Qaiys
17-12-06, 09:05
Vreemdelingenbewaring mist menselijke maat'
door Floor Ligtvoet
Bespot en vernederd. Met enkel privacy in een isoleercel: zo behandelt Nederland vreemdelingen die moeten worden uitgezet. Hun noodkreten worden nauwelijks gehoord. Het zijn schaduwmensen, onbekend én onbemind.
DEN HAAG - Bijtend op zijn lip duwt Achmed, een jonge dertiger uit Noord-Syrië, zijn tranen weg. Hij wil zijn verhaal zo helder mogelijk vertellen, ook al breekt het angstzweet hem uit. Het vreemdelingenbeleid is streng maar rechtvaardig, verklaren Haagse politici, ,,maar jullie uitvoerders zijn racisten'', merkt Achmed cynisch op. Hij put uit eigen ervaring: ,,Bewaarders gooien je om niets dagenlang in de isoleercel.''
De activist van de verboden Syrische politieke partij Yakity ontvluchtte zijn land om in Nederland een veilige toekomst te vinden. Dat leek te gaan lukken. Achmed timmerde als student van de Rietveldacademie flink aan de weg, tot zijn advocate een belangrijke termijn in de asielprocedure liet verlopen. ,,Van de ene op de andere dag was ik uitgeprocedeerd en illegaal.''
De volgende maanden bracht hij niet langer door bij een goede vriendin, maar werd hij vastgezet op de drijvende vreemdelingengevangenis, de detentieboot Reno in Rotterdam. ,,Vijf maanden lang'', zegt Achmed gepijnigd. Toen bekeek de immigratiedienst IND zijn asielaanvraag opnieuw en kreeg hij alsnog een tijdelijke verblijfsvergunning.
Achmed wil weg en wel zo snel mogelijk. Hij heeft genoeg gezien. Zijn herinneringen aan de doelloze uren op een angstig krappe boot vol getraumatiseerde medegevangenen kan hij echter nergens ontlopen. ,,We zaten met zijn vieren op twintig vierkante meter en hadden continu ruzie over de televisie en het licht. Nergens was je alleen.''
Sommige gedetineerden gingen zich uit pure ellende als criminelen gedragen, vertelt hij. ,,Ze gooiden gloeiend heet water over elkaar heen, zodat ze zouden worden overgeplaatst naar een echte gevangenis. Daar waren de omstandigheden beter.''
Asieladvocaten zien al jaren met lede ogen aan hoe vreemdelingen aan een veel strenger, soberder regime worden onderworpen dan echte criminelen. Geregeld gaat het om mensen, onder andere gezinnen met kinderen, die jaren in Nederland hebben gewoond en niets op hun kerfstok hebben. Pure discriminatie, vinden de raadslieden.
Voor de mensen die door de overheid tot illegale vreemdeling zijn bestempeld, is er anders dan in gewone gevangenissen geen dagprogramma, geen arbeid én ook geen fitnessruimte beschikbaar. Ze hebben geen enkele privacy - behalve in de isoleercel. Luchten kan in een kooi op de kade waar ze als tijgers in rondjes lopen, schetst Loes Vellenga, voorzitter van de Vereniging Asieladvocaten en -Juristen Nederland.
Sober
Haar vereniging daagde de Staat voor de rechter. Die stelde prompt vanwege het sobere regime een maximum verblijfsduur op de boten vast van zes maanden. Anders dan in een gewone gevangenis met criminelen weten vluchtelingen die wachten op uitzetting nooit hoe lang hun totale verblijf in de vertrekcentra zal duren.
Het is een open ticket, afhankelijk van de snelheid waarmee de papierwinkel geregeld is die terugkeer mogelijk maakt. Dat maakt de detentie psychisch extra zwaar, benadrukken mensenrechtenorganisaties.
De rechter besluit doorgaans alleen de gevangenschap te beëindigen als de kans op uitzetting op termijn door de IND klein wordt geacht. De gemiddelde verblijfsduur in de vreemdelingenbewaring is twee tot drie maanden, laat het ministerie van Justitie weten. In de uitzetcentra ligt het rond de tien tot vijftien dagen. Er zijn echter ook flinke uitschieters naar boven.
Het Rijk verklaart steeds dat het verblijf, ook op de twee detentieschepen, aan alle wettelijke eisen voldoet. Toch lijken de klachten van illegale vreemdelingen en hun advocaten niet zomaar uit de lucht gegrepen. Ook van het justitiepersoneel houdt lang niet iedereen het werk in de vertrek- en uitzetcentra vol.
Zo kwam de katholieke justitiepastor Gerard Loman, die twee jaar lang geestelijke bijstand bood in detentiecentrum Zeist, vorig jaar in ernstige gewetensnood. Hij kon zich niet langer verenigen met de manier waarop wij als land met vreemdelingen, al dan niet legaal in ons land, omgaan, schreef hij in zijn afscheidsbrief aan collega's.
Nederland sluit mensen op ,,alsof zij zeer gevaarlijk zijn, houdt hen maandenlang in onzekerheid om ten slotte van het ene op het andere uur velen op straat te zetten met een briefje om binnen 24 uur het land te verlaten''. Mensen verspillen kostbare jaren van hun leven achter prikkeldraad, verwijt hij de politiek.
Shahabedin Zekavati uit Iran is moegestreden. ,,Ik zie mezelf als een dode engel'', verklaart hij met holle ogen. De man zat in 2004 gevangen in de uitzetcentra Zestienhoven en Schiphol-Oost. Daarna sliep Zekavati lange tijd op straat. Hij kon ondanks verwoede pogingen niet worden uitgezet.
Spionage
Iran wilde de man, die ze van spionage beschuldigde, niet meer als onderdaan erkennen. Dat bleek tijdens een vlucht onder begeleiding met de Koninklijke Marechaussee. Het nee bleef onverbiddelijk, en dus moest Zekavati onder dwang van Iran terug. In Nederland werd hij weer vastgezet om uiteindelijk op straat te worden gedumpt.
Illegaal en staatloos, met in zijn hand slechts een enkeltje richting de grens. ,,Ze zijn volkomen ziek in hun hoofd'', roept hij aangeslagen als het over de behandeling van de bewaarders in de centra gaat. De macht steeg hun naar het hoofd: ,,Wij kunnen alles doen'', zeiden ze tegen me, ,,want jij gaat weg en komt toch niet meer terug.''
Het ging er respectloos aan toe, vertelt de Iraniër. De celmuren waren dun. Noodgedwongen ving hij daarom gesprekken in de cel naast hem op.
,,Daar zat een mooi Bulgaars meisje van rond de twintig. 's Avonds vroeg een bewaker haar of ze een telefoonkaart wilde verdienen. Daarvoor moest ze wat schoonmaakwerk doen.'' Ze kon ook geld verdienen, legde de bewaker uit. ,,Zo'n twintig euro voor seks.''
Als het personeel iemand niet mocht, kreeg die het zwaar te verduren: ,,Ze kwamen op me af met de vraag waarom ik koffie op de grond had gegooid. Ik had niets gedaan'', geeft Zekavati als voorbeeld. De bewaker geloofde dat niet en toen had Zekavati niets meer in te brengen. De bewaker brulde: ,,Vandaag geen luchten. Jouw deur gaat dicht!''
Daar hielden de treiterijen niet mee op. ,,Ik heb veertien dagen achtereen in een isoleercel doorgebracht. Elke morgen haalden ze me eruit omdat ik moest douchen.'' De man slikt zijn schaamte weg en wendt zijn hoofd lichtjes af: ,,Ze keken gewoon naar me terwijl ik naakt was. Wat een lekker kontje, een lekker, klein kontje heb jij!'' doet hij de bewaker na.
Vlak voor zijn uitzetting moest de man zich op het vliegveld, midden december, weer uitkleden. Alle lichaamsholtes werden onderzocht. ,,Het was koud en ik kreeg helemaal niets om aan te trekken.''
Gepast geweld
Justitie heeft een negatieve uitwerking gehad op de vreemdelingenbewaring, stelt Ferdinand van Melle vast, een gepensioneerde protestantse pastor uit het grenshospitium in Amsterdam-Zuid-Oost. ,,Binnen de muren van de centra is alles gericht op veiligheid. Onder de mom daarvan worden mensen kortgehouden.''
Het ging er volgens hem niet om de beste, meest humane opvang te regelen. Als voorbeeld noemt hij de extreem korte termijn waarop vluchtelingen worden ingelicht over hun uitzetting. ,,Ze krijgen vaak pas een uurtje of zelfs een half uur van tevoren te horen dat ze moeten vertrekken.'' Tijd om hun spullen te pakken én afscheid te nemen is er daardoor nauwelijks. ,,Nu kunnen ze immers geen trammelant maken.''
Regelmatig werden vluchtelingen over hun aanstaande uitzetting verteld als de anderen aan het lunchen waren, legt Van Melle uit. Wie toevallig naar buiten keek, kon dan nog een glimp van familie X opvangen. Na de lunch was de familie voor verreweg de meeste gevangenen plotseling verdwenen. ,,Pastor Loman noemde het de uitzetmachine'', vertelt Van Melle. ,,Hij is daar vervolgens zwaar op aangesproken.''
Toch gaat het er niet altijd zachtzinnig aan toe, weet de pastor. De menselijke maat is zoek: ,,Een paar jaar terug werden een Chinese vrouw en haar baby uitgezet. Ze moesten van elkaar gescheiden worden want, zo zeiden de marechaussees die het transport verzorgden, de vrouw kon anders dreigen haar kind iets aan te doen om uitzetting te voorkomen.''
Een vrouwelijke bewaakster wilde het kind niet uit de handen van de moeder rukken. Ze kon dat niet over haar hart verkrijgen. De marechaussee deed het uiteindelijk wel, vertelt Van Melle.
,,Het was een afschuwelijk moment. De bezoekersgroepen, vrijwilligers van de kerk, stonden op dat moment buiten en zagen het tafereel. Die gingen volledig door het lint en wilden voor de transportwagen gaan liggen.''
De directeur van het grenshospitium aan de Tafelbergweg werd in Den Haag op het matje geroepen. Niet om hoe de mensen waren behandeld, maar omdat het voorval in de publiciteit was gekomen. ,,De bezoekers hadden dat nooit mogen zien,,, kreeg hij te horen.
Van Melle, die op de hoogte was van de uitzetting en zelf de bezoekersgroepen had gewaarschuwd, vindt dat hypocriet. Nederlanders mogen dat best weten. De pastor kreeg te verstaan dat als hij nog een keer zo'n stunt zou uithalen, hem de toegang tot de inrichting werd ontzegd.
Brandgevaar
Alles in het grenshospitium, dat inmiddels is gesloten wegens brandgevaar, moest ordelijk verlopen, vertelt de pastor: ,,Door bezuinigingen werd steeds meer gebruikgemaakt van cameratoezicht. Daarmee creëer je afstand. Wie heeft op den duur nog iets met de vastgezette vluchtelingen als je ze zelden spreekt?''
Geregeld beklaagden de vluchtelingen zich bij Van Melle over de botte manier waarop ze waren behandeld. ,,Ik wil de bal niet alleen bij de bewaarders en het management neerleggen.'' Het beleid wordt in Den Haag gemaakt, zegt hij.
Het personeel van DJI moet sinds enkele jaren multi-inzetbaar zijn. Een bewaarder moet, kort gezegd, in een gevangenis maar ook in de vreemdelingenbewaring kunnen werken. Ook al hebben ze voor dat laatste duidelijk niet gekozen, aldus Van Melle.
Verder werkten binnen de vertrek- en uitzetcentra ook mensen die vanwege een arbeidsconflict waren weggepromoveerd. ,,Die vonden werken met onschuldige mannen, vrouwen en kinderen soms helemaal niets'', aldus de pastor. Andere bewaarders kenden juist veel respect, maar er zaten ook lui bij die tuk waren op een vechtpartij: ,,Die hadden bepaald geen hekel aan het gebruik van 'gepast geweld'.''
Personeel hield elkaar ook in de tang om vooral niet te sociaal te worden. ,,Persoonlijke betrokkenheid werd van hogerhand met wantrouwen bezien. Dat was ook het cultuurtje. Je moest geen socio worden.''
Van Melle weet na tien jaar één ding heel zeker: de behuizing van vreemdelingen in Nederland is totaal niet zorgvuldig of rechtvaardig te noemen: ,,Het is bij de beesten af. Vooral op de boten.'' De Tafelbergweg was nog een gunstige uitzondering, maar op Zestienhoven of op Schiphol-Oost staan ze in luchtkooien, hekelt hij. Is het dan nog gek dat mensen op termijn als dieren worden behandeld? Hij blijft even stil. ,,Het is om ons rot te schamen.''
Reactie ministerie van Justitie
,,De uitgangspunten voor de vreemdelingenbewaring zijn een menswaardige, maar sobere opvang, waarbij de voorbereiding op het vertrek uit Nederland centraal staat. Vreemdelingen kunnen met klachten over hun behandeling altijd terecht bij een onafhankelijke commissie van toezicht, die aan elke inrichting is verbonden. Naar aanleiding van eerdere berichtgeving in de media over vermeende misstanden op de detentieboten in Rotterdam heeft de Inspectie voor de Sanctietoepassing, in samenwerking met de Raad voor Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming, dit voorjaar een onderzoek ingesteld. De inspectie concludeerde dat er op beide locaties geen sprake is van structurele misstanden of een verstoorde relatie tussen de bewoners en de vreemdelingentoezichthouders. Alle ondervraagden gaven in het onderzoek aan dat de relatie tussen bewoners en toezichthouders getuigt van wederzijds respect.''
Asieladvocaten zien al jaren met lede ogen aan hoe vreemdelingen aan een veel strenger, soberder regime worden onderworpen dan echte criminelen.
http://www.nederlandsdagblad.nl/Document.aspx?document=nd_artikel&id=83533
door Floor Ligtvoet
Bespot en vernederd. Met enkel privacy in een isoleercel: zo behandelt Nederland vreemdelingen die moeten worden uitgezet. Hun noodkreten worden nauwelijks gehoord. Het zijn schaduwmensen, onbekend én onbemind.
DEN HAAG - Bijtend op zijn lip duwt Achmed, een jonge dertiger uit Noord-Syrië, zijn tranen weg. Hij wil zijn verhaal zo helder mogelijk vertellen, ook al breekt het angstzweet hem uit. Het vreemdelingenbeleid is streng maar rechtvaardig, verklaren Haagse politici, ,,maar jullie uitvoerders zijn racisten'', merkt Achmed cynisch op. Hij put uit eigen ervaring: ,,Bewaarders gooien je om niets dagenlang in de isoleercel.''
De activist van de verboden Syrische politieke partij Yakity ontvluchtte zijn land om in Nederland een veilige toekomst te vinden. Dat leek te gaan lukken. Achmed timmerde als student van de Rietveldacademie flink aan de weg, tot zijn advocate een belangrijke termijn in de asielprocedure liet verlopen. ,,Van de ene op de andere dag was ik uitgeprocedeerd en illegaal.''
De volgende maanden bracht hij niet langer door bij een goede vriendin, maar werd hij vastgezet op de drijvende vreemdelingengevangenis, de detentieboot Reno in Rotterdam. ,,Vijf maanden lang'', zegt Achmed gepijnigd. Toen bekeek de immigratiedienst IND zijn asielaanvraag opnieuw en kreeg hij alsnog een tijdelijke verblijfsvergunning.
Achmed wil weg en wel zo snel mogelijk. Hij heeft genoeg gezien. Zijn herinneringen aan de doelloze uren op een angstig krappe boot vol getraumatiseerde medegevangenen kan hij echter nergens ontlopen. ,,We zaten met zijn vieren op twintig vierkante meter en hadden continu ruzie over de televisie en het licht. Nergens was je alleen.''
Sommige gedetineerden gingen zich uit pure ellende als criminelen gedragen, vertelt hij. ,,Ze gooiden gloeiend heet water over elkaar heen, zodat ze zouden worden overgeplaatst naar een echte gevangenis. Daar waren de omstandigheden beter.''
Asieladvocaten zien al jaren met lede ogen aan hoe vreemdelingen aan een veel strenger, soberder regime worden onderworpen dan echte criminelen. Geregeld gaat het om mensen, onder andere gezinnen met kinderen, die jaren in Nederland hebben gewoond en niets op hun kerfstok hebben. Pure discriminatie, vinden de raadslieden.
Voor de mensen die door de overheid tot illegale vreemdeling zijn bestempeld, is er anders dan in gewone gevangenissen geen dagprogramma, geen arbeid én ook geen fitnessruimte beschikbaar. Ze hebben geen enkele privacy - behalve in de isoleercel. Luchten kan in een kooi op de kade waar ze als tijgers in rondjes lopen, schetst Loes Vellenga, voorzitter van de Vereniging Asieladvocaten en -Juristen Nederland.
Sober
Haar vereniging daagde de Staat voor de rechter. Die stelde prompt vanwege het sobere regime een maximum verblijfsduur op de boten vast van zes maanden. Anders dan in een gewone gevangenis met criminelen weten vluchtelingen die wachten op uitzetting nooit hoe lang hun totale verblijf in de vertrekcentra zal duren.
Het is een open ticket, afhankelijk van de snelheid waarmee de papierwinkel geregeld is die terugkeer mogelijk maakt. Dat maakt de detentie psychisch extra zwaar, benadrukken mensenrechtenorganisaties.
De rechter besluit doorgaans alleen de gevangenschap te beëindigen als de kans op uitzetting op termijn door de IND klein wordt geacht. De gemiddelde verblijfsduur in de vreemdelingenbewaring is twee tot drie maanden, laat het ministerie van Justitie weten. In de uitzetcentra ligt het rond de tien tot vijftien dagen. Er zijn echter ook flinke uitschieters naar boven.
Het Rijk verklaart steeds dat het verblijf, ook op de twee detentieschepen, aan alle wettelijke eisen voldoet. Toch lijken de klachten van illegale vreemdelingen en hun advocaten niet zomaar uit de lucht gegrepen. Ook van het justitiepersoneel houdt lang niet iedereen het werk in de vertrek- en uitzetcentra vol.
Zo kwam de katholieke justitiepastor Gerard Loman, die twee jaar lang geestelijke bijstand bood in detentiecentrum Zeist, vorig jaar in ernstige gewetensnood. Hij kon zich niet langer verenigen met de manier waarop wij als land met vreemdelingen, al dan niet legaal in ons land, omgaan, schreef hij in zijn afscheidsbrief aan collega's.
Nederland sluit mensen op ,,alsof zij zeer gevaarlijk zijn, houdt hen maandenlang in onzekerheid om ten slotte van het ene op het andere uur velen op straat te zetten met een briefje om binnen 24 uur het land te verlaten''. Mensen verspillen kostbare jaren van hun leven achter prikkeldraad, verwijt hij de politiek.
Shahabedin Zekavati uit Iran is moegestreden. ,,Ik zie mezelf als een dode engel'', verklaart hij met holle ogen. De man zat in 2004 gevangen in de uitzetcentra Zestienhoven en Schiphol-Oost. Daarna sliep Zekavati lange tijd op straat. Hij kon ondanks verwoede pogingen niet worden uitgezet.
Spionage
Iran wilde de man, die ze van spionage beschuldigde, niet meer als onderdaan erkennen. Dat bleek tijdens een vlucht onder begeleiding met de Koninklijke Marechaussee. Het nee bleef onverbiddelijk, en dus moest Zekavati onder dwang van Iran terug. In Nederland werd hij weer vastgezet om uiteindelijk op straat te worden gedumpt.
Illegaal en staatloos, met in zijn hand slechts een enkeltje richting de grens. ,,Ze zijn volkomen ziek in hun hoofd'', roept hij aangeslagen als het over de behandeling van de bewaarders in de centra gaat. De macht steeg hun naar het hoofd: ,,Wij kunnen alles doen'', zeiden ze tegen me, ,,want jij gaat weg en komt toch niet meer terug.''
Het ging er respectloos aan toe, vertelt de Iraniër. De celmuren waren dun. Noodgedwongen ving hij daarom gesprekken in de cel naast hem op.
,,Daar zat een mooi Bulgaars meisje van rond de twintig. 's Avonds vroeg een bewaker haar of ze een telefoonkaart wilde verdienen. Daarvoor moest ze wat schoonmaakwerk doen.'' Ze kon ook geld verdienen, legde de bewaker uit. ,,Zo'n twintig euro voor seks.''
Als het personeel iemand niet mocht, kreeg die het zwaar te verduren: ,,Ze kwamen op me af met de vraag waarom ik koffie op de grond had gegooid. Ik had niets gedaan'', geeft Zekavati als voorbeeld. De bewaker geloofde dat niet en toen had Zekavati niets meer in te brengen. De bewaker brulde: ,,Vandaag geen luchten. Jouw deur gaat dicht!''
Daar hielden de treiterijen niet mee op. ,,Ik heb veertien dagen achtereen in een isoleercel doorgebracht. Elke morgen haalden ze me eruit omdat ik moest douchen.'' De man slikt zijn schaamte weg en wendt zijn hoofd lichtjes af: ,,Ze keken gewoon naar me terwijl ik naakt was. Wat een lekker kontje, een lekker, klein kontje heb jij!'' doet hij de bewaker na.
Vlak voor zijn uitzetting moest de man zich op het vliegveld, midden december, weer uitkleden. Alle lichaamsholtes werden onderzocht. ,,Het was koud en ik kreeg helemaal niets om aan te trekken.''
Gepast geweld
Justitie heeft een negatieve uitwerking gehad op de vreemdelingenbewaring, stelt Ferdinand van Melle vast, een gepensioneerde protestantse pastor uit het grenshospitium in Amsterdam-Zuid-Oost. ,,Binnen de muren van de centra is alles gericht op veiligheid. Onder de mom daarvan worden mensen kortgehouden.''
Het ging er volgens hem niet om de beste, meest humane opvang te regelen. Als voorbeeld noemt hij de extreem korte termijn waarop vluchtelingen worden ingelicht over hun uitzetting. ,,Ze krijgen vaak pas een uurtje of zelfs een half uur van tevoren te horen dat ze moeten vertrekken.'' Tijd om hun spullen te pakken én afscheid te nemen is er daardoor nauwelijks. ,,Nu kunnen ze immers geen trammelant maken.''
Regelmatig werden vluchtelingen over hun aanstaande uitzetting verteld als de anderen aan het lunchen waren, legt Van Melle uit. Wie toevallig naar buiten keek, kon dan nog een glimp van familie X opvangen. Na de lunch was de familie voor verreweg de meeste gevangenen plotseling verdwenen. ,,Pastor Loman noemde het de uitzetmachine'', vertelt Van Melle. ,,Hij is daar vervolgens zwaar op aangesproken.''
Toch gaat het er niet altijd zachtzinnig aan toe, weet de pastor. De menselijke maat is zoek: ,,Een paar jaar terug werden een Chinese vrouw en haar baby uitgezet. Ze moesten van elkaar gescheiden worden want, zo zeiden de marechaussees die het transport verzorgden, de vrouw kon anders dreigen haar kind iets aan te doen om uitzetting te voorkomen.''
Een vrouwelijke bewaakster wilde het kind niet uit de handen van de moeder rukken. Ze kon dat niet over haar hart verkrijgen. De marechaussee deed het uiteindelijk wel, vertelt Van Melle.
,,Het was een afschuwelijk moment. De bezoekersgroepen, vrijwilligers van de kerk, stonden op dat moment buiten en zagen het tafereel. Die gingen volledig door het lint en wilden voor de transportwagen gaan liggen.''
De directeur van het grenshospitium aan de Tafelbergweg werd in Den Haag op het matje geroepen. Niet om hoe de mensen waren behandeld, maar omdat het voorval in de publiciteit was gekomen. ,,De bezoekers hadden dat nooit mogen zien,,, kreeg hij te horen.
Van Melle, die op de hoogte was van de uitzetting en zelf de bezoekersgroepen had gewaarschuwd, vindt dat hypocriet. Nederlanders mogen dat best weten. De pastor kreeg te verstaan dat als hij nog een keer zo'n stunt zou uithalen, hem de toegang tot de inrichting werd ontzegd.
Brandgevaar
Alles in het grenshospitium, dat inmiddels is gesloten wegens brandgevaar, moest ordelijk verlopen, vertelt de pastor: ,,Door bezuinigingen werd steeds meer gebruikgemaakt van cameratoezicht. Daarmee creëer je afstand. Wie heeft op den duur nog iets met de vastgezette vluchtelingen als je ze zelden spreekt?''
Geregeld beklaagden de vluchtelingen zich bij Van Melle over de botte manier waarop ze waren behandeld. ,,Ik wil de bal niet alleen bij de bewaarders en het management neerleggen.'' Het beleid wordt in Den Haag gemaakt, zegt hij.
Het personeel van DJI moet sinds enkele jaren multi-inzetbaar zijn. Een bewaarder moet, kort gezegd, in een gevangenis maar ook in de vreemdelingenbewaring kunnen werken. Ook al hebben ze voor dat laatste duidelijk niet gekozen, aldus Van Melle.
Verder werkten binnen de vertrek- en uitzetcentra ook mensen die vanwege een arbeidsconflict waren weggepromoveerd. ,,Die vonden werken met onschuldige mannen, vrouwen en kinderen soms helemaal niets'', aldus de pastor. Andere bewaarders kenden juist veel respect, maar er zaten ook lui bij die tuk waren op een vechtpartij: ,,Die hadden bepaald geen hekel aan het gebruik van 'gepast geweld'.''
Personeel hield elkaar ook in de tang om vooral niet te sociaal te worden. ,,Persoonlijke betrokkenheid werd van hogerhand met wantrouwen bezien. Dat was ook het cultuurtje. Je moest geen socio worden.''
Van Melle weet na tien jaar één ding heel zeker: de behuizing van vreemdelingen in Nederland is totaal niet zorgvuldig of rechtvaardig te noemen: ,,Het is bij de beesten af. Vooral op de boten.'' De Tafelbergweg was nog een gunstige uitzondering, maar op Zestienhoven of op Schiphol-Oost staan ze in luchtkooien, hekelt hij. Is het dan nog gek dat mensen op termijn als dieren worden behandeld? Hij blijft even stil. ,,Het is om ons rot te schamen.''
Reactie ministerie van Justitie
,,De uitgangspunten voor de vreemdelingenbewaring zijn een menswaardige, maar sobere opvang, waarbij de voorbereiding op het vertrek uit Nederland centraal staat. Vreemdelingen kunnen met klachten over hun behandeling altijd terecht bij een onafhankelijke commissie van toezicht, die aan elke inrichting is verbonden. Naar aanleiding van eerdere berichtgeving in de media over vermeende misstanden op de detentieboten in Rotterdam heeft de Inspectie voor de Sanctietoepassing, in samenwerking met de Raad voor Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming, dit voorjaar een onderzoek ingesteld. De inspectie concludeerde dat er op beide locaties geen sprake is van structurele misstanden of een verstoorde relatie tussen de bewoners en de vreemdelingentoezichthouders. Alle ondervraagden gaven in het onderzoek aan dat de relatie tussen bewoners en toezichthouders getuigt van wederzijds respect.''
Asieladvocaten zien al jaren met lede ogen aan hoe vreemdelingen aan een veel strenger, soberder regime worden onderworpen dan echte criminelen.
http://www.nederlandsdagblad.nl/Document.aspx?document=nd_artikel&id=83533