PDA

Bekijk Volledige Versie : Bolkestein's selectieve geheugen inzake gifgasleveranties van Nederland aan Saddam



Hatert
22-03-11, 13:39
Het selectieve geheugen van Bolkestein

Pieter Hilhorst, 22-03-2011 10:00

Iraakse orders konden alleen maar bedoeld zijn voor de productie van gifgas

Woensdag 16 maart kreeg ik van Nouzad Alwandi het volgende sms’je: ‘12 u 16. De eerste aanval is begonnen.’ Met de aanval bedoelde hij de gifgasaanval op Halabja. Vorige week heb ik beschreven hoe het leven van Nouzad door de aanval is getekend. Andere jaren nam Nouzad slaapmiddelen om de drie dagen dat de aanval duurde, niet bewust te hoeven meemaken. Juist omdat het beter met hem gaat, wilde hij dit jaar wakker blijven. Donderdag vertelde hij me dat hij al meer dan 30 uur niet had geslapen en een monument wil maken ter nagedachtenis aan Halabja.

In mijn column bracht ik ook een uitnodiging van Nouzad over aan Frits Bolkestein. Niet omdat hij Bolkestein verantwoordelijk acht voor zijn ellende. De schuld ligt bij Saddam Hoessein. Als Nouzad al een Nederlander aansprakelijk stelt voor zijn ellende, dan is het Frans van Anraat. Van Anraat is vanwege zijn verboden handel in grondstoffen voor gifgassen voor oorlogsmisdaden veroordeeld. Maar omdat Bolkestein begin jaren tachtig staatssecretaris was voor buitenlandse handel, wilde Nouzad hem wel vragen hoeveel Nederlandse bedrijven hebben verdiend aan de legale levering van chemische grondstoffen voor gifgassen aan Irak. Bolkestein heeft deze uitnodiging afgeslagen. ‘Ik wil best een kop koffie drinken met een Iraakse vluchteling, maar niet op basis van een valse beschuldiging.’

Exportverbod
De valse beschuldiging betreft mijn opmerking dat het ministerie van Economische Zaken destijds tegenstander was van het instellen van een exportverbod voor chemicaliën die gebruikt konden worden voor chemische wapens. In zijn reactie verwijst Bolkestein naar een brief van Frank Heemskerk aan de Tweede Kamer, waarin deze schrijft dat er in de jaren tachtig geen enkele vergunning is verleend voor export van chemicaliën naar Irak. Dat is waar, maar misleidend. Nederland heeft namelijk wel chemicaliën geleverd waarvoor geen vergunning nodig was. In dezelfde brief bevestigt Heemskerk dat ook. Nederland heeft in de jaren negentig aan de VN zelfs een overzicht verstrekt van door Nederlandse bedrijven geleverde chemicaliën die gebruikt konden worden voor gifgassen. Met zijn reactie van vorige week herhaalt Bolkestein zijn eerdere standpunt dat hij nooit heeft meegewerkt aan illegale handel in verboden stoffen.

Maar de strijd ging nu juist om de vraag wat illegaal zou moeten worden. Het ministerie van Buitenlandse Zaken was de aanjager van een uitgebreid exportverbod. Het ministerie van Economische Zaken verzette zich. EZ vond het voorgestelde lijstje verboden stoffen willekeurig en schermde met de mogelijke civiele toepassingen van de omstreden stoffen. Op BZ was daarentegen geconstateerd dat de door Irak geplaatste orders van zo’n omvang waren dat die alleen maar bedoeld konden zijn voor de productie van gifgas. Toch vond EZ dat er sprake was van rechtsongelijkheid als de ene stof wel werd verboden en de andere niet. EZ wilde ook niks meer doen dan in Europees verband was afgesproken.

Gifgassen
Dit getouwtrek over het exportverbod van grondstoffen voor gifgassen vindt plaats in 1984. Het is op dat moment al bekend dat Irak gifgassen inzet in de oorlog met Iran. Uit een reconstructie van het radioprogramma Argos blijkt dat de Nederlandse regering daarover al in 1982 is geïnformeerd. Het getouwtrek was ook geen academische discussie. Zo wilde BZ ook natriumcyanide op de lijst zetten. Natriumcyanide is een grondstof voor blauwzuurgas. Omdat EZ met succes een exportverbod van natriumcyanide heeft tegengehouden, kon een Nederlands bedrijf dat spul ook na het exportverbod ongestraft leveren aan Irak.

Het streven van Economische Zaken om zo min mogelijk stoffen onder een exportverbod te laten vallen, was geen ambtelijke strategie waarvoor Bolkestein alleen formeel verantwoordelijk was. Op een ambtelijke notitie van 3 april 1984 schreef hij een dag later in de kantlijn: ‘In geval van rechtvaardige twijfel moet niet worden opgetreden.’ Deze handgeschreven opmerking inclusief paraaf is terug te vinden in het rapport Nederland en de chemische wapens van Irak van Mark Akkerman uit 2007.

Bolkestein vond het dus belangrijker om bij twijfel de Nederlandse export veilig te stellen dan zich ervan te verzekeren dat die export niet werd gebruikt voor chemische wapens. Over die morele keuze had Nouzad graag met Bolkestein gesproken onder het genot van een kopje koffie. Als Bolkestein zijn geheugen even opfrist, kan hij alsnog op die uitnodiging ingaan.

http://opinie.volkskrant.nl/artikel/show/id/8106/Het_selectieve_geheugen_van_Bolkestein

Eric de Blois
22-03-11, 13:57
Bolkestein heeft gelijk. Maar goed, lezen zonder vooringenomen standpunt is voor sommigen een onmogelijke opgave.

Als je de lijn doortrekt is zelf's de export van metaal taboe. Daar zou iemand misschien messen van kunnen fabriceren en deze gebruiken tegen onschuldige burgers. Dan kun je de drukker van de bijbel ook aanspreken op de vrouwonvriendelijke inhoud van de tekst.

John2
22-03-11, 14:07
Irak had toch geen massavernietigingswapen?

H.P.Pas
22-03-11, 14:30
. Zo wilde BZ ook natriumcyanide op de lijst zetten. Natriumcyanide is een grondstof voor blauwzuurgas.

Onzinnig idee van BZ. Blauwzuur is als strijdgas onbruikbaar. Na een eenmalig (mislukt) experiment in 1916 is het nooit meer als zodanig gebruikt of ter discussie gestaan.
Natriumcyanide wordt veel gebruikt in de elektrochemie, en is uitgangsstof bij de synthese van kunsstoffen en insecticiden. Het is bovendien eenvoudig te synthetiseren; zelf maken of kopen is uitsluitend een vraag van de prijs, niet van knowhow,

Hatert
22-03-11, 14:42
Onzinnig idee van BZ. Blauwzuur is als strijdgas onbruikbaar. Na een eenmalig (mislukt) experiment in 1916 is het nooit meer als zodanig gebruikt of ter discussie gestaan.
Natriumcyanide wordt veel gebruikt in de elektrochemie, en is uitgangsstof bij de synthese van kunsstoffen en insecticiden. Het is bovendien eenvoudig te synthetiseren; zelf maken of kopen is uitsluitend een vraag van de prijs, niet van knowhow,


Men zegt dat Hitler er 1,2 miljoen mensen mee heeft vergast. In die zin is het niet gebruikt als strijdgas, maar men vermoedt dat het o.a. is gebruikt in halabja.

Hatert
22-03-11, 15:07
1,2 miljoen mensen vergast.

Het valt nog mee dat je joden mensen noemt. Die overige 4,8 miljoen zijn kennelijk een natuurlijke dood gestorven na het douchen. Wat is het verschil toch opmerkelijk. Zit het in het DNA misschien? Je woont hier immers al lang genoeg als ik je berichtjes moet geloven. .

Fok off en doe normaal.

Waarom zou ik joden geen mensen vinden? Ik noem 1,2 miljoen mensen omdat ik niet weet of er ook anderen dan joden er mee gedood zijn. Het getal van 1,2 miljoen wordt genoemd omdat we het over blauwzuurgas hebben en de mensen die daarmee zijn gedood.

De andere doden zijn kennelijk door andere middelen vermoord en worden dus door mij ook niet genoemd. Bron is overigens wikipedia die het getal van 1,2 miljoen noemt.

Tenslotte zijn er geen 6 miljoen joden overleden, dat is een mythe.

Zie je waarom ik niet graag op jullie onzin reageer. Ik moet me verdedigen tegen complete onzin en domme vooroordelen. Ik wil mijn tijd niet aan domme comentaren besteden.

John2
22-03-11, 15:36
De andere doden zijn kennelijk door andere middelen vermoord en worden dus door mij ook niet genoemd. Bron is overigens wikipedia die het getal van 1,2 miljoen noemt.

Tenslotte zijn er geen 6 miljoen joden overleden, dat is een mythe.


In 2 van de 7 kampen werd blauwzuur gebruikt en dat gaf 1,2 miljoen doden, en de 6 miljoen zou een mythe zijn?

Eric de Blois
22-03-11, 15:36
Fok off en doe normaal.

Waarom zou ik joden geen mensen vinden? Ik noem 1,2 miljoen mensen omdat ik niet weet of er ook anderen dan joden er mee gedood zijn. Het getal van 1,2 miljoen wordt genoemd omdat we het over blauwzuurgas hebben en de mensen die daarmee zijn gedood.

De andere doden zijn kennelijk door andere middelen vermoord en worden dus door mij ook niet genoemd. Bron is overigens wikipedia die het getal van 1,2 miljoen noemt.

Tenslotte zijn er geen 6 miljoen joden overleden, dat is een mythe.

Zie je waarom ik niet graag op jullie onzin reageer. Ik moet me verdedigen tegen complete onzin en domme vooroordelen. Ik wil mijn tijd niet aan domme comentaren besteden.
"Fok off en doe normaal. Waarom zou ik joden geen mensen vinden? "

Ik zeg ook dat het mij van je mee valt, dat is toch een compliment? Immers je fulmineert hier vaak tegen joden (evenals kafir's en homo's). Dan is mijn gedachte nog niet zo vreemd in dat licht. Nog niet zo lang geleden had jij het over de holocaust-industrie. Dat zou iemand met een beetje respect voor de geschiedenis nooit zeggen. En toch noem je 6 miljoen een mythe. Net als de president van Iran overigens.

Ik wil mijn tijd niet aan domme comentaren besteden.

Toch reageer je. En kijk eens wat vaker in de spiegel.

H.P.Pas
22-03-11, 15:49
[B Nog niet zo lang geleden had jij het over de holocaust-industrie. Dat zou iemand met een beetje respect voor de geschiedenis nooit zeggen.

Die term is door een Israëlisch historicus bedacht en hij wist precies waarover hij het had.
Gebrek aan respect voor de geschiedenis is nou juist één van de dingen die hij 'de holocaust-industrie' (= misbruik van de holocaust voor eigen politieke doelen) verwijt.
Je kunt Schaap met recht verwijten dat het het woord in oneigenlijke contexten gebruikt;
wat je hierboven zegt is echter onzin.

mark61
22-03-11, 16:04
Op een ambtelijke notitie van 3 april 1984 schreef hij een dag later in de kantlijn: ‘In geval van rechtvaardige twijfel moet niet worden opgetreden.’

Hij zal toch niet echt zo slecht Nederlands kennen?

Bovendien blijkt uit deze zin niet wat hij bedoelt. Moet je eerst de context zien.

mark61
22-03-11, 16:18
Men zegt dat Hitler er 1,2 miljoen mensen mee heeft vergast. In die zin is het niet gebruikt als strijdgas, maar men vermoedt dat het o.a. is gebruikt in halabja.

Ik geloof niet dat Saddam gaskamers had. Als je het niet als strijdgas kan gebruiken betekent dat dat je het niet in de open lucht kan gebruiken.

Ik meen me trouwens een hartstochtelijk pleidooi van jou te herinneren waarin je Iran de schuld gaf van het gebruik van gifgas, magoed :cheefbek:

Hé hiero:

http://www.maroc.nl/forums/showthread.php?t=125365&highlight=halabja

Dusse, wot's it gonna be?

Hatert
22-03-11, 17:47
"Fok off en doe normaal. Waarom zou ik joden geen mensen vinden? "

Ik zeg ook dat het mij van je mee valt, dat is toch een compliment? Immers je fulmineert hier vaak tegen joden (evenals kafir's en homo's). Dan is mijn gedachte nog niet zo vreemd in dat licht. Nog niet zo lang geleden had jij het over de holocaust-industrie. Dat zou iemand met een beetje respect voor de geschiedenis nooit zeggen. En toch noem je 6 miljoen een mythe. Net als de president van Iran overigens.

Ik wil mijn tijd niet aan domme comentaren besteden.

Toch reageer je. En kijk eens wat vaker in de spiegel.

Ik reageer om je uit te leggen hoe je niet met mij om moet gaan om een serieus antwoord te kunnen krijgen.

Hatert
22-03-11, 17:48
Die term is door een Israëlisch historicus bedacht en hij wist precies waarover hij het had.
Gebrek aan respect voor de geschiedenis is nou juist één van de dingen die hij 'de holocaust-industrie' (= misbruik van de holocaust voor eigen politieke doelen) verwijt.
Je kunt Schaap met recht verwijten dat het het woord in oneigenlijke contexten gebruikt;
wat je hierboven zegt is echter onzin.

Dat is een subjectieve waardeoordeel. Ik ben van mening dat ik in onderhavige geval de term in de juiste context heb gebruikt.

Hatert
22-03-11, 17:52
Ik geloof niet dat Saddam gaskamers had. Als je het niet als strijdgas kan gebruiken betekent dat dat je het niet in de open lucht kan gebruiken.

Ik meen me trouwens een hartstochtelijk pleidooi van jou te herinneren waarin je Iran de schuld gaf van het gebruik van gifgas, magoed :cheefbek:

Hé hiero:

http://www.maroc.nl/forums/showthread.php?t=125365&highlight=halabja

Dusse, wot's it gonna be?


Ik geloof ook niet dat Saddam Gaskamers had. Misschien is het niet effectief als strijdgas, maar voor een dorpje of anderzins voor kleinschalig gebruik kun je het goed gebruiken.

Ik denk dat je de link beter moet lezen, ik zie daar geen verdediging en geen hartsochtelijke reaktie van mijn persoon.

Hatert
22-03-11, 18:05
Hij zal toch niet echt zo slecht Nederlands kennen?

Bovendien blijkt uit deze zin niet wat hij bedoelt. Moet je eerst de context zien.

....
....

Al in januari 1981, als de oorlog met Iran nog geen jaar gaande is, zet Irak een dodelijk zenuwgas in tegen Iraanse militairen. Er vallen honderd doden. Het ontgaat de internationale gemeenschap. Maar de toenmalige Nederlandse ambassadeur in Irak, Meindert Schorer, is waakzaam. Hij meldt in oktober 2005 tijdens zijn verhoor in het proces tegen Van Anraat dat hij al in 1982 sterk vermoedde dat Irak gifgas inzette tegen Iraanse soldaten. In de uitzending van Argos op 28 april 2006 herhaalt hij dat. Bovendien zegt hij dat hij in 1982 al codeberichten naar Nederland heeft verstuurd waarin hij meldde dat Saddam strijdgassen inzette. Uit de documenten die Frank Slijper loskreeg blijkt zelfs dat Nederland al in 1981 op de hoogte was. Maar de regering ondernam geen actie. Voor de export van chemicaliën naar Irak die nodig zijn voor de vervaardiging van strijdgassen hoefde geen vergunning aangevraagd te worden.

Op 3 november 1983 stapt Iran naar de Veiligheidsraad en beschuldigt Irak van het inzetten van gifgassen. Er volgt een onderzoek door de Verenigde Naties dat de beschuldiging bevestigt. Op initiatief van Nederland, dat tijdelijk lid is van de Veiligheidsraad, veroordeelt de raad het gebruik van chemische wapens. Irak wordt daarbij niet met name genoemd. Toch ontbrandt dan reeds de strijd tussen de ministeries van Buitenlandse en Economische Zaken. Irak kondigt aan dat ‘dit zeker zijn weerslag zal hebben op de relatie tussen Irak en Nederland’, en daarop zit Economische Zaken niet te wachten. Het ministerie wil de handelsbetrekkingen met het olierijke Irak op peil houden, oorlog of geen oorlog. EZ stelt nijdig dat er ‘vooroverleg’ had moeten plaatsvinden, waarbij ‘de mogelijke economische consequenties’ van de veroordeling belicht hadden kunnen worden.



In 1983 meldt Iran 34 Iraakse gasaanvallen. Irak plaatst fikse orders voor chemicaliën bij Melchemie en kbs. Nederland doet niets. Pas in april 1984 onderneemt het ministerie van Buitenlandse Zaken actie, maar pas als de Amerikanen Nederland dringend verzoeken in te grijpen omdat Irak vijfhonderd ton thiodiglycol heeft besteld bij een Nederlands bedrijf. Buitenlandse Zaken, geleid door minister Hans van den Broek (cda), stelt voor om 21 stoffen die gebruikt kunnen worden als voorlopers voor strijdgassen zo snel mogelijk aan een vergunningplicht te onderwerpen. Er is geen tijd te verliezen, want het Iraakse strijdgasprogramma draait op volle toeren.

Economische Zaken protesteert onmiddellijk. Diverse stoffen op de lijst hebben ook civiele toepassingen. EZ wil deze dual use-chemicaliën vrij van vergunningen houden. Bolkestein krabbelt op een nota: ‘In geval van gerechtvaardigde twijfel moet niet worden opgetreden.’ Hij bedoelt: als niet zeker is of de stof door Irak zal worden gebruikt voor gifgas, moet hij uitgevoerd kunnen worden. Bolkestein haalt ook andere argumenten uit de kast: Nederland zou geen eenzijdige actie tegen Irak kunnen ondernemen omdat de Tweede Kamer eerder is voorgehouden dat dat ook niet kon tegen Zuid-Afrika; andere landen zouden de Nederlandse leveranties overnemen. Buitenlandse Zaken werpt tegen dat voor een groot deel van de stoffen in Nederland orders zijn geplaatst door Irak en dat ze dus verdacht zijn. Uiteindelijk, na veel getouwtrek, wordt een compromis bereikt: elf chemicaliën die grondstoffen vormen voor gifgassen, tien minder dan BZ wilde, worden onderworpen aan een vergunningplicht. Onder meer natriumcyanide, een grondstof voor blauwzuurgas, wordt van de lijst geschrapt. Vermoedelijk is het ingezet in Halabja, samen met mosterdgas. Waterstoffluoride, een grondstof voor het zenuwblokkerende sarin-gas, komt evenmin op de lijst.

Door het dwarsliggen van Bolkestein treedt de maatregel pas in werking op 5 februari 1985. Zijn departement blijft in de loop der jaren proberen de lijst te beperken. De zakelijkheid van zijn ministerie blijkt onder meer uit een geheim rapport van 6 april 1984, getiteld Gebruik chemische strijdmiddelen in Iran-Irak, opgesteld door een ambtelijke werkgroep van BZ en EZ. Argos citeerde eruit. ‘Voor deze laatste vijf stoffen zijn bij Nederlandse bedrijven door Irak orders geplaatst voor zo grote hoeveelheden dat civiele toepassing is uitgesloten.’ Verderop heet het desalniettemin: ‘Gezien de civiele toepassingen lijkt een exportbeperking van deze stoffen niet gewenst.’

Hoezeer de koopman de dominee overheerst blijkt als Bolkestein op 31 maart 1983 tijdens een bezoek aan Bagdad een overeenkomst met Irak sluit voor economische en technische samenwerking. Als een jaar later het parlement bezwaar maakt tegen ratificatie van het verdrag, gezien de gruwelijke reputatie van de Iraakse troepen, drukt hij die toch door. Tijdens het debat zegt hij: ‘Het sluiten van deze overeenkomst kan helaas niets veranderen aan die oorlogstoestand.’ Ook zijn cda-opvolger Yvonne van Rooy kent weinig scrupules. Op 16 maart, cynisch genoeg op de eerste dag van de gasaanval op Halabja, die dan nog niet bekend is, ontvangt zij de Iraakse onderminister van Handel. Tijdens zijn bezoek wordt hij niet gewezen op de inzet van verboden strijdgassen. Economische Zaken heeft slechts het handelsbelang voor ogen.
...
...

http://www.groene.nl/2007/20/vuile-handen

Eric de Blois
22-03-11, 18:08
Ik reageer om je uit te leggen hoe je niet met mij om moet gaan om een serieus antwoord te kunnen krijgen.

Al jouw antwoorden zijn serieus. Maar dat is iets anders dan juist.

H.P.Pas
22-03-11, 18:29
Dat is een subjectieve waardeoordeel. Ik ben van mening dat ik in onderhavige geval de term in de juiste context heb gebruikt.

-Waardeoordelen zijn, net asl meningen, per definitie subjectief; wat nog lang niet betekent dat ze allemaal gelijkwaardig zouden zijn.

-Ik hab het over contexten, niet speciaal over de onderhavige.
En ik ken je al veel langer dan vandaag:; het is één van je geliefdste dooddoeners.

Hatert
22-03-11, 18:51
-Waardeoordelen zijn, net asl meningen, per definitie subjectief; wat nog lang niet betekent dat ze allemaal gelijkwaardig zouden zijn.

-Ik hab het over contexten, niet speciaal over de onderhavige.
En ik ken je al veel langer dan vandaag:; het is één van je geliefdste dooddoeners.

De Blois heeft het over dat ene geval waarin Nederland voorzitter werd. Maar voor de andere contexten geldt dat evenzo. Geef maar een voorbeeld waar de context niet overeen zou komen met het begrip holocaustindustrie.