Marsipulami
10-12-11, 10:32
Kloostercongregatie betaalt misbruik slachtoffers
zaterdag 10 december 2011, 03u00
VLAAMSE BISDOMMEN BETALEN IN STILTE
Ton van Vliet/Hollandse Hoogte
De Vlaamse bisdommen en congregaties zijn in alle stilte misbruikslachtoffers aan het vergoeden. Een Nederlandse afdeling van een Vlaamse congregatie betaalt in een klap honderdduizenden euro aan 22 internaatleerlingen.
De salesianen van Don Bosco in Nederland zijn de eerste congregatie die met een grote groep slachtoffers een akkoord heeft bereikt om hun leed te vergoeden. De bemiddeling heeft een jaar geduurd.
Vandaag, zaterdag, komen de religieuzen en de slachtoffers voor een laatste keer samen om hun ervaringen en conclusies over de bemiddeling te delen en ‘om een zwarte bladzijde definitief om te draaien'.
Ook in Vlaanderen zouden de bisdommen en congregaties al met minstens 15 slachtoffers in stilte een gelijkaardig traject hebben afgerond, met een onafhankelijk bemiddelaar of vertrouwenspersoon. De kerk hoopt dat veel slachtoffers op die manier niet meer naar de nationale arbitragecommissie hoeven te stappen.
Symbooldossier
Die laatste ontmoeting in Nederland gaat niet toevallig door in 's-Heerenberg, in de provincie Gelderland. Het is immers daar, op het oude internaat in het Don Rua-klooster van de salesianen, dat verschillende broeders en paters zich jarenlang aan minderjarigen hebben vergrepen. Het misbruik gebeurde hoofdzakelijk in de jaren vijftig en zestig. De slachtoffers waren jongens.
Het misbruik kwam begin 2010 aan het licht na gezamenlijk onderzoek van de krant NRC Handelsblad en Wereldomroep die drie slachtoffers bereid hadden gevonden om met naam te getuigen. In de nasleep daarvan zeiden meer dan veertig mensen in hetzelfde internaat te zijn misbruikt en stonden in heel Nederland meer dan tweeduizend slachtoffers op die ooit door een lid van de katholieke kerk waren misbruikt.
‘s-Heerenberg werd daarmee het symbooldossier van misbruik in Nederland.
Begin dit jaar beloofden de salesianen het leed van de slachtoffers te herstellen door hen te vergoeden. Dat gebeurde nadat de slachtoffers, die zich hadden verenigd in de Jongens van Don Rua, aan de congregatie erkenning hadden gevraagd. Beide partijen stelden een team van bemiddelaars aan (twee juristen en een gedragsdeskundige), die voor elk slachtoffer een individueel voorstel uitwerkten.
Om het bedrag van de schadevergoedingen te bepalen, baseerden de bemiddelaars zich op de richtlijnen van de Commissie Lindenberg in Nederland. Die onderscheidt vijf categorieën van misbruik. Voor de zwaarste vorm van misbruik kan een slachtoffer maximaal 100.000 euro krijgen.
In de loop van volgende week krijgen de 22slachtoffers het geld op hun rekening gestort. Over bedragen wil de congregatie niet communiceren, ‘uit respect voor de slachtoffers'. Ze zouden rond de 20.000 euro schommelen. In totaal zouden de salesianen bijna een half miljoen euro moeten ophoesten, vernam De Standaard uit verschillende bronnen. De congregatie noemt het bedrag ‘overdreven'.
Interessant is dat de hele operatie werd opgevolgd door de Vlaamse salesiaanse provincie, meer bepaald door vicaris Carlo Loots uit Leuven. Dat komt omdat de Nederlandse salesianen om organisatorische redenen sinds vorig jaar onder leiding van de Vlaamse provincie zijn gekomen.
Paul Quirynen volgde als raadsman voor de congregatie het bemiddelingstraject op. Hij adviseert ook al langer de Belgische bisdommen en congregaties.
Volgens Loots is de herstelbemiddeling in drie fases verlopen.
‘Eerst hadden de bemiddelaars met de slachtoffers en de daders een individueel voorgesprek. Dat moest als helend moment dienen, maar ook om aan waarheidsvinding te doen. Nadien werd het slachtoffer met zijn dader geconfronteerd. Als de dader was overleden, nam ik zijn plaats in om naar het slachtoffer te luisteren en om te erkennen dat het leed, dat hem was aangedaan, haaks staat op ons salesiaans ideaal. In een derde fase stelden de bemiddelaars een compensatieregeling voor. Vijftien slachtoffers gingen meteen akkoord. De anderen vroegen een nieuw voorstel.'
Loots benadrukt dat de congregatie zich van bij het begin had geëngageerd om het bindend advies van de bemiddelaars te volgen.
Arbitragecommissie
Quirynen spreekt van een akkoord dat als voorbeeld kan dienen voor de katholieke kerk in Nederland én België en dat aansluit bij de aanbevelingen van Peter Adriaenssens.
De bisdommen en congregaties in Vlaanderen zouden al met minstens 15 slachtoffers in stilte een gelijkaardig traject hebben afgerond, met een onafhankelijk bemiddelaar of vertrouwenspersoon. Voor tien andere slachtoffers zit een overeenkomst in de pijplijn. In tegenstelling tot het model van Don Rua ging het hier wel om oplossingen ‘ad hoc'.
Het is onduidelijk welke schadevergoeding de Vlaamse slachtoffers hebben gekregen. De bisdommen en congregaties hopen via deze weg in elk geval om de dialoog met zo veel mogelijk slachtoffers te herstellen, zodat zij niet meer naar de nationale arbitragecommissie hoeven te stappen.
Yves Delepeleire
zaterdag 10 december 2011, 03u00
VLAAMSE BISDOMMEN BETALEN IN STILTE
Ton van Vliet/Hollandse Hoogte
De Vlaamse bisdommen en congregaties zijn in alle stilte misbruikslachtoffers aan het vergoeden. Een Nederlandse afdeling van een Vlaamse congregatie betaalt in een klap honderdduizenden euro aan 22 internaatleerlingen.
De salesianen van Don Bosco in Nederland zijn de eerste congregatie die met een grote groep slachtoffers een akkoord heeft bereikt om hun leed te vergoeden. De bemiddeling heeft een jaar geduurd.
Vandaag, zaterdag, komen de religieuzen en de slachtoffers voor een laatste keer samen om hun ervaringen en conclusies over de bemiddeling te delen en ‘om een zwarte bladzijde definitief om te draaien'.
Ook in Vlaanderen zouden de bisdommen en congregaties al met minstens 15 slachtoffers in stilte een gelijkaardig traject hebben afgerond, met een onafhankelijk bemiddelaar of vertrouwenspersoon. De kerk hoopt dat veel slachtoffers op die manier niet meer naar de nationale arbitragecommissie hoeven te stappen.
Symbooldossier
Die laatste ontmoeting in Nederland gaat niet toevallig door in 's-Heerenberg, in de provincie Gelderland. Het is immers daar, op het oude internaat in het Don Rua-klooster van de salesianen, dat verschillende broeders en paters zich jarenlang aan minderjarigen hebben vergrepen. Het misbruik gebeurde hoofdzakelijk in de jaren vijftig en zestig. De slachtoffers waren jongens.
Het misbruik kwam begin 2010 aan het licht na gezamenlijk onderzoek van de krant NRC Handelsblad en Wereldomroep die drie slachtoffers bereid hadden gevonden om met naam te getuigen. In de nasleep daarvan zeiden meer dan veertig mensen in hetzelfde internaat te zijn misbruikt en stonden in heel Nederland meer dan tweeduizend slachtoffers op die ooit door een lid van de katholieke kerk waren misbruikt.
‘s-Heerenberg werd daarmee het symbooldossier van misbruik in Nederland.
Begin dit jaar beloofden de salesianen het leed van de slachtoffers te herstellen door hen te vergoeden. Dat gebeurde nadat de slachtoffers, die zich hadden verenigd in de Jongens van Don Rua, aan de congregatie erkenning hadden gevraagd. Beide partijen stelden een team van bemiddelaars aan (twee juristen en een gedragsdeskundige), die voor elk slachtoffer een individueel voorstel uitwerkten.
Om het bedrag van de schadevergoedingen te bepalen, baseerden de bemiddelaars zich op de richtlijnen van de Commissie Lindenberg in Nederland. Die onderscheidt vijf categorieën van misbruik. Voor de zwaarste vorm van misbruik kan een slachtoffer maximaal 100.000 euro krijgen.
In de loop van volgende week krijgen de 22slachtoffers het geld op hun rekening gestort. Over bedragen wil de congregatie niet communiceren, ‘uit respect voor de slachtoffers'. Ze zouden rond de 20.000 euro schommelen. In totaal zouden de salesianen bijna een half miljoen euro moeten ophoesten, vernam De Standaard uit verschillende bronnen. De congregatie noemt het bedrag ‘overdreven'.
Interessant is dat de hele operatie werd opgevolgd door de Vlaamse salesiaanse provincie, meer bepaald door vicaris Carlo Loots uit Leuven. Dat komt omdat de Nederlandse salesianen om organisatorische redenen sinds vorig jaar onder leiding van de Vlaamse provincie zijn gekomen.
Paul Quirynen volgde als raadsman voor de congregatie het bemiddelingstraject op. Hij adviseert ook al langer de Belgische bisdommen en congregaties.
Volgens Loots is de herstelbemiddeling in drie fases verlopen.
‘Eerst hadden de bemiddelaars met de slachtoffers en de daders een individueel voorgesprek. Dat moest als helend moment dienen, maar ook om aan waarheidsvinding te doen. Nadien werd het slachtoffer met zijn dader geconfronteerd. Als de dader was overleden, nam ik zijn plaats in om naar het slachtoffer te luisteren en om te erkennen dat het leed, dat hem was aangedaan, haaks staat op ons salesiaans ideaal. In een derde fase stelden de bemiddelaars een compensatieregeling voor. Vijftien slachtoffers gingen meteen akkoord. De anderen vroegen een nieuw voorstel.'
Loots benadrukt dat de congregatie zich van bij het begin had geëngageerd om het bindend advies van de bemiddelaars te volgen.
Arbitragecommissie
Quirynen spreekt van een akkoord dat als voorbeeld kan dienen voor de katholieke kerk in Nederland én België en dat aansluit bij de aanbevelingen van Peter Adriaenssens.
De bisdommen en congregaties in Vlaanderen zouden al met minstens 15 slachtoffers in stilte een gelijkaardig traject hebben afgerond, met een onafhankelijk bemiddelaar of vertrouwenspersoon. Voor tien andere slachtoffers zit een overeenkomst in de pijplijn. In tegenstelling tot het model van Don Rua ging het hier wel om oplossingen ‘ad hoc'.
Het is onduidelijk welke schadevergoeding de Vlaamse slachtoffers hebben gekregen. De bisdommen en congregaties hopen via deze weg in elk geval om de dialoog met zo veel mogelijk slachtoffers te herstellen, zodat zij niet meer naar de nationale arbitragecommissie hoeven te stappen.
Yves Delepeleire