Eric de Blois
17-08-11, 14:44
Britse rellen gevolg van seculiere leegte
Robin de Wever − 17/08/11
Bron: Trouw (http://www.trouw.nl/tr/nl/4496/Buitenland/article/detail/2852204/2011/08/17/Britse-rellen-gevolg-van-seculiere-leegte.dhtml)
http://static1.trouw.nl/static/photo/2011/16/6/4/20110817113318/media_xl_915949.jpg
Verwoeste gebouwen na de rellen in Tottenham. © getty
Britse jongeren zijn gedesillusioneerd en boos. Ze uiten dat als typisch Britse hooligans. Dat kan duiden op een spirituele leegte, meent theologe Elizabeth Drescher.
Opiniemakers duikelen al dagen over elkaar heen. De slechte staat van de Britse economie zou een indirecte oproep tot rellen zijn. Premier Cameron zag onder meer "egoïsme, kinderen zonder vaders en rechten zonder verantwoordelijkheden". Hij noemde de samenleving "gebroken".
Blanken zijn zwart
Filosoof Theodore Dalrymple (http://www.nydailynews.com/opinions/2011/08/10/2011-08-10_behind_englands_riots_a_violent_and_entitled_ge neration_of_british_young_people.html?page=0), zelf een Engelsman, noemde de relcultuur "the British way of life". Historicus David Starkey gaf de "destructieve, nihilistische gangstercultuur" de schuld. Zijn diagnose dat "blanken zwart zijn geworden" oogstte vooral afgrijzen. Kijk eens op het blog van de hiphopgroep Massive Attack (http://massiveattack.com/blog/2011/08/10/media-reaction-to-the-riots/), raadt de Amerikaanse theologe Elizabeth Drescher aan. Volgens de bekende formatie is het volk vooral boos op de "graaiende elite". In de woorden van de bandleden: "De banken hebben de staatskas geplunderd en talloze kleine bedrijven vernietigd. Zo dwongen ze de hele economie op de knieën, als georganiseerde misdadigers. (...) De rellende kids verwoorden hun kritiek niet op dezelfde manier als politici, maar hun boodschap is absoluut politiek."
Een spirituele oorlog
Op Facebook reageert een fan instemmend. "Onze Grote Oorlog is een spirituele", analyseert hij. "We zijn opgegroeid met de televisie, die ons vertelde dat we ooit allemaal miljonairs, filmgoden en rocksterren zouden zijn. Dat klopte niet. Langzaam komen we daar nu achter. En we zijn very, very pissed off." Kortom: het volk wil ook delen in de welvaart. Lagere klassen worden al eeuwenlang boos op de rijke elite, schrijft Drescher in het online magazine Religion Dispatches (http://www.religiondispatches.org/archive/politics/4990/london_calling%3A_%E2%80%9Cour_great_war_is_a_spir itual_war%E2%80%9D). Ook in veertiende-eeuws Engeland kwamen ze al in opstand en eisten een deel van de welvaart. Toch hief de onvrede doorgaans zichzelf op. Religie leerde dat de werkelijke strijd niet op aarde, maar elders gestreden wordt. Een prettig idee. Vooral als je niet rijk of beroemd bent.
Opgelegde secularisatie
Secularisatie bracht daar verandering in. De Britse elite dankte religie af: het was niet rationeel genoeg. Bovendien had de welvarende elite geen "troost" nodig. Ze legde haar secularisme op aan de massa, schrijft Drescher. De elite zet immers de toon. Sportclubs bieden een alternatief voor de identiteit, trots en sociale connecties die de kerk ooit bracht. Ze hadden het nieuwe "opium van het volk" kunnen worden, meent de theologe. De populariteit van Britse voetbalclubs bewijst hoe belangrijk bepaalde klassen "hun club" vinden. Helaas onderschat de Britse elite het belang van dat clubgevoel. Neem de stadionverboden die de regering vanaf 1989 uitdeelt aan onruststokers. Die waren natuurlijk verstandig bedoeld. Toch gaven ze een vervelend signaal aan de lage klasse: jullie gewelddadige sportfeest deugt niet. Het leek alsof het volk zelfs zijn laatste trots moest opgeven. Eerst moest godsdienst eraan, en nu dit!
Opium
Heeft het volk weer een "opium" nodig? Kan een kerk of sportclub de druk van de ketel halen? Nee, schrijft Drescher. Daar is het te laat voor. Instituties zijn niet langer het juiste antwoord. De boze generatie is nu vooral geholpen bij politieke aandacht en vruchtbare maatschappelijke initiatieven. Beter onderwijs en economische gelijkheid kunnen "spirituele" rust geven. Met een beetje geluk heeft het volk straks helemaal geen opium meer nodig.
Robin de Wever − 17/08/11
Bron: Trouw (http://www.trouw.nl/tr/nl/4496/Buitenland/article/detail/2852204/2011/08/17/Britse-rellen-gevolg-van-seculiere-leegte.dhtml)
http://static1.trouw.nl/static/photo/2011/16/6/4/20110817113318/media_xl_915949.jpg
Verwoeste gebouwen na de rellen in Tottenham. © getty
Britse jongeren zijn gedesillusioneerd en boos. Ze uiten dat als typisch Britse hooligans. Dat kan duiden op een spirituele leegte, meent theologe Elizabeth Drescher.
Opiniemakers duikelen al dagen over elkaar heen. De slechte staat van de Britse economie zou een indirecte oproep tot rellen zijn. Premier Cameron zag onder meer "egoïsme, kinderen zonder vaders en rechten zonder verantwoordelijkheden". Hij noemde de samenleving "gebroken".
Blanken zijn zwart
Filosoof Theodore Dalrymple (http://www.nydailynews.com/opinions/2011/08/10/2011-08-10_behind_englands_riots_a_violent_and_entitled_ge neration_of_british_young_people.html?page=0), zelf een Engelsman, noemde de relcultuur "the British way of life". Historicus David Starkey gaf de "destructieve, nihilistische gangstercultuur" de schuld. Zijn diagnose dat "blanken zwart zijn geworden" oogstte vooral afgrijzen. Kijk eens op het blog van de hiphopgroep Massive Attack (http://massiveattack.com/blog/2011/08/10/media-reaction-to-the-riots/), raadt de Amerikaanse theologe Elizabeth Drescher aan. Volgens de bekende formatie is het volk vooral boos op de "graaiende elite". In de woorden van de bandleden: "De banken hebben de staatskas geplunderd en talloze kleine bedrijven vernietigd. Zo dwongen ze de hele economie op de knieën, als georganiseerde misdadigers. (...) De rellende kids verwoorden hun kritiek niet op dezelfde manier als politici, maar hun boodschap is absoluut politiek."
Een spirituele oorlog
Op Facebook reageert een fan instemmend. "Onze Grote Oorlog is een spirituele", analyseert hij. "We zijn opgegroeid met de televisie, die ons vertelde dat we ooit allemaal miljonairs, filmgoden en rocksterren zouden zijn. Dat klopte niet. Langzaam komen we daar nu achter. En we zijn very, very pissed off." Kortom: het volk wil ook delen in de welvaart. Lagere klassen worden al eeuwenlang boos op de rijke elite, schrijft Drescher in het online magazine Religion Dispatches (http://www.religiondispatches.org/archive/politics/4990/london_calling%3A_%E2%80%9Cour_great_war_is_a_spir itual_war%E2%80%9D). Ook in veertiende-eeuws Engeland kwamen ze al in opstand en eisten een deel van de welvaart. Toch hief de onvrede doorgaans zichzelf op. Religie leerde dat de werkelijke strijd niet op aarde, maar elders gestreden wordt. Een prettig idee. Vooral als je niet rijk of beroemd bent.
Opgelegde secularisatie
Secularisatie bracht daar verandering in. De Britse elite dankte religie af: het was niet rationeel genoeg. Bovendien had de welvarende elite geen "troost" nodig. Ze legde haar secularisme op aan de massa, schrijft Drescher. De elite zet immers de toon. Sportclubs bieden een alternatief voor de identiteit, trots en sociale connecties die de kerk ooit bracht. Ze hadden het nieuwe "opium van het volk" kunnen worden, meent de theologe. De populariteit van Britse voetbalclubs bewijst hoe belangrijk bepaalde klassen "hun club" vinden. Helaas onderschat de Britse elite het belang van dat clubgevoel. Neem de stadionverboden die de regering vanaf 1989 uitdeelt aan onruststokers. Die waren natuurlijk verstandig bedoeld. Toch gaven ze een vervelend signaal aan de lage klasse: jullie gewelddadige sportfeest deugt niet. Het leek alsof het volk zelfs zijn laatste trots moest opgeven. Eerst moest godsdienst eraan, en nu dit!
Opium
Heeft het volk weer een "opium" nodig? Kan een kerk of sportclub de druk van de ketel halen? Nee, schrijft Drescher. Daar is het te laat voor. Instituties zijn niet langer het juiste antwoord. De boze generatie is nu vooral geholpen bij politieke aandacht en vruchtbare maatschappelijke initiatieven. Beter onderwijs en economische gelijkheid kunnen "spirituele" rust geven. Met een beetje geluk heeft het volk straks helemaal geen opium meer nodig.