PDA

Bekijk Volledige Versie : Miracle on Lombard St: de gulden sprookjes van de PVV



IbnRushd
07-03-12, 00:06
Miracle on Lombard St: de gulden sprookjes van de PVV

Gastredacteur
22:18 maandag 5 maart 2012

Een stevig rapport over een onderwerp dat heel erg leeft bij veel Nederlanders, vraagt om een grondige analyse. Timor El-Dardiry (@timorel), econoom en onverbeterlijk eurofiel, heeft het rapport over de invoering van de Gulden, zoals vandaag aangeboden door de PVV (http://pvv.nl/index.php/component/content/article/36-geert-wilders/5269-speech-geert-wilders.html), van voor tot achter gelezen. Dit is zijn analyse.

Of je nu fervent Wildersfan bent of verklaard tegenstander, de grootse aankondigingen van de PVV lopen meestal uit op een teleurstelling. Dat gold al voor Fitna, het gold voor het onderzoek naar de kosten van immigratie, en het geldt helaas ook voor het zojuist verschenen Lombard St rapport over de kosten van de euro (de baten zijn niet onderzocht, maar dat kun je de auteurs niet aanrekenen: de PVV had er niet om gevraagd). Het rapport (volledige versie hier: .pdf (http://pvv.nl/index.php/component/content/article/36-geert-wilders/5269-speech-geert-wilders.html)) onderstreept nog maar eens dat de PVV graag in sprookjes gelooft. En dat is jammer, want er zijn ook na vandaag nog steeds geen goede studies naar wat de euro ons nu in economische zin heeft gekost en gebracht.

Allereerst een sterk punt uit het rapport. De fundamentele oorzaken van de eurocrisis worden helder en uitgebreid beschreven (hoofdstuk A). Ze zijn al lang en breed bekend, maar het kan nooit kwaad om nog eens op een rijtje te hebben waarom het ‘schuld en boeteverhaal’ niet klopt (http://basjacobs.wordpress.com/2011/10/19/onevenwichtigheden-in-eurogebied-waarom-het-schuld-en-boeteverhaal-niet-klopt/). In het kort komt het neer (http://streetlightblog.blogspot.com/2011/09/what-really-caused-eurozone-crisis-part.html) op sterk toegenomen onevenwichtigheden in de betalingsbalans, enorme financiële stromen van noordelijke eurolanden naar de probleemlanden en vervolgens uiteenspattende zeepbellen in de vastgoed- en bankensectoren en liquiditeitsproblemen voor overheden. Overheidstekorten komen in dat verhaal terecht nauwelijks voor. Dit is een typisch Britse visie op de eurocrisis waar veel voor valt te zeggen, ook al gaat het verhaal enigszins voorbij aan de grote structurele problemen in Griekenland, Italië, Spanje en Portugal (denk aan de arbeidsmarkt). Het is natuurlijk maar de vraag of die problemen ons zonder de euro niets meer zouden kosten, en of ze niet binnen de euro zijn op te lossen. Op dat laatste kom ik nog terug. Ironisch genoeg gaat het sterkste punt van het rapport lijnrecht in tegen het PVV-verhaal dat Grieken vooral luie donders (http://www.pvv.nl/index.php/component/content/article/45-teun-van-dijck/5200-pvv-afscheid-griekenland-dichterbij.html) zijn.

Tot zover het goede nieuws. De rest van het zeventig pagina’s tellende rapport bestaat uit onvolledigheden, onwaarheden en regelrechte sprookjes. Hieronder volgen de belangrijkste.

De kosten van de euro

Om te beginnen de economische groei (hoofdstuk C en D). Volgens Lombard St is ons BBP vanwege de euro het afgelopen decennium langzamer gegroeid dan in de periode 1991-2001. Helaas voor Lombard St zijn vrijwel alle rijke landen langzamer gaan groeien. De groeivertraging in bijvoorbeeld de VS en het VK was op zijn minst vergelijkbaar met die in Nederland. Het rapport moet dus een trucje uithalen om te kunnen bewijzen dat het allemaal de schuld van de euro is. Dat doet het door eerst te beweren dat Amerikanen en de Engelsen niet relevant zijn, want veroorzakers van de financiële crisis. Dat is te makkelijk: de financiële sector in ons eigen landje gaat niet bepaald vrijuit, euro of geen euro.

Hoe dan ook, Lombard St neemt Zweden en Zwitserland als voorbeeld. Die landen zijn relatief harder gegroeid. Maar Zweden had begin jaren negentig een enorme financiële crisis (http://en.wikipedia.org/wiki/Economy_of_Sweden#Crisis_of_the_1990s), waartegen de prestatie van het volgende decennium gunstig afsteekt. Zwitserland schaduwt (http://www.guardian.co.uk/business/2011/sep/06/switzerland-pegs-swiss-franc-euro) inmiddels noodgedwongen de euro uit angst voor te grote kapitaalinstromen, en heeft daarmee de facto zijn monetaire autonomie opgegeven. Ook voor Nederland is dat een reëel risico bij herinvoering van de gulden. Vraagje voor de PVV: zowel Zweden als Zwitserland zijn voor hun groei mede afhankelijk van immigratie (http://ejbron.wordpress.com/2011/11/01/het-immigratiedebat-in-zweden/). Goed voorbeeld voor Nederland?

Dan de consumptie. Lombard St rekent ons voor dat de euro ‘ons consumenten’ jaarlijks minimaal 1800 euro per persoon kost. Het bureau komt tot dat bedrag door te veronderstellen dat, zonder de euro, de consumptie even hard zou zijn gegroeid als de rest van de economie. In de ogen van Lombard St hebben Duitsland en Nederland vooral hun consumenten laten opdraaien voor de kosten van de euro, door de lonen te matigen en op die manier de export naar andere eurolanden te stimuleren. Maar loonmatiging is in Nederland niet nieuw (Akkoord van Wassenaar (http://nl.wikipedia.org/wiki/Akkoord_van_Wassenaar), iemand?) en in Duitsland had die politieke keuze niets te maken met de invoering van de euro. Nederland heeft al zeker sinds begin jaren tachtig een structureel handelsoverschot.
http://sargasso.nl/wp-content/uploads/2012/03/balans1980nu.png
De euro heeft dat overschot mogelijk vergroot, maar ons exportmodel is toch echt al wat ouder dan tien jaar. Het steeds terugkerende bedrag van 1800 euro is dus gebaseerd op drijfzand.

Tot slot de leningen aan Griekenland en andere probleemlanden (hoofdstuk B). Het gaat hoe dan ook om forse bedragen. Maar Lombard St maakt deels foutieve en deels ongeloofwaardige aannames. Om met de fout te beginnen: de onderzoekers claimen dat de Nederlandse bijdrage 10% van het totaal is. Onzin: ons werkelijke aandeel in bijvoorbeeld het EFSF is iets meer dan de helft van dat percentage (6% om precies te zijn: .pdf (http://goo.gl/fzIio)).

De volgende aanname is helaas nog potsierlijker. Lombard St stelt dat de schuldcapaciteit van Griekenland nul euro is. U leest het goed: volgens de gerespecteerde onderzoekers kan de Griekse overheid geen enkele schuld dragen en krijgt Nederland geen cent terug van zijn leningen. Dat is aantoonbare onzin. Zelfs als we geld moeten kwijtschelden aan de Grieken (en die kans bestaat) dan nog krijgen we een groot deel gewoon terug. In Parijs zetelt al bijna een halve eeuw een Club (http://www.clubdeparis.org/) van crediteurenlanden die erg goed is in het verdedigen van hun belangen. En Nederland zit daar gewoon aan tafel. O ja: Lombard St gaat er en passant nog even vanuit dat de noordelijke eurolanden volledig moeten opdraaien voor de herfinancieringskosten voor staatsobligaties van de zuidelijke eurolanden.

Het sprookje van de gulden

Ronduit aandoenlijk wordt het rapport bij het onderzoeken van de gevolgen van de herinvoering van de gulden (hoofdstuk E). Ik heb niet vaak zo’n bonte mix van tegenstrijdigheden en naïeve veronderstellingen gezien.

Lombard St doet er alles aan om de kosten van besmetting van andere landen bij een Grieks en Portugees euro-exit te bagatelliseren. Zo wordt de blootstelling van de Nederlandse financiële sector aan die landen nergens gekwantificeerd. We moeten maar geloven dat het allemaal wel meevalt. En dat terwijl nog geen jaar geleden de blootstelling van de Nederlandse financiële sector aan Griekenland, Portugal, Italië en Spanje zo’n 17% van ons BBP bedroeg.
http://sargasso.nl/wp-content/uploads/2012/03/exposure_475.png
Mogelijk ligt dat percentage inmiddels iets lager, maar zo’n leningenportefeuille bouw je niet in een paar maanden af. Natuurlijk kan Nederland er voor kiezen om dan nu maar vast de euro te verlaten. Hoeven we tenminste geen noodleningen meer te verstrekken. Maar onze financiële sector is dan het haasje: al die leningen zijn een stuk minder waard zodra we de gulden weer hebben en laten zweven tegen de euro. Dat wordt dus een nieuwe bailout van de banken. Is dat wat de PVV wil?

Als het gaat om herinvoering van de gulden doet Lombard St een wat laf voorstel. Eerst probeert het nog met droge ogen te beweren dat de Nederlandse export niet zou lijden onder een exploderende gulden – bedrijven gaan gewoon wat minder winst maken. Later lijkt het rapport daar op terug te komen. Ondanks beweringen van het tegendeel weten de onderzoekers namelijk heel goed dat de koers van een nieuwe gulden omhoog zou schieten ten opzichte van de euro, en dat onze economie daardoor in elkaar zou donderen. Daarom stellen ze voor om de nieuwe gulden de eerste paar jaar de koers van de euro te laten ‘schaduwen’. Maar als je als land je munt tegen de euro vastlegt, geef je gewoon je monetaire autonomie op. Er verandert dus niets ten opzichte van de huidige situatie behalve dat we onze nostalgische gevoelens mogen uitleven (driewerf hoera voor het kwartje). Lombard St pleit voor een soort managed floating. Dat model kennen we uit Azië: China is er bijvoorbeeld heel goed in. Maar het lost niets op van de in hoofdstuk A geschetste problemen! Om de koers van de gulden niet te laten exploderen, moet de Nederlandse Centrale Bank massaal euro’s en dollars gaan kopen. Dat betekent een nóg groter overschot op onze lopende rekening en een opbouw van gigantische reserves. Plus zeepbellen in de landen waar die reserves in worden geïnvesteerd. Maar dat was toch juist het probleem?

Bovendien kunnen de voordelen die Lombard St ziet aan een Nederlands euro-exit grotendeels ook bínnen de euro worden behaald. Het grootste probleem is ook volgens het rapport immers dat de lonen in Nederland en Duitsland kunstmatig laag zijn gehouden, waardoor de consumptie is achtergebleven bij de export. Dan is de oplossing helemaal niet zo moeilijk: gewoon de lonen hier wat harder laten stijgen. Dat lijkt me een stuk eenvoudiger en wenselijker dan uit de euro stappen, met alle economische en politieke (http://www.roeljanssen.nl/wp/archives/599) gevolgen van dien.

Ik betwijfel of Geert Wilders het rapport überhaupt heeft gelezen. Zo ja, dan moet hij zich toch een aantal maal achter de oren hebben gekrabt. Dit rapport is een ware goudmijn voor poltieke tegenstanders van de PVV. De oproep tot een hoger begrotingstekort in Nederland is meteen al opgepikt door media en politici, maar er is meer. Zo is Lombard St ronduit juichend over de situatie van de Nederlandse economie begin jaren zeventig. Je hoeft geen econoom of historicus te zijn om dat dubieus (http://en.wikipedia.org/wiki/Dutch_disease) te vinden. Nog zo’n pareltje: op pagina 56 van het rapport lijkt Lombard St schoorvoetend toe te geven dat bijvoorbeeld de Nederlandse pensioenfondsen forse verliezen zouden lijden bij herinvoering van de gulden. Om die verliezen op te vangen, stelt het bureau voor om dan maar de BTW te verhogen. Dat zullen Henk en Ingrid leuk vinden.

Natuurlijk was de PVV van begin af aan niet geïnteresseerd in een serieus, wetenschappelijk onderzoek naar de kosten en de baten van de euro. Maar om dit rapport te durven verdedigen moet je wel heel erg naïef zijn. Met zulke belabberde Londense vrienden heb je geen vijanden meer nodig. Laat dat referendum over de gulden maar komen, Geert. Ik heb alle vertrouwen in de uitkomst.

Bron: sargasso.nl (http://sargasso.nl/archief/2012/03/05/miracle-on-lombard-st-de-gulden-sprookjes-van-de-pvv/)

Olive Yao
07-03-12, 01:40
driewerf hoera voor het kwartje

Ik als dubbeltje voel me hier ondergewaardeerd.

knuppeltje
07-03-12, 10:28
Ik als dubbeltje voel me hier ondergewaardeerd.

Ibn zal je best wel een aai over je bolletje willen geven, denk ik.

The_Grand_Wazoo
07-03-12, 10:39
Ik als dubbeltje voel me hier ondergewaardeerd.

Maar ben je als zodanig geboren?
Overigens ben je als dubbeltje ook gewoon minder waard.

knuppeltje
07-03-12, 10:51
Maar ben je als zodanig geboren?
Overigens ben je als dubbeltje ook gewoon minder waard.

Komt een man bij de psychiater en zegt: dokter...ik voel me de laatste tijd zo minderwaardig. De shrink kijkt de man eens aan en zegt: meneer...u voelt zich niet minderwaardig...u bent gewoon minderwaardig.

Bart
11-03-12, 03:27
Dat zullen Henk en Ingrid leuk vinden.

Helaas zullen Henk en Ingrid dan wel weer de schuld aan anderen geven (het irritantste woord van de laatste jaren, "graaiers", lijkt hier het meest toepasselijk). Henk en Ingrid denken namelijk niet na, die reageren alleen maar vanuit de onderbuik.

Goed stuk trouwens.