Marsipulami
22-12-10, 17:58
Léonard pleit voor solidariteitsfonds, niet voor schadevergoedingen
woensdag 22 december 2010, 15u47
Voor de Kamercommissie seksueel misbruik toonde aartsbisschop André-Joseph Léonard zich woensdag opvallend terughoudend over schadevergoedingen voor slachtoffers. Hij pleit eerder voor een solidariteitsfonds. In zijn redenering sleurde hij er homoseksualiteit en ivf-behandelingen bij.
Net zoals Godfried Danneels dinsdag, merkte Léonard bij aanvang van zijn verklaring op dat hij alleen zeggenschap heeft over wat in zijn bisdom gebeurt en niet kan handelen in naam van andere bisdommen. 'Ik zit hier vandaag in drie hoedanigheden, als voormalig bisschop van Namen, als aartsbisschop van Mechelen-Brussel en, in die functie, als voorzitter van de bisschoppenconferentie', opende hij zijn betoog, dat hij enkel in het Frans gaf.
Zijn opvallendste uitspraken kwamen er in het luik over de schadevergoedingen, die de bisdommen al dan niet zouden kunnen betalen. Andere bisschoppen hadden zich bereid getoond om over te gaan tot die 'geste', maar Léonard stelt zich eerder terughoudend op. 'De vraag over schadevergoedingen is complex. Het is aan de burgerlijke rechtbank om een schadevergoeding vast te leggen en aan een instituut op te leggen, welke dat ook is.'
Vergoedingen voor proefbuisbaby's?
De aartsbisschop stelt wel voor om een 'solidariteitsfonds' op te richten voor de slachtoffers van seksueel misbruik, niet alleen in een kerkelijke relatie maar ook in gezagsrelaties in onder meer de medische, verzorgings- of sportwereld. De Kerk kan zich dan vrijwillig aansluiten bij een dergelijk fonds.
De aartsbisschop had er bewust voor gekozen om het heikele punt als laatste te behandelen in zijn antwoorden op de vragen van de commissieleden. 'De kerk heeft een traditie in generositeit - voor de derde wereld, natuurrampen, epidemieën, ...- , maar moet de instelling financieel verantwoordelijk gesteld worden voor feiten die door haar leden gepleegd worden?', vroeg hij zich af.
Léonard zegt niet tegen het principe van schadevergoedingen te zijn, maar roept op tot waakzaamheid. Zo verwees hij naar het recente arrest waarbij een kind een schadevergoeding kreeg omdat het geboren was. En wat als morgen schadevergoedingen gevraagd worden omdat men opgevoed werd door ouders van hetzelfde geslacht of omdat men via ivf-technieken verwekt werd en vatbaarder blijkt voor genetische ziekten?, klinkt het.
Twintig namen van Commissie-Adriaenssens
Léonard wist eerder te vertellen dat hij in het bisdom Mechelen-Brussel geen enkele zaak van misbruik over een priester persoonlijk heeft behandeld. Hij kreeg van Commissie-Adriaenssens wel een lijst met twintig namen van vermoedelijke daders, 'waaronder vijf daders die in het bisdom niet gekend zijn, zeven anderen die religieus zijn (en dus onder de bevoegdheid van de ordes of congregatis vallen, red.) en onder wie al twee overleden zijn, drie andere priesters die ook al overleden zijn, en vier priesters die wel nog leven maar al gepensioneerd zijn. Tegen die vier priesters zullen we de nodige maatregelen en sancties nemen wanneer we toegang hebben gekregen tot de dossiers die in beslag genomen zijn'.
Waarom zijn die maatregelen nog niet genomen? 'Omdat we alleen een naam en voornaam van de daders hebben gekregen, maar geen details over de feiten', aldus Léonard.
De aartsbisschop betreurt overigens ten zeerste dat de Commissie-Adriaenssens ermee opgehouden is. 'Die commissie liet toe dat slachtoffers die niet naar het gerecht wensen te stappen, toch hun verhaal konden doen. Ik betreur dat dit werk werd vernietigd door de huiszoekingen in het aartsbisdom Mechelen-Brussel en de inbeslagnames van alle dossiers.'
'Wat is het meest rechtvaardig?'
Léonard zegt intussen ook drie slachtoffers gesproken te hebben. 'Eén slachtoffer heeft me gevraagd of ik de dader-priester wilde ontmoeten. Hij is zeer oud, zwaar ziek, maar had nog genoeg heldere momenten om zo'n gesprek aan te gaan. Die ontmoeting heeft me diep getroffen, omdat de priester zei: "Ik heb hierover nooit met iemand gesproken, maar ik ben gelukkig dat ik dat donkere hoofdstuk uit mijn leven nu kan erkennen, voor ik sterf." De priester heeft toegestemd om het slachtoffer te ontmoeten. Tegenover haar heeft hij de feiten erkend, maar volgens mij heeft hij de ontmoeting te snel aangezien als een verzoening. Ik hoop dat ik de priester snel kan terugzien en hem kan aandringen om verder te gaan.'
De aartsbisschop stelde vervolgens de vraag hoe hij met zo'n dossier moet omgaan, als de feiten verjaard zijn of als het slachtoffer niet naar het gerecht wil stappen. 'Wat is dan het meest rechtvaardig voor dader en slachtoffer? Moet ik de dader verbieden om nog de eucharistieviering in zijn rusthuis voor te gaan? Of moet hij voor hij sterft zijn misdaden voor het slachtoffer erkennen? Ik ben niet zeker van het antwoord.'
Wat met de toekomst? Léonard zegt veel waakzamer te zijn. Concreet kondigde hij aan dat er voor alle priesters die met kinderen in contact komen, een deontologische code komt en een vademecum - een handleiding als het ware - die hen zegt hoe ze met gevallen van misbruik om moeten gaan. 'We werken daar hard aan', aldus Léonard.
loa, yd
woensdag 22 december 2010, 15u47
Voor de Kamercommissie seksueel misbruik toonde aartsbisschop André-Joseph Léonard zich woensdag opvallend terughoudend over schadevergoedingen voor slachtoffers. Hij pleit eerder voor een solidariteitsfonds. In zijn redenering sleurde hij er homoseksualiteit en ivf-behandelingen bij.
Net zoals Godfried Danneels dinsdag, merkte Léonard bij aanvang van zijn verklaring op dat hij alleen zeggenschap heeft over wat in zijn bisdom gebeurt en niet kan handelen in naam van andere bisdommen. 'Ik zit hier vandaag in drie hoedanigheden, als voormalig bisschop van Namen, als aartsbisschop van Mechelen-Brussel en, in die functie, als voorzitter van de bisschoppenconferentie', opende hij zijn betoog, dat hij enkel in het Frans gaf.
Zijn opvallendste uitspraken kwamen er in het luik over de schadevergoedingen, die de bisdommen al dan niet zouden kunnen betalen. Andere bisschoppen hadden zich bereid getoond om over te gaan tot die 'geste', maar Léonard stelt zich eerder terughoudend op. 'De vraag over schadevergoedingen is complex. Het is aan de burgerlijke rechtbank om een schadevergoeding vast te leggen en aan een instituut op te leggen, welke dat ook is.'
Vergoedingen voor proefbuisbaby's?
De aartsbisschop stelt wel voor om een 'solidariteitsfonds' op te richten voor de slachtoffers van seksueel misbruik, niet alleen in een kerkelijke relatie maar ook in gezagsrelaties in onder meer de medische, verzorgings- of sportwereld. De Kerk kan zich dan vrijwillig aansluiten bij een dergelijk fonds.
De aartsbisschop had er bewust voor gekozen om het heikele punt als laatste te behandelen in zijn antwoorden op de vragen van de commissieleden. 'De kerk heeft een traditie in generositeit - voor de derde wereld, natuurrampen, epidemieën, ...- , maar moet de instelling financieel verantwoordelijk gesteld worden voor feiten die door haar leden gepleegd worden?', vroeg hij zich af.
Léonard zegt niet tegen het principe van schadevergoedingen te zijn, maar roept op tot waakzaamheid. Zo verwees hij naar het recente arrest waarbij een kind een schadevergoeding kreeg omdat het geboren was. En wat als morgen schadevergoedingen gevraagd worden omdat men opgevoed werd door ouders van hetzelfde geslacht of omdat men via ivf-technieken verwekt werd en vatbaarder blijkt voor genetische ziekten?, klinkt het.
Twintig namen van Commissie-Adriaenssens
Léonard wist eerder te vertellen dat hij in het bisdom Mechelen-Brussel geen enkele zaak van misbruik over een priester persoonlijk heeft behandeld. Hij kreeg van Commissie-Adriaenssens wel een lijst met twintig namen van vermoedelijke daders, 'waaronder vijf daders die in het bisdom niet gekend zijn, zeven anderen die religieus zijn (en dus onder de bevoegdheid van de ordes of congregatis vallen, red.) en onder wie al twee overleden zijn, drie andere priesters die ook al overleden zijn, en vier priesters die wel nog leven maar al gepensioneerd zijn. Tegen die vier priesters zullen we de nodige maatregelen en sancties nemen wanneer we toegang hebben gekregen tot de dossiers die in beslag genomen zijn'.
Waarom zijn die maatregelen nog niet genomen? 'Omdat we alleen een naam en voornaam van de daders hebben gekregen, maar geen details over de feiten', aldus Léonard.
De aartsbisschop betreurt overigens ten zeerste dat de Commissie-Adriaenssens ermee opgehouden is. 'Die commissie liet toe dat slachtoffers die niet naar het gerecht wensen te stappen, toch hun verhaal konden doen. Ik betreur dat dit werk werd vernietigd door de huiszoekingen in het aartsbisdom Mechelen-Brussel en de inbeslagnames van alle dossiers.'
'Wat is het meest rechtvaardig?'
Léonard zegt intussen ook drie slachtoffers gesproken te hebben. 'Eén slachtoffer heeft me gevraagd of ik de dader-priester wilde ontmoeten. Hij is zeer oud, zwaar ziek, maar had nog genoeg heldere momenten om zo'n gesprek aan te gaan. Die ontmoeting heeft me diep getroffen, omdat de priester zei: "Ik heb hierover nooit met iemand gesproken, maar ik ben gelukkig dat ik dat donkere hoofdstuk uit mijn leven nu kan erkennen, voor ik sterf." De priester heeft toegestemd om het slachtoffer te ontmoeten. Tegenover haar heeft hij de feiten erkend, maar volgens mij heeft hij de ontmoeting te snel aangezien als een verzoening. Ik hoop dat ik de priester snel kan terugzien en hem kan aandringen om verder te gaan.'
De aartsbisschop stelde vervolgens de vraag hoe hij met zo'n dossier moet omgaan, als de feiten verjaard zijn of als het slachtoffer niet naar het gerecht wil stappen. 'Wat is dan het meest rechtvaardig voor dader en slachtoffer? Moet ik de dader verbieden om nog de eucharistieviering in zijn rusthuis voor te gaan? Of moet hij voor hij sterft zijn misdaden voor het slachtoffer erkennen? Ik ben niet zeker van het antwoord.'
Wat met de toekomst? Léonard zegt veel waakzamer te zijn. Concreet kondigde hij aan dat er voor alle priesters die met kinderen in contact komen, een deontologische code komt en een vademecum - een handleiding als het ware - die hen zegt hoe ze met gevallen van misbruik om moeten gaan. 'We werken daar hard aan', aldus Léonard.
loa, yd