Franse rappers: Haatzaaiers of eerlijke jongens? [Archief]

j00zeven

14-04-09, 10:55

<a target="_blank" href="http://www.maroc.nl/forums//vbnews/photos/phpcy2Kh8.jpg"><img style="float:left;padding: 0 4px 4px 0;" src="http://www.maroc.nl/forums//vbnews/photos/phpcy2Kh8.jpg" alt="" border="0" /></a>Franse rappers zijn geen lieverdjes. Neem bijvoorbeeld Kamelancien. De clip van zijn nummer "1 P’tain de son" uit 2007 zou vast niet door de keuring van TMF heen komen. Ook in Frankrijk wordt niet iedereen blij van zijn harde en directe boodschap. De Fransman met Marokkaanse roots heeft zijn naam via youtube en netwerksites moeten vestigen omdat hij werd geboycot door de bekende radiozender Skyrock. Dat is hem goed gelukt, want hij is inmiddels mega-populair. Ik ben daar getuige van als ik een concert van Rai’n B Fever bezoek in één van de grootste concertzalen van Parijs. Ik sta tussen een kolkende massa die zwaait met Tunesische, Algerijnse en Marokkaanse vlaggen. Ik zie jongens met petjes en capuchontruien en meiden gekleed in de laatste urban-style. De hormonen gieren rond: iedereen schreeuwt, danst, springt en vecht om elkaar later weer te omhelzen. Vanavond is iedereen één familie, herhaalt de dj steeds. Het gaat dan wel om een Noord-Afrikaanse familie, want als hij vraagt of er ook Fransen in de zaal zijn reageert het publiek aanmerkelijk minder enthousiast. Zodra Kamelancien op het podium komt gaat het dak er echt vanaf. Hij zingt een gevoelig nummer over de herinneringen aan zijn vader. Leila, is speciaal voor Kamelancien gekomen. Haar ouders komen uit Marokko, maar dat is niet de enige reden waarom ze hem cool vindt. “Kamel zegt geen dingen om mensen te plezieren, wat anderen van hem vinden interesseert hem niet. Hij is oprecht en zijn teksten gaan over dingen die echt gebeuren in het leven, ook over moeilijkheden. Het is niet alleen maar bling-bling bij hem.” Kamelancien is niet de enige rapper die wordt gewaardeerd om zijn eerlijkheid terwijl de overheid hem als een gewelddadige haatzaaier ziet. Het begon allemaal met het <A href="http://www.vandale.nl/vandale/opzoeken/woordenboek/?zoekwoord=duo">duo</A> NTM, twee van de founding fathers van de Franse rap. Ze werden in 1996 veroordeeld tot drie maanden <A href="http://www.vandale.nl/vandale/opzoeken/woordenboek/?zoekwoord=voorwaardelijk">voorwaardelijk</A> omdat ze optraden met het nummer 'Nique la police' (fuck de politie), dat werd beschouwd als een belediging van de autoriteiten. NTM, afkomstig uit Seine Saint Denis, een van de <A href="http://www.vandale.nl/vandale/opzoeken/woordenboek/?zoekwoord=buitenwijken">buitenwijken</A> van Parijs, maakte als eersten Franse hardcore hiphop met maatschappij-kritische teksten in een tijd waarin er steeds meer racisme voorkwam in Frankrijk en de extreem-rechtse partij van Le Pen veel stemmen kreeg.  In 2005 speculeerden politici over de invloed van rapteksten op de rellen die uitbraken in de banlieues van Parijs. Veel Franse rappers vertellen over de kloof die er bestaat tussen jongeren die leven in de arme buitenwijken van de grote steden en de rest van de Franse samenleving. Ze leven in een dagelijkse realiteit van discriminatie, drugshandel en politiegeweld. Deze jongeren voelen zich niet gewaardeerd als volwaardige Fransen en zijn alleen trots op hun eigen wijk. Hun ouders zijn vaak uit de oude Franse koloniën gekomen om hard te werken in Frankrijk, maar voor hun geschiedenis bestaat weinig respect. Joey Star van NTM begrijpt hun woede wel: "Als ik een probleem heb ga ik ook niet naar de politie, dat zit in m’n systeem, ik keer me nooit automatisch naar de instituties." De waarheid van deze rappers hoort de ‘bourgeoisie’ (Frans voor yuppen) nu eenmaal niet graag, denkt Karim. Hij woont in Grigny, een banlieue van Parijs die volgens hem bekend staat als le plus dur (het moeilijkst). Net als veel andere rappers represent hij zijn buurt met de twee-cijferige postcode die er bij hoort. Hij waarschuwt in zijn teksten voor de verleidingen van het gangsterleven en hoopt dat mensen door zijn rapteksten zelf kritisch na gaan denken. "Als mensen een beter leven willen in de wijken moeten ze er zelf wat aan doen en niet wachten op de overheid. Mijn boodschap is als een klap in je gezicht. Om dingen in beweging te zetten moet je een schop tegen de mierenhoop geven." Niet alle Franse rappers zijn even oprecht volgens Yaya. Hij komt net als Joey Star uit Saint-Denis, en is onder invloed van NTM met rappen begonnen. "De tijden worden steeds moeilijker voor de jongeren hier. Ze raken steeds meer gemarginaliseerd en sluiten zich op in hun wijk. Het draait voor hun allemaal om geld en school is niet hun ding, dus gaan ze óf dealen, óf ze gaan de muziek in. Gangsterrappers willen aanzien verdienen met half naakte vrouwen en dikke auto’s, maar de jongeren begrijpen niet dat die ook maar van het <A href="http://www.encyclo.nl/begrip/casting">castingbureau</A> zijn geleend. Ik voel me verantwoordelijk om duidelijk te maken dat rappen niet zomaar een makkelijke manier is om geld te verdienen. Ik keur wel bepaalde dingen af die gebeuren in de wereld maar blijf ook optimistisch." Yaya maakt dan ook vrolijke nummers waarin zijn voorliefde voor dancehall en Afrikaanse muziek goed te horen zijn. Het gaat Marc van La Canaille vooral om de kwaliteiten van de teksten. "Rapteksten moeten poêtisch en <A href="http://www.vandale.nl/vandale/opzoeken/woordenboek/?zoekwoord=ge%C3%ABngageerd">geëngageerd</A> zijn. Het is strijdmuziek, de rap. De rap-beweging representeert van oudsher de armen, met hun eigen woorden." Marc kan het weten, want hij had het vroeger bepaald niet breed. Zijn ouders komen uit Libanon en hebben hun hele leven in een plastic-fabriek gewerkt. "We zijn nu nog steeds met een emancipatiestrijd bezig. Mensen weten niet hoe ze aan het einde van de maand de koelkast moeten vullen. Ook nu nog zijn er veel jongeren die in moeilijke omstandigheden werken, net als hun ouders vroeger in de fabriek. De naam van onze groep, La Canaille komt uit een revolutionair liedje uit 1789. De mensen uit de arme wijken werden toen canaille genoemd, wat afkomstig is van chien, het Franse woord voor hond. Op een gegeven moment zijn ze deze naam juist als een geuzennaam gaan dragen, omdat ze trots op zichzelf waren. Ik dacht shit, vandaag de dag is het nog precies hetzelfde. Je moet trots kunnen zijn op wie je bent; I am somebody, Het is het ergste als je je schaamt voor je armoede.” Marc leeft er voor om op het podium te staan. "De beste rappers zijn als spionnen in de schaduw, ze gaan op in de massa om alles goed te kunnen observeren en als ze op het podium staan gaan ze pas los. Dan is het beestachtig, alsof je in een ring stapt. Ik ga echt het gevecht aan." Dat is te zien tijdens zijn optredens. De muziek van La Canaille is somber en warm tegelijk, met veel rock en oriëntaalse invloeden. De energie spat er vanaf en Marc transformeert van een rustige en nadenken jongen in een boos rondspringende banlieusard. Karim, Yaya en Marc denken alledrie dat de rapmuziek een belangrijke houvast is voor jongeren uit de Franse ‘probleem’wijken. Ze benadrukken alledrie dat je altijd kunt rappen, ookal heb je verder niks. Karim: "Ik ben ook begonnen met alleen een taperecorder, alsof we aan karaoke deden." Marc geeft workshops in zijn wijk Montreuil. Hij komt veel jong talent tegen. "Wat die kinderen zeggen is zo direct en eerlijk, geen bullshit. Soms raakt het me echt, zoals een Malinees meisje dat schreef over hoe haar vader zomaar door de politie was meegenomen en het land was uitgezet." Yaya: "Wat typisch Frans aan mij is, is eigenlijk alleen de taal. Franse rappers onderscheiden zich door hun techniek en sterke teksten." Als het aan deze drie heren ligt zullen we nog veel horen van de Franse rap-scene. Kamelancien: ZCt6_zrwJ8w NTM: Nique la police: oYDzCzSiaz4 Disiz La Peste, Jeune de banlieue: KNGF7nPVhIU Yaya: http://www.myspace.com/warrabadumali La Canaille: http://www.myspace.com/lacanaille Karim: http://www.myspace.com/baron91gb Rappers die area-codes representen: www.departements-lesite.com Tekst: Femke Kaulingfreks<div style="clear:both;"></div> Lees meer interessante artikelen op NL-NEXT MAGAZINE (http://www.nlnext.nl)