PDA

Bekijk Volledige Versie : Bas Heijne: Ik schrijf je kapot



Ederlezi
02-04-11, 18:46
Ik schrijf je kapot

Weer was het niet genoeg: de excuusbrief over de aankondigde bonussen die bestuursvoorzitter Jan Hommen van ING aan zijn vermogende klanten schreef, bleek een klap in het gezicht van de gewone spaarder. De Telegraaf citeerde Gea Blom uit Zuid-Holland: „ING kan mij wel per post bestoken met allerlei geadresseerde reclame maar even een persoonlijke brief over de diep trieste affaire is blijkbaar te veel moeite. Ik zeg mijn rekening zo snel mogelijk op.” De bank probeerde de schade te beperken door te verklaren dat het niet om een voorkeursbehandeling ging, maar om „een bedieningsmodel” – wat het nog erger maakte.

Waarom zijn de bankiers zo hardleers? Op de website Follow the Money legt financieel journalist Jeroen Smit uit dat Jan Hommen een fatsoenlijk bestuurder is, die ING eigenhandig uit het slop probeert te trekken en het echt niet voor het geld doet. Hij is alleen, schrijft Smit, „het contact met de samenleving” kwijt.

Die frase onthouden we. Hij lijkt ook van toepassing op het tweede hardnekkige kwaad dat ons blijft achtervolgen: de spreekkoren in de voetbalstadions. Toen ADO-voetballer Lex Immers na een overwinning van Ajax hossend in het supportershonk „We gaan op Jodenjacht” aanhief, was de wereld te klein. Voor de vorm werd nog even vastgesteld dat de scanderende meute en Immers het niet antisemitisch hadden bedoeld – de supporters van Ajax afficheren zichzelf immers sinds jaar en dag als ‘Superjoden’ – maar daarna ging men er vol in. De hele tafel bij Pauw en Witteman zat geschokt te wezen. Van Frits Barend moest de hele club met het volgende bedrijfsuitje naar Auschwitz. ADO kondigde een gesprek met de ‘Joodse gemeenschap’ aan. Het Federatief Joods Nederland toonde zich bereid af te zien van een strafklacht tegen Immers, indien hij een geldbedrag zou overmaken aan de nabestaanden van een bij aanslag omgekomen gezin in Israël. De dader van de aanslag, een Palestijn, was immers ook op Jodenjacht gegaan.

Dat is het fijne aan de slechtheid van anderen – je kunt jezelf zo heerlijk goed vinden. Zowel bij het aanhoudende graaigedrag van bankiers als bij de verbale ontsporingen van voetbalsupporters wordt gedaan alsof het om jammerlijke uitwassen gaat. Bankiers en supporters hebben, in de woorden van Smit, „het contact met de samenleving” verloren.

Is dat zo? Volgens mij hebben de graaiers en de hooligans juist heel goed contact met de samenleving; ze zijn er regelrecht het product van. De doodzonden waaraan ze zich schuldig maken, hebzucht en onfatsoen, staan op dit moment juist bijzonder hoog aangeschreven. Het idee dat je jezelf matigt uit respect voor de ander, dat je financieel een stapje terug doet in het belang van de gemeenschap – ik vind het een mooie gedachte, maar in Nederland anno nu is het vooral een gedachte. De superkanjer is elke maand een paar miljoen hoger, het budget voor ontwikkelingshulp is met brede maatschappelijke steun met een miljard verminderd, het hele idee dat je zou moeten inleveren om een ander te steunen, is niet echt ontwikkeld.

Als iets de laatste jaren onder vuur is komen te liggen, dan is het wel politiek-correctheid, maatschappelijke omzichtigheid om een ander niet nodeloos voor het hoofd te stoten. De man die het hardst schande sprak van Lex Immers, Johan Derksen, grossiert in beledigingen. Ik kan iets gemist hebben, maar toen het denigrerende „kopvoddentaks” zijn intrede deed, zweeg het Federatief Joods Nederland. In programma’s als Echte Jannen en M!lf wordt het machismo gevierd door burgermannen die eindelijk weer eens los mogen: grof, ongenuanceerd en ongegeneerd achter de wijven aan. Lekker! Frits Barend is een fan.

Tegen het Ajax-bestuur zei Johan Cruijff van de week: „Als jullie naar [directeur] Van den Boog luisteren, ga je eraan, dan schrijf ik je kapot.” Aldus de redder, de messias.

Lex Immers en Jan Hommen, zondebokken. Diep door het stof zullen ze, opdat wij van ons kwade geweten verlost zijn.

Bas Heijne (http://weblogs.nrc.nl/heijne/2011/04/02/ik-schrijf-je-kapot/)