Marsipulami
22-04-10, 11:08
Chronologie van een bewogen dag
donderdag 22 april 2010, 11u55
De onderhandelingen rond BHV jagen schokgolven door het hele land en de gebeurtenissen volgen elkaar snel op. Een overzicht.
11.52 uur - Open VLD zal de splitsing van BHV vanmiddag op de agenda van de Kamer zetten, zodat de splitsing volgende week gestemd kan worden.
11.48 uur - Open VLD stapt uit de federale regering. Dat heeft het partijbestuur beslist. Partijvoorzitter Alexander De Croo kondigde het nieuws aan op een persconferentie.
11.32 uur - Vincent Van Quickenborne (Open VLD) twittert 'Alea jacta est' - de teerling is geworpen. Zonder verdere uitleg.
11.24 uur - SP.A-senator Johan Vande Lanotte zegt dat de regeringspartijen veel minder met BHV bezig zijn, maar veleer met hun eigen positie. 'De regering moet regeren, maar is nu intern spelletjes aan het spelen', aldus Vande Lanotte, die het over een 'zielig schouwspel' heeft. Hij zegt dat SP.A geen lapmiddel kan zijn en dat zijn partij niet in een overgangsregering zal stappen als de Open VLD eruit trekt.
11.17 uur - Bij aanvang van de CD&V-fractievergadering in de Kamer pleit senator Pol Van Den Driessche ervoor om nog 'een kleine poging' te wagen met de onderhandelingen om een oplossing te vinden voor Brussel-Halle-Vilvoorde. Dat moet dan wel gebeuren met het pakket van Jean-Luc Dehaene als enige onderhandelingsbasis, want 'buiten het pakket is niets meer mogelijk'.
11.15 uur - De regering moet vanmiddag in de Kamer antwoorden dat ze voorstelt verder te onderhandelen over BHV, zegt MR-voorzitter Didier Reynders.
11.08 uur - Volgens François-Xavier de Donnea (MR) laat de oproep om volgende week over BHV te stemmen in de Kamer nog een paar dagen tijd voor onderhandelingen.
10.39 uur - De Senaat vat de plenaire zitting gewoon aan met een handvol senatoren. Op de agenda onder meer een wetsontwerp over de medische schade en een reeks vragen om uitleg.
De regering wordt vertegenwoordigd door staatssecretaris Etienne Schouppe voor de vragen om uitleg en minister van Sociale Zaken Laurette Onkelinx, die twee ontwerpen kwam verdedigen.
10.34 uur - PS-vicepremier Laurette Onkelinx stelt dat er volgende week in geen geval een stemming kan zijn over de splitsing van BHV in de Kamer. Ze wees er daarbij op dat de alarmbelprocedure bestaat, waardoor het dossier op tafel van de regering belandt.
10.22 uur - PS-voorzitter Elio Di Rupo zegt dat het ultimatum van de Open VLD ‘onthecht is van politieke realiteit’. Hij waarschuwt in een mededeling dat de val van de regering een ‘echte poltieke, juridische en sociale chaos’ zal veroorzaken ‘waarvan de burgers het eerste slachtoffer zullen zijn’. Hij vraagt de Vlaamse liberalen ‘tot rede te komen’
9.42 uur - Koning Albert annuleert een gepland bezoek aan Visé en blijft in Brussel.
9.31 uur - Vicepremier Guy Vanhengel (Open VLD) vindt dat de Vlaamse partijen de BHV-splitsingsvoorstellen moeten agenderen en stemmen in de Kamer. Dat kan volgens hem snel : als de partijen het punt vandaag op de agenda plaatsen, zou er volgende week al kunnen gestemd worden.
8.16 uur - CD&V-voorzitster Marianne Thyssen vraagt in het VRT-radioprogramma De Ochtend Open VLD-voorzitter Alexander De Croo zichzelf nog ‘een paar dagen’ te gunnen om een onderhandelde oplossing te vinden. ‘Dan weten we volgende week waar we staan.’ Bij gebrek aan resultaat kan er dan in de Kamer een stemming plaatsvinden over het wetsvoorstel over de splitsing van BHV.
7.39 uur - Vicepremier Laurette Onkelinx (PS) roept de Open VLD op om ‘politieke moed’ te tonen en de onderhandelingen voort te zetten. Ze waarschuwt op RTBF-radiozender La Première dat het ultimatum van Open VLD ‘een ernstige, diepe crisis’ kan veroorzaken.
0.56 uur - Open VLD spreekt over een vertrouwensbreuk omdat er geen onderhandelde oplossing is
0.21 uur - De vergadering van de BHV-onderhandelaars is afgelopen. Zonder akkoord.
Marsipulami
22-04-10, 11:23
Open Vld stapt uit regering, Leterme bij de koning
De regering Leterme II wankelt na het opstappen van Open Vld.
DM update Open Vld stapt uit de federale regering. Dat maakte Open Vld-voorzitter Alexander De Croo bekend na afloop van het partijbureau. De Croo had er eerder al mee gedreigd uit de regering te stappen als er tegen vandaag geen akkoord zou bereikt worden rond de splitsing van B-H-V. De Vlaamse liberalen voegen dus de daad bij het woord.
"We zeggen het vertrouwen in de regering op", zegt De Croo. "De vooropgestelde timing is niet gerespecteerd en de gemaakte afspraken niet nagekomen. Wij zullen dan ook vragen om de Vlaamse splitsingsvoorstellen zo snel mogelijk op de agenda van de Kamer te zetten. Onze fractieleider Hilde Vautmans heeft daarvoor het initiatief al genomen en wij gaan ervan uit dat alle Vlaamse partijen die voorstellen steunen. Op die manier willen we de druk opvoeren om iedereen op zijn verantwoordelijkheid te wijzen", aldus De Croo.
Premier Yves Leterme (CD&V) is momenteel bij de koning om het ontslag van zijn regering aan te bieden. (sps)
What else is new.
Join the club.
Eh hoe zeg je dat in het Nederlands.
Marsipulami
22-04-10, 11:38
What else is new.
Join the club.
Eh hoe zeg je dat in het Nederlands.
Ja, maar jullie kunnen gewoon opnieuw gaan stemmen en vervolgens een andere regering vormen.
In België ligt het ingewikkelder. België is een staat in staat van onbinding. De instellingen functioneren niet meer.
Marsipulami
22-04-10, 11:58
Zonder regering toch wetten stemmen en doorduwen.
http://www.deredactie.be/permalink/1.764351
Ja, maar jullie kunnen gewoon opnieuw gaan stemmen en vervolgens een andere regering vormen.
In België ligt het ingewikkelder. België is een staat in staat van onbinding. De instellingen functioneren niet meer.
Ja ik zit te denken over een creatieve oplossing. Niet-politici laten praten over BHV? Ik zag zoiets op Man bijt hond van de week :hihi:
Een referendum uitschrijven over wat men nou eigenlijk wil, eenheidsstaat, federale staat of totale separatie? Dan weten we dat alvast. Ik dacht eigenlijk dat een meerderheid der Belgen nog steeds in één land wil blijven wonen...
ook al bestaan ze niet.
Bij ons helpt dat ook niet; zie 4 regeringen in, wat is het, 7 jaar? Het voorheen zo stabiele NL waar de kabinetten elkaar keurig elke 4 jaar opvolgden...
Marsipulami
22-04-10, 12:44
Leterme biedt ontslag van de regering aan
BRUSSEL - Premier Yves Leterme (CD&V) is op weg naar de koning om het ontslag van zijn regering aan te bieden. Open VLD stapte vanmorgen uit de regering omdat de deadline van de BHV-onderhandelingen niet is gerespecteerd.
Premier Yves Leterme (CD&V) riep om 13 uur een ministerraad bijeen. Ook de conferentie van de voorzitters van de Kamer is kort bijeengeroepen, maar de vergadering werd opgeschort in afwachting van het resultaat van de ministerraad.
De conferentie van de voorzitters beslist over de agenda van de plenaire vergadering van deze namiddag.
Open VLD-fractieleider Hilde Vautmans is alvast van plan om de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde op de agenda te plaatsen. Maar over die agenda moet eerst nog gestemd worden. Het is momenteel ook niet duidelijk of de Kamer vanmiddag effectief bijeen komt.
Aangekondigd vertrek
De terugtrekking van Open VLD uit de federale regering zat eraan te komen. Gisteravond sprak De Croo al van een vertrouwensbreuk nadat de onderhandelingen gisteravond stopgezet werden. Vanmorgen werden de vermoedens bevestigd tijdens een persconferentie.
'Bij de overgang van de regering Van Rompuy I naar de regering Leterme II werd door de meerderheid zeer duidelijk afgesproken om tegen Pasen tot een onderhandelde oplossing rond BHV te komen. Die afspraak wordt nu niet nageleefd. Het vertrouwen is daardoor grondig geschonden. Daarom zegt Open VLD zijn vertrouwen in de regering op,' verklaarde De Croo.
'Sinds 2007 weegt BHV zwaar op de politieke verhoudingen in dit land. Het legt een hypotheek op moedig bestuur. Getuige zijn de vier politieke cirises en evenveel premiers in enkele jaren tijd. Onze partij was steeds bereid om een oplossing te zoeken waarbij alle partijen hun loopgraven zouden verlaten. Open VLD heeft zich volop geëngageerd, maar aan tafel hebben we vastgesteld dat de politieke wil om tot een oplossing te komen niet aanwezig is.'
Naar de Koning?
Premier Yves Leterme zal waarschijnlijk later vandaag naar de koning stappen om het ontslag van zijn regering in te dienen. Albert II zal het ontslag waarschijnlijk in beraad houden. Als dat inderdaad het geval is, dan is Open VLD nog wel bereid om de komende dagen mee aan de onderhandelingstafel te zitten, zo liet federaal parlementslid Luc Van Besien optekenen na de medeling van De Croo.
Archie Bunker
22-04-10, 14:32
Zonder regering toch wetten stemmen en doorduwen.
http://www.deredactie.be/permalink/1.764351
Yep. Er zit kennelijk niets anders op.
En overigens, hoe zit jullie grondwet in elkaar.
Zolang de koning er zit is er toch een regering?
Ron Haleber
22-04-10, 15:55
Koning houdt zijn antwoord in beraad
Chronologie van een bewogen dag (http://www.maroc.nl/artikel/detail.aspx?artikelid=DMF20100422_039&kanaalid=467)
BRUSSEL - Koning Albert II aanvaardt het ontslag van de regering Leterme II nog niet. Hij houdt zijn beslissing in beraad. Open VLD stapte vanmorgen uit de regering omdat de deadline van de BHV-onderhandelingen niet is gerespecteerd.
Koning Albert II heeft in de vroege namiddag Leterme in audiëntie ontvangen op het Kasteel in Laken. 'De eerste minister heeft het ontslag van de regering aangeboden. De koning houdt zijn beslissing in beraad', zo staat in een officiële persmededeling van het paleis.
'De koning en premier Leterme benadrukken dat in de huidige omstandigheden een politieke crisis niet opportuun is en dat dit ernstige schade kan betekenen voor welzijn van de burgers en de rol van België op Europees en internationaal vlak', zo gaat de opmerkelijke mededeling verder.
Splitsingsvoorstel op tafel
Kamervoorzitter Patrick Dewael werd om 15.15 uur bij de koning verwacht. Om 16 uur is een nieuwe bijeenkomst gepland van de conferentie van de voorzitters opnieuw. De Vlaamse fractieleiders zijn van plan om de splitsing van de kieskring BHV op de agenda te plaatsen als de plenaire zitting vandaag toch nog zou plaatsvinden.
Volgens kamervoorzitter Patrick Dewael is dat hoogst onwaarschijnlijk. Binnen Open VLD zou er naar verluidt onenigheid zijn over de stemming van het splitsingsvoorstel. Vicepremier Guy Vanhengel zou het niet eens zijn met de rest van de partij om de splitsing vandaag nog op de agenda te zetten. Vanhengel heeft aangekondigd dat hij ten gepaste tijde meer uitleg zal geven in alle rust en kalmte.
Ook senaatsvoorzitter Armand De Decker is op het Paleis uitgenodigd. In de Senaat is de plenaire zitting vanmiddag geschrapt. Dat heeft het bureau van de Senaat beslist.
Aangekondigd vertrek
De terugtrekking van Open VLD uit de federale regering zat eraan te komen. Gisteravond sprak De Croo al van een vertrouwensbreuk nadat de onderhandelingen gisteravond stopgezet werden. Vanmorgen werden de vermoedens bevestigd tijdens een persconferentie.
'Bij de overgang van de regering Van Rompuy I naar de regering Leterme II werd door de meerderheid zeer duidelijk afgesproken om tegen Pasen tot een onderhandelde oplossing rond BHV te komen. Die afspraak wordt nu niet nageleefd. Het vertrouwen is daardoor grondig geschonden. Daarom zegt Open VLD zijn vertrouwen in de regering op,' verklaarde De Croo.
'Sinds 2007 weegt BHV zwaar op de politieke verhoudingen in dit land. Het legt een hypotheek op moedig bestuur. Getuige zijn de vier politieke cirises en evenveel premiers in enkele jaren tijd. Onze partij was steeds bereid om een oplossing te zoeken waarbij alle partijen hun loopgraven zouden verlaten. Open VLD heeft zich volop geëngageerd, maar aan tafel hebben we vastgesteld dat de politieke wil om tot een oplossing te komen niet aanwezig is.'
Ron Haleber
22-04-10, 16:02
17.00 uur Volgens ... op de BRT zou er vandaag nog over de splitsing van BHV gestemd kunnen worden.
R H: de minderheid der franstaligen zouden daar tegen zijn.
Gevolg: dan bestaat de federale regering niet meer.
De Splitsing van België is dan een feit.
Er moeten dan natuurlijk nog een zooi formele zaken worden geregeld, maar in principe zijn er twee landen.:zwaai:
Ron Haleber
22-04-10, 16:14
NRC Handelsblad lanceert verklarend woordenboek 'Wetstratees'
Uit de Standaard:
NRC Handelsblad lanceert verklarend woordenboek 'Wetstratees'
<!-- start IMU wide --><CENTER><SCRIPT type=text/javascript>initAdhese('IMU');</SCRIPT><SCRIPT type=text/javascript src="http://ads.adhese.be/ad/_kanaal_467_/_dso_19_3_/IMU/nl/41/?t=1271948811140"></SCRIPT>NRC.nl : Belgisch politiek woordenboek: Wetstratees (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece/Belgisch_politiek_woordenboek_Wetstratees)
</CENTER>
Als wij Belgen het soms al moeilijk krijgen wanneer het gaat over de problematiek rond de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde, hoe stellen onze noorderburen het dan? Het Nederlands NRC Handelsblad komt met een verklarend woordenboek op de proppen.
'Als het crisis is in de Belgische politiek, schakelen de Belgen over op Wetstratees', meldt NRC Handelsblad. Daarom publiceerden ze een Belgisch politiek woordenboek (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece/Belgisch_politiek_woordenboek_Wetstratees) op hun webstek. Wij halen alvast enkele hoogtepunten voor u aan.
Alles
'In de Belgische politiek wordt alles altijd aan alles gekoppeld. Dat maakt het land een ingewikkelde kluwen van gemeenschappen en gewesten met maar liefst tien regeringen. Veelgehoorde uitspraak: er is over niets een akkoord, tenzij er een akkoord is over alles.'
Compromis
'Zijn Belgen goed in, zeggen ze zelf. En is één van de weinige dingen waarop ze trots zijn. Het land valt heus niet uit elkaar, zoals buitenlanders denken, we vinden wel weer een compromis, zeggen ze dan. Een goed compromis is zo ingewikkeld dat zowel Vlamingen als Franstaligen tegen hun kiezers kunnen zeggen dat ze hebben gewonnen.'
Gordel
'Jaarlijkse fietstocht, georganiseerd door Vlamingen, rond Brussel. Een vreedzaam en volgens sommige deelnemers vooral recreatief evenement. Franstaligen zien dat anders. Gezien de hoeveelheid Vlaamse leeuwenvlaggen die er op die dag te zien zijn, heeft het evenement ook wel iets van een omsingeling. Franstaligen leggen elk jaar punaises op de weg.'
Imbuvable
'Frans, letterlijk ‘niet te drinken’, figuurlijk ‘niet door te slikken’, door Vlamingen doorgaans vertaald als ‘onaanvaardbaar’. Woord dat vaak wordt gebruikt door FDF-voorzitter Olivier Maingain om Vlaamse voorstellen af te wijzen.'
De Standaard
'Vlaamse kwaliteitskrant, ooit de spreekbuis van het katholieke Vlaanderen en het gematigde deel van de Vlaamse Beweging. Hoofdredacteur Peter Vandermeersch is een populaire analyticus op de Vlaamse tv. Hij schreef na de RTBF-uitzending 'Bye bye Belgium' het commentaar ‘Nous en avons marre’ (we hebben er genoeg van) en besloot daarna om rond communautaire thema’s samen te werken met Le Soir.'
Ron Haleber
22-04-10, 16:39
Manipulatie van koning Albert:
17.30 uur - BRT:
Het blijkt dat de koning de parlementsvoorzitter heeft geroepen
om hem te bevelen om de door deze voorz. eerder voor vanmiddag bijeengeroepen kamervergadering af te lasten!
RH: Geen stemming vandaag dus over de splitsing! :eek:
Ron Haleber
22-04-10, 16:55
Tip aan de lezers:
Omdat ik uit wat er in België gebeurt vaak geen touw aan kan vastknopen... En Marsipulami nooit verdere uitleg geeft:
Hier dan een Woordenboek dat mij bij lezing ervan veel duidelijk maakte:
[bij zoekwoord, druk de letter ervan in!]
Veel Belgen zeggen dat ze het niet meer kunnen volgen. Meestal doen ze dat dan toch, waarna ze opmerken dat buitenstaanders het natuurlijk écht niet meer kunnen volgen. BHV is een ingewikkelde puzzel die illustratief is voor de Belgische politiek. Een klein verklarend woordenboek.
A (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#a) B (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#b) C (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#c) D (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#d) E (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#e) F (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#f) G (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#g) H (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#h) I (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#i) J (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#j) K (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#k) L (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#l) M (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#m) N (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#n) O (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#o) P (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#p) Q (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#q) R (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#r) S (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#s) T (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#t) U (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#u) V (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#v) W (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#w) X (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#x) Y (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#y) Z (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#z)
A
Alles: In de Belgische politiek wordt alles altijd aan alles gekoppeld. Dat maakt het land een ingewikkelde kluwen van gemeenschappen en gewesten met maar liefst tien regeringen. Veelgehoorde uitspraak: er is over niets een akkoord, tenzij er een akkoord is over alles. Zie ook: Staatshervorming (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#s).
Aanhechting: Willen de Franstaligen graag. Ze hebben het dan over de randgemeenten van Brussel. De hoofdstad is officieel tweetalig, maar in de praktijk vooral Franstalig. In de randgemeenten is Nederlands de officiële taal. Vlamingen zijn bang dat ook daar het Frans de overhand krijgt wanneer de gemeenten aan Brussel worden gehecht. Voor hen is het dan ook eerder een annexatie. Zie ook: Randgemeenten (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#r); Verfransing (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#v).
Alarmbelprocedure: Mogelijkheid voor een taalgroep om de procedure voor het stemmen van een nieuwe wet te stoppen als een andere taalgroep die wil doordrukken. Het wetsvoorstel gaat dan naar de ministerraad, die eventueel een vernieuwd wetsontwerp kan voorstellen. De alarmbelprocedure duurt dertig dagen.
B
BHV: Brussel-Halle-Vilvoorde. Kiesdistrict in de Vlaamse rand rond Brussel waar Franstaligen ook voor Franstaligen kunnen stemmen. Zorgt al jaren voor crisis na crisis. BHV staat symbool voor het vaak moeizame samenleven van Vlamingen en Walen in hetzelfde land. Lees ook: Vier vragen en antwoorden over BHV (http://www.nrc.nl/buitenland/article2421833.ece/Vier_vragen_en_antwoorden_over_BHV).
C
Compromis: Zijn Belgen goed in, zeggen ze zelf. En is één van de weinige dingen waarop ze trots zijn. Het land valt heus niet uit elkaar, zoals buitenlanders denken, we vinden wel weer een compromis, zeggen ze dan. Een goed compromis is zo ingewikkeld dat zowel Vlamingen als Franstaligen tegen hun kiezers kunnen zeggen dat ze hebben gewonnen.
Communautair: De grootste politieke problemen in België zijn communautair. Dat wil zeggen dat Vlamingen en Franstaligen er verschillend over denken. Ook wanneer je dat niet zou verwachten, blijken problemen vaak ‘een communautair kantje’ te hebben. Gezondheidszorg, belastingen, defensie: je vindt op alle beleidsterreinen communautaire problemen.
Compensatie: Wil de ene partij als de andere partij iets krijgt. Gebeurt vaak in de vorm van geld. Daarom zijn de politieke problemen de laatste jaren in België ook zo groot: het geld begint op de raken. In het verleden bestonden compromissen er vaak uit dat de Vlamingen meer bevoegdheden kregen en de Franstaligen meer geld. Zie ook: Wafelijzerpolitiek (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#w).
Corridor: Idee van Franstaligen, zou Brussel moeten verbinden met Wallonië. Voorkomt ‘omsingeling’ van de hoofdstad, die nu wordt omringd door Vlaamse gemeenten. Zie ook: Quarantaine (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#q).
D
Deadline: De Belgische politiek strompelt van deadline naar deadline. Niet zelden heeft die deadline betrekking op hetzelfde dossier. Het dossier BHV zou recentelijk eerst worden opgelost voor de paasvakantie, vervolgens aan het eind van de paasvakantie en nu op donderdagmiddag 22 april. Open VLD, de Vlaamse liberalen, sluit niet uit dat de regering valt indien er geen akkoord is. Zie ook: Grondwettelijk Hof (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#g).
Dansaert-Vlaming: In Brussel wonende Vlaming, genoemd naar de trendy Dansaertstraat/Rue Dansaert, het culturele hart van de Vlaamse gemeenschap in Brussel. Scheldwoord en geuzennaam tegelijk. Vlamingen uit de provincie geven vaak af op de Dansaert-Vlaming, omdat ze graag Vlaamse cultuursubsidies ontvangen waarmee ze samen met Franstaligen leuke dingen doen.
Duitstaligen: Zou je bijna vergeten, maar zijn er ook in België. Er zijn zo’n 73.000 Duitstalige Belgen, vooral in gemeenten aan de oostgrens van Wallonië die de oostkantons vormen. Willen graag dat België blijft bestaan, want met verschuivende grenzen hebben ze in de geschiedenis alleen maar slechte ervaringen opgedaan. Worden daarom ook wel de laatste echte Belgen genoemd.
E
Ecolo: Franstalige groene partij. Neemt in communautaire dossiers vaak een standpunt in dat afwijkt van dat van andere Franstalige partijen. Meent als enige dat een splitsing van BHV onvermijdelijk is, maar eist wel compensaties voor Franstaligen.
EU-voorzitterschap: België is in de tweede helft van 2010 roulerend voorzitter van de Europese Unie. Politici willen een nieuwe regeringscrisis net voor of tijdens het voorzitterschap vermijden. Zie ook: Deadline (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#d).
Europa: Houden Belgen hartstochtelijk van, als enigen in Europa. Heeft niet alleen te maken met de werkgelegenheid waar de EU in Brussel voor zorgt. Belgische politici van alle partijen hebben er geen moeite mee Europa meer macht te geven. Dan hebben ze zelf misschien minder problemen op te lossen. Sommige Vlaams-nationalisten hopen zelfs dat Europa de Belgische staat helemaal overbodig maakt.
F
Faciliteitengemeenten: Gemeenten in het Nederlandstalig gebied waar Franstaligen in hun eigen taal terechtkunnen voor administratieve zaken. Of omgekeerd. Veel Vlamingen wensen een afschaffing van de faciliteiten omdat ze de verfransing van de Vlaamse Rand rond Brussel in de hand zouden werken. Zie ook: Verfransing (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#v).
FDF: Fédéralistes Democrates Francophones. Partij van Franstalige Brusselaars die in communautaire dossiers de meest radicale standpunten verdedigt. Voorzitter Olivier Maingain refereerde onlangs aan de Duitse bezetting om het beleid van de Vlaamse regering in de rand rond Brussel te hekelen. Wordt door sommige Vlamingen wel eens Waals Belang genoemd, naar analogie met het Vlaams Belang. Zie ook: MR (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#m).
G
Gordel: Jaarlijkse fietstocht, georganiseerd door Vlamingen, rond Brussel. Een vreedzaam en volgens sommige deelnemers vooral recreatief evenement. Franstaligen zien dat anders. Gezien de hoeveelheid Vlaamse leeuwenvlaggen die er op die dag te zien zijn, heeft het evenement ook wel iets van een omsingeling. Franstaligen leggen elk jaar punaises op de weg.
Grondwettelijk Hof: Oordeelde dat het huidige statuut van het kiesdistrict BHV indruist tegen de grondwet, omdat het Franstaligen voordelen geeft die Vlamingen in Wallonië niet hebben. Indien er geen oplossing komt, zijn de volgende federale verkiezingen ongrondwettelijk. Die verkiezingen staan gepland voor juni 2011. Zie ook: Deadline (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#d).
Gerechtelijk arrondissement: Er is niet alleen een kiesdistrict BHV, maar ook een gerechtelijk arrondissement met die naam. Daardoor kunnen Franstaligen in de Vlaamse gemeenten rond Brussel naar een Franstalige rechter stappen. Werkt volgens Vlaamse politici ‘verfransing’ in de hand. Zie ook: Verfransing (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#v).
H
Hoofdstedelijk Gewest: Valt samen met de hoofdstad Brussel. Enige tweetalige gewest in België, waar een meerderheid van Franstaligen samenleeft met een minderheid aan Vlamingen. Zie ook: Staatshervorming (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#s).
I
Imbuvable: Frans, letterlijk ‘niet te drinken’, figuurlijk ‘niet door te slikken’, door Vlamingen doorgaans vertaald als ‘onaanvaardbaar’. Woord dat vaak wordt gebruikt door FDF-voorzitter Olivier Maingain om Vlaamse voorstellen af te wijzen. Zie ook: FDF (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#f).
IJzerbedevaart: Jaarlijkse manifestatie van Vlaams-nationalisten waar de slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog worden herdacht en Vlaamse eisen worden verwoord. Bekendste eis: Waalse vrienden, laten we scheiden.
Inschrijvingsrecht: Mogelijke oplossing voor BHV. Franstaligen die in de rand rond Brussel wonen zouden zich toch kunnen inschrijven in Brussel om zo op Franstalige politici te kunnen stemmen. Zie ook: compromis (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#c).
Inspectie: Op verzoek van Waalse politici kwam al herhaaldelijk een inspectieteam van de Raad van Europa de toestand beoordelen. Telkens werden de Belgische politici gemaand het probleem snel op te lossen. De Raad van Europa vindt het ook onbegrijpelijk dat Franstaligen in gemeenten uit de Vlaamse Rand rond Brussel, waar ze soms in de meerderheid zijn, niet altijd en overal hun taal kunnen gebruiken.
J
Jean-Luc Dehaene: Vlaams christen-democraat, voormalig premier. Maakte begin jaren negentig van België een federale staat door een nieuwe staatshervorming. Meester in het compromis. Zie ook: Loodgieter (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#l).
Joëlle Milquet: Voorzitter van cdH, de Waalse christen-democraten. Neemt steevast een harde positie in in communautaire dossiers. Kreeg daarom van Vlaamse politici en commentatoren de bijnaam ‘Madame Non’, Mevrouw Neen. De in Vlaanderen populaire cabaretier Geert Hoste maakte er voor zijn eindejaarsconference een liedje over.
José Happart: Franstalige voormalige burgemeester van Voeren, een Limburgse gemeente met faciliteiten voor Franstaligen. Zorgde voor de val van een regering in de jaren tachtig omdat hij als burgemeester weigerde Nederlands te spreken in de gemeenteraad. Zie ook: Taalgrens (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#t).
K
Kaakslag: Vaak gebruikt woord door Vlaams-nationalisten bij Vlaamse toegevingen aan Franstaligen. Halverwege de jaren negentig introduceerde Yves Desmet, hoofdredacteur van de progressieve krant De Morgen (http://www.demorgen.be) , de term ‘kaakslagnationalisme’. Franstaligen gebruiken de kaakslag ook, alleen noemen ze hem dan gifle.
L
La Libre Belgique: Franstalige krant (http://www.lalibre.be) uit Brussel met een katholieke achtergrond die vaak wordt gezien als de verdediger van het unitaire België. Berucht om de driemaandelijkse politieke peiling, die vaak afwijkt van andere peilingen.
Loodgieter: Bijnaam van oud-premier Jean-Luc Dehaene wegens zijn vermogen om ingewikkelde compromissen te smeden. Werd daarom eind 2009 als 'koninklijk opdrachthouder' aangesteld om eindelijk een oplossing te vinden voor de kwestie BHV. Noemde dat zelf een mission impossible. Zie ook: Jean-Luc Dehaene (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#j).
M
MR: Mouvement Réformateur, de Waalse liberalen van vicepremier Didier Reynders. Is zich onder druk van de PS steeds harder gaan opstellen in communautaire dossiers. Heeft sinds 2002 een samenwerkingsverband met de FDF, de meest radicale Franstalige partij. Zie ook: FDF (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#f).
N
N-VA: Nieuw-Vlaamse Alliantie, een Vlaams-nationalistische partij zonder het xenofobe karakter van het Vlaams Belang. Voorzitter Bart De Wever is een van de populairste politici in Vlaanderen, onder meer door het etaleren van zijn droge humor in het populaire tv-programma De Slimste Mens ter Wereld.
O
Onverwijld: Volgens het Vlaamse regeerakkoord van 2004 moest BHV ‘onverwijld’ worden gesplitst. Dat is niet de bevoegdheid van de Vlaamse regering, maar het werd gezien als frontvorming van de Vlaamse partijen en een aansporing voor de federale regering. Vlaamse partijen worden er door critici vaak aan herinnerd dat ‘onverwijld’ wel erg lang duurt.
P
PS: Parti Socialiste, de Waalse sociaal-democraten. Ondanks (financiële) schandalen nog steeds de grootste partij van Wallonië. Komt volgens critici door cliëntelisme, het binden van de kiezers aan de partij door het verlenen van allerlei gunsten. Vlamingen spreken soms geringschattend over 'de PS-staat' als het over Wallonië gaat. Was lange tijd de belangrijkste vertolker van het Waalse nationalisme, dat nu ook gemeengoed is geworden bij christen-democraten en liberalen.
Q
Quarantaine: Vlamingen willen Brussel in quarantaine plaatsen, menen de Franstaligen: de hoofdstad omringen door louter Nederlandstalige gemeenten, een soort taalkundige quarantaine. Om dat te voorkomen, hebben Franstaligen wel eens geopperd dat er een corridor moet komen tussen Wallonië en Brussel. Zie ook: Corridor (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#c).
R
Randgemeenten: Vlaamse gemeenten rond Brussel, ook wel Vlaamse Rand genoemd, waar veel Franstaligen wonen. Populair omdat het er groener en veiliger is dan in de hoofdstad. Daarom zijn er ook veel Franstalige Brusselaars komen wonen. Zie ook: Verfransing (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#v).
Rondzendbrief-Peeters: Bron van grote ergernis bij Franstaligen. In deze brief, die Vlaams minister voor Binnenlandse Aangelegenheden Leo Peeters in 1997 schreef, is vastgelegd hoe de taalwetgeving in de faciliteitengemeenten moet worden geïnterpreteerd: zeer strikt. Franstaligen kunnen documenten van de gemeenten in het Frans krijgen, maar ze moeten daar telkens opnieuw om vragen. Sommige burgemeesters houden zich er niet aan, bijvoorbeeld door oproepbrieven voor verkiezingen aan Franstaligen meteen in het Frans te versturen.
RTBF: Waalse publieke omroep, veroorzaakte eind 2006 opschudding met het fictieve journaal Bye bye Belgium, waarin werd gesteld dat Vlaanderen de onafhankelijkheid had uitgeroepen. Franstalige kijkers liepen in de val en belden massaal naar de omroep. Politici aan beide zijden van de taalgrens reageerden verontwaardigd op de uitzending. Vooral ook omdat toen werd geprobeerd een nieuw communautair akkoord te vormen. Bekijk een deel van de (Nederlands ondertitelde) uitzending hier.
S
Le Soir: Franstalige kwaliteitskrant (http://www.lesoir.be), ooit de spreekbuis van het FDF maar nu gematigder. Besloot na de RTBF-uitzending van Bye bye Belgium samen te werken met de Vlaamse tegenhanger De Standaard.
De Standaard: Vlaamse kwaliteitskrant (http://www.standaard.be), ooit de spreekbuis van het katholieke Vlaanderen en het gematigde deel van de Vlaamse Beweging. Hoofdredacteur Peter Vandermeersch is een populaire analyticus op de Vlaamse tv. Hij schreef na de RTBF-uitzending Bye bye Belgium het commentaar ‘Nous en avons marre’ (we hebben er genoeg van) en besloot daarna om rond communautaire thema’s samen te werken met Le Soir.
Staatshervorming: Verzamelnaam voor een opeenvolging van wijzigingen in de grondwet die erop neerkwamen dat de deelstaten steeds meer bevoegdheden kregen, eerst op het gebied van cultuur en onderwijs en later ook economie. Bepaalt de inrichting van België in drie gemeenschappen (Nederlandstalig, Franstalig, Duitstalig) en drie gewesten: het Vlaams Gewest, het Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Gemeenschappen zijn verantwoordelijk voor persoonsgebonden zaken (zoals onderwijs), gewesten voor gebiedsgebonden zaken (bv. wegen).
T
Taalgrens: De grens tussen Wallonië en Vlaanderen, nauwkeurig vastgelegd bij de eerste staatshervorming in 1962. Daarvoor werd om de tien jaar na een ‘talentelling’ bepaald welke taal in de gemeente werd gesproken. Sommige gemeenten langs de grens hebben faciliteiten voor de minderheid die de andere taal spreekt. Conflicten rond het vastleggen van de taalgrens staan bekend als de Taalstrijd. Enig onopgeloste probleem: BHV. Zie ook: faciliteiten (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#f), BHV (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#b).
<!-- width: 355 height: 411-->http://www.maroc.nl/multimedia/archive/00281/belgie_taalgrens_ka_281286a.jpg
Transfers: Betalen de rijke Vlamingen aan de arme Walen. Bijvoorbeeld doordat ze rijker zijn en meer belasting betalen. Maar Vlaams-nationalisten zien overal transfers. Vlaanderen heeft bijvoorbeeld meer flitspalen dan Wallonië, wat de staatskas meer geld oplevert. Dat zijn ook transfers, zeggen ze. Over de hoogte van de transfers zijn veel boeken geschreven. Sommigen wijzen er op dat de rollen ooit omgekeerd waren, omdat de Walen tot de Tweede Wereldoorlog rijker waren dan de Vlamingen. Anderen beweren dat de Vlamingen altijd hebben moeten betalen.
U
UF: Union des Francophones, een Franstalige eenheidslijst die in het kiesdistrict Brussel-Halle-Vilvoorde altijd meedoet aan de Vlaamse verkiezingen en steeds 1 zetel haalt. Christian van Eyken zetelt sinds 1995 in het Vlaams parlement. Kreeg net voor de verkiezingen van De Standaard een 2 voor zijn minimale werk in het parlement. Wordt wel geprezen om zijn humor. „Ik kan niet zeggen dat ik weeg op het beleid. Integendeel”, zegt hij zelf over zijn mandaat.
V
Vijf minuten politieke moed: Was volgens premier Yves Leterme het enige wat er nodig was om het kiesdistrict Brussel-Halle-Vilvoorde te splitsen. Uitspraak waar hij nog vaak aan is herinnerd en waarvan hij inmiddels veel spijt moet hebben. Leterme deed zijn uitspraak in 2004.
Verfransing: Voltrekt zich in Vlaamse randgemeenten van Brussel, doordat er steeds meer Franstaligen komen wonen. Voor Vlaamse politici heeft de taalgrens het karakter van een staatsgrens: wie op Vlaamse grond woont moet Nederlands spreken. Maar Franstaligen zien het traditioneel als een persoonlijk recht om Frans te mogen spreken, liefst in heel België.
Vis: Belgen eten niet alleen graag goed, ze praten er ook vaak over, zelfs als het over politiek gaat. Politici zijn dol op beeldspraken als ‘de vis moet worden verdronken’ (een lastige maatregel moet worden gecombineerd met zo veel andere maatregelen dat niet meer opvalt hoe lastig hij is). Vooral de beeldspraken van Bart De Wever zijn succesvol. Er wordt vaak verwezen naar zijn ‘vette vis’ (een grote staatshervorming). Als Franstaligen moeite hebben om die te slikken, dan wil hij ze best „een lepeltje suiker” geven. Zie ook: N-VA (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#n).
W
Waarnemend: Dat zijn de Franstalige burgemeesters van de drie faciliteitengemeenten Kraainem, Linkebeek en Wezembeek-Oppem bij Brussel. De gemeenteraad draagt hen steeds voor. Maar telkens weigert de verantwoordelijke Vlaamse minister hen te benoemen, omdat ze taalwetten niet hebben gerespecteerd. Zo gaat het nu al sinds de laatste gemeenteraadsverkiezingen in 2006. De gemeenten hebben geen andere burgemeester, alleen deze waarnemende.
Wafelijzerpolitiek: Principe waarbij de ‘andere’ gemeenschap iets krijgt ter compensatie als de ‘ene’ gemeenschap een eis binnenhaalt. Als er bijvoorbeeld Waalse snelwegen moeten worden hersteld, gaat er in Vlaanderen geld naar de spoorwegen. Of omgekeerd. Is door commentatoren bedacht en niet echt als compliment bedoeld. Zie ook: Alles (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#a); Compromis (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#c).
'Wat we zelf doen, doen we beter'. Denken veel Vlaamse politici. Ze hebben niks tegen Franstaligen, echt niet, zeggen ze dan. En ze willen België ook niet laten barsten. Maar Vlamingen zijn nu eenmaal anders dan Walen. En dan wijzen ze naar Nederland, Duitsland en Scandinavische landen, waar de overheid kleiner en efficiënter is. Willen de Walen graag naar de specialist? Prima. Maar Vlamingen gaan misschien liever eerst naar de huisarts. Als daarmee geld wordt bespaard, dan moet dat natuurlijk ten goede komen aan de eigen regio. De uitspraak is afkomstig van Gaston Geens, die in 1981 de eerste ‘minister-president’ van Vlaanderen werd. Hij zei eigenlijk: ,,Wij zullen moeten bewijzen dat wij wat we zelf doen, beter doen.”
Wetstratees: Verzamelnaam voor het politieke Belgische jargon. Vernoemd naar de Wetstraat, waar zowel het federale parlement als de ambtswoning van de eerste minister zijn gehuisvest. Zie ook: Zestien (http://www.nrc.nl/buitenland/article2529353.ece#z) .
X
Xenofobie: Worden Vlamingen van beschuldigd, in de eerste plaats natuurlijk door Franstaligen. Die wijzen graag op observaties van buitenstaanders, die de Vlaamse gevoeligheid voor taal ook niet altijd begrijpen. Beroemd is bijvoorbeeld de omschrijving van een journalist van The New York Times (http://www.nytimes.com/2008/05/14/world/europe/14belgium.html) , die de politieke toestand in Vlaanderen omschreef als 'a non-violent form of fascism'.
Y
Yves Leterme: De grote winnaar van de laatste parlementsverkiezingen, op 10 juni 2007, waarna België in de grootste politieke crisis van zijn bestaan belandde. Een crisis die eigenlijk tot vandaag duurt. De Vlaamse christen-democraat lijkt door zijn familiegeschiedenis bij uitstek geschikt als premier van België: zijn vader is een Waal en zelf is hij perfect tweetalig. Maar Franstaligen wantrouwen hem sinds hij zei premier te willen worden ‘voor Vlaanderen’. Zijn humor wordt niet altijd begrepen, bijvoorbeeld toen hij zei dat Franstaligen misschien ,,intellectueel niet in staat zijn'' om Nederlands te leren. Moest al een keer aftreden als premier, maar mocht het eind vorig jaar opniew proberen toen Herman Van Rompuy ‘EU-president’ werd.
Z
Zestien: Beter bekend als ‘de zestien’, wat staat voor Wetstraat 16, de ambtswoning van de premier. Als het crisis is in de zestien, dan is heel het land in crisis. In de Wetstraat en in de kranten worden dan veel worden uit dit woordenboek gebruikt. Dat heet dan Wetstratees.