Slinger
22-05-11, 10:15
'Christenen worden langzaam uitgemoord'
Reportage | Eduard Padberg, Caïro − 17/05/11, 17:05
In Caïro loopt de spanning tussen christenen en moslims steeds verder op. Sommigen vrezen een burgeroorlog. "De salafisten nemen Egypte over"
Een groep gewonde jonge mannen slaapt onder een geïmproviseerde tent naast het ministerie van informatie in Caïro. Een grote afbeelding van Jezus waakt over hen, evenals twee met stokken gewapende mannen. "Sssssst", maant een van hen de omstanders. "Ze hebben de hele nacht gevochten."
In Caïro breken met grote regelmaat gevechten uit tussen moslims en christenen. Zo vielen afgelopen weekeinde ten minste twee doden en tientallen gewonden nadat honderden extremistische moslims een groep demonstrerende christenen belaagden. Vanaf een nabijgelegen brug werden de christenen beschoten, waarna urenlang over en weer met stenen en molotovcocktails werd gegooid. Enkele duizenden christenen verzamelden zich daarop - opnieuw - voor het ministerie.
Onze revolutie
Aan de oproep door de Koptische paus Shenouda III om naar huis te gaan om verdere escalatie te voorkomen, is geen gehoor gegeven. "Baba Shenouda steunt ons", meent Hani Morcos (22). Het kost de jonge demonstrant zichtbaar moeite dat hij een bevel van de paus negeert. "Hij moest dit zeggen van het leger. Maar we kunnen nu niet stoppen. Dit is onze revolutie." Een bij vlagen uitzinnige menigte draagt kruizen en portretten van de heilige maagd. Een enkele held van de gevechten van de avond ervoor wordt op handen gedragen en jut de menigte op.
Onafgebroken demonstraties
Koptische christenen demonstreren onafgebroken voor het ministerie van informatie nadat tien dagen geleden twee kerken in Emaba, een achterbuurt van Caïro, werden aangevallen. Er vielen vijftien doden en honderden gewonden. Een kerk brandde tot de grond af. "We eisen dat het leger ons beschermd", legt Anis Zaki (28) uit, terwijl de menigte leuzen tegen de legerleider Tantawi scandeert. "Wij zijn ook Egyptische burgers. Christenen worden langzaam uitgemoord. En het leger wil dat wij ons stil houden. En daarom negeren de Egyptische media ons." Na de gevechten in Embaba arresteerde het leger bijna tweehonderd mensen, en beloofde met harde hand op te treden tegen iedereen die 'de eenheid van Egypte' in gevaar brengt. Maar de Koptische demonstranten zijn niet overtuigd. "Gisternacht rendde het leger weg toen het geweld uitbrak. Ze lieten het begaan. Pas na twee uur vechten lieten ze zich weer zien."
Burgeroorlog
Een coalitie mensenrechtorganisaties waarschuwde voor het uitbreken van een 'burgeroorlog' als de autoriteiten hun verantwoordelijkheid niet nemen. "Het is hetzelfde beleid als voor de revolutie", stelt Bahey el-Din van Caïro Instituut voor Mensenrechten. "De overheid gebruikt grote woorden, maar doet niets. Ze steken hun kop liever in het zand." Zakki gelooft, net als vele andere Koptische demonstranten, dat het leger het op een akkoordje heeft gegooid met de extremisten. "En Saoedie-Arabië betaalt de rekening om ons te verdrijven."
Voer voor complottheorien is er genoeg. De jonge zakenman, die door de economische malaise na de revolutie tijdelijk zonder werk zit, vertelt dat de gewonde Kopten die naar het ziekenhuis waren gebracht, bij de uitgang in de boeien werden geslagen. Zaki wijst naar de tent met de slapende gewonden. "Ze kunnen niet naar het ziekenhuis uit angst gearresteerd te worden." Zaki demonstreerde enkele maanden geleden tijdens de revolutie tegen Moebarak. Nu kost het hem moeite om te blijven geloven in de idealen die ruim twee weken het land verenigden. "Ik was zo gelukkig toen we eindelijk vrijheid kregen", vertelt de Kopt met tranen in zijn ogen.
Leven in een islamitische staat
Zaki hoopte dat aan het grieven van christenen (bijvoorbeeld de subtiele dagelijks discriminatie en geen toegang tot hoge banen bij de overheid en het leger) een einde zou komen. Het leger heeft inmiddels verklaard het de facto geldende verbod op het bouwen en restaureren van kerken te herzien. Maar tevreden is Zaki nog lang niet. "Als vrijheid betekent dat we moeten leven in een islamitische staat, waar christenen worden behandeld als vuil, heb ik liever een dictatuur." Een kleine oude vrouw mengt zich woedend in het gesprek. "Het Westen doet niets. Jullie laten ons sterven", schreeuwt ze, terwijl ze slaande bewegingen maakt met een groot gouden kruis. "De salafisten nemen Egypte over. Vorige week werd ik in de metro door twee van hen aangevallen. Ze trokken me aan mijn haar aan maakten me uit voor ongelovige."
Radicale moslims
Sinds de val van Moebarak, en het wegvallen van een groot deel van het gezag van de staat, profileren radicale moslims, de zogenoemde salafisten die een terugkeer naar de tijd van de profeet Mohammed voorstaan, zich steeds sterker. Talloze gewelddadige incidenten worden sinds de revolutie toegeschreven aan deze voorheen weinig bekende en nauwelijks georganiseerde groep radicalen. Omstanders proberen ondertussen de bijna hysterische vrouw te kalmeren. "Waar is Heba?", krijst ze, wijzend naar de portretten van de jonge vrouw die op het prikkeldraad voor het ministerie zijn bevestigd. Onder haar foto, legt Yacoub Girgis, een gepensioneerde ingenieur, uit dat Heba Adel een van de tientallen christelijk vrouwen is die wordt vermist. Volgens Girgis zijn de meisjes door moslims ontvoerd. "Meisjes zonder hoofddoek zijn vogelvrij, omdat ze zogenaamd ongelovig zijn. Ze worden door extremisten ontvoerd en verkracht. En vervolgens worden ze gedwongen zich te bekeren."
Christelijke bekeerlingen
Een soortgelijk incident was de aanleiding voor de rellen in Embaba. Een christelijke vrouw had zich volgens geruchten bekeerd na met een moslim te zijn getrouwd. Haar christelijke familieleden zouden haar tegen haar wil vasthouden in de kerk in Embaba. (Hoewel de vrouw wel degelijk lijkt te bestaan, werd ze door haar 'bevrijders' niet aangetroffen nadat ze de kerk binnendrongen.) Het gerucht verspreidde zich enkele uren nadat een andere christelijke vrouw, die volgens geruchten zich zou hebben bekeerd en als gevolg daarvan zou zijn opgesloten door de kerkleiding, op televisie verklaarde dat ze nog steeds christen was. De zaak sleepte al ruim een jaar voort, en werd regelmatig als aanleiding voor demonstraties gebruikt door extremistische moslims die de bevrijding van hun 'zuster' eisten. In Embaba, aan de overkant van de Nijl, staat een kluitje politieagenten lamlendig voor het uitgebrande karkas van de Mar Minakerk. Met lede ogen kijken ze toe hoe het leger de voorbijgangers vluchtig fouilleert.
Een week na de rellen, waarbij honderden mensen gewond raakten en vijftien mensen omkwamen, is de sfeer in de volkswijk van Caïro nog altijd gespannen. Vanuit het koffiehuis worden onbekende gezichten met achterdocht gevolgd. "De mensen uit de buurt waren er niet bij betrokken", vertelt een man met verweerd gezicht spontaan. "Moslims en christenen hebben hier altijd zonder problemen samen geleefd." Als bewijs voor de stelling verklaart de man, die zijn naam niet wil geven maar wel kwijt wil dat hij moslim is, dat de moslims uit de buurt de belegerde kerk hebben proberen te beschermen toen deze door enkele honderden radicale moslims bestormd werd. "Maar toen de christenen begonnen te schieten, was er geen houden meer aan." Zoals veel Egyptenaren legt de man, bijgestaan door enkele anderen in het koffiehuis, de schuld bij het oude regime, dat volgens hen baat heeft bij onrust.
Ondanks dat sektarisch geweld telkens weer de kop opsteekt, en met zeven grote incidenten sinds de revolutie in een stroomversnelling is geraakt, is van een dieper probleem tussen moslims en christenen volgens de mannen in het koffiehuis geen sprake. Ze manen tot geduld. "Het land heeft tijd nodig om zich te herpakken." Dat het zo uit de hand is gelopen komt volgens velen doordat de politie zich sinds de revolutie nog nauwelijks meer laat zien in de wijk, die in de jaren tachtig en negentig bekend stond als een islamitisch bolwerk. Het leger grijp met tegenzin en veelal te laat in, omdat het niet de taak van het leger is en ze de moslimbevolking niet tegen zich willen krijgen. Tijdens de rellen was de politie nergens te bekennen. "Ze zijn bang", sneert de man niet zonder trots.
Vragen naar de politie zou enkele maanden geleden nog tot achterdocht en angst leiden. Nu is de reactie een minachtend lachen en afkeurend gesis. "We hebben ze tijdens de revolutie klop gegeven, en nu durven ze niet meer in te grijpen. Het volk is nu de baas."
Trouw (http://www.trouw.nl/tr/nl/5088/Geweld-tegen-Christenen/article/detail/2432722/2011/05/17/Christenen-worden-langzaam-uitgemoord.dhtml)
Reportage | Eduard Padberg, Caïro − 17/05/11, 17:05
In Caïro loopt de spanning tussen christenen en moslims steeds verder op. Sommigen vrezen een burgeroorlog. "De salafisten nemen Egypte over"
Een groep gewonde jonge mannen slaapt onder een geïmproviseerde tent naast het ministerie van informatie in Caïro. Een grote afbeelding van Jezus waakt over hen, evenals twee met stokken gewapende mannen. "Sssssst", maant een van hen de omstanders. "Ze hebben de hele nacht gevochten."
In Caïro breken met grote regelmaat gevechten uit tussen moslims en christenen. Zo vielen afgelopen weekeinde ten minste twee doden en tientallen gewonden nadat honderden extremistische moslims een groep demonstrerende christenen belaagden. Vanaf een nabijgelegen brug werden de christenen beschoten, waarna urenlang over en weer met stenen en molotovcocktails werd gegooid. Enkele duizenden christenen verzamelden zich daarop - opnieuw - voor het ministerie.
Onze revolutie
Aan de oproep door de Koptische paus Shenouda III om naar huis te gaan om verdere escalatie te voorkomen, is geen gehoor gegeven. "Baba Shenouda steunt ons", meent Hani Morcos (22). Het kost de jonge demonstrant zichtbaar moeite dat hij een bevel van de paus negeert. "Hij moest dit zeggen van het leger. Maar we kunnen nu niet stoppen. Dit is onze revolutie." Een bij vlagen uitzinnige menigte draagt kruizen en portretten van de heilige maagd. Een enkele held van de gevechten van de avond ervoor wordt op handen gedragen en jut de menigte op.
Onafgebroken demonstraties
Koptische christenen demonstreren onafgebroken voor het ministerie van informatie nadat tien dagen geleden twee kerken in Emaba, een achterbuurt van Caïro, werden aangevallen. Er vielen vijftien doden en honderden gewonden. Een kerk brandde tot de grond af. "We eisen dat het leger ons beschermd", legt Anis Zaki (28) uit, terwijl de menigte leuzen tegen de legerleider Tantawi scandeert. "Wij zijn ook Egyptische burgers. Christenen worden langzaam uitgemoord. En het leger wil dat wij ons stil houden. En daarom negeren de Egyptische media ons." Na de gevechten in Embaba arresteerde het leger bijna tweehonderd mensen, en beloofde met harde hand op te treden tegen iedereen die 'de eenheid van Egypte' in gevaar brengt. Maar de Koptische demonstranten zijn niet overtuigd. "Gisternacht rendde het leger weg toen het geweld uitbrak. Ze lieten het begaan. Pas na twee uur vechten lieten ze zich weer zien."
Burgeroorlog
Een coalitie mensenrechtorganisaties waarschuwde voor het uitbreken van een 'burgeroorlog' als de autoriteiten hun verantwoordelijkheid niet nemen. "Het is hetzelfde beleid als voor de revolutie", stelt Bahey el-Din van Caïro Instituut voor Mensenrechten. "De overheid gebruikt grote woorden, maar doet niets. Ze steken hun kop liever in het zand." Zakki gelooft, net als vele andere Koptische demonstranten, dat het leger het op een akkoordje heeft gegooid met de extremisten. "En Saoedie-Arabië betaalt de rekening om ons te verdrijven."
Voer voor complottheorien is er genoeg. De jonge zakenman, die door de economische malaise na de revolutie tijdelijk zonder werk zit, vertelt dat de gewonde Kopten die naar het ziekenhuis waren gebracht, bij de uitgang in de boeien werden geslagen. Zaki wijst naar de tent met de slapende gewonden. "Ze kunnen niet naar het ziekenhuis uit angst gearresteerd te worden." Zaki demonstreerde enkele maanden geleden tijdens de revolutie tegen Moebarak. Nu kost het hem moeite om te blijven geloven in de idealen die ruim twee weken het land verenigden. "Ik was zo gelukkig toen we eindelijk vrijheid kregen", vertelt de Kopt met tranen in zijn ogen.
Leven in een islamitische staat
Zaki hoopte dat aan het grieven van christenen (bijvoorbeeld de subtiele dagelijks discriminatie en geen toegang tot hoge banen bij de overheid en het leger) een einde zou komen. Het leger heeft inmiddels verklaard het de facto geldende verbod op het bouwen en restaureren van kerken te herzien. Maar tevreden is Zaki nog lang niet. "Als vrijheid betekent dat we moeten leven in een islamitische staat, waar christenen worden behandeld als vuil, heb ik liever een dictatuur." Een kleine oude vrouw mengt zich woedend in het gesprek. "Het Westen doet niets. Jullie laten ons sterven", schreeuwt ze, terwijl ze slaande bewegingen maakt met een groot gouden kruis. "De salafisten nemen Egypte over. Vorige week werd ik in de metro door twee van hen aangevallen. Ze trokken me aan mijn haar aan maakten me uit voor ongelovige."
Radicale moslims
Sinds de val van Moebarak, en het wegvallen van een groot deel van het gezag van de staat, profileren radicale moslims, de zogenoemde salafisten die een terugkeer naar de tijd van de profeet Mohammed voorstaan, zich steeds sterker. Talloze gewelddadige incidenten worden sinds de revolutie toegeschreven aan deze voorheen weinig bekende en nauwelijks georganiseerde groep radicalen. Omstanders proberen ondertussen de bijna hysterische vrouw te kalmeren. "Waar is Heba?", krijst ze, wijzend naar de portretten van de jonge vrouw die op het prikkeldraad voor het ministerie zijn bevestigd. Onder haar foto, legt Yacoub Girgis, een gepensioneerde ingenieur, uit dat Heba Adel een van de tientallen christelijk vrouwen is die wordt vermist. Volgens Girgis zijn de meisjes door moslims ontvoerd. "Meisjes zonder hoofddoek zijn vogelvrij, omdat ze zogenaamd ongelovig zijn. Ze worden door extremisten ontvoerd en verkracht. En vervolgens worden ze gedwongen zich te bekeren."
Christelijke bekeerlingen
Een soortgelijk incident was de aanleiding voor de rellen in Embaba. Een christelijke vrouw had zich volgens geruchten bekeerd na met een moslim te zijn getrouwd. Haar christelijke familieleden zouden haar tegen haar wil vasthouden in de kerk in Embaba. (Hoewel de vrouw wel degelijk lijkt te bestaan, werd ze door haar 'bevrijders' niet aangetroffen nadat ze de kerk binnendrongen.) Het gerucht verspreidde zich enkele uren nadat een andere christelijke vrouw, die volgens geruchten zich zou hebben bekeerd en als gevolg daarvan zou zijn opgesloten door de kerkleiding, op televisie verklaarde dat ze nog steeds christen was. De zaak sleepte al ruim een jaar voort, en werd regelmatig als aanleiding voor demonstraties gebruikt door extremistische moslims die de bevrijding van hun 'zuster' eisten. In Embaba, aan de overkant van de Nijl, staat een kluitje politieagenten lamlendig voor het uitgebrande karkas van de Mar Minakerk. Met lede ogen kijken ze toe hoe het leger de voorbijgangers vluchtig fouilleert.
Een week na de rellen, waarbij honderden mensen gewond raakten en vijftien mensen omkwamen, is de sfeer in de volkswijk van Caïro nog altijd gespannen. Vanuit het koffiehuis worden onbekende gezichten met achterdocht gevolgd. "De mensen uit de buurt waren er niet bij betrokken", vertelt een man met verweerd gezicht spontaan. "Moslims en christenen hebben hier altijd zonder problemen samen geleefd." Als bewijs voor de stelling verklaart de man, die zijn naam niet wil geven maar wel kwijt wil dat hij moslim is, dat de moslims uit de buurt de belegerde kerk hebben proberen te beschermen toen deze door enkele honderden radicale moslims bestormd werd. "Maar toen de christenen begonnen te schieten, was er geen houden meer aan." Zoals veel Egyptenaren legt de man, bijgestaan door enkele anderen in het koffiehuis, de schuld bij het oude regime, dat volgens hen baat heeft bij onrust.
Ondanks dat sektarisch geweld telkens weer de kop opsteekt, en met zeven grote incidenten sinds de revolutie in een stroomversnelling is geraakt, is van een dieper probleem tussen moslims en christenen volgens de mannen in het koffiehuis geen sprake. Ze manen tot geduld. "Het land heeft tijd nodig om zich te herpakken." Dat het zo uit de hand is gelopen komt volgens velen doordat de politie zich sinds de revolutie nog nauwelijks meer laat zien in de wijk, die in de jaren tachtig en negentig bekend stond als een islamitisch bolwerk. Het leger grijp met tegenzin en veelal te laat in, omdat het niet de taak van het leger is en ze de moslimbevolking niet tegen zich willen krijgen. Tijdens de rellen was de politie nergens te bekennen. "Ze zijn bang", sneert de man niet zonder trots.
Vragen naar de politie zou enkele maanden geleden nog tot achterdocht en angst leiden. Nu is de reactie een minachtend lachen en afkeurend gesis. "We hebben ze tijdens de revolutie klop gegeven, en nu durven ze niet meer in te grijpen. Het volk is nu de baas."
Trouw (http://www.trouw.nl/tr/nl/5088/Geweld-tegen-Christenen/article/detail/2432722/2011/05/17/Christenen-worden-langzaam-uitgemoord.dhtml)