Marsipulami
04-07-08, 12:58
‘Atheďsme is opium voor immorelen’
Dinesh D’Souza is een vooraanstaand Amerikaans politiek commentator en topintellectueel. Hij verrast vriend en vijand met een gloedvol pleidooi voor het christendom, in het bijzonder voor zijn eigen katholiek geloof, in de vorm van een frontale aanval op het atheďsme. KN sprak met hem.
Henk Rijkers
Herman Vuijsje heeft in KN25 geen gelijk, zegt Dinesh D’Souza, als hij denkt dat de religieuze neergang in Europa een sociologische wet volgt. “In tegendeel, het lijkt me juist dat Europa een uniek geval is.” Alleen daar blijven religie en moderniteit op gespannen voet staan. “De rest van de wereld lukt het wel tegelijk modern en religieus te zijn.” Toch is juist in D’Souza’s eigen Angelsaksische wereld een verhit debat over godsdienst gaande. “Ja, die atheďstische aanvallen op God en godsdienst zijn eigenlijk een beetje gek. Ik geloof niet in eenhoorns, maar ben toch ook niet steeds bezig boeken ertegen te schrijven.”
‘Bende van vier’
Dinesh D’Souza (47), een van Amerika’s meest vooraanstaande politieke commentatoren en topintellectuelen, levert een opvallende bijdrage tegen de atheďstische ‘bende van vier’. Richard Dawkins won talloze zieltjes met zijn populistische en darwinistische mega-bestseller The God Delusion (God als misvatting). Maar ook de drie anderen, darwinistisch filosoof Daniel Dennett, schrijver Sam Harris en journalist Christopher Hitchens deden een duit in het zakje. De laatste onder andere met een boek, dat pretendeert Moeder Teresa te ontmaskeren als een schijnheilige.
Foto: Dixie D’Souza
Dinesh D’Souza heeft effectief teruggeslagen met zijn erudiete bestseller What’s so Great About Christianity. In dat boek doet hij, waar gelovige intellectuelen in Europa nauwelijks meer het lef voor hebben: het vierkant opnemen voor het christendom als een groot moreel én intellectueel geschenk voor de mensheid. Zo is de moderne, procesmatige wetenschap een ontwikkeling uit het christendom. Daar komt nog bij dat D’Souza, als een moderne C.S. Lewis, niet alleen met de pen, maar ook in het openbare debat zijn mannetje staat: hij debatteerde met succes tegen de geduchte Hitchens (komende maand nog een keer) en met Daniel Dennett.
Scepsis en rede
In gesprek met FrontPageMag.com schreef D’Souza de golf van atheďsme toe aan de aanval van 11 september 2001. “Atheďsten gooien islamitisch fundamentalisme op één hoop met christelijk fundamentalisme en concluderen dan dat godsdienst zelf het probleem is”, aldus D’Souza. Om dat te weerleggen moet je het atheďsme op eigen terrein tegemoet treden, dat van de scepsis en de rede. “Ik wil aan christenen en andere gelovigen laten zien dat geloof in God geweldig veel meer zin in de wereld en in onze levens laat ontdekken dan het agnosticisme of atheďsme. Ook wil ik oprechte zoekers overtuigen dat ze het christendom serieus moeten nemen, en echt in overweging moeten nemen. Ik verwacht niet dogmatische atheďsten te overtuigen, maar ik wil hen wel te kijk zetten, weerleggen en in verlegenheid brengen.”
‘Waarlijk universele religie’
Het beste middel om dat te bereiken, is erop te wijzen dat godsdienst het wereldwijd buitengewoon goed doet – het christendom in het bijzonder. D’Souza: “Er is een overvloed aan gegevens dat de wereld steeds godsdienstiger wordt. Dat komt alleen al doordat religieuze landen en mensen meer kinderen krijgen, terwijl seculiere zichzelf niet voortplanten. Terwijl interessant genoeg hindoeďsme, islam en christendom wereldwijd allemaal groeien, groeit het christendom het hardst. De islam groeit vooral vanwege moslims met grote gezinnen, terwijl het christendom óók groeit door snelle bekeringen. Was het ooit een godsdienst die voornamelijk beperkt bleef tot Europa, nu is het christendom een waarlijk universele religie die mettertijd gedomineerd zal worden door Azië, Afrika en Zuid-Amerika. Voor atheďsten is dit allemaal erg verwarrend nieuws.” De opvatting van Herman Vuijsje dat religie zal afsterven naarmate de wereld moderner wordt, klopt niet meer. “De trend is nu precies omgekeerd. In feite bloeit godsdienst uitgerekend in snel moderniserende landen als India en China. Wellicht is het nieuwe atheďsme een reactie tegen het onvoorziene succes van godsdienst.”
Nietzsche
Hoe heeft dat atheďsme juist in Europa wortel kunnen schieten, vragen we D’Souza. “In Europa berustte de opstand tegen het christendom meer op politieke dan op religieuze gronden. Kerken werden er geďdentificeerd met tirannie en monarchie. Dus richtte de Verlichting haar geschut op het verdrukkende verbond van ‘troon en altaar’. In Amerika was het christendom geen zaak van een arrogante klerikale aristocratie, maar veeleer van de plaatselijke priester of dominee. Dat was een man van het volk, met wie de mensen zich konden identificeren. India en China lijken in dit opzicht meer op Amerika. In China bijvoorbeeld strijden de Kerken met de mensen tegen het regime. In India zijn de christelijke Kerken deel van een religieuze minderheid. Ze werken vaak samen met de armen tegen de heersende elites. Daarom denk ik dat het Europese secularisme een afwijking is, terwijl de rest van de wereld een weg aan het vinden is om tegelijk modern en religieus te zijn.” De huidige ontwikkeling van Europa lijkt Nietzsche in het gelijk te stellen. “Die filosoof voorzag al dat de Europese decadentie uiteindelijk slechts een zielige ‘laatste mens’ zou opleveren, die geen enkel ander doel meer zou hebben dan een leven van ontucht en gemak.”
Laagste kasten
Dinesh D’Souza
Dinesh D’Souza werd in 1961 geboren in Mumbai (Bombay) uit ouders die afkomstig zijn uit Goa (West-India). Als zeventienjarige kwam hij met een beurs van Rotary naar de Verenigde Staten om Engels te studeren. Na zijn studietijd ging D’Souza naar Washington, waar hij werkte voor het Hoover Instituut en als adviseur voor het Witte Huis. Zijn tegenstanders bedachten voor hem de spotnaam ‘Distort D’Newza’ (‘de nieuwsverdraaier’), wat hij zelf als een compliment opvat. D’Souza werd vorig jaar het mikpunt van links én rechts in Amerika, omdat hij in zijn boek The Enemy at Home de moderne levensstijl van veel Amerikanen deels verantwoordelijk stelde voor de islamitische woede die leidde tot 9/11. (HR)
En dan zijn er natuurlijk de ‘misdaden’ van het christendom. Voor dit debat bevindt D’Souza zich in een gunstige uitgangspositie. “Als Indiase christen ben ik in zekere zin een product van de Inquisitie”, zei D’Souza in debat met Christopher Hitchens.“Maar ik ben daar best blij mee. Bij de bekering van mijn voorouders zal misschien wat dwang zijn gekomen. Toch haastten veel Indiërs zich uit zichzelf om het geloof van de vreemdelingen te omhelzen. Waarom? Omdat ze geboren waren in de lage kaste van het hindoeďsme. Zolang ze hindoes bleven, was er geen ontkomen aan. Zelfs hun afstammelingen waren veroordeeld tot de laagste rangen van de mensheid. Toen zij vluchtten in de open armen van missionarissen, kwamen de laagste kasten erachter dat ze verwelkomd werden als christenbroeders. Ze ontdekten het ideaal van gelijke waardigheid in de ogen van God.”
Waanzinnig overdreven
D’Souza benadrukt dat de ontsporingen van het christendom historisch waanzinnig zijn overdreven , terwijl de misdaden van het atheďsme niet alleen veel recenter, maar vooral veel erger en talrijker zijn. “Atheďsten proberen daar uit alle macht onderuit te komen. Met dwaze rationaliseringen en dubbele maatstaven denken ze te ontsnappen aan wat atheďstische regimes in naam van het atheďsme bedreven hebben.” Hoewel D’Souza erkent dat er ook hoogstaande atheďsten zijn, bestempelt hij het atheďsme toch als “het opium van moreel verdorvenen”. “Dit is de eeuwige verlokking van het atheďsme: het stuurt die strenge vent met de lange baard weg en maakt ons vrij voor de genoegens van zonde en losbandigheid. De atheďst denkt door de rechter aan de kant te zetten ook van het morele oordeel af te komen.”
Dinesh D’Souza is een vooraanstaand Amerikaans politiek commentator en topintellectueel. Hij verrast vriend en vijand met een gloedvol pleidooi voor het christendom, in het bijzonder voor zijn eigen katholiek geloof, in de vorm van een frontale aanval op het atheďsme. KN sprak met hem.
Henk Rijkers
Herman Vuijsje heeft in KN25 geen gelijk, zegt Dinesh D’Souza, als hij denkt dat de religieuze neergang in Europa een sociologische wet volgt. “In tegendeel, het lijkt me juist dat Europa een uniek geval is.” Alleen daar blijven religie en moderniteit op gespannen voet staan. “De rest van de wereld lukt het wel tegelijk modern en religieus te zijn.” Toch is juist in D’Souza’s eigen Angelsaksische wereld een verhit debat over godsdienst gaande. “Ja, die atheďstische aanvallen op God en godsdienst zijn eigenlijk een beetje gek. Ik geloof niet in eenhoorns, maar ben toch ook niet steeds bezig boeken ertegen te schrijven.”
‘Bende van vier’
Dinesh D’Souza (47), een van Amerika’s meest vooraanstaande politieke commentatoren en topintellectuelen, levert een opvallende bijdrage tegen de atheďstische ‘bende van vier’. Richard Dawkins won talloze zieltjes met zijn populistische en darwinistische mega-bestseller The God Delusion (God als misvatting). Maar ook de drie anderen, darwinistisch filosoof Daniel Dennett, schrijver Sam Harris en journalist Christopher Hitchens deden een duit in het zakje. De laatste onder andere met een boek, dat pretendeert Moeder Teresa te ontmaskeren als een schijnheilige.
Foto: Dixie D’Souza
Dinesh D’Souza heeft effectief teruggeslagen met zijn erudiete bestseller What’s so Great About Christianity. In dat boek doet hij, waar gelovige intellectuelen in Europa nauwelijks meer het lef voor hebben: het vierkant opnemen voor het christendom als een groot moreel én intellectueel geschenk voor de mensheid. Zo is de moderne, procesmatige wetenschap een ontwikkeling uit het christendom. Daar komt nog bij dat D’Souza, als een moderne C.S. Lewis, niet alleen met de pen, maar ook in het openbare debat zijn mannetje staat: hij debatteerde met succes tegen de geduchte Hitchens (komende maand nog een keer) en met Daniel Dennett.
Scepsis en rede
In gesprek met FrontPageMag.com schreef D’Souza de golf van atheďsme toe aan de aanval van 11 september 2001. “Atheďsten gooien islamitisch fundamentalisme op één hoop met christelijk fundamentalisme en concluderen dan dat godsdienst zelf het probleem is”, aldus D’Souza. Om dat te weerleggen moet je het atheďsme op eigen terrein tegemoet treden, dat van de scepsis en de rede. “Ik wil aan christenen en andere gelovigen laten zien dat geloof in God geweldig veel meer zin in de wereld en in onze levens laat ontdekken dan het agnosticisme of atheďsme. Ook wil ik oprechte zoekers overtuigen dat ze het christendom serieus moeten nemen, en echt in overweging moeten nemen. Ik verwacht niet dogmatische atheďsten te overtuigen, maar ik wil hen wel te kijk zetten, weerleggen en in verlegenheid brengen.”
‘Waarlijk universele religie’
Het beste middel om dat te bereiken, is erop te wijzen dat godsdienst het wereldwijd buitengewoon goed doet – het christendom in het bijzonder. D’Souza: “Er is een overvloed aan gegevens dat de wereld steeds godsdienstiger wordt. Dat komt alleen al doordat religieuze landen en mensen meer kinderen krijgen, terwijl seculiere zichzelf niet voortplanten. Terwijl interessant genoeg hindoeďsme, islam en christendom wereldwijd allemaal groeien, groeit het christendom het hardst. De islam groeit vooral vanwege moslims met grote gezinnen, terwijl het christendom óók groeit door snelle bekeringen. Was het ooit een godsdienst die voornamelijk beperkt bleef tot Europa, nu is het christendom een waarlijk universele religie die mettertijd gedomineerd zal worden door Azië, Afrika en Zuid-Amerika. Voor atheďsten is dit allemaal erg verwarrend nieuws.” De opvatting van Herman Vuijsje dat religie zal afsterven naarmate de wereld moderner wordt, klopt niet meer. “De trend is nu precies omgekeerd. In feite bloeit godsdienst uitgerekend in snel moderniserende landen als India en China. Wellicht is het nieuwe atheďsme een reactie tegen het onvoorziene succes van godsdienst.”
Nietzsche
Hoe heeft dat atheďsme juist in Europa wortel kunnen schieten, vragen we D’Souza. “In Europa berustte de opstand tegen het christendom meer op politieke dan op religieuze gronden. Kerken werden er geďdentificeerd met tirannie en monarchie. Dus richtte de Verlichting haar geschut op het verdrukkende verbond van ‘troon en altaar’. In Amerika was het christendom geen zaak van een arrogante klerikale aristocratie, maar veeleer van de plaatselijke priester of dominee. Dat was een man van het volk, met wie de mensen zich konden identificeren. India en China lijken in dit opzicht meer op Amerika. In China bijvoorbeeld strijden de Kerken met de mensen tegen het regime. In India zijn de christelijke Kerken deel van een religieuze minderheid. Ze werken vaak samen met de armen tegen de heersende elites. Daarom denk ik dat het Europese secularisme een afwijking is, terwijl de rest van de wereld een weg aan het vinden is om tegelijk modern en religieus te zijn.” De huidige ontwikkeling van Europa lijkt Nietzsche in het gelijk te stellen. “Die filosoof voorzag al dat de Europese decadentie uiteindelijk slechts een zielige ‘laatste mens’ zou opleveren, die geen enkel ander doel meer zou hebben dan een leven van ontucht en gemak.”
Laagste kasten
Dinesh D’Souza
Dinesh D’Souza werd in 1961 geboren in Mumbai (Bombay) uit ouders die afkomstig zijn uit Goa (West-India). Als zeventienjarige kwam hij met een beurs van Rotary naar de Verenigde Staten om Engels te studeren. Na zijn studietijd ging D’Souza naar Washington, waar hij werkte voor het Hoover Instituut en als adviseur voor het Witte Huis. Zijn tegenstanders bedachten voor hem de spotnaam ‘Distort D’Newza’ (‘de nieuwsverdraaier’), wat hij zelf als een compliment opvat. D’Souza werd vorig jaar het mikpunt van links én rechts in Amerika, omdat hij in zijn boek The Enemy at Home de moderne levensstijl van veel Amerikanen deels verantwoordelijk stelde voor de islamitische woede die leidde tot 9/11. (HR)
En dan zijn er natuurlijk de ‘misdaden’ van het christendom. Voor dit debat bevindt D’Souza zich in een gunstige uitgangspositie. “Als Indiase christen ben ik in zekere zin een product van de Inquisitie”, zei D’Souza in debat met Christopher Hitchens.“Maar ik ben daar best blij mee. Bij de bekering van mijn voorouders zal misschien wat dwang zijn gekomen. Toch haastten veel Indiërs zich uit zichzelf om het geloof van de vreemdelingen te omhelzen. Waarom? Omdat ze geboren waren in de lage kaste van het hindoeďsme. Zolang ze hindoes bleven, was er geen ontkomen aan. Zelfs hun afstammelingen waren veroordeeld tot de laagste rangen van de mensheid. Toen zij vluchtten in de open armen van missionarissen, kwamen de laagste kasten erachter dat ze verwelkomd werden als christenbroeders. Ze ontdekten het ideaal van gelijke waardigheid in de ogen van God.”
Waanzinnig overdreven
D’Souza benadrukt dat de ontsporingen van het christendom historisch waanzinnig zijn overdreven , terwijl de misdaden van het atheďsme niet alleen veel recenter, maar vooral veel erger en talrijker zijn. “Atheďsten proberen daar uit alle macht onderuit te komen. Met dwaze rationaliseringen en dubbele maatstaven denken ze te ontsnappen aan wat atheďstische regimes in naam van het atheďsme bedreven hebben.” Hoewel D’Souza erkent dat er ook hoogstaande atheďsten zijn, bestempelt hij het atheďsme toch als “het opium van moreel verdorvenen”. “Dit is de eeuwige verlokking van het atheďsme: het stuurt die strenge vent met de lange baard weg en maakt ons vrij voor de genoegens van zonde en losbandigheid. De atheďst denkt door de rechter aan de kant te zetten ook van het morele oordeel af te komen.”