PDA

Bekijk Volledige Versie : Het effect van levensbeschouwing op leidinggeven



Amaeru
24-01-10, 22:48
‘Geloof maakt verschil op de werkvloer’

20 januari 2010 / Robert Giebels

Welk effect heeft levensbeschouwing op leidinggeven? Is er een verschil tussen protestantse managers en katholieke en niet-christelijke leidinggevenden? Ja, dat verschil is er, ontdekte Tom van Den Belt tijdens zijn promotieonderzoek.

Wie een protestant als baas heeft, hoeft niet te rekenen op een complimentje. Dat is een van de ontdekkingen die Tom van den Belt (53) deed bij zijn promotieonderzoek Management en levensbeschouwing in Nederland. Niet eerder is er wetenschappelijk onderzoek gedaan naar het effect van levensovertuiging op de wijze van leidinggeven. ‘Hoewel er vanuit levensbeschouwelijke visie veel is geschreven over management.’

De protestantse Van den Belt promoveerde er vorige week op aan de Radboud Universiteit Nijmegen samen met de 70-jarige Joop Moret, eveneens protestant.

Maakt geloof een verschil op de werkvloer?

‘Er blijkt een groot verschil tussen managers met een protestantse geloofsovertuiging enerzijds en katholieke en niet-christelijke managers anderzijds. Protestanten zijn veel minder mensgericht. Op een as die we hebben gemaakt zitten ze in significante mate aan de taakgericht-kant. Ze zijn minder gericht op saamhorigheid en commitment – de binding van medewerkers aan de organisatie.

'Ze houden minder rekening met de erkenning van de menselijke factor. Op de as commitmentgericht-controlegericht zitten ze sterk aan de controle-kant. Wat ons erg is opgevallen, is dat het niet uitmaakt of het orthodox-protestante managers zijn, zeg maar SGP, of modern-protestantse managers, zeg CDA.’

Klinkt wel wat generaliserend.

‘Daar moet je uiteraard mee oppassen. Je hebt natuurlijk ook protestantse managers die weten dat een open en goede sfeer belangrijk is. Wat we wel hebben gevonden is dat een gereformeerde baas het best functioneert in een team van protestanten. Die weten wat ze wel en vooral niet van hun chef hoeven te verwachten.’

Wat heeft dat met het protestantse geloof te maken?

‘Protestanten zijn vanuit de dogma’s meer individualistisch. Ze zijn minder op het geheel gericht. De orthodoxe leer zegt ook: de mens is geneigd tot alle kwaad. Protestanten hechten meer aan gezag en minder aan wat ondergeschikten inbrengen.

Een katholieke baas richt zich juist veel meer op het kweken van saamhorigheid. Mij lijkt dat je juist die houding nu, in deze tijden van crisis, moet hebben. De algemene theorieën over management liggen sowieso vrij dicht bij de katholieke benadering waar naastenliefde een grote rol speelt.’

Naastenliefde? Op het werk?

‘Voor een protestant gold en geldt: alle gezag komt van God en de leidinggevende moet die hiërarchie bewaken. Het is de Calvinistische geest: zelf hard werken en dat ook van je mensen verwachten.

'Dat harde werken, daar zijn niet-christenen en katholieken ook sterk op gericht, maar het verschil met protestanten is de erkenning en de daarbij behorende complimenten. Die krijg je over het algemeen niet van een protestantse baas. Het past niet in hun geloof. Maar in het dagelijks leven wil niemand zo werken en werkt hun leer dus ook niet. Protestanten moeten de gangbare managementtheorieën nog leren.’

Wat als een ondergeschikte niets van de levensbeschouwing van zijn baas wil weten?

‘Wat we zien is dat geloof, levensovertuiging, steeds belangrijker wordt voor leidinggevenden. Een manager is niet moreel neutraal. Protestantse managers maken veel meer werk van hun geloof dan katholieke en niet-christelijke managers. Maar ze voelen een spanning tussen wat ze op zondag in de kerk belijden en wat ze maandag op het werk in de praktijk brengen.

'De orthodox-protestanten lossen dat op met het dogma van de ‘algemene genade’. Daarmee legitimeren ze een scheiding tussen het privé-(geloofs)domein en het domein van de organisatie waaraan leiding wordt gegeven. Dat doet sterk denken aan Weber en zijn morele neutraliteit. Hij zegt dat werk en privé gescheiden ‘leefsferen’ zijn met een eigen moraliteit.

‘Ik vind dat een manager zijn geloofsovertuiging of levensopvatting niet in eerste instantie met woorden moet uitdragen. Het zou uit het handelen, het gedrag moeten blijken. Maar geloof, vind ik, daar moet je wel wat mee doen.’


http://www.vkbanen.nl/actueel/757034/Geloof-maakt-verschil--op-de-werkvloer.html