knots71karel
03-02-14, 19:16
'Opinie - Thomas von der Dunk − 03/02/14, 06:00
http://static3.volkskrant.nl/static/photo/2014/14/11/5/20140202223736/media_xl_2078975.jpg
© REUTERS. Israëlische premier Benjamin Netanyahu.
COLUMN 'Religie en de moderne seculiere wereld: dat is bij alle drie godsdien*sten met een heilig boek een probleem. Misschien bij het christendom nog het minste, omdat zij het minste aan regeltjes hechten', schrijft Thomas von der Dunk. 'Maar ook het christendom kent verstokte conservatieven.'
Een godsdienst waarvan de meest onverdraagzame aanhan*gers zichzelf voor altijd onder de grond verstoppen, dat heeft ook wel wat
http://static2.volkskrant.nl/static/photo/2014/15/8/13/20140202224637/media_l_2078938.jpg© reuters.
Imam in ballingschap Fethullah Gülen.
Ik ben het zelden eens met Benjamin Netanyahu. En te vertrouwen is hij evenmin. Zo is zijn jongste voorstel om Palestina aan de Palestijnen terug te geven, mits de kolonisten er kunnen blijven wonen zoals er ook Arabieren in Israël mogen wonen. Zowel onoprecht als vals.
Het is onoprecht, omdat hij weet dat dit voor zijn coalitiepartners onaanvaardbaar is, achter wie hij zich zo tegenover Kerry als zogenaamd vredelievend kan verschuilen. En het is vals, omdat de joodse kolonisten op de westelijke Jordaanoever hun land van de Palestijnen geroofd hebben, terwijl de islamitische bewo*ners binnen Israël daar legaal verblijven. Dat is ook iets dat Frits Bolkestein almaar hardnekkig weigert te snappen, omdat zijn geestelijke ontwikkeling in dat opzicht sinds 1945 stil is blijven staan.
Maar wat zijn eigen familieperikelen betreft heeft de Israëlische premier het morele gelijk aan zijn kant: dat hij het prima vindt dat zijn zoon Yair trouwt met een Noorse christin. Veel orthodoxe joden ontploften na de bekendma*king daarvan echter van woede. Netanya*hu's streng religieuze zwager reageerde dat 'Yair spuugt op het graf van zijn grootouders'.
Mocht het huwelijk inderdaad doorgaan, zo berichtte de Volkskrant woens*dag, dan gaat hij zich de haren uit het hoofd trekken en zichzelf begraven. Kijk, dat is nog eens een gezellige godsdienst. Doet een beetje denken aan de vervloekingen die de Turkse imam in ballingschap Fethullah Gülen recentelijk over de Turkse premier uitsprak.
Anderzijds: een godsdienst waarvan de meest onverdraagzame aanhan*gers zichzelf voor altijd onder de grond verstoppen, dat heeft ook wel wat. Dat zouden ook andere zwaar-gelovi*gen eens wat vaker moeten doen.
Christenen mogen eigenlijk alles eten en kennen geen heilige koeien of onreine varkens
Christendom hecht het minste aan regeltjes
Religie en de moderne seculiere wereld: dat is bij al die drie godsdien*sten met een heilig boek een probleem. Misschien bij het christendom nog het minste, omdat zij minder aan regeltjes hechten. christenen mogen bijvoorbeeld eigenlijk alles eten en kennen geen heilige koeien of onreine varkens. Kom daar maar eens bij de andere twee om.
Weliswaar kent het christendom van huis uit een hinderlijke universele bekeringsdrift, net als de islam, en in tegenstelling tot het Jodendom - zelfs de meest fanatieke chassidische joden kan het niet zo veel schelen wat niet-joden uitspoken.
Berg je alleen op sabbath in bepaalde wijken van Jeruzalem, indien je het waagt in een auto te stappen. Je wordt terplekke bijkans gestenigd - ja, ook zonder dat er zoals in Afghanistan keurig een sharia-rechtbank aan te pas komt. Die hebben zij die dáár uit naam van hun God handelen, niet nodig.
Minder voor laten schrijven wat men geloven moet
Het tweede dat het christendom in de praktijk op de concurrentie voor heeft - niet zozeer van 'nature', maar omdat het chris*ten*dom histo*risch zo sterk met het sterk individualistische Westen samenvalt - is dat men minder door de voorou*ders laat voorschrijven wat men zelf geloven moet.
Zo'n opmerking als van die zwager van Netanyahu, die zijn neef met zijn grootouders chanteert, zou bij ons toch tamelijk ondenkbaar zijn: alsof neeflief het onvervreembaar eigen*dom zou zijn van een bepaald geloof.
Dat is in de sterk patriarchale wereld van het Midden-Oosten zeer gebruikelijk: geen sprake van dat je even op eigen houtje van God kan wisselen. Op geloofsafval staat weliswaar niet overal meteen zoals in Afghanistan de doodst*raf, maar het maakt je wel, vanwe*ge de grote sociale afhankelijkheid van het eigen familiecollec*tief, veel meer tot een outcast.
Ook het christendom kent verstokte conservatieven, voor wie de wereld niet genoeg kan blijven zoals zij vroeger was
Verstokte conservatieven
Zeker: ook het christendom kent verstokte conservatieven, voor wie de wereld niet genoeg kan blijven zoals zij vroeger was. Van roomse zijde meldde zich laatst in de Volkskrant de hooggeleerde Olaf van Boetzelaer: een echte katho*liek gehoorzaamt altijd onvoorwaardelijk zijn bisschop. Laat nu net de nieuwe opperbisschop dat niet meer willen.
En goed godsdien*stig getikt kan men in christelijke kring ook zijn. Op 30 december stond een portret van de protestantse zendeling Mattheüs van der Steen in de krant. Die geneest in Birma massaal kreupelen en blinden door handopleg*ging en verme*nigvuldigt in Afrika kippen net zolang tot niemand in het dorp meer honger heeft. Al*thans, dat beweert hijzelf.
Mattheüs over de journa*list Karel Smouter die ter controle in persoon naar Birma afreisde en daar de blinden nog steeds blind aantrof: 'Ik vind het verschrikkelijk als ze me een leugenaar noemen. Ik heb daar erg mee geworsteld, ik was zo boos op Smouter. Maar je moet je vijanden liefheb*ben'. Kijk: dat is nu toch weer best fideel van onze evangelist. Daar kunnen ze nu weer bij de Taliban wat van opsteken.
Welke religie is het meest vrouwonvriendelijk?
Tenslotte het thema 'God en de vrouw' (Het niet minder vruchtbare thema 'God en de vrede' laat ik dit keer rusten). In de Volkskrant woedde recent een hevige discus*sie welke religie het meest vrouw(on)vrien*delijk was. Jij! Nee jij! Joost Eerdmans, niet gehin*derd door enige historische zelfken*nis, begon laatst een campagne tegen geschei*den zwem*men voor vrouwen en dito gymles voor meisjes: leve het achterlij*ke moslimgevaar!
Ook in het Marokkanenvrije VVD-villadorp waar ik vandaan kom, bestond echter tot in de jaren zeven*tig een apart damesbad, en gymnastiek hadden wij in christelijke tijden op school ook altijd onge*mengd. Misschien is dat terecht veranderd, maar het tegendeel is geen grond voor hysterie.
Dat geldt ook voor de nieuwste PVV-steen des aanstoots: dat sommige moslim*vrou*wen per se een vrouwelijke arts willen. Achterlijk! Ach: wíj vinden het weer normaal dat een vrouw altijd door een vrouwelij*ke agent wordt gefouilleerd. Wat heb je liever aan je lijf: een arts die intie*mer tewerk gaat, maar je wel kent, of een agent, die je niet kent, maar zelden zo intiem gaat. Daarover mag u eens nadenken - en ook zij die steeds hard met Wilders meeschreeuwen, moeten toch eens een poging daartoe doen.
Thomas von der Dunk is cultuurhistoricus en columnist voor Volkskrant.nl
http://static3.volkskrant.nl/static/photo/2014/14/11/5/20140202223736/media_xl_2078975.jpg
© REUTERS. Israëlische premier Benjamin Netanyahu.
COLUMN 'Religie en de moderne seculiere wereld: dat is bij alle drie godsdien*sten met een heilig boek een probleem. Misschien bij het christendom nog het minste, omdat zij het minste aan regeltjes hechten', schrijft Thomas von der Dunk. 'Maar ook het christendom kent verstokte conservatieven.'
Een godsdienst waarvan de meest onverdraagzame aanhan*gers zichzelf voor altijd onder de grond verstoppen, dat heeft ook wel wat
http://static2.volkskrant.nl/static/photo/2014/15/8/13/20140202224637/media_l_2078938.jpg© reuters.
Imam in ballingschap Fethullah Gülen.
Ik ben het zelden eens met Benjamin Netanyahu. En te vertrouwen is hij evenmin. Zo is zijn jongste voorstel om Palestina aan de Palestijnen terug te geven, mits de kolonisten er kunnen blijven wonen zoals er ook Arabieren in Israël mogen wonen. Zowel onoprecht als vals.
Het is onoprecht, omdat hij weet dat dit voor zijn coalitiepartners onaanvaardbaar is, achter wie hij zich zo tegenover Kerry als zogenaamd vredelievend kan verschuilen. En het is vals, omdat de joodse kolonisten op de westelijke Jordaanoever hun land van de Palestijnen geroofd hebben, terwijl de islamitische bewo*ners binnen Israël daar legaal verblijven. Dat is ook iets dat Frits Bolkestein almaar hardnekkig weigert te snappen, omdat zijn geestelijke ontwikkeling in dat opzicht sinds 1945 stil is blijven staan.
Maar wat zijn eigen familieperikelen betreft heeft de Israëlische premier het morele gelijk aan zijn kant: dat hij het prima vindt dat zijn zoon Yair trouwt met een Noorse christin. Veel orthodoxe joden ontploften na de bekendma*king daarvan echter van woede. Netanya*hu's streng religieuze zwager reageerde dat 'Yair spuugt op het graf van zijn grootouders'.
Mocht het huwelijk inderdaad doorgaan, zo berichtte de Volkskrant woens*dag, dan gaat hij zich de haren uit het hoofd trekken en zichzelf begraven. Kijk, dat is nog eens een gezellige godsdienst. Doet een beetje denken aan de vervloekingen die de Turkse imam in ballingschap Fethullah Gülen recentelijk over de Turkse premier uitsprak.
Anderzijds: een godsdienst waarvan de meest onverdraagzame aanhan*gers zichzelf voor altijd onder de grond verstoppen, dat heeft ook wel wat. Dat zouden ook andere zwaar-gelovi*gen eens wat vaker moeten doen.
Christenen mogen eigenlijk alles eten en kennen geen heilige koeien of onreine varkens
Christendom hecht het minste aan regeltjes
Religie en de moderne seculiere wereld: dat is bij al die drie godsdien*sten met een heilig boek een probleem. Misschien bij het christendom nog het minste, omdat zij minder aan regeltjes hechten. christenen mogen bijvoorbeeld eigenlijk alles eten en kennen geen heilige koeien of onreine varkens. Kom daar maar eens bij de andere twee om.
Weliswaar kent het christendom van huis uit een hinderlijke universele bekeringsdrift, net als de islam, en in tegenstelling tot het Jodendom - zelfs de meest fanatieke chassidische joden kan het niet zo veel schelen wat niet-joden uitspoken.
Berg je alleen op sabbath in bepaalde wijken van Jeruzalem, indien je het waagt in een auto te stappen. Je wordt terplekke bijkans gestenigd - ja, ook zonder dat er zoals in Afghanistan keurig een sharia-rechtbank aan te pas komt. Die hebben zij die dáár uit naam van hun God handelen, niet nodig.
Minder voor laten schrijven wat men geloven moet
Het tweede dat het christendom in de praktijk op de concurrentie voor heeft - niet zozeer van 'nature', maar omdat het chris*ten*dom histo*risch zo sterk met het sterk individualistische Westen samenvalt - is dat men minder door de voorou*ders laat voorschrijven wat men zelf geloven moet.
Zo'n opmerking als van die zwager van Netanyahu, die zijn neef met zijn grootouders chanteert, zou bij ons toch tamelijk ondenkbaar zijn: alsof neeflief het onvervreembaar eigen*dom zou zijn van een bepaald geloof.
Dat is in de sterk patriarchale wereld van het Midden-Oosten zeer gebruikelijk: geen sprake van dat je even op eigen houtje van God kan wisselen. Op geloofsafval staat weliswaar niet overal meteen zoals in Afghanistan de doodst*raf, maar het maakt je wel, vanwe*ge de grote sociale afhankelijkheid van het eigen familiecollec*tief, veel meer tot een outcast.
Ook het christendom kent verstokte conservatieven, voor wie de wereld niet genoeg kan blijven zoals zij vroeger was
Verstokte conservatieven
Zeker: ook het christendom kent verstokte conservatieven, voor wie de wereld niet genoeg kan blijven zoals zij vroeger was. Van roomse zijde meldde zich laatst in de Volkskrant de hooggeleerde Olaf van Boetzelaer: een echte katho*liek gehoorzaamt altijd onvoorwaardelijk zijn bisschop. Laat nu net de nieuwe opperbisschop dat niet meer willen.
En goed godsdien*stig getikt kan men in christelijke kring ook zijn. Op 30 december stond een portret van de protestantse zendeling Mattheüs van der Steen in de krant. Die geneest in Birma massaal kreupelen en blinden door handopleg*ging en verme*nigvuldigt in Afrika kippen net zolang tot niemand in het dorp meer honger heeft. Al*thans, dat beweert hijzelf.
Mattheüs over de journa*list Karel Smouter die ter controle in persoon naar Birma afreisde en daar de blinden nog steeds blind aantrof: 'Ik vind het verschrikkelijk als ze me een leugenaar noemen. Ik heb daar erg mee geworsteld, ik was zo boos op Smouter. Maar je moet je vijanden liefheb*ben'. Kijk: dat is nu toch weer best fideel van onze evangelist. Daar kunnen ze nu weer bij de Taliban wat van opsteken.
Welke religie is het meest vrouwonvriendelijk?
Tenslotte het thema 'God en de vrouw' (Het niet minder vruchtbare thema 'God en de vrede' laat ik dit keer rusten). In de Volkskrant woedde recent een hevige discus*sie welke religie het meest vrouw(on)vrien*delijk was. Jij! Nee jij! Joost Eerdmans, niet gehin*derd door enige historische zelfken*nis, begon laatst een campagne tegen geschei*den zwem*men voor vrouwen en dito gymles voor meisjes: leve het achterlij*ke moslimgevaar!
Ook in het Marokkanenvrije VVD-villadorp waar ik vandaan kom, bestond echter tot in de jaren zeven*tig een apart damesbad, en gymnastiek hadden wij in christelijke tijden op school ook altijd onge*mengd. Misschien is dat terecht veranderd, maar het tegendeel is geen grond voor hysterie.
Dat geldt ook voor de nieuwste PVV-steen des aanstoots: dat sommige moslim*vrou*wen per se een vrouwelijke arts willen. Achterlijk! Ach: wíj vinden het weer normaal dat een vrouw altijd door een vrouwelij*ke agent wordt gefouilleerd. Wat heb je liever aan je lijf: een arts die intie*mer tewerk gaat, maar je wel kent, of een agent, die je niet kent, maar zelden zo intiem gaat. Daarover mag u eens nadenken - en ook zij die steeds hard met Wilders meeschreeuwen, moeten toch eens een poging daartoe doen.
Thomas von der Dunk is cultuurhistoricus en columnist voor Volkskrant.nl