Marsipulami
03-05-15, 08:33
Waarom is het eigenlijk al zo lang vrede in West-Europa?
02-05-15, 21.38u - Maarten Keulemans - Bron: De Volkskrant
"Mijn vader verloor zijn huis in het bombardement van Rotterdam, mijn moeder zat in een Jappenkamp en ik - nou, ik heb mij weleens gesneden bij het scheren", schrijft Maarten Keulemans, wetenschapsredacteur, verslaggever en columnist bij De Volkskrant.
Zeventig jaar geleden is de oorlog nu en ik heb het eens nagerekend: van alle Nederlanders die als volwassene de oorlog meemaakten, zijn er nu nog maar zo'n 84.000 over. Zo wordt dé oorlog langzaam een van de vele, niet te verwarren met de Eerste Wereldoorlog of de Coalitieoorlogen tegen Napoleon. Hoe je oorlog schopt, dát weten we nu zo onderhand wel.
Onder politicologen en historici woedt al enige jaren een merkwaardig debat: waarom blijft er in West-Europa, nu de herinnering vervaagt, eigenlijk vrede? Waarom gaan Fransen, Duitsers en de anderen elkaar niet gewoon weer te lijf, zoals ze in de eeuwen daarvoor voortdurend deden? Zeker nu de Koude Oorlog voorbij is, is er weinig wat Merkel belet om de Elzas weer eens van Frankrijk af te pakken of Denemarken binnen te vallen.
Maar dat gebeurt niet. En hoe vanzelfsprekend dat ook lijkt, wetenschappers hebben moeite de vinger te leggen op het waarom. Het komt door de Verenigde Staten, beweert een stroming denkers (met als ondertoon dat het reuzegoed is voor de vrede als Amerika een land binnenvalt). Nee, het komt door de Europese Unie, beweren anderen. Of wacht: het komt doordat Duitsland zich zo pro-Europees opstelt.
Maar in een lijvig artikel maakte politicoloog Douglas Webber onlangs van al die argumenten brandhout: in andere gebieden en tijdvakken wisten Amerikanen, landenunies en zich joviaal gedragende grootmachten oorlog ook nooit te voorkomen. Toch "weigert" een nieuwe Europese oorlog "te materialiseren", noteert hij een beetje onhandig. Kijk eens naar al die Poetins, Wildersen en Grexitgrage Grieken, hoor je hem haast denken; wie weet wat er nog dreigt.
Vredige wereld
Gelukkig is er nog een verklaring voor de langdurige Europese rust: de wereld als geheel wordt steeds vrediger. Wie kijkt naar Syrië of Afrika zou het niet zeggen, maar minder en kortere oorlogen met minder doden zijn volgens de kille statistieken wel degelijk de trend. Door de efficiëntere internationale diplomatie, door de VN-vredesmissies, en misschien doordat burgers hoger opgeleid, wereldwijzer en empathischer zijn geworden.
En de ervaring van vroeger? Als kind van een gebombardeerde en een kampgevangene mag ik graag denken dat de nare ervaringen van de generatie vóór ons iets aan onze betere zelfbeheersing bijdragen. Hoe de vrede standhoudt mag dan een raadsel zijn - hoe je oorlog schopt, dát weten we nu zo onderhand wel.
02-05-15, 21.38u - Maarten Keulemans - Bron: De Volkskrant
"Mijn vader verloor zijn huis in het bombardement van Rotterdam, mijn moeder zat in een Jappenkamp en ik - nou, ik heb mij weleens gesneden bij het scheren", schrijft Maarten Keulemans, wetenschapsredacteur, verslaggever en columnist bij De Volkskrant.
Zeventig jaar geleden is de oorlog nu en ik heb het eens nagerekend: van alle Nederlanders die als volwassene de oorlog meemaakten, zijn er nu nog maar zo'n 84.000 over. Zo wordt dé oorlog langzaam een van de vele, niet te verwarren met de Eerste Wereldoorlog of de Coalitieoorlogen tegen Napoleon. Hoe je oorlog schopt, dát weten we nu zo onderhand wel.
Onder politicologen en historici woedt al enige jaren een merkwaardig debat: waarom blijft er in West-Europa, nu de herinnering vervaagt, eigenlijk vrede? Waarom gaan Fransen, Duitsers en de anderen elkaar niet gewoon weer te lijf, zoals ze in de eeuwen daarvoor voortdurend deden? Zeker nu de Koude Oorlog voorbij is, is er weinig wat Merkel belet om de Elzas weer eens van Frankrijk af te pakken of Denemarken binnen te vallen.
Maar dat gebeurt niet. En hoe vanzelfsprekend dat ook lijkt, wetenschappers hebben moeite de vinger te leggen op het waarom. Het komt door de Verenigde Staten, beweert een stroming denkers (met als ondertoon dat het reuzegoed is voor de vrede als Amerika een land binnenvalt). Nee, het komt door de Europese Unie, beweren anderen. Of wacht: het komt doordat Duitsland zich zo pro-Europees opstelt.
Maar in een lijvig artikel maakte politicoloog Douglas Webber onlangs van al die argumenten brandhout: in andere gebieden en tijdvakken wisten Amerikanen, landenunies en zich joviaal gedragende grootmachten oorlog ook nooit te voorkomen. Toch "weigert" een nieuwe Europese oorlog "te materialiseren", noteert hij een beetje onhandig. Kijk eens naar al die Poetins, Wildersen en Grexitgrage Grieken, hoor je hem haast denken; wie weet wat er nog dreigt.
Vredige wereld
Gelukkig is er nog een verklaring voor de langdurige Europese rust: de wereld als geheel wordt steeds vrediger. Wie kijkt naar Syrië of Afrika zou het niet zeggen, maar minder en kortere oorlogen met minder doden zijn volgens de kille statistieken wel degelijk de trend. Door de efficiëntere internationale diplomatie, door de VN-vredesmissies, en misschien doordat burgers hoger opgeleid, wereldwijzer en empathischer zijn geworden.
En de ervaring van vroeger? Als kind van een gebombardeerde en een kampgevangene mag ik graag denken dat de nare ervaringen van de generatie vóór ons iets aan onze betere zelfbeheersing bijdragen. Hoe de vrede standhoudt mag dan een raadsel zijn - hoe je oorlog schopt, dát weten we nu zo onderhand wel.