PDA

Bekijk Volledige Versie : Franse president Sarkozy heeft kritiek op (doorgeschoten) scheiding van kerk en staat



Marsipulami
20-06-07, 11:43
Franse president betreurt voortbestaan sectair laïcisme


ANTWERPEN (RKnieuws.net) - De Franse president, Nicolas Sarkozy, laat een nieuw geluid horen over de scheiding van kerk en staat. Anders dan zijn voorganger Giscard d’Estaing vindt hij dat de religies de republiek niet bedreigen, maar kunnen steunen. Dat schrijft Guido Dierickx, jezuïet en emeritus hoogleraar sociologie aan de universiteit van Antwerpen in het vandaag verschenen nummer van het christelijk opinieweekblad TERTIO.
’Frankrijk staat bekend als het land met de strengste scheiding tussen kerk en staat. Daarom geldt het als het ideaal voor alle antiklerikalen die de religie willen weren uit het politieke en het publieke leven. In feite wilde zelfs de roemruchte wet van 1905 niet zover gaan. Ze bepaalt weliswaar dat de republiek geen enkele religie erkent, noch subsidieert. Maar die stelregel werd al meteen gerelativeerd door enkele opmerkelijke uitzonderingen. De overheid bezoldigde de aalmoezeniers in gevangenissen en internaten. Ze nam bovendien het onderhoud van de kerkgebouwen op zich en stelde die tevens voor de eredienst beschikbaar.
Klerikalen en antiklerikalen konden na decennia bittere strijd vrede nemen met die scheiding, ook al bleven ze beide vragende partij.

Sindsdien werd de scheiding nog een beetje versoepeld. De clerus moest lange tijd dikwijls in grote armoede leven, maar heeft nu recht op een inkomen dat in de buurt komt van een leefloon. Desondanks is zijn statuut nog altijd minder gunstig dan in de omringende landen. De confessionele scholen worden enigszins gesubsidieerd, maar nog altijd onvoldoende om helemaal te voorkomen dat ze zich omvormen tot elitescholen. Dat het confessioneel onderwijs een groeiend aanzien kent, is bijgevolg niet altijd te danken aan de beste redenen. Dat is een verschijnsel waarmee we ook in ons land vertrouwd zijn.



In Frankrijk trad met Nicolas Sarkozy een president aan die, zoals zijn voorgangers, een trouwe dienaar van de republiek wil zijn, maar die niettemin een heel andere opvatting huldigt over de scheiding tussen kerk en staat. Hij beschouwt de religies niet langer als een bedreiging, maar als een steun voor de republiek, als een steun die erkenning verdient. Hij spreekt een heel ander discours dan zijn voorganger Giscard d’Estaing die zich vanwege het Franse laïcisme nog meende te moeten verzetten tegen de vermelding van het christendom en van de religie in de aanhef van de toekomstige Europese grondwet. Het discours van Sarkozy rekent op de samenwerking tussen de religies en de staat, en lijkt meer op wat men al langer in de meeste westerse landen te horen krijgt.

Wordt die nieuwe opvatting hem alleen ingefluisterd doordat hij een gelovige katholiek zou zijn? Dat wordt door vele waarnemers betwijfeld. Uit een boek dat hij in 2004 publiceerde, blijkt dat hij gevoelig is en zelfs sympathie heeft voor het christelijke geloof. Duidelijk wordt daarin dat deze intellectueel ook in deze niet ongeletterd is. Geloof verstaat Sarkozy in de eerste plaats als hoop. Die religieuze hoop kan volgens hem niemand missen. Die is ook nodig voor de individuen en voor de samenleving. Waar de hoop ontbreekt, bijvoorbeeld bij de jeugd in de grauwe voorsteden, komt er ruimte vrij voor geweld, drugs en criminaliteit. Zijn eigen religiositeit blijft echter vaag: een spirituele gevoeligheid zonder veel theologische precisie, maar met grote therapeutische voordelen – ook maatschappelijk. Dikwijls komt hij daarop terug: de religie is ‘appaisant’, vredestichtend of kalmerend.



Vanuit die visie rekent Sarkozy op de bijdrage van de religies tot de opbouw van de samenleving. Daarom kant hij zich tegen het voorstel van Régis Debray, in het onderwijs lessen te wijden aan de specifieke bijdrage van verschillende religies aan onze westerse cultuur. Dat zou de religies tegen elkaar kunnen opzetten. Nee, voor de integratie van onze multiculturele samenleving is het meer aangewezen te beklemtonen wat gemeenschappelijk is aan de religieuze tradities.

Voor de kwaliteit van het publieke leven is de republiek verantwoordelijk. Zij moet echter steeds meer toegeven dat dit publieke leven moet worden gedragen door een privéleven met kwaliteit. Helaas, uit de republikeinse idealen kan geen spiritualiteit voor het privéleven worden ontleend. Daarvoor moet men bij de religies terecht. Bij die stelling kun je opmerken dat Sarkozy een spiritualistische opvatting van religie hanteert, nuttig voor de gemeenschapsvorming op kleine schaal, maar ongevaarlijk voor de maatschappij op grote schaal. Dat een religie ook contesterend en verstorend kan optreden in het publieke leven, lijkt hem geen onmiddellijke bedreiging.



Dat alles zegt Sarkozy die een geboren politicus is. En dat doet hij ook. Een van zijn grote verwezenlijkingen als minister van Binnenlandse Zaken was volgens hem de oprichting van ‘le Conseil Français du Culte Musulman’ (CFCM) waarin allerlei groeperingen van moslims zijn opgenomen. Zijn beleid stuurde ook aan op de vorming van een ‘religieus corporatisme’. Zo bezorgde hij de republiek een gesprekspartner in de vroeger erg versplinterde en ondoorzichtige wereld van de Franse moslims, en werkte hij mee aan een organisatie waarmee de moslims zichzelf een zekere discipline en kwaliteitscontrole kunnen opleggen. Als gevolg daarvan zullen ze minder onvoorspelbaar en gevaarlijk worden.

Dat religieuze corporatisme vereist uiteraard de erkenning en de (financiële) steun van de overheid. Die wederdienst van de republiek aan de religie mag niet langer taboe blijven. Voor de opleiding van imams is het beter dat de republiek de financiering op zich neemt, liever dan die over te laten aan verdachte sponsors uit het buitenland. Ook ziet Sarkozy niet hoe hij het probleem van de roerige ‘banlieues’ had kunnen aanpakken zonder de medewerking van een transparant georganiseerde islamitische gemeenschap.



Maar wat Sarkozy om pragmatische redenen wil toegeven aan de moslims, moet hij ook aan de andere religies toestaan. En daar heeft hij helemaal geen moeite mee. Hij meent immers dat de strenge scheiding tussen kerk en staat verouderd is en dat velen dit in Frankrijk te laat hebben ingezien. Sarkozy betreurt het voortbestaan van een sectair laïcisme. Het probleem is echter dat de katholieken vooral vragende partij zijn voor het onderwijs. Waar het erover gaat iets te doen voor de katholieke hogescholen en seminaries, doen zich geen grote problemen voor. Maar dat is wel het geval voor het lager en het middelbaar onderwijs. Een hogere subsidiëring van die scholen zal als een bedreiging worden ervaren door de leerkrachten van de publieke scholen. Die hebben altijd de voorhoede geleverd van het antiklerikalisme en zijn nog altijd sterk georganiseerd. De privéscholen hebben vele sympathisanten, maar de publieke scholen hebben vele militanten. Sarkozy is te pragmatisch om hun tegenstand niet te duchten. Maar hij beweert ook veel geduld te hebben. Aan zijn doorzettingsvermogen kan immers niet worden getwijfeld’.

Olive Yao
20-06-07, 16:31
Het artikel zet de zaken op zijn kop. Seculariteit in Frankrijk is niet anti-godgelovig, anti-religieus laat staan anti-levensbeschouwelijk. De roomskatholieke kerk in Frankrijk is in de periode waarin seculariteit zich in Frankrijk ontwikkelde (vanaf de franse revolutie) juist anti-vrijheid (van levensbeschouwing, onderwijs, meningsuiting ...) en anti-gelijkheid (van levensbeschouwingen en burgerlijke staat van mensen met verschillende levensbeschouwingen) en anti-democratisch.

Altijd hetzelfde patroon: ontneem een godgeloof zijn privileges, dat noemen ze discriminatie.

David
20-06-07, 16:34
Geplaatst door Olive Yao
Altijd hetzelfde patroon: ontneem een godgeloof zijn privileges, dat noemen ze discriminatie.

Da's niet echt gek. De katholieke kerk was eeuwenlang gewend de baas te zijn & overal mee weg te komen.

mark61
20-06-07, 18:34
By the way, er is laïcisme, en er zijn overheden die godsdiensten onder controle willen houden. Frankrijk is daar 1 van. 1 van de velen. Echte laïcistische landen bestaan niet.

Marsipulami
20-06-07, 19:37
Geplaatst door mark61
By the way, er is laïcisme, en er zijn overheden die godsdiensten onder controle willen houden. Frankrijk is daar 1 van. 1 van de velen. Echte laïcistische landen bestaan niet.

Noord Korea

H.P.Pas
20-06-07, 20:04
Geplaatst door Marsipulami
Noord Korea

Noord Korea is een theocratie onder een god-koning.
Vergelijkbaar met het oude Egypte.