Ron Haleber
18-09-10, 11:38
Woord Vooraf door Ron Haleber : Een belangrijk Europees cultureel gebeuren wil ik de lezers hier niet ontnemen.
Michel Hoellebecq is momenteel de beroemdste en meest omstreden Franse auteur.
Zijn boeken geven vol realisme een pessimistische kijk op het Westen. Maar zijn boeken zullen hier niet populair worden aangezien hij zich kritisch over islam uitlaat.
Zo beschrijft hij in details vol afschuw in zijn boek "Platform" een islamitische aanslag op een toeristenparadijs in Thailand.
Ook zijn nieuwe boek wordt binnenkort in het nederlands vertaald... Over de rechten wordt nog onderhandeld.
---------------------
Recensie uit de Standaard. Gevolgd door een zure bespreking van Benjelloun
Michel Houellebecq: La carte et le territoire
vrijdag 10 september 2010 Auteur: Marijke Arijs
Eén grote verrassing in de nieuwe roman van Michel Houellebecq: hij heeft de seks laten varen. Het boek is er niet minder straf om. Als profeet van de apocalyps kent de Franse schandaalschrijver zijn gelijke niet
Geluk bestaat niet, liefde is tijdelijk en de mensheid snelt haar ondergang tegemoet. Met deze opbeurende boodschap veroverde Michel Houellebecq in 1998 de internationale boekenmarkt. Elementaire deeltjes, de somberste roman sinds tijden, veroorzaakte een storm van verontwaardiging. Critici en lezers ergerden zich groen en geel aan de talloze seksscènes en de onzindelijke uitspraken van de personages over feministen, migranten, homoseksuelen, milieufreaks, klonen en eugenetica. De controverse werd zelfs uitgevochten op de voorpagina's van de kranten.
Twaalf jaar en menig schandaal later publiceert het enfant terrible van de Franse literatuur zijn vijfde roman. De verwachtingen zijn bijzonder hooggespannen. Zijn vorige, [I]Mogelijkheid van een eiland, was van een minder soortje, en ook de verfilming door de auteur zelf was grandioos de mist in gegaan. Was de schrijver uitgeschreven? Wat zou Houellebecq er deze keer van bakken? Last but not least: zou de Franse schandaalauteur zich weer laten verleiden tot forse uitspraken over de mensenrechten, het sekstoerisme of de islam
Een nieuwe Houellebecq is altijd goed voor sensatie en La carte et le territoire vormt geen uitzondering op de regel. Vorig weekend ontstond er enige heisa, toen de nieuwssite slate.fr meldde dat de auteur gretig had geput uit Wikipedia. Onder meer zijn beschrijvingen van de huisvlieg en van de Franse stad Beauvais bleken vrijwel letterlijk aan de online encyclopedie te zijn ontleend. Plagiaat? Welnee, wuifde Houellebecq de beschuldigingen weg. Voor zijn knip- en plakwerk had hij een voorbeeld genomen aan Borges en Perec, allebei schrijvers van onbesproken gedrag.
Half augustus was de roman, nog voor hij in de boekhandel lag, al neergesabeld door Tahar ben Jelloun. De Frans-Marokkaanse schrijver, lid van de Goncourt-jury, gaf in de Italiaanse krant [I]La Repubblica lucht aan zijn morele verontwaardiging en droeg daarmee bij tot de aandacht voor de gewraakte publicatie. Deze gezworen humanist krijgt de kriebels van het ‘geleuter over de condition humaine', de ‘geaffecteerde stijl' en de ‘reclame voor consumptieartikelen' van de schrijver die ‘zich boven iedereen verheven waant, altijd miskend en onbegrepen', ‘niet van het leven houdt en niet weet wat geluk is'.
Andere juryleden, onder wie Bernard Pivot, denken daar helemaal anders over, zodat Houellebecq intussen de eerste selectie van de Prix Goncourt heeft gehaald. Of hij de prestigieuze prijs op 8 november in ontvangst mag nemen, is nog de vraag.
Aan de kwaliteit zal het alvast niet liggen. La carte et le territoire is een uitstekende Houellebecq, die bovendien bijzonder salonfähig is. De schrijver is minstens zo zwartgallig en sarcastisch als altijd, maar komt deze keer stukken milder uit de hoek. Zelfs de obligate seksscènes zijn achterwege gebleven. De reden? De auteur heeft ontdekt dat de marktwaarde van lijden en dood veel hoger is dan die van seks en plezier.
De roman speelt in het kunstwereldje en vertelt het levensverhaal van Jed Martin, kunstenaar van beroep. De man maakt naam met bewerkte foto's van Michelin-kaarten, wat meteen de titel verklaart. Zijn grote doorbraak heeft hij te danken aan neorealistische schilderijen over Bill Gates et Steve Jobs s'entretenant du futur de l'informatique en Damien Hirst et Jeff Koons se partageant le marché de l'art.
Een vrolijk boek is het niet, want Houellebecq is er de man niet naar om zijn personages een gelukkig privéleven te gunnen. Jed Martin komt steenrijk, maar moederziel alleen aan zijn eind. Met zijn grote liefde Olga is het nooit iets geworden. Zijn moeder heeft zelfmoord gepleegd en zijn vader, een succesvolle architect, lijdt aan kanker. Zijn affectieve, seksuele en sociale leven mag de naam niet hebben. In zijn oude dag werkt hij eenzaam en alleen aan een œuvre over de teloorgang van de westerse maatschappij.
2 VOOR DE PRIJS VAN 1
Geen wonder dat Jed het uitstekend kan vinden met zijn geestelijke vader, die zichzelf met een van de hoofdrollen in de roman heeft bedacht. De ‘beroemde auteur, wereldberoemd zelfs,' wordt bereid gevonden om de tekst voor Jeds tentoonstellingscatalogus voor zijn rekening te nemen. Aan diens geniale pen heeft Jed zijn doorbraak en zijn fortuin te danken. De twee hebben veel met elkaar gemeen. De lezer krijgt als het ware twee Houellebecqs voor de prijs van één.
Blijkens dit ontluisterende zelfportret is de schrijver een ‘getormenteerd wrak' dat niet al te fris ruikt en veel gelijkenis vertoont met ‘een oude zieke schildpad'. Een goede schrijver, dat wel. ‘C'est agréable à lire et il a une vision assez juste de la société,' vindt Jeds vader. De asociale, drankzuchtige, misantropische eenzaat woont moederziel alleen met zijn hond in Ierland en komt op een gruwelijke manier aan zijn eind. Hij wordt aan mootjes gehakt en in reepjes gesneden door een psychopaat. Pikant detail: vóór zijn overlijden zou de schrijver zich stiekem tot het katholicisme hebben bekeerd.
Een en ander geeft de auteur de kans om zijn eigen uitvaart te regisseren. Omdat een moord nu eenmaal moet worden opgelost, wordt de lezer in deel drie getrakteerd op een fraaie pastiche van de politieroman. De sympathieke commissaris Jasselin staat voor een schier onmogelijke opdracht, want het slachtoffer had veel vijanden en werd door zijn medemensen bijzonder onheus behandeld. Zelfbeklag is Houellebecq niet vreemd, dat is bekend. Zijn romans zijn niet uit de bestsellerlijsten weg te slaan, maar de auteur, die zich inmiddels multimiljonair mag noemen, hangt nog steeds de miskende schrijver uit. In het brievenboek dat hij twee jaar geleden samen met Bernard-Henri Lévy publiceerde, riep hij zichzelf nog uit tot volksvijand nummer één.
PARFUM EN RILLETTES
Een schrijver valt uiteraard niet samen met zijn personage, zoals een roman niet samenvalt met de werkelijkheid. Het hoofdpersonage probeert met zijn kunstwerken ‘een objectieve beschrijving van de wereld' te geven, zoals Houellebecq de westerse samenleving in kaart wil brengen, maar ‘de kaart is interessanter dan het grondgebied', waarschuwt Jed Martin.
Opvallend is dat La carte et le territoire een bijzonder Franse roman is, zeker voor een schrijver die tot voor kort nog beweerde ‘midden in de wereld' te staan. In Platform en Mogelijkheid van een eiland ging de reis naar Thailand en Spanje, maar in zijn jongste heeft de auteur zijn actieradius gevoelig beperkt en promoot hij het toerisme in eigen land.
De roman speelt in een heel nabije toekomst. Heel Europa is er sinds de kredietcrisis van 2008 economisch beroerd aan toe. Frankrijk heeft weinig meer te bieden dan ‘charmehotels, parfums en rillettes', leeft vooral van toerisme en streekproducten, en is een paradijs geworden voor nieuwe rijken uit China, India en Rusland.
De auteur geeft zijn vertrouwde theorietjes ten beste over mens en maatschappij, laat zijn gedachten gaan over oude mensen en de dingen die voorbijgaan, en heeft over alles zijn zegje: kunst, architectuur, economie, goedkope luchtvaartmaatschappijen, maltezers en euthanasie — ‘een markt in volle expansie'. Met een paar venijnige pennenstreken maakt hij gehakt van grootheden als Le Corbusier en Picasso, maar vooral het Franse journaille —'onverdraaglijk stupide en conformistisch' — krijgt het zwaar te verduren. Alleen zijn goede vriend Frédéric Beigbeder — de ‘Sartre van de jaren 2010' — blijft buiten schot.
Zijn portretten van Franse mediafiguren, collega-schrijvers en literatuurcritici zijn zonder meer hilarisch, maar wie Jean-Pierre Pernaut, Julien Lepers, Claire Chazal, Patrick Le Lay en Patrick Kéchichian niet kent, zal er weinig plezier aan beleven.
Er valt heel wat af te lachen in dit boek, maar voer voor gevoelige zielen is het niet. Maar liefst drie personages worden ten grave gedragen, na een leven vol treurnis en desillusies, en geen gruwelijk detail blijft de lezer bespaard. De schrijver heeft zich op een blauwe maandag voorgenomen om de pijnpunten in onze samenleving bloot te leggen en heeft een scherp oog voor ziekte, lelijkheid en verval. Zijn er dan helemaal geen leuke dingen in het leven? Tuurlijk wel. De auteur is wild van Charles Fourier, William Morris en Tocqueville, en raakt maar niet uitgepraat over de weldaden van super- en hypermarkten, merken en consumptieartikelen. Na zijn uitvoerige technische beschrijvingen kan de lezer een aardig mondje meepraten over de kwaliteiten van de Audi Allroad A6, de Mercedes klasse A, C en E, de Bugatti Veyron 16.4 en de SUV Lexus RX 350, en hebben de Nikon D3x en de Samsung ZRT-AV2 voor hem geen geheimen meer.
Het leven van een consument gaat overigens niet over rozen. Van de ene dag op de andere verdwijnen vertrouwde merken uit de rekken, zodat de mens volkomen ontredderd achterblijft. Alles gaat naar de verdommenis, het eeuwig leven bestaat niet en het individu is hooguit een kortstondige fictie.
La carte et le territoire is geen onschuldig romannetje over het kunstwereldje, maar een regelrecht memento mori, een apocalyptisch boek over een beschaving die op haar laatste benen loopt. Met deze mix van inktzwarte humor en onversneden zwaarmoedigheid bewijst Houellebecq definitief dat hij geen tijdelijk fenomeen, maar een echte schrijver is. Deze roman over ouderdom en dood zou weleens zijn zwanenzang kunnen zijn, verklaarde hij onlangs aan de pers.
RH: De jaloerse recensie van Benjelloun:
Tahar Ben Jelloun maakt brandhout van nieuwe Houellebecq
[
De Frans-Marokkaanse auteur en Goncourtwinnaar 1987 Tahar Ben Jelloun heeft niets met Michel Houellebecq, zo meldt onder meer lefigaro.fr/mon-figaro/2010/-tahar-ben-jelloun-n-aime-pas-houellebecq.
In een opiniepagina in de Italiaanse krant La Repubblica maakt hij brandhout van Houellebecqs op 8 september te verschijnen nieuwe roman La carte et le territoire. Pikant detail: Jelloun is jurylid van de Prix Goncourt, waarvoor Houellebecq veel kansen worden toegedicht, te meer hij de voorbije jaren de prijs met Les particules elementaires en Plateforme aan zijn neus zag voorbijglippen én de kritieken tot nog toe unaniem spreken van een mildere, maar zeer schrandere, "grote" roman.
"Ik weet niet of Teresa Cremisi, de directrice van uitgeverij Flammarion, eigenlijk wel van literatuur houdt. Maar zeker is wel dat ze gevoel voor marketing heeft, ze zet het boek van Houellebecq meesterlijk in de markt", zo steekt Jelloun van wal. Hij dicht Houellebecq per abuis tien romans toe, terwijl La carte et le territoire in feite diens vijfde is. Hij doet laatdunkend over Houellebecqs "mysterieuze mediagedrag" en "de manier waarop hij zijn carrière beheert, zichzelf verzekerend van media-aandacht, die hem binnen de kortste keren naar de top van de verkoopcijfers katapulteert."
Jelloun schrijft dat hij de 427 pagina's van het boek niet eens zou hebben gelezen, mocht hij daartoe niet verplicht zijn geweest als jurylid van de Prix Goncourt. Het opvoeren van reële figuren als personages - waaronder Houellebecq zelf en Frédéric Beigbeder - zint Jelloun evenmin en de "verveling" stak de kop op. Hij begrijpt de bedoeling van het boek niet en kan zich niet vinden in de wereldvisie van de "megalomane" auteur. "Wat maakt het uit wat Houellebecq te vertellen heeft over industriële imperia, moderne architectuur, de schilderkunst? Zij het dat het hoofdstuk over de euthanasie van de vader in een Zürichse kliniek opmerkelijk is."
Wat heeft deze roman aan nieuws te bieden? Vrijwel niets, aldus Jelloun: "Wat gebabbel over de condition humaine, een geaffecteerde manier van schrijven, (...) wat publiciteit voor consumptieproducten en de ultieme boodschap van een schrijver die zich boven iedereen verheven waant, altijd miskend en misbegrepen, iemand die niet van het leven houdt en het geluk niet kent."
Andere juryleden van de Goncourt, zoals Didier Decoin en Bernard Pivot, hebben zich alvast uitgesproken ten faveure van het boek van Houellebecq. De Goncourt wordt uitgereikt op 8 november, op 6 september wordt de eerste selectie bekendgemaakt.
Michel Hoellebecq is momenteel de beroemdste en meest omstreden Franse auteur.
Zijn boeken geven vol realisme een pessimistische kijk op het Westen. Maar zijn boeken zullen hier niet populair worden aangezien hij zich kritisch over islam uitlaat.
Zo beschrijft hij in details vol afschuw in zijn boek "Platform" een islamitische aanslag op een toeristenparadijs in Thailand.
Ook zijn nieuwe boek wordt binnenkort in het nederlands vertaald... Over de rechten wordt nog onderhandeld.
---------------------
Recensie uit de Standaard. Gevolgd door een zure bespreking van Benjelloun
Michel Houellebecq: La carte et le territoire
vrijdag 10 september 2010 Auteur: Marijke Arijs
Eén grote verrassing in de nieuwe roman van Michel Houellebecq: hij heeft de seks laten varen. Het boek is er niet minder straf om. Als profeet van de apocalyps kent de Franse schandaalschrijver zijn gelijke niet
Geluk bestaat niet, liefde is tijdelijk en de mensheid snelt haar ondergang tegemoet. Met deze opbeurende boodschap veroverde Michel Houellebecq in 1998 de internationale boekenmarkt. Elementaire deeltjes, de somberste roman sinds tijden, veroorzaakte een storm van verontwaardiging. Critici en lezers ergerden zich groen en geel aan de talloze seksscènes en de onzindelijke uitspraken van de personages over feministen, migranten, homoseksuelen, milieufreaks, klonen en eugenetica. De controverse werd zelfs uitgevochten op de voorpagina's van de kranten.
Twaalf jaar en menig schandaal later publiceert het enfant terrible van de Franse literatuur zijn vijfde roman. De verwachtingen zijn bijzonder hooggespannen. Zijn vorige, [I]Mogelijkheid van een eiland, was van een minder soortje, en ook de verfilming door de auteur zelf was grandioos de mist in gegaan. Was de schrijver uitgeschreven? Wat zou Houellebecq er deze keer van bakken? Last but not least: zou de Franse schandaalauteur zich weer laten verleiden tot forse uitspraken over de mensenrechten, het sekstoerisme of de islam
Een nieuwe Houellebecq is altijd goed voor sensatie en La carte et le territoire vormt geen uitzondering op de regel. Vorig weekend ontstond er enige heisa, toen de nieuwssite slate.fr meldde dat de auteur gretig had geput uit Wikipedia. Onder meer zijn beschrijvingen van de huisvlieg en van de Franse stad Beauvais bleken vrijwel letterlijk aan de online encyclopedie te zijn ontleend. Plagiaat? Welnee, wuifde Houellebecq de beschuldigingen weg. Voor zijn knip- en plakwerk had hij een voorbeeld genomen aan Borges en Perec, allebei schrijvers van onbesproken gedrag.
Half augustus was de roman, nog voor hij in de boekhandel lag, al neergesabeld door Tahar ben Jelloun. De Frans-Marokkaanse schrijver, lid van de Goncourt-jury, gaf in de Italiaanse krant [I]La Repubblica lucht aan zijn morele verontwaardiging en droeg daarmee bij tot de aandacht voor de gewraakte publicatie. Deze gezworen humanist krijgt de kriebels van het ‘geleuter over de condition humaine', de ‘geaffecteerde stijl' en de ‘reclame voor consumptieartikelen' van de schrijver die ‘zich boven iedereen verheven waant, altijd miskend en onbegrepen', ‘niet van het leven houdt en niet weet wat geluk is'.
Andere juryleden, onder wie Bernard Pivot, denken daar helemaal anders over, zodat Houellebecq intussen de eerste selectie van de Prix Goncourt heeft gehaald. Of hij de prestigieuze prijs op 8 november in ontvangst mag nemen, is nog de vraag.
Aan de kwaliteit zal het alvast niet liggen. La carte et le territoire is een uitstekende Houellebecq, die bovendien bijzonder salonfähig is. De schrijver is minstens zo zwartgallig en sarcastisch als altijd, maar komt deze keer stukken milder uit de hoek. Zelfs de obligate seksscènes zijn achterwege gebleven. De reden? De auteur heeft ontdekt dat de marktwaarde van lijden en dood veel hoger is dan die van seks en plezier.
De roman speelt in het kunstwereldje en vertelt het levensverhaal van Jed Martin, kunstenaar van beroep. De man maakt naam met bewerkte foto's van Michelin-kaarten, wat meteen de titel verklaart. Zijn grote doorbraak heeft hij te danken aan neorealistische schilderijen over Bill Gates et Steve Jobs s'entretenant du futur de l'informatique en Damien Hirst et Jeff Koons se partageant le marché de l'art.
Een vrolijk boek is het niet, want Houellebecq is er de man niet naar om zijn personages een gelukkig privéleven te gunnen. Jed Martin komt steenrijk, maar moederziel alleen aan zijn eind. Met zijn grote liefde Olga is het nooit iets geworden. Zijn moeder heeft zelfmoord gepleegd en zijn vader, een succesvolle architect, lijdt aan kanker. Zijn affectieve, seksuele en sociale leven mag de naam niet hebben. In zijn oude dag werkt hij eenzaam en alleen aan een œuvre over de teloorgang van de westerse maatschappij.
2 VOOR DE PRIJS VAN 1
Geen wonder dat Jed het uitstekend kan vinden met zijn geestelijke vader, die zichzelf met een van de hoofdrollen in de roman heeft bedacht. De ‘beroemde auteur, wereldberoemd zelfs,' wordt bereid gevonden om de tekst voor Jeds tentoonstellingscatalogus voor zijn rekening te nemen. Aan diens geniale pen heeft Jed zijn doorbraak en zijn fortuin te danken. De twee hebben veel met elkaar gemeen. De lezer krijgt als het ware twee Houellebecqs voor de prijs van één.
Blijkens dit ontluisterende zelfportret is de schrijver een ‘getormenteerd wrak' dat niet al te fris ruikt en veel gelijkenis vertoont met ‘een oude zieke schildpad'. Een goede schrijver, dat wel. ‘C'est agréable à lire et il a une vision assez juste de la société,' vindt Jeds vader. De asociale, drankzuchtige, misantropische eenzaat woont moederziel alleen met zijn hond in Ierland en komt op een gruwelijke manier aan zijn eind. Hij wordt aan mootjes gehakt en in reepjes gesneden door een psychopaat. Pikant detail: vóór zijn overlijden zou de schrijver zich stiekem tot het katholicisme hebben bekeerd.
Een en ander geeft de auteur de kans om zijn eigen uitvaart te regisseren. Omdat een moord nu eenmaal moet worden opgelost, wordt de lezer in deel drie getrakteerd op een fraaie pastiche van de politieroman. De sympathieke commissaris Jasselin staat voor een schier onmogelijke opdracht, want het slachtoffer had veel vijanden en werd door zijn medemensen bijzonder onheus behandeld. Zelfbeklag is Houellebecq niet vreemd, dat is bekend. Zijn romans zijn niet uit de bestsellerlijsten weg te slaan, maar de auteur, die zich inmiddels multimiljonair mag noemen, hangt nog steeds de miskende schrijver uit. In het brievenboek dat hij twee jaar geleden samen met Bernard-Henri Lévy publiceerde, riep hij zichzelf nog uit tot volksvijand nummer één.
PARFUM EN RILLETTES
Een schrijver valt uiteraard niet samen met zijn personage, zoals een roman niet samenvalt met de werkelijkheid. Het hoofdpersonage probeert met zijn kunstwerken ‘een objectieve beschrijving van de wereld' te geven, zoals Houellebecq de westerse samenleving in kaart wil brengen, maar ‘de kaart is interessanter dan het grondgebied', waarschuwt Jed Martin.
Opvallend is dat La carte et le territoire een bijzonder Franse roman is, zeker voor een schrijver die tot voor kort nog beweerde ‘midden in de wereld' te staan. In Platform en Mogelijkheid van een eiland ging de reis naar Thailand en Spanje, maar in zijn jongste heeft de auteur zijn actieradius gevoelig beperkt en promoot hij het toerisme in eigen land.
De roman speelt in een heel nabije toekomst. Heel Europa is er sinds de kredietcrisis van 2008 economisch beroerd aan toe. Frankrijk heeft weinig meer te bieden dan ‘charmehotels, parfums en rillettes', leeft vooral van toerisme en streekproducten, en is een paradijs geworden voor nieuwe rijken uit China, India en Rusland.
De auteur geeft zijn vertrouwde theorietjes ten beste over mens en maatschappij, laat zijn gedachten gaan over oude mensen en de dingen die voorbijgaan, en heeft over alles zijn zegje: kunst, architectuur, economie, goedkope luchtvaartmaatschappijen, maltezers en euthanasie — ‘een markt in volle expansie'. Met een paar venijnige pennenstreken maakt hij gehakt van grootheden als Le Corbusier en Picasso, maar vooral het Franse journaille —'onverdraaglijk stupide en conformistisch' — krijgt het zwaar te verduren. Alleen zijn goede vriend Frédéric Beigbeder — de ‘Sartre van de jaren 2010' — blijft buiten schot.
Zijn portretten van Franse mediafiguren, collega-schrijvers en literatuurcritici zijn zonder meer hilarisch, maar wie Jean-Pierre Pernaut, Julien Lepers, Claire Chazal, Patrick Le Lay en Patrick Kéchichian niet kent, zal er weinig plezier aan beleven.
Er valt heel wat af te lachen in dit boek, maar voer voor gevoelige zielen is het niet. Maar liefst drie personages worden ten grave gedragen, na een leven vol treurnis en desillusies, en geen gruwelijk detail blijft de lezer bespaard. De schrijver heeft zich op een blauwe maandag voorgenomen om de pijnpunten in onze samenleving bloot te leggen en heeft een scherp oog voor ziekte, lelijkheid en verval. Zijn er dan helemaal geen leuke dingen in het leven? Tuurlijk wel. De auteur is wild van Charles Fourier, William Morris en Tocqueville, en raakt maar niet uitgepraat over de weldaden van super- en hypermarkten, merken en consumptieartikelen. Na zijn uitvoerige technische beschrijvingen kan de lezer een aardig mondje meepraten over de kwaliteiten van de Audi Allroad A6, de Mercedes klasse A, C en E, de Bugatti Veyron 16.4 en de SUV Lexus RX 350, en hebben de Nikon D3x en de Samsung ZRT-AV2 voor hem geen geheimen meer.
Het leven van een consument gaat overigens niet over rozen. Van de ene dag op de andere verdwijnen vertrouwde merken uit de rekken, zodat de mens volkomen ontredderd achterblijft. Alles gaat naar de verdommenis, het eeuwig leven bestaat niet en het individu is hooguit een kortstondige fictie.
La carte et le territoire is geen onschuldig romannetje over het kunstwereldje, maar een regelrecht memento mori, een apocalyptisch boek over een beschaving die op haar laatste benen loopt. Met deze mix van inktzwarte humor en onversneden zwaarmoedigheid bewijst Houellebecq definitief dat hij geen tijdelijk fenomeen, maar een echte schrijver is. Deze roman over ouderdom en dood zou weleens zijn zwanenzang kunnen zijn, verklaarde hij onlangs aan de pers.
RH: De jaloerse recensie van Benjelloun:
Tahar Ben Jelloun maakt brandhout van nieuwe Houellebecq
[
De Frans-Marokkaanse auteur en Goncourtwinnaar 1987 Tahar Ben Jelloun heeft niets met Michel Houellebecq, zo meldt onder meer lefigaro.fr/mon-figaro/2010/-tahar-ben-jelloun-n-aime-pas-houellebecq.
In een opiniepagina in de Italiaanse krant La Repubblica maakt hij brandhout van Houellebecqs op 8 september te verschijnen nieuwe roman La carte et le territoire. Pikant detail: Jelloun is jurylid van de Prix Goncourt, waarvoor Houellebecq veel kansen worden toegedicht, te meer hij de voorbije jaren de prijs met Les particules elementaires en Plateforme aan zijn neus zag voorbijglippen én de kritieken tot nog toe unaniem spreken van een mildere, maar zeer schrandere, "grote" roman.
"Ik weet niet of Teresa Cremisi, de directrice van uitgeverij Flammarion, eigenlijk wel van literatuur houdt. Maar zeker is wel dat ze gevoel voor marketing heeft, ze zet het boek van Houellebecq meesterlijk in de markt", zo steekt Jelloun van wal. Hij dicht Houellebecq per abuis tien romans toe, terwijl La carte et le territoire in feite diens vijfde is. Hij doet laatdunkend over Houellebecqs "mysterieuze mediagedrag" en "de manier waarop hij zijn carrière beheert, zichzelf verzekerend van media-aandacht, die hem binnen de kortste keren naar de top van de verkoopcijfers katapulteert."
Jelloun schrijft dat hij de 427 pagina's van het boek niet eens zou hebben gelezen, mocht hij daartoe niet verplicht zijn geweest als jurylid van de Prix Goncourt. Het opvoeren van reële figuren als personages - waaronder Houellebecq zelf en Frédéric Beigbeder - zint Jelloun evenmin en de "verveling" stak de kop op. Hij begrijpt de bedoeling van het boek niet en kan zich niet vinden in de wereldvisie van de "megalomane" auteur. "Wat maakt het uit wat Houellebecq te vertellen heeft over industriële imperia, moderne architectuur, de schilderkunst? Zij het dat het hoofdstuk over de euthanasie van de vader in een Zürichse kliniek opmerkelijk is."
Wat heeft deze roman aan nieuws te bieden? Vrijwel niets, aldus Jelloun: "Wat gebabbel over de condition humaine, een geaffecteerde manier van schrijven, (...) wat publiciteit voor consumptieproducten en de ultieme boodschap van een schrijver die zich boven iedereen verheven waant, altijd miskend en misbegrepen, iemand die niet van het leven houdt en het geluk niet kent."
Andere juryleden van de Goncourt, zoals Didier Decoin en Bernard Pivot, hebben zich alvast uitgesproken ten faveure van het boek van Houellebecq. De Goncourt wordt uitgereikt op 8 november, op 6 september wordt de eerste selectie bekendgemaakt.