Marsipulami
22-09-06, 11:21
Küng: paus mist zelfkritiek en fundamentele islamkennis
Hilversum (Van onze redactie) 21 september 2006 - De dissidente theoloog Hans Küng (78), jarenlang collega van Joseph Ratzinger, twijfelt niet aan de goede bedoelingen van de paus. Maar volgens Küng gaat Benedictus inzake de islam te kort door de bocht en verzuimt hij kritisch naar het gewelddadige verleden van de RK-Kerk te kijken. Dat zegt Küng in een vandaag gepubliceerd interview met de Volkskrant.
Obscure keizer
Küng twijfelt er niet aan dat Benedictus XVI een open, eerlijke dialoog met de moslims wil aangaan. “Maar met zijn rede heeft hij de basis van zo’n dialoog enorm verzwakt. Hij heeft zijn angst voor gewapend geloofsfanatisme laten verwoorden door een tamelijk obscure Byzantijnse keizer die zich (..) buitengewoon bedreigd voelde door islamitische legers. Dat kan de reden zijn geweest voor het gebruik van deze tekst: onder theologen geniet dit fragment weinig bekendheid.”
Gruwelen in naam van christelijk geloof
Küng: “Het feit dat de paus geen moslim maar een ongelovige keizer heeft geciteerd, heeft bijgedragen aan de wrevel in de islamitische wereld. Daarmee onderstreepte hij de eenzijdigheid van zijn benadering. Het gaat niet aan om, als aanzet tot een dialoog, de islam te reduceren tot een bron van geweld. Als hij de moslims hiermee had willen aansporen tot zelfkritiek, had hij op zijn minst de gruwelen moeten noemen die uit naam van het christendom zijn begaan: de heksenverbrandingen, de geloofsvervolgingen en de kruistochten.”
Gebrek aan islamkennis
De Zwitserse theoloog vindt dat de pauselijke oratie in Regensburg vooral werd getekend door het ontbreken van fundamentele kennis van de islam. “Daarvan getuigt onder andere het feit dat hij de veroveringsoorlogen uit de begintijd van de islam als gelóófsoorlogen beschouwt. Hij had beter moeten weten.” Küng doelt op de expansiedrift van de Arabieren in de 7e eeuw. Dankzij de islam werden de Arabieren tot één volk gemaakt, waardoor ze niet meer hoefden te buigen voor de Byzantijnen en de Perzen. Vóór de Profeet Mohammed bestond er geen Arabische natie, maar een verzameling met elkaar strijdende stammen.
Begrip voor geschokte reacties
Naast christelijk theoloog is Küng ook religiewetenschapper. Bovendien is hij is president van de Global Ethic Foundation, gezeteld in de Duitse stad Tübingen. Deze stichting ijvert voor een gezamenlijke wereldethiek van de verschillende godsdiensten. Küng vindt als islamkenner de geschokte reacties op de uitspraken van de paus goed invoelbaar, ‘afgezien van de geweldserupties in het radicaal-islamitische kamp’. “Hij heeft de gevoeligheden in de Arabische wereld volledig miskend. En hij heeft de politieke context uit het oog verloren. Sinds de ongerechtvaardigde oorlog in Afghanistan, sinds de immorele inval in Irak, sinds de overval op Libanon heersen woede, toorn en vertwijfeling in dit deel van de wereld.”
Westen heeft veel gewelddadiger verleden
Küng: “Geen islamitisch land heeft ooit een westers land aangevallen. Dit weerhoudt de voormalige koloniale machten er echter niet van om de islamitische landen voortdurend de maat te nemen en de les te lezen. De paus had zich bewust moeten zijn van de ontzetting die dit in het Midden-Oosten bij de bevolking teweegbrengt. Er mogen best vragen aan de moslims worden gesteld, mits men zich daarbij bescheiden opstelt, en nooit uit het oog verliest dat het Westen een veel gewelddadiger verleden heeft dan de islamitische wereld.”
Toon eerbied voor islam
Het is volgens de voorman van Global Ethic Foundation belangrijk dat de paus nu niet de fout maakt die de Deense minister-president bij de cartoonkwestie maakte: géén gebaar van goede wil maken. De paus “moet daarin heel ruimhartig zijn. Hij moet eerbied voor de islam tonen. Hij moet de ethische impulsen prijzen die van de Koran zijn uitgegaan. Dan is hij misschien in een positie om de moslims tot zelfkritiek aan te sporen. En nee: dit is géén knieval. Het is de enige bijdrage die hij aan een vruchtbare dialoog kan leveren”, aldus Küng tegenover de Volkskrant.
Kerkelijke straf
Hans Küng studeerde filosofie en theologie in Rome en Parijs. Door paus Johannes XXIII werd hij aangesteld om als theoloog mee te werken aan de totstandkoming van de teksten van het Tweede Vaticaans Concilie. Paus Johannes Paulus II ontnam hem in 1979 de kerkelijke leerbevoegdheid, nadat Küng onder meer kritiek had geuit op het dogma van de pauselijke onfeilbaarheid. De kerkelijke straf leidde indertijd tot felle internationale protesten. Küng had in september 2005 in Castel Gandolfo een onderhoud met Benedictus XVI. Küng sprak nadien van een 'broederlijk onderhoud'. Tegenover Kruispunt zei de Zwitser dat hij zich door zijn voormalige collega gerehabiliteerd voelde.
Hilversum (Van onze redactie) 21 september 2006 - De dissidente theoloog Hans Küng (78), jarenlang collega van Joseph Ratzinger, twijfelt niet aan de goede bedoelingen van de paus. Maar volgens Küng gaat Benedictus inzake de islam te kort door de bocht en verzuimt hij kritisch naar het gewelddadige verleden van de RK-Kerk te kijken. Dat zegt Küng in een vandaag gepubliceerd interview met de Volkskrant.
Obscure keizer
Küng twijfelt er niet aan dat Benedictus XVI een open, eerlijke dialoog met de moslims wil aangaan. “Maar met zijn rede heeft hij de basis van zo’n dialoog enorm verzwakt. Hij heeft zijn angst voor gewapend geloofsfanatisme laten verwoorden door een tamelijk obscure Byzantijnse keizer die zich (..) buitengewoon bedreigd voelde door islamitische legers. Dat kan de reden zijn geweest voor het gebruik van deze tekst: onder theologen geniet dit fragment weinig bekendheid.”
Gruwelen in naam van christelijk geloof
Küng: “Het feit dat de paus geen moslim maar een ongelovige keizer heeft geciteerd, heeft bijgedragen aan de wrevel in de islamitische wereld. Daarmee onderstreepte hij de eenzijdigheid van zijn benadering. Het gaat niet aan om, als aanzet tot een dialoog, de islam te reduceren tot een bron van geweld. Als hij de moslims hiermee had willen aansporen tot zelfkritiek, had hij op zijn minst de gruwelen moeten noemen die uit naam van het christendom zijn begaan: de heksenverbrandingen, de geloofsvervolgingen en de kruistochten.”
Gebrek aan islamkennis
De Zwitserse theoloog vindt dat de pauselijke oratie in Regensburg vooral werd getekend door het ontbreken van fundamentele kennis van de islam. “Daarvan getuigt onder andere het feit dat hij de veroveringsoorlogen uit de begintijd van de islam als gelóófsoorlogen beschouwt. Hij had beter moeten weten.” Küng doelt op de expansiedrift van de Arabieren in de 7e eeuw. Dankzij de islam werden de Arabieren tot één volk gemaakt, waardoor ze niet meer hoefden te buigen voor de Byzantijnen en de Perzen. Vóór de Profeet Mohammed bestond er geen Arabische natie, maar een verzameling met elkaar strijdende stammen.
Begrip voor geschokte reacties
Naast christelijk theoloog is Küng ook religiewetenschapper. Bovendien is hij is president van de Global Ethic Foundation, gezeteld in de Duitse stad Tübingen. Deze stichting ijvert voor een gezamenlijke wereldethiek van de verschillende godsdiensten. Küng vindt als islamkenner de geschokte reacties op de uitspraken van de paus goed invoelbaar, ‘afgezien van de geweldserupties in het radicaal-islamitische kamp’. “Hij heeft de gevoeligheden in de Arabische wereld volledig miskend. En hij heeft de politieke context uit het oog verloren. Sinds de ongerechtvaardigde oorlog in Afghanistan, sinds de immorele inval in Irak, sinds de overval op Libanon heersen woede, toorn en vertwijfeling in dit deel van de wereld.”
Westen heeft veel gewelddadiger verleden
Küng: “Geen islamitisch land heeft ooit een westers land aangevallen. Dit weerhoudt de voormalige koloniale machten er echter niet van om de islamitische landen voortdurend de maat te nemen en de les te lezen. De paus had zich bewust moeten zijn van de ontzetting die dit in het Midden-Oosten bij de bevolking teweegbrengt. Er mogen best vragen aan de moslims worden gesteld, mits men zich daarbij bescheiden opstelt, en nooit uit het oog verliest dat het Westen een veel gewelddadiger verleden heeft dan de islamitische wereld.”
Toon eerbied voor islam
Het is volgens de voorman van Global Ethic Foundation belangrijk dat de paus nu niet de fout maakt die de Deense minister-president bij de cartoonkwestie maakte: géén gebaar van goede wil maken. De paus “moet daarin heel ruimhartig zijn. Hij moet eerbied voor de islam tonen. Hij moet de ethische impulsen prijzen die van de Koran zijn uitgegaan. Dan is hij misschien in een positie om de moslims tot zelfkritiek aan te sporen. En nee: dit is géén knieval. Het is de enige bijdrage die hij aan een vruchtbare dialoog kan leveren”, aldus Küng tegenover de Volkskrant.
Kerkelijke straf
Hans Küng studeerde filosofie en theologie in Rome en Parijs. Door paus Johannes XXIII werd hij aangesteld om als theoloog mee te werken aan de totstandkoming van de teksten van het Tweede Vaticaans Concilie. Paus Johannes Paulus II ontnam hem in 1979 de kerkelijke leerbevoegdheid, nadat Küng onder meer kritiek had geuit op het dogma van de pauselijke onfeilbaarheid. De kerkelijke straf leidde indertijd tot felle internationale protesten. Küng had in september 2005 in Castel Gandolfo een onderhoud met Benedictus XVI. Küng sprak nadien van een 'broederlijk onderhoud'. Tegenover Kruispunt zei de Zwitser dat hij zich door zijn voormalige collega gerehabiliteerd voelde.