Marsipulami
01-12-14, 11:52
Tusk geen anti-Russische havik, maar behoedzaam pragmaticus
Donald Tusk (57), voorheen premier van Polen, treedt vandaag aan als president van Europa. Hij gaat de vergaderingen van de regeringsleiders voorzitten en wordt zodoende een van de grootste spinnen in het web van Europese besluitvorming. Hij heeft er zin in, zo getuigt zijn Twitteraccount: 'Veni, vidi... and we'll see what happens. Brussels here I come!' Wie is Donald Tusk?
Door: Olaf Tempelman 1 december 2014, 10:40
Op 30 augustus werd Tusk door zijn collega-regeringsleiders gekozen tot hun nieuwe voorzitter. Hij neemt het stokje over van de Belg Herman Van Rompuy, die zich de afgelopen vijf jaar een behendig diplomaat toonde tussen de veeleisende lidstaten. Vanochtend droeg Van Rompuy het Twitteraccount @eucopresident over aan Tusk. Die taak van bemiddelaar is vanaf vandaag aan hem.
Tusk is populair in Polen. Hij was de eerste premier die sinds het uiteenvallen van de Sovjetunie werd herkozen. Als premier toonde hij zich een pragmaticus. Zijn motto was: 'Geen revolutie maar warm water uit de kraan'. Onder zijn leiding zette de economische groei door, ook tijdens de crisisjaren die in de andere Europese landen zwaar gevoeld werden. Zijn benoeming tot Europees president doet de Poolse trots enkel groeien.
Gebrek aan wantrouwen
Als weinig anderen verpersoonlijkt Donald Tusk een Polen dat zichzelf opnieuw heeft weten uit te vinden als een open samenleving en liberale democratie. Als weinig anderen ook heeft hij vastgeroeste denkbeelden van de buitenwereld over zijn land weten te logenstraffen. Bij Tusk ontbreken zowel een patriarchale leiderschapsstijl, een conservatieve 'katholieke' agenda, een wantrouwen ten opzichte van de grote buurlanden als, voor sommigen slechts een detail, een snor.
Tusk was de eerste premier van het postcommunistische Polen die van de kiezers een tweede mandaat kreeg. Tijdens zijn regeringen bleef de Poolse economie als een van de weinige in het Europa van na 2008 doorgroeien. Tusk, in 1957 geboren in Gdansk en in zijn studentenjaren actief voor het in zijn thuisstad opgerichte vakverbond Solidarnosc, was de langstzittende Poolse regeringsleider sinds 1989: zes jaar en 40 weken. Zijn verkiezing tot voorzitter van de Europese Raad is in Polen met veel enthousiasme begroet: eindelijk 'een serieuze rol' in de EU.
Het is moeilijk geen verband te zien tussen de keuze van Europese leiders voor Tusk en de crisis in Oekraïne. Het afgelopen jaar was Tusk een van de belangrijkste steunpilaren van de pro-Europese krachten in Kiev en pleitbezorger voor harde sancties tegen Rusland. Als geen andere EU-lidstaat is Polen betrokken bij het gebied achter zijn oostgrens waarmee het historisch en linguïstisch verknoopt is.
Een anti-Russische 'havik' is Tusk echter geenszins. Zijn aantreden in 2007 leidde aanvankelijk tot een flinke ontspanning in de Pools-Russische relaties. Dat het in 2010 na het neerstorten van het Poolse regeringsvliegtuig in het Russische Smolensk niet tot een anti-Russische hetze kwam, was vooral te danken aan zijn behoedzame optreden.
Vriend van Merkel
Bij dat ongeluk kwam de toenmalige Poolse president Lech Kaczynski om. Verpersoonlijkten Lech en zijn tweelingbroer Jaroslaw Kaczynski (Tusks voorganger als premier) een Polen met rancune ten opzichte van zijn oude vijanden uit het westen en het oosten, respectievelijk Duitsland en Rusland - van Tusk is het inzicht dat rancune geen middel is dat bewerkstelligt dat de 21ste eeuw anders wordt dan de 20ste.
Zijn goede verhouding met Angela Merkel - 'ik ben niet in staat kwaad te worden op Angela en zij niet op mij' - zal een rol hebben gespeeld in zijn voordracht. Dat ze elkaar begrijpen, is niet toevallig: beiden werden in de jaren vijftig geboren in satellietstaten van de Sovjet-Unie, beiden droegen in hun jeugd verplicht de uniformen van de communistische padvinderij, de pioniers, beiden zijn als het gaat om Russisch imperialisme ervaringsdeskundigen.
Bij zijn verkiezing werd in Brussel veelvuldig opgemerkt dat Tusk nauwelijks Engels spreekt en geen Frans. Hij beloofde zijn talenkennis voor zijn aantreden bij te spijkeren. In een Youtube-interview dat hij dit weekend op zijn eigen account plaatste, toont hij zijn vooruitgang. Geheel in het Engels vertelt hij in een kwartier zijn levensverhaal (zie video onderaan artikel).
Zijn Engels is verbeterd, Duits sprak hij al. Gdansk kende zijn langste verleden onder de naam Dantzig en was tot 1945 een grotendeels Duitse stad. Tusk werd hier geboren in een familie van Kasjoeben, een West-Slavische minderheid. Het leidde tot een vroeg besef van het oude multi-etnische karakter van Europa. Kasjoeben waren zowel door de Duitsers als de Sovjets vervolgd. Tegen de Israëlische krant Haaretz zei Tusk dat de Kasjoeben 'net als Joden mensen zijn die in grensgebieden leefden en zowel door de nazi's als de communisten werden beschuldigd van gebrek aan loyaliteit'.
Conservatief electoraat
Datzelfde verwijt kregen Kasjoeben van Poolse nationalisten. In 2005 verloor Tusk op het nippertje de presidentsverkiezingen van Lech Kaczynski nadat diens campagneteam het valse gerucht in omloop had gebracht dat Tusks grootvader Józef zich vrijwillig had gemeld voor de Wehrmacht. Kort voor die verkiezingen van 2005 was Tusk om een conservatiever electoraat aan te spreken voor het eerst voor de kerk getrouwd. Het burgerlijk huwelijk was al gesloten in 1978.
Over Tusk is vaak gezegd dat hij een grote kennis van de recente geschiedenis van Europa koppelt aan grote tact. Beide zal hij in flinke mate nodig hebben nu de erfenis van de 20ste eeuw zich manifesteert aan de oostgrens van Europese Unie.
Dit profiel is een aangepaste versie van een verhaal dat op 1 september verscheen in de Volkskrant.
Donald Tusk: President-elect of the European Council - A biography in his own words - YouTube (http://youtu.be/6BU6jB4fu3A)
Donald Tusk (57), voorheen premier van Polen, treedt vandaag aan als president van Europa. Hij gaat de vergaderingen van de regeringsleiders voorzitten en wordt zodoende een van de grootste spinnen in het web van Europese besluitvorming. Hij heeft er zin in, zo getuigt zijn Twitteraccount: 'Veni, vidi... and we'll see what happens. Brussels here I come!' Wie is Donald Tusk?
Door: Olaf Tempelman 1 december 2014, 10:40
Op 30 augustus werd Tusk door zijn collega-regeringsleiders gekozen tot hun nieuwe voorzitter. Hij neemt het stokje over van de Belg Herman Van Rompuy, die zich de afgelopen vijf jaar een behendig diplomaat toonde tussen de veeleisende lidstaten. Vanochtend droeg Van Rompuy het Twitteraccount @eucopresident over aan Tusk. Die taak van bemiddelaar is vanaf vandaag aan hem.
Tusk is populair in Polen. Hij was de eerste premier die sinds het uiteenvallen van de Sovjetunie werd herkozen. Als premier toonde hij zich een pragmaticus. Zijn motto was: 'Geen revolutie maar warm water uit de kraan'. Onder zijn leiding zette de economische groei door, ook tijdens de crisisjaren die in de andere Europese landen zwaar gevoeld werden. Zijn benoeming tot Europees president doet de Poolse trots enkel groeien.
Gebrek aan wantrouwen
Als weinig anderen verpersoonlijkt Donald Tusk een Polen dat zichzelf opnieuw heeft weten uit te vinden als een open samenleving en liberale democratie. Als weinig anderen ook heeft hij vastgeroeste denkbeelden van de buitenwereld over zijn land weten te logenstraffen. Bij Tusk ontbreken zowel een patriarchale leiderschapsstijl, een conservatieve 'katholieke' agenda, een wantrouwen ten opzichte van de grote buurlanden als, voor sommigen slechts een detail, een snor.
Tusk was de eerste premier van het postcommunistische Polen die van de kiezers een tweede mandaat kreeg. Tijdens zijn regeringen bleef de Poolse economie als een van de weinige in het Europa van na 2008 doorgroeien. Tusk, in 1957 geboren in Gdansk en in zijn studentenjaren actief voor het in zijn thuisstad opgerichte vakverbond Solidarnosc, was de langstzittende Poolse regeringsleider sinds 1989: zes jaar en 40 weken. Zijn verkiezing tot voorzitter van de Europese Raad is in Polen met veel enthousiasme begroet: eindelijk 'een serieuze rol' in de EU.
Het is moeilijk geen verband te zien tussen de keuze van Europese leiders voor Tusk en de crisis in Oekraïne. Het afgelopen jaar was Tusk een van de belangrijkste steunpilaren van de pro-Europese krachten in Kiev en pleitbezorger voor harde sancties tegen Rusland. Als geen andere EU-lidstaat is Polen betrokken bij het gebied achter zijn oostgrens waarmee het historisch en linguïstisch verknoopt is.
Een anti-Russische 'havik' is Tusk echter geenszins. Zijn aantreden in 2007 leidde aanvankelijk tot een flinke ontspanning in de Pools-Russische relaties. Dat het in 2010 na het neerstorten van het Poolse regeringsvliegtuig in het Russische Smolensk niet tot een anti-Russische hetze kwam, was vooral te danken aan zijn behoedzame optreden.
Vriend van Merkel
Bij dat ongeluk kwam de toenmalige Poolse president Lech Kaczynski om. Verpersoonlijkten Lech en zijn tweelingbroer Jaroslaw Kaczynski (Tusks voorganger als premier) een Polen met rancune ten opzichte van zijn oude vijanden uit het westen en het oosten, respectievelijk Duitsland en Rusland - van Tusk is het inzicht dat rancune geen middel is dat bewerkstelligt dat de 21ste eeuw anders wordt dan de 20ste.
Zijn goede verhouding met Angela Merkel - 'ik ben niet in staat kwaad te worden op Angela en zij niet op mij' - zal een rol hebben gespeeld in zijn voordracht. Dat ze elkaar begrijpen, is niet toevallig: beiden werden in de jaren vijftig geboren in satellietstaten van de Sovjet-Unie, beiden droegen in hun jeugd verplicht de uniformen van de communistische padvinderij, de pioniers, beiden zijn als het gaat om Russisch imperialisme ervaringsdeskundigen.
Bij zijn verkiezing werd in Brussel veelvuldig opgemerkt dat Tusk nauwelijks Engels spreekt en geen Frans. Hij beloofde zijn talenkennis voor zijn aantreden bij te spijkeren. In een Youtube-interview dat hij dit weekend op zijn eigen account plaatste, toont hij zijn vooruitgang. Geheel in het Engels vertelt hij in een kwartier zijn levensverhaal (zie video onderaan artikel).
Zijn Engels is verbeterd, Duits sprak hij al. Gdansk kende zijn langste verleden onder de naam Dantzig en was tot 1945 een grotendeels Duitse stad. Tusk werd hier geboren in een familie van Kasjoeben, een West-Slavische minderheid. Het leidde tot een vroeg besef van het oude multi-etnische karakter van Europa. Kasjoeben waren zowel door de Duitsers als de Sovjets vervolgd. Tegen de Israëlische krant Haaretz zei Tusk dat de Kasjoeben 'net als Joden mensen zijn die in grensgebieden leefden en zowel door de nazi's als de communisten werden beschuldigd van gebrek aan loyaliteit'.
Conservatief electoraat
Datzelfde verwijt kregen Kasjoeben van Poolse nationalisten. In 2005 verloor Tusk op het nippertje de presidentsverkiezingen van Lech Kaczynski nadat diens campagneteam het valse gerucht in omloop had gebracht dat Tusks grootvader Józef zich vrijwillig had gemeld voor de Wehrmacht. Kort voor die verkiezingen van 2005 was Tusk om een conservatiever electoraat aan te spreken voor het eerst voor de kerk getrouwd. Het burgerlijk huwelijk was al gesloten in 1978.
Over Tusk is vaak gezegd dat hij een grote kennis van de recente geschiedenis van Europa koppelt aan grote tact. Beide zal hij in flinke mate nodig hebben nu de erfenis van de 20ste eeuw zich manifesteert aan de oostgrens van Europese Unie.
Dit profiel is een aangepaste versie van een verhaal dat op 1 september verscheen in de Volkskrant.
Donald Tusk: President-elect of the European Council - A biography in his own words - YouTube (http://youtu.be/6BU6jB4fu3A)