Soldim
31-07-08, 09:56
Hof weigert verbod op Turkse regeringspartij
AMSTERDAM - Het Constitutionele Hof heeft woensdag geweigerd de regerende Gerechtigheids- en Ontwikkelingspartij (AKP) van premier Tayyip Erdogan te verbieden wegens anti-seculiere activiteiten. Volgens opperrechter Hasim Kiliç houdt de partij zich daar wel mee bezig, maar zijn de feiten niet ernstig genoeg voor een verbod.
Zes van de elf leden van het Hof stemden voor een verbod, één stem te weinig voor een gekwalificeerde meerderheid. Kiliç zelf was tegen sluiting. De AKP wordt als straf wel 50 procent gekort op de uitkering van de staat. Dat moet volgens Kiliç worden gezien als ‘een serieuze waarschuwing’.
Hoofdaanklager Abdurrahman Yalçinkaya had in maart een verbod van de AKP geëist, omdat de partij in het geheim zou streven naar opheffing van de seculiere republiek en de sharia zou willen invoeren. Ook vond hij dat 71 prominente partijbonzen – onder wie premier Erdogan en zelfs president Abdullah Gül – voor vijf jaar uit de politiek moesten worden verbannen. Die eis is eveneens verworpen door het Hof.
Erdogan zei woensdagavond voor de televisie dat Turkije sinds maart erg veel tijd en energie heeft verloren. ‘De AKP is nimmer het middelpunt van anti-seculiere activiteiten geweest. We blijven pal staan voor de waarden van de seculiere republiek.’
In de Europese Unie is met instemming gereageerd op het vonnis. Volgens een woordvoerder van buitenlandcoördinator Javier Solana is het vonnis positief. ‘Turkije leeft in een gespannen situatie en we hopen dat deze beslissing bijdraagt aan herstel van de politieke stabiliteit.’
Europarlementariër Joost Lagendijk (GroenLinks) zegt blij te zijn. ‘Ik ben opgelucht. Dit is goed voor Turkije.’ Lagendijk meent dat de strafkorting op de partijfinanciering (die de partij dit jaar ruim 12 miljoen euro kost) door de staat zelfs een positief effect kan hebben: ‘Laat het een les zijn voor de AKP dat ze wat meer rekening moeten houden met de gevoeligheden van de tegenpartij. Als ze laten merken dat ze een partij voor het hele volk zijn, dan komt er nog iets goed uit dit vonnis.’
Veel kritischer is de politicologe prof. Ümit Cizre uit Ankara. Zij noemt het oordeel van de leden van het Hof een compromis-vonnis. ‘Ze hebben geprobeerd een derde weg te bewandelen. Aan de ene kant hebben ze gepoogd het kemalistische establishment – waartoe ze zelf behoren – te paaien door de strafkorting met de bijbehorende strenge vermaning. Aan de andere kant hebben ze hun oren laten hangen naar het grote publiek dat fel tegen sluiting van de AKP was.’
De AKP heeft na de gewonnen vervroegde verkiezingen van juli vorig jaar met het jongste vonnis van het Hof opnieuw een overwinning behaald op het kemalistische establishment. Zal de partij het nu aandurven zich actief te bemoeien met de benoeming van de nieuwe opperbevelhebber op 3 augustus en zo proberen de civiele controle op het leger te versterken? Als de gedoodverfde kandidaat generaal Ilker Basbug toch wordt benoemd door president Gül, zal blijken dat zoiets een stap te ver werd geacht.
Een ambivalent oordeel, zo te zien.
AMSTERDAM - Het Constitutionele Hof heeft woensdag geweigerd de regerende Gerechtigheids- en Ontwikkelingspartij (AKP) van premier Tayyip Erdogan te verbieden wegens anti-seculiere activiteiten. Volgens opperrechter Hasim Kiliç houdt de partij zich daar wel mee bezig, maar zijn de feiten niet ernstig genoeg voor een verbod.
Zes van de elf leden van het Hof stemden voor een verbod, één stem te weinig voor een gekwalificeerde meerderheid. Kiliç zelf was tegen sluiting. De AKP wordt als straf wel 50 procent gekort op de uitkering van de staat. Dat moet volgens Kiliç worden gezien als ‘een serieuze waarschuwing’.
Hoofdaanklager Abdurrahman Yalçinkaya had in maart een verbod van de AKP geëist, omdat de partij in het geheim zou streven naar opheffing van de seculiere republiek en de sharia zou willen invoeren. Ook vond hij dat 71 prominente partijbonzen – onder wie premier Erdogan en zelfs president Abdullah Gül – voor vijf jaar uit de politiek moesten worden verbannen. Die eis is eveneens verworpen door het Hof.
Erdogan zei woensdagavond voor de televisie dat Turkije sinds maart erg veel tijd en energie heeft verloren. ‘De AKP is nimmer het middelpunt van anti-seculiere activiteiten geweest. We blijven pal staan voor de waarden van de seculiere republiek.’
In de Europese Unie is met instemming gereageerd op het vonnis. Volgens een woordvoerder van buitenlandcoördinator Javier Solana is het vonnis positief. ‘Turkije leeft in een gespannen situatie en we hopen dat deze beslissing bijdraagt aan herstel van de politieke stabiliteit.’
Europarlementariër Joost Lagendijk (GroenLinks) zegt blij te zijn. ‘Ik ben opgelucht. Dit is goed voor Turkije.’ Lagendijk meent dat de strafkorting op de partijfinanciering (die de partij dit jaar ruim 12 miljoen euro kost) door de staat zelfs een positief effect kan hebben: ‘Laat het een les zijn voor de AKP dat ze wat meer rekening moeten houden met de gevoeligheden van de tegenpartij. Als ze laten merken dat ze een partij voor het hele volk zijn, dan komt er nog iets goed uit dit vonnis.’
Veel kritischer is de politicologe prof. Ümit Cizre uit Ankara. Zij noemt het oordeel van de leden van het Hof een compromis-vonnis. ‘Ze hebben geprobeerd een derde weg te bewandelen. Aan de ene kant hebben ze gepoogd het kemalistische establishment – waartoe ze zelf behoren – te paaien door de strafkorting met de bijbehorende strenge vermaning. Aan de andere kant hebben ze hun oren laten hangen naar het grote publiek dat fel tegen sluiting van de AKP was.’
De AKP heeft na de gewonnen vervroegde verkiezingen van juli vorig jaar met het jongste vonnis van het Hof opnieuw een overwinning behaald op het kemalistische establishment. Zal de partij het nu aandurven zich actief te bemoeien met de benoeming van de nieuwe opperbevelhebber op 3 augustus en zo proberen de civiele controle op het leger te versterken? Als de gedoodverfde kandidaat generaal Ilker Basbug toch wordt benoemd door president Gül, zal blijken dat zoiets een stap te ver werd geacht.
Een ambivalent oordeel, zo te zien.