts hoeveel schade Israël zal moeten toebrengen om een nieuw staakt-het-vuren af te dwingen.
Edward N. Luttwak is als adviseur verbonden aan het Center for Strategic and International Studies in Washington.
© Project Syndicate
Bron: NRC Handelsblad