sjaen
31-05-07, 09:17
Leren opvoeden in het theater
Harriët Salm
Om kindermishandeling tegen te gaan wil het kabinet dat iedere aanstaande ouder op cursus kan. Regisseuse Marlies Hautvast (55) gebruikt liever theater om opvoedproblemen bespreekbaar te maken. Vrijdag gaat ’In de naam van de vaders’ in premičre.
Hun opvoeding verliep niet zonder slag of stoot, soms was er echt sprake van geweld. Maar de dertien mannen uit de Haagse volkswijk Laak die in haar theaterstuk hun eigen leven spelen, zijn volgens regisseuse Marlies Hautvast (55) geenszins extreme voorbeelden van vaders uit deze buurt, eerder doorsnee.
Wat zij in hun jeugd meemaakten, wijkt niet af van de ervaringen van andere vaders uit stedelijke arbeidersbuurten. „Al dertig jaar maak ik theater in oude en nieuwe volkswijken. Deze ervaringen zijn niet uitzonderlijk. Uitzonderlijk is dat deze mannen ermee naar buiten komen. Meestal blijven problemen als slaan of incest achter de gevels. Daar praat je niet over en daardoor is het niet bekend.”
Geweld gaat dwars door culturen heen, blijkt uit de getuigenissen in haar stuk ’In de naam van de vaders’, dat morgen in Den Haag in premičre gaat. Dertien mannen tussen de 26 en 69 jaar spelen daarin zichzelf. Tien van hebben hebben een niet-Nederlandse achtergrond.
Urenlang interviewde Hautvast de mannen over hoe de relatie met hun vader invloed heeft op de manier waarop zij nu zelf invulling geven aan hun leven en het vaderschap. „Harde, verdrietige, maar ook mooie en humorvolle levensverhalen.”
Het ging haar niet om algemene standpunten over opvoeding. „Standpunten verharden, maken gesloten. Terwijl over jezelf vertellen, juist een opening geeft naar anderen toe.”
Zij en haar man Jos Bours, die op basis van die interviews de teksten schreef voor ’In de naam van de vaders’, richtten dertig jaar geleden het Utrechtse Stut theater op, eveneens wijktheater. Op uitnodiging van Anita Schwab van Vadercentrum Adam in Laak maakten zij het afgelopen jaar deze productie. Een jaar lang oefenden ze.
Wil je opvoedingsproblemen echt bespreekbaar maken voor mensen met deze achtergrond, dan is een cursus met een lesboek niet genoeg, denkt Hautvast. Beter is het gewone mensen te laten vertellen over wat zij hebben meegemaakt in het leven, zoals zij zelf in dit theaterstuk laat doen. „Ervaringen geven inzicht en begrip. Ervaringen verbinden mensen.”
Hautvast: „Als je eigen opvoeding doordrongen is geweest van hardhandig optreden, dan zit dat in je lijf. Als je daar niets aan doet, kan dat tot woedeuitbarstingen leiden of tot zelfverkozen eenzaamheid. De samenleving veroordeelt dat gedrag, begrijpt het niet. Theater kan daarop een ander licht werpen.’’
Alle mannen in het stuk worstelen met hun relatie met hun eigen vader, en met de vraag hoe ze nu zelf een goede vader voor hun kinderen kunnen zijn. „Bijna geen enkele man heeft ooit te horen gekregen van zijn eigen vader: ik ben trots op jou. De Turken, Irakezen, Marokkanen niet, maar ook de autochtone Hagenezen niet.”
Dat zij zich kwetsbaar opstellen door in het theater hun verhaal te doen, maakt hen sterker, denkt de regisseuse. „Neem de Turkse vader die vertelt dat hij zijn zoon niet durfde te knuffelen in de kamer, omdat er altijd anderen waren, en je dat gewoon niet deed. Hij zegt in het stuk: ’Nu is mijn zoon groot, en is er afstand, cultuur is niet altijd goed.’ Het is knap dat hij dit durft toe te geven.”
De mannen waren ontzettend zenuwachtig voor de eerste try-out twee weken geleden. „Oefenen is nog veilig, maar echt voor een publiek staan met je eigen problemen, dat is heel eng.”
De try-outs waren een succes, vertelt ze. „In het publiek zaten huilende mensen, die na afloop naar de mannen toekwamen en zeiden: ik heb dat ook meegemaakt, ik weet wat het is.”
Meer informatie: www.theaterpierrot.nl en www.vadercentrum.nl
Harriët Salm
Om kindermishandeling tegen te gaan wil het kabinet dat iedere aanstaande ouder op cursus kan. Regisseuse Marlies Hautvast (55) gebruikt liever theater om opvoedproblemen bespreekbaar te maken. Vrijdag gaat ’In de naam van de vaders’ in premičre.
Hun opvoeding verliep niet zonder slag of stoot, soms was er echt sprake van geweld. Maar de dertien mannen uit de Haagse volkswijk Laak die in haar theaterstuk hun eigen leven spelen, zijn volgens regisseuse Marlies Hautvast (55) geenszins extreme voorbeelden van vaders uit deze buurt, eerder doorsnee.
Wat zij in hun jeugd meemaakten, wijkt niet af van de ervaringen van andere vaders uit stedelijke arbeidersbuurten. „Al dertig jaar maak ik theater in oude en nieuwe volkswijken. Deze ervaringen zijn niet uitzonderlijk. Uitzonderlijk is dat deze mannen ermee naar buiten komen. Meestal blijven problemen als slaan of incest achter de gevels. Daar praat je niet over en daardoor is het niet bekend.”
Geweld gaat dwars door culturen heen, blijkt uit de getuigenissen in haar stuk ’In de naam van de vaders’, dat morgen in Den Haag in premičre gaat. Dertien mannen tussen de 26 en 69 jaar spelen daarin zichzelf. Tien van hebben hebben een niet-Nederlandse achtergrond.
Urenlang interviewde Hautvast de mannen over hoe de relatie met hun vader invloed heeft op de manier waarop zij nu zelf invulling geven aan hun leven en het vaderschap. „Harde, verdrietige, maar ook mooie en humorvolle levensverhalen.”
Het ging haar niet om algemene standpunten over opvoeding. „Standpunten verharden, maken gesloten. Terwijl over jezelf vertellen, juist een opening geeft naar anderen toe.”
Zij en haar man Jos Bours, die op basis van die interviews de teksten schreef voor ’In de naam van de vaders’, richtten dertig jaar geleden het Utrechtse Stut theater op, eveneens wijktheater. Op uitnodiging van Anita Schwab van Vadercentrum Adam in Laak maakten zij het afgelopen jaar deze productie. Een jaar lang oefenden ze.
Wil je opvoedingsproblemen echt bespreekbaar maken voor mensen met deze achtergrond, dan is een cursus met een lesboek niet genoeg, denkt Hautvast. Beter is het gewone mensen te laten vertellen over wat zij hebben meegemaakt in het leven, zoals zij zelf in dit theaterstuk laat doen. „Ervaringen geven inzicht en begrip. Ervaringen verbinden mensen.”
Hautvast: „Als je eigen opvoeding doordrongen is geweest van hardhandig optreden, dan zit dat in je lijf. Als je daar niets aan doet, kan dat tot woedeuitbarstingen leiden of tot zelfverkozen eenzaamheid. De samenleving veroordeelt dat gedrag, begrijpt het niet. Theater kan daarop een ander licht werpen.’’
Alle mannen in het stuk worstelen met hun relatie met hun eigen vader, en met de vraag hoe ze nu zelf een goede vader voor hun kinderen kunnen zijn. „Bijna geen enkele man heeft ooit te horen gekregen van zijn eigen vader: ik ben trots op jou. De Turken, Irakezen, Marokkanen niet, maar ook de autochtone Hagenezen niet.”
Dat zij zich kwetsbaar opstellen door in het theater hun verhaal te doen, maakt hen sterker, denkt de regisseuse. „Neem de Turkse vader die vertelt dat hij zijn zoon niet durfde te knuffelen in de kamer, omdat er altijd anderen waren, en je dat gewoon niet deed. Hij zegt in het stuk: ’Nu is mijn zoon groot, en is er afstand, cultuur is niet altijd goed.’ Het is knap dat hij dit durft toe te geven.”
De mannen waren ontzettend zenuwachtig voor de eerste try-out twee weken geleden. „Oefenen is nog veilig, maar echt voor een publiek staan met je eigen problemen, dat is heel eng.”
De try-outs waren een succes, vertelt ze. „In het publiek zaten huilende mensen, die na afloop naar de mannen toekwamen en zeiden: ik heb dat ook meegemaakt, ik weet wat het is.”
Meer informatie: www.theaterpierrot.nl en www.vadercentrum.nl