Marsipulami
16-08-14, 09:34
Hipsters met een AK-47
Vandaag om 03:00 door Rachida Aziz
Aan de manier waarop de IS-strijder hun machinegeweren vasthouden, kun je zien dat ze veel naar actiefilms gekeken hebben.’ Foto: afp
Met hun stoere zonnebrillen, hippe T-shirts en Hollywoodposes lijken de IS-strijders wel incarnaties van de westerse cultfiguur Rambo, schrijft Rachida Aziz. Het symboliseert het drama van de Syriëgangers: in de Europese en Amerikaanse getto’s hebben we monsters gecreëerd die goed gedijen in de hel van het Midden-Oosten.
Wie? Brusselse ontwerpster, zaakvoerster van Azira en *activiste.
Wat? De manier waarop IS tewerkgaat heeft ironisch genoeg veel weg van de westerse fantasie van de barbaarse strijders die op paarden met hun zwaarden zwaaien en hoofden van ontrouwe vrouwen afhakken.
Ik was in Marokko toen het nieuwe kalifaat werd uitgeroepen. Aan tafel met vrienden grapten we over de Rolex-kalief omdat hij bij zijn eerste optreden betrapt werd met een duur, blinkend horloge onder zijn abaja. Dat hele kalifaat leek een goede grap. De oprichters ervan, Islamitische Staat (IS), voorheen Isis, beschouwde ik als een marginaal groepje, een beetje zoals Sharia4Belgium bij ons.
Aanvankelijk legde ik niet eens de link met de Belgische Syriëstrijders. Het drong pas later door dat dit de groep is waar onze Belgische jongeren zich bij aansluiten. Ze slaan hier de deur achter zich dicht en kiezen voor een maatschappijmodel omdat het hen aanspreekt. De meesten vertrekken om nooit meer terug te keren. Diegenen die terugkeren zijn de ontgoochelden, die toch niet vonden wat ze zochten.
Pas toen ik vorige week hun lange rekruteringsvideo zag, waarin ze de moslims Eid Moebarak (Gelukkig Suikerfeest) wensen, besefte ik hoe angstaanjagend IS is. Ik herken het gevoel dat ze proberen op te wekken. Het gevoel ergens thuis te komen, een plaats vinden waar je veilig jezelf kan zijn en je religie kan beleven. Omringd zijn door mensen die je niet beoordelen op je kleur of origine. Het is beangstigend dat we een generatie jongeren gecreëerd hebben die vatbaar is voor dergelijke propaganda.
Rambo III
En die propaganda blijft maar komen. De beelden die ons bereiken uit de bolwerken van IS roepen herinneringen op aan Rambo III, een van die iconische geweldfilms uit de jaren 80. Dat is niet toevallig. Vlak voor de aftiteling verschijnt de zin: ‘Deze film is opgedragen aan de dappere moedjahedien in Afghanistan’. Een van de eerste versies van IS werd opgericht door zo’n ex-moedjahied, de Jordaanse strijder Aboe Moesab al-Zarqawi.
Aan de manier waarop de strijders van IS hun machinegeweren vasthouden, kan je zien dat ze veel naar dergelijke films gekeken hebben. Ze hebben hun lange, golvende haren gemeen met Sylvester Stallone. Hun gespierde lichamen tonen ze trots doorheen hun hippe, nauw aansluitende T-shirts. U moet de exclusieve beelden van de nieuwssite Vice eens bekijken. Ik heb niemand gezien die slecht gekleed is. Met hun Ray-Ban-zonnebrillen, lange baarden en aparte hoofddeksels zouden ze in Europa überhipsters zijn. Het contrast met de nochtans soortgelijke taliban-strijders in Afghanistan kan niet groter zijn.
Veel van deze strijders zijn westerse jongeren, doordrongen van de westerse beeldcultuur. Op de filmpjes zijn hier en daar zelfs blanken te zien. Ze willen een achtste-eeuws kalifaat oprichten, maar gebruiken daarvoor de modernste methodes. Behalve hun knappe rekruteringsvideo’s hebben ze heel actieve Twitter- en Facebook-accounts. Ze ontwikkelen apps die je in de Google Play Store kan downloaden. De hymne voor hun leider is zo goed gemaakt dat je jezelf moet dwingen om het liedje niet te neuriën nadat je het gehoord hebt. ‘Grote bedrijven zouden wel willen dat ze zo goed waren in het creëren van buzz rond hun merk als IS’, zei een Amerikaanse socialemedia-expert bewonderend.
Aladdin
Niet alleen hun marketingmethodes zijn hypermodern en heel westers. Hun hele interpretatie van de islam is oriëntalistisch. Oriëntalisme is, volgens literatuurwetenschapper Edward Said in zijn gelijknamige monumentale werk, het ‘Midden-Oosten gecreëerd door het Westen’. Het is een koloniale, westerse fantasie waarin strijders met zwaarden zwaaien, op wilde paarden rijden en hun ontrouwe vrouwen het hoofd afhakken zoals in Duizend-en-één-nacht. De in oriëntalisme gedrenkte Disneyfilm Aladdin opent met het liedje ‘Arabian nights’, dat oorspronkelijk zo klonk: ‘Ik kom van een land, hier ver vandaan, waar ze jouw oor afsnijden, als jouw gezicht hen niet aanstaat, het is barbaars, maar ach, het is mijn thuis’. Na oriëntalistische schilders en schrijvers in de 19de eeuw was het de voorbije eeuw de beurt aan Hollywood om dat beeld in honderden films te reproduceren. De documentaire Reel bad Arabs, how Hollywood vilifies a people (die u moet gezien hebben, ze staat integraal op Youtube) toont de markantste voorbeelden.
De IS-strijders hebben dat oriëntaalse beeld helemaal geïnternaliseerd. Ze gedragen zich alsof ze in Lawrence of Arabia meespelen. Ze zwaaien met een zwaard en paraderen met paarden tussen gloednieuwe jeeps en raketlanceerders die ze buitmaakten op de Amerikanen. Ze onthoofden tegenstanders en plaatsen de hoofden op palen zoals ze gezien hebben in Apocalypse now en Game of thrones. Ze beleven een Hollywood-islam die helemaal werd teruggebracht tot een strijd tussen goed en kwaad, gelovigen en ongelovigen. Als ijverige studente islamtheologie heb ik in de teksten nooit iets gevonden over de noodzakelijke vervolging van andersgelovigen of de creatie van een rijk dat gezuiverd is van alle andere religies. De kern van een islamitische staat was net de bescherming van andere religies. IS vecht in Irak en Syrië een clash van beschavingen uit zoals alle islamofoben ter wereld hem gedroomd hebben. Het is de meest volmaakte selffulfilling prophecy uit de geschiedenis.
Nachtmerrie
‘I’m your worst nightmare’, antwoordt Rambo aan een tegenstander die hem aan de telefoon krijgt en wil weten wie hij is. Het oorspronkelijke Rambo-personage was een monster gecreëerd in het moeras van Vietnam. Terug in de VS kan hij niet stoppen met moorden. De IS-strijders zijn onze monsters gecreëerd in de getto’s van Europese en Amerikaanse steden. Ze gedijen in de hel die de VS gemaakt hebben van Irak. Bijna twintig jaar geleden al gaf de toenmalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Madeleine Albright toe dat de economische sancties tegen Irak het leven hadden gekost aan een half miljoen kinderen. ‘But it was worth it’, zei ze. Toen moesten er nog een allesvernietigende oorlog en bezetting komen. Om het aanzwellende verzet klein te krijgen, pookten de VS en hun bondgenoten in de regio de voorbije jaren de sektarische spanningen op.
Voor de tweede keer in een eeuw meent een door het Westen uitgespuwde religieuze groep dat het enige heil bestaat in de stichting van een zuivere staat in het Midden-Oosten waar de bestaande bevolking met alle middelen weggejaagd moet worden. Na een joodse staat krijgen we nu een islamitisch rijk en dat te midden van een gebied met zowat de rijkste culturele, etnische en religieuze diversiteit van de wereld. Onze ergste nachtmerrie komt tot leven. De geschiedenis herhaalt zich.
Vandaag om 03:00 door Rachida Aziz
Aan de manier waarop de IS-strijder hun machinegeweren vasthouden, kun je zien dat ze veel naar actiefilms gekeken hebben.’ Foto: afp
Met hun stoere zonnebrillen, hippe T-shirts en Hollywoodposes lijken de IS-strijders wel incarnaties van de westerse cultfiguur Rambo, schrijft Rachida Aziz. Het symboliseert het drama van de Syriëgangers: in de Europese en Amerikaanse getto’s hebben we monsters gecreëerd die goed gedijen in de hel van het Midden-Oosten.
Wie? Brusselse ontwerpster, zaakvoerster van Azira en *activiste.
Wat? De manier waarop IS tewerkgaat heeft ironisch genoeg veel weg van de westerse fantasie van de barbaarse strijders die op paarden met hun zwaarden zwaaien en hoofden van ontrouwe vrouwen afhakken.
Ik was in Marokko toen het nieuwe kalifaat werd uitgeroepen. Aan tafel met vrienden grapten we over de Rolex-kalief omdat hij bij zijn eerste optreden betrapt werd met een duur, blinkend horloge onder zijn abaja. Dat hele kalifaat leek een goede grap. De oprichters ervan, Islamitische Staat (IS), voorheen Isis, beschouwde ik als een marginaal groepje, een beetje zoals Sharia4Belgium bij ons.
Aanvankelijk legde ik niet eens de link met de Belgische Syriëstrijders. Het drong pas later door dat dit de groep is waar onze Belgische jongeren zich bij aansluiten. Ze slaan hier de deur achter zich dicht en kiezen voor een maatschappijmodel omdat het hen aanspreekt. De meesten vertrekken om nooit meer terug te keren. Diegenen die terugkeren zijn de ontgoochelden, die toch niet vonden wat ze zochten.
Pas toen ik vorige week hun lange rekruteringsvideo zag, waarin ze de moslims Eid Moebarak (Gelukkig Suikerfeest) wensen, besefte ik hoe angstaanjagend IS is. Ik herken het gevoel dat ze proberen op te wekken. Het gevoel ergens thuis te komen, een plaats vinden waar je veilig jezelf kan zijn en je religie kan beleven. Omringd zijn door mensen die je niet beoordelen op je kleur of origine. Het is beangstigend dat we een generatie jongeren gecreëerd hebben die vatbaar is voor dergelijke propaganda.
Rambo III
En die propaganda blijft maar komen. De beelden die ons bereiken uit de bolwerken van IS roepen herinneringen op aan Rambo III, een van die iconische geweldfilms uit de jaren 80. Dat is niet toevallig. Vlak voor de aftiteling verschijnt de zin: ‘Deze film is opgedragen aan de dappere moedjahedien in Afghanistan’. Een van de eerste versies van IS werd opgericht door zo’n ex-moedjahied, de Jordaanse strijder Aboe Moesab al-Zarqawi.
Aan de manier waarop de strijders van IS hun machinegeweren vasthouden, kan je zien dat ze veel naar dergelijke films gekeken hebben. Ze hebben hun lange, golvende haren gemeen met Sylvester Stallone. Hun gespierde lichamen tonen ze trots doorheen hun hippe, nauw aansluitende T-shirts. U moet de exclusieve beelden van de nieuwssite Vice eens bekijken. Ik heb niemand gezien die slecht gekleed is. Met hun Ray-Ban-zonnebrillen, lange baarden en aparte hoofddeksels zouden ze in Europa überhipsters zijn. Het contrast met de nochtans soortgelijke taliban-strijders in Afghanistan kan niet groter zijn.
Veel van deze strijders zijn westerse jongeren, doordrongen van de westerse beeldcultuur. Op de filmpjes zijn hier en daar zelfs blanken te zien. Ze willen een achtste-eeuws kalifaat oprichten, maar gebruiken daarvoor de modernste methodes. Behalve hun knappe rekruteringsvideo’s hebben ze heel actieve Twitter- en Facebook-accounts. Ze ontwikkelen apps die je in de Google Play Store kan downloaden. De hymne voor hun leider is zo goed gemaakt dat je jezelf moet dwingen om het liedje niet te neuriën nadat je het gehoord hebt. ‘Grote bedrijven zouden wel willen dat ze zo goed waren in het creëren van buzz rond hun merk als IS’, zei een Amerikaanse socialemedia-expert bewonderend.
Aladdin
Niet alleen hun marketingmethodes zijn hypermodern en heel westers. Hun hele interpretatie van de islam is oriëntalistisch. Oriëntalisme is, volgens literatuurwetenschapper Edward Said in zijn gelijknamige monumentale werk, het ‘Midden-Oosten gecreëerd door het Westen’. Het is een koloniale, westerse fantasie waarin strijders met zwaarden zwaaien, op wilde paarden rijden en hun ontrouwe vrouwen het hoofd afhakken zoals in Duizend-en-één-nacht. De in oriëntalisme gedrenkte Disneyfilm Aladdin opent met het liedje ‘Arabian nights’, dat oorspronkelijk zo klonk: ‘Ik kom van een land, hier ver vandaan, waar ze jouw oor afsnijden, als jouw gezicht hen niet aanstaat, het is barbaars, maar ach, het is mijn thuis’. Na oriëntalistische schilders en schrijvers in de 19de eeuw was het de voorbije eeuw de beurt aan Hollywood om dat beeld in honderden films te reproduceren. De documentaire Reel bad Arabs, how Hollywood vilifies a people (die u moet gezien hebben, ze staat integraal op Youtube) toont de markantste voorbeelden.
De IS-strijders hebben dat oriëntaalse beeld helemaal geïnternaliseerd. Ze gedragen zich alsof ze in Lawrence of Arabia meespelen. Ze zwaaien met een zwaard en paraderen met paarden tussen gloednieuwe jeeps en raketlanceerders die ze buitmaakten op de Amerikanen. Ze onthoofden tegenstanders en plaatsen de hoofden op palen zoals ze gezien hebben in Apocalypse now en Game of thrones. Ze beleven een Hollywood-islam die helemaal werd teruggebracht tot een strijd tussen goed en kwaad, gelovigen en ongelovigen. Als ijverige studente islamtheologie heb ik in de teksten nooit iets gevonden over de noodzakelijke vervolging van andersgelovigen of de creatie van een rijk dat gezuiverd is van alle andere religies. De kern van een islamitische staat was net de bescherming van andere religies. IS vecht in Irak en Syrië een clash van beschavingen uit zoals alle islamofoben ter wereld hem gedroomd hebben. Het is de meest volmaakte selffulfilling prophecy uit de geschiedenis.
Nachtmerrie
‘I’m your worst nightmare’, antwoordt Rambo aan een tegenstander die hem aan de telefoon krijgt en wil weten wie hij is. Het oorspronkelijke Rambo-personage was een monster gecreëerd in het moeras van Vietnam. Terug in de VS kan hij niet stoppen met moorden. De IS-strijders zijn onze monsters gecreëerd in de getto’s van Europese en Amerikaanse steden. Ze gedijen in de hel die de VS gemaakt hebben van Irak. Bijna twintig jaar geleden al gaf de toenmalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Madeleine Albright toe dat de economische sancties tegen Irak het leven hadden gekost aan een half miljoen kinderen. ‘But it was worth it’, zei ze. Toen moesten er nog een allesvernietigende oorlog en bezetting komen. Om het aanzwellende verzet klein te krijgen, pookten de VS en hun bondgenoten in de regio de voorbije jaren de sektarische spanningen op.
Voor de tweede keer in een eeuw meent een door het Westen uitgespuwde religieuze groep dat het enige heil bestaat in de stichting van een zuivere staat in het Midden-Oosten waar de bestaande bevolking met alle middelen weggejaagd moet worden. Na een joodse staat krijgen we nu een islamitisch rijk en dat te midden van een gebied met zowat de rijkste culturele, etnische en religieuze diversiteit van de wereld. Onze ergste nachtmerrie komt tot leven. De geschiedenis herhaalt zich.