PDA

Bekijk Volledige Versie : Archivarissen azen op geheimen van Cheney



IbnRushd
26-06-07, 22:43
Archivarissen azen op geheimen van Cheney

De Amerikaanse vicepresident Cheney houdt graag alles geheim, maar nu is hij gestuit op een taaie vijand: archivarissen.

Door onze correspondent Tom-Jan Meeus

http://www.nrc.nl/multimedia/archive/00178/dick_cheney_178575d.jpg
Vicepresident Dick Cheney. (Foto AP)

Washington, 26 juni. Vicepresident Dick Cheney heeft zich ontwikkeld tot Amerika’s favoriete schurk. Het is een imago dat hem zelf nauwelijks dwars lijkt te zitten. Hij vertoont zich zelden in het openbaar. Zijn werkterrein is de bureaucratie.

Daar, achter de schermen, zeggen mensen die met hem werkten, weet hij met zijn apparaat van conservatieve medewerkers de federale overheid op geraffineerde wijze zijn wil op te leggen. Vooral op het punt van terreurbestrijding zou zijn macht de laatste jaren vrijwel onbegrensd zijn geweest.

Maar niemand weet het precies. Sporen wissen is namelijk een specialisme van Cheney en zijn mensen. En zodra hun interne opereren tóch bekend dreigt te worden, werpen ze allerlei blokkades op die volgens tegenstanders grenzen aan het absurde.

Zodoende zijn de VS nu een nieuwe opmerkelijke rel rond de vicepresident ingerold die in al zijn eigenaardigheid nauwelijks is na te vertellen, maar die, menen de Democraten, Cheney nog lelijk kan opbreken.

Het draait om een regel die alle onderdelen van de federale overheid gebiedt geclassificeerde informatie beschikbaar te stellen aan de National Archives. Dat geldt ook voor het Witte Huis. Een apart agentschap houdt toezicht op de naleving.

Maar het bureau van Cheney weigert medewerking. En sinds het agentschap begin dit jaar bemiddeling vroeg van minister van Justitie Alberto Gonzales (die niet thuis gaf), zetten medewerkers van Cheney de zaak op scherp. Eerst weigerden ze het agentschap toegang. En vervolgens, zegt het Democratische Congreslid Henry Waxman, pleitten medewerkers van Cheney intern voor opheffing van het agentschap. Dit laatste ontkent het Witte Huis.

De grootste verrassing is Cheneys argument om de controleurs van het agentschap buiten de deur te houden: hij is helemaal geen lid van de regering. De vicepresident is op basis van zijn functie namelijk ook voorzitter van de Senaat. Daarmee is hij lid van de wetgevende macht, niet de uitvoerende macht. En dus valt Cheney niet onder de jurisdictie van het agentschap, zegt zijn woordvoerder.

Dat uitgerekend Cheney zich van deze redenering bedient is hem op veel hoongelach komen te staan.

Cheney was de laatste jaren immers voorvechter van meer bevoegdheden voor de uitvoerende macht – voor George W. Bush en hemzelf. Vooral bij terreurbestrijding vond hij dat het Congres een belemmering voor effectief optreden was. Maar naar nu blijkt, zeggen zijn critici, was Cheney zelf óók zo’n sta-in-de-weg.

„Beetje surrealistisch”, riep een journalist van Congres Daily gisteren op de dagelijkse briefing tegen de woordvoerder van het Witte Huis. „Ik hoor het je zeggen”, reageerde de woordvoerder, die zichtbaar moeite had met de verdediging van Cheney.

De Democraten bereiden intussen een andere stap voor waarmee ze de lachers op hun hand hebben. Rahm Emanuel, Congreslid uit Chicago, zal het Huis van Afgevaardigden deze week laten stemmen over een voorstel om Cheney’s bureau op het Witte Huis niet langer te financieren. Cheney moet eerst maar eens aangeven of hij bij de uitvoerende dan wel de wetgevende macht hoort, zegt Emanuel. Hij voorspelt dat het Huis, waarin de Democraten een meerderheid hebben, de resolutie aanneemt. „Zoals wij in Chicago zeggen: follow the money.”

Het had voor Cheney nauwelijks op een ongelukkiger moment kunnen komen. Zijn vriend en oud-stafchef Scooter Libby doet deze dagen een laatste vrijwel kansloze poging een gang naar de gevangenis te voorkomen. Hij is tot 2,5 jaar cel veroordeeld zonder recht op borgtocht wegens meineed in de zaak die draait om de gelekte identiteit van CIA-agent Valerie Plame.

Intussen begon de Washington Post een vierdelige serie waarin het bureaucratische opereren van Cheney gedetailleerd wordt beschreven. De krant laat zien dat de wrede en inhumane behandeling van terreurverdachten door Amerikaanse militairen, die in 2004 leidde tot het Abu Ghraib-schandaal, voortkwam uit beslissingen die Cheney na ‘9/11’ afdwong. En dat het inderdaad een spel voor bureaucratische fijnproevers was: de Geneefse Conventies werden bewust omzeild met taal die weloverwogen het tegendeel suggereerde.

Belangrijker aan de stukken tot nu toe, is misschien wel dat – door toedoen van dezelfde Cheney – de CIA nog altijd over de mogelijkheid beschikt terreurverdachten „robuust te ondervragen”, zoals Cheney het noemt. Dit ondanks wetgeving uit de Senaat die eind vorig jaar een einde aan deze praktijk beoogde te maken.

Dat zulke details via ‘lekkende’ regeringsmedewerkers bekend worden, is geen uiting van groot vertrouwen in Cheney, beaamde auteur Ron Suskind gisteren. Hij schreef enkele boeken over het Witte Huis. Maar denk niet dat Cheney verslagen is, zei hij. „Deze man blijft de beste bureaucratische vechtjas uit de moderne geschiedenis.”

nrc.nl